Senbi, 20 Sәuir 2024
Janalyqtar 2832 0 pikir 1 Qazan, 2012 saghat 14:33

«Aspantaudan janghyryp jetken ólen...»

Qazaqstan Jazushylar odaghynda belgili aqyn, audarmashy Almat IYsәdilding shygharmashylyq izdenisterine 20 jyl toluyna oray, sonday-aq «Kókjiyekke singen jol» atty jyr jinaghynyng jaryq kóruine baylanysty «Aspantaudan janghyryp jetken ólen...» atty shygharmashylyq keshi ótedi.

Qazaqstan Jazushylar odaghynda belgili aqyn, audarmashy Almat IYsәdilding shygharmashylyq izdenisterine 20 jyl toluyna oray, sonday-aq «Kókjiyekke singen jol» atty jyr jinaghynyng jaryq kóruine baylanysty «Aspantaudan janghyryp jetken ólen...» atty shygharmashylyq keshi ótedi.

Almatyda tuyp, Kegende ósken talantty jasqa aqyndyq qasiyet atasy IYsәdilden darysa kerek. Ákesi de ónerden qúr alaqan bolmapty.
Kegen audandyq densaulyq saqtau salasynda Bas balalar dәrigeri retinde úzaq jyl enbek ete jýrip, «Áttegen-ay» atty halyqtyq teatr qúrady. Audannyng mәdeny janghyruyna, «el ishi-óner kenishindegi» daryndy en­bekkerlerding qarym-qabiletterining úshtaluyna, damuyna ayanbay ter tógedi. Anasy Hanshayym Ydyrysqyzy da Kegen audandyq atqaru komiyteti tóraghasynyng orynbasary qyzmetinde aimaqtyng jan-jaqty órkendeuine tikeley yqpal etken. Ol kisi de әn-ólen, toy-duman dese ishken asyn jerge qoyady eken.
Ókinishke qaray, qazir Almattyng ata-anasy búl dýniyede joq. Biraq kishkentay sary balapany әli kýnge qanday jetistikke qol jetkizbesin, ómirinde qanday quanyshqa kenelmesin, «әke-sheshem bilip-sezip jatqan shyghar» dep ishtey kýbirlep, әrdayym sa­ghynyshpen eske alady.
Onyng ómirderekterinen Kegen auylyndaghy orys orta mektebin, au­dandyq Muzyka mektebining dombyra synybyn tauysqanymen tanystyq. QazMUÚ-dyng jurnalistika fa­kuli­tetin syrttay bitiripti. Enbek jolyn №2 Kegen orta mektebinde mu­zyka pәni múghalimi retinde bastaghan. Qazirgi ua­qytta respublikalyq «Alash aina­sy» gazetinde Mәdeniyet bólimining redaktory. Qanday júmys atqarsa da shygharmashylyqtan qol ýzgen joq. Ha­lyqaralyq «Shabyt» festivalining diy­­plomanty, birneshe jyr mýshәira­nyng jýldegeri. Iliyas Jansýgirov ru­hyna arnalghan respublikalyq aqyn­dar alamanynda Sayyn Mú­ratbekov atyndaghy arnayy syilyqtyng iyegeri atanghan. Ádeby audarmamen de ai­nalysady. Týrikting J.Ámire syndy klassikterimen qatar M. Djevdet, A. Timuchiyn, O. Rifat esimdi tanymal týrik shayyrlary men A.Pushkiyn, S.Eseniyn, M.Lermontov, IY.Severyaniyn, I.Annenskiy syndy orys aqyn­da­ry­nyng shygharmalaryn tәrjimalaghan. Qazaqtyng kórnekti aqyny Oljas Sýleymenovting birqatar shyghar­malaryn ana tilinde sóiletti. Aqyn sonday-aq balalar әdebiyetine de den qoyyp kishkentay oqyrmandargha, jalpy balalar men jasóspirimderge arnalghan shygharmalar jazumen shúghyldanady. Aqynnyng birqatar ólenderine jazylghan әnderdi býginde qazaq әn ónerining maytalmandary oryndap jýr.

Ólenderi «HHI ghasyr aqyndarynyng antologiyasy» syndy birneshe újym­dyq jinaqtargha engen. «Otyrar kitap­hanasynyn» túnghysh seriyasymen jaryq kórgen «Joldar, joldar...», sonday-aq «Kónilalan» kitaptarynyng avtory. Mәdeniyet jәne aqparat ministrligi Aqparat jәne múraghat komiyteti «Ádebiyetting manyzdy týrlerin basyp shygharu» baghdarlamasy boyynsha shygharylghan «Kókjiyekke singen jol» atty kezekti toptamasynyng oqyrman qolyna tiygenine kóp bola qoyghan joq.
Qazaq poeziyasyna ózindik ýnimen kelip, airyqsha qoltanbasyn qa­lyptastyrghan aqyn-audarmashynyng búl tartuyna uaqyt, zaman, mahabbat taqyrybyna jazylghan ólenderi enipti.
Sonymen qatar býgingi zamannyng shyndyghyn ashugha úmtylghan izdenisteri men birqatar kórkem audarmalary, balalargha jazghan ólenderi arqau bolghan.
Al jeke basyna kelsek, ýilengen. Jary - Dina Smaghúlova - Qazaq Últtyq agrarlyq uniyversiytetining oqytushysy. Qyzdary - Narqyz, Aqtilek, úly - Múqaghaly birining artynan biri ósip keledi.
- Óleng ólkesine engeli beri, azdy-kópti shimaylap jýrgenimiz bar. Baspasóz betterinen ara-túra ghana kórinip qalatynym bolmasa, jyl aralatyp kitap shygharyp, internetten týspeytinderding qatarynan emespin. Degenmen jaqynda «Jalyn» bas­pasynan «Kókjiyekke singen jol..» atty ýshinshi kitabym jaryq kórgen. Aldynghy jinaqtarymdy júrt jaqsy qabyldaghan siyaqty. Qalamdas dos­tarym «osy uaqytqa deyin bir shyghar­mashylyq keshindi ótkizbedin?» dep, kókeyime bir oy salghanday boldy. Sodan jana shyqqan kitabymnyng tú­saukeseri retinde, әri shygharmashylyq enbegimning 20 jyldyghyna oray Jazushylar odaghynda oqyrmanmen jýzdessem dep otyrmyn.
Keshting atauy - «Aspantaudan janghyryp jetken ólen». Óitkeni men ósip-óngen ólke qasiyetti Han-Tәniri asqaqtap túrghan Aspantaular ayasy. Kezinde sol Aspantaudan Alataudyng etegindegi Almatygha arman quyp kelgen bala edik...
- Mәngi solmay, kógerip ósse dep em
Kónilimning baghyna kóktem egem.
Jýregimning bir qylyn shertse dep em,
Aspantaudan janghyryp jetken ólen.
Aq qaghazgha týsirip sol ólendi,
Barym bolsa, jasyrmay kópke berem!
degen iygi niyet-tilegim bar, - deydi kesh iyesi Almat IYsәdil.
Sonymen, 12 qazangha josparlanghan sharanyng qonaqtary - Ramazan Stamghaziyev, Últu Qabaeva, Roza Álqoja, Tileules Qúrmanghaliyev, Qadyrghaly Kóbentay, Erbol Qú­daybergen, «Sharyn», «Seriler», «Ghasyr», «Aytúmar» toby, «Jas órken» by ansambli jәne Ermek Baljigit. Jiberip alyp, qapy qalmanyzdar!

Qanshayym BAYDÁULET

"Ayqyn" gazeti

 

0 pikir