Júma, 19 Sәuir 2024
Sanlaq 4410 5 pikir 22 Aqpan, 2022 saghat 14:14

Dat: Medali súrau ýshin әueli jaghday jasaluy kerek!

Redaksiya: Abzal Ájighaliyev – halyqaralyq dәrejedegi sport sheberi, Álem kubogy men әlem birinshilikterining jýldegeri. Short-trekshi búghan deyin Sochiyde (2014), Phenchhanda (2018) ótken Olimpiadalargha qatysqan. Osy jyly Beyjinde ótken qysqa Olimpiadada short-trekten 500 metr qashyqtyqta tórtinshi oryngha ie bolghan.

Abzal Ájighaliyev juyrda ózi ainalysatyn sport salasyndaghy az-kem kem-ketikter turaly ashyp aityp, jazba jariyalapty. Biz atalghan jazbany oqyrman talqysyna úsynghandy jón sanadyq.


Meni qoldaghan jәne Olimpiadada bizge shyn jýrekten jankýier bolyp, alandaghandargha taghy da sheksiz alghys aitamyn. Dәl osy mәsele qazir ózekti bolyp túrghanda mýmkindikti paydalanyp, short-trekti mysalgha ala otyryp, bizding sportshylarymyzdyng Olimpiadagha deyin qanday kedergilerge tap bolatynyn aitqym keledi.

1. Múz aidyny. «Alau» qazir short-trekshilerding jattyghuyna say keletin Qazaqstandaghy jalghyz múz aidyny. Biraq, bizge onda túraqty dayyndalugha mýmkindik berilmeydi. Biz sondyqtan amal joq, Europagha nemese Reseyge jattyghugha shyghamyz. «Alauda» barlyghy «iydealino» bolghanymen, ol últtyq qúramagha arnalmaghan. Bizge keminde, kýn sayyn tanerteng jәne keshke, eki saghattan jattyghu kerek. Biraq, múz sarayy jekemenshik bolghandyqtan barlyghy aqshagha kelip tireledi. Al últtyq qúramalarda onday aqsha joq. Bizge onda arnayy oryn qarastyrylmaghan. Tipti, jattyghu kezinde zattarymyzdy tastap ketetin arnayy kiyim auystyratyn jer de tabylmaydy. Beyjing Olimpiadasynyng aldynda biz «Alauda» dayyndaldyq. Biraq, bizge múz Olimpiada aldynda ghana emes, ýnemi kerek.

Aytpaqshy, múz tek últtyq qúramagha ghana emes, jastar men jasóspirimderge de qarastyrylmaghan. Naqty bizding sportymyz ýshin basty problema osy. Barlyghy medali súraydy. Al bizde tipti, qysqy sport týrlerine arnalghan baza joq. Al jankýierler múnday sporttyng barynan tipti, habarsyz.

2. Ár ónirde múz saraylary salynghan. Biraq, olardyng eshqaysysy short-trekshilerding jattyghuyna jaramaydy. Tipti, Almatydaghy da. Mattyng ornyna barlyq jerge bort ornalastyrylghan. Múndayda jaraqat alyp qalu qauipi óte joghary. Almatynyng múz alandaryndaghy jaghday da «Alaudaghyday». Bos uaqyt joq, aqsha joq…

3. Bizge kerekti qúral jabdyqtardy tek zanda rúqsat etilgen shamada ghana alyp beredi. Inventari alu - biz ýshin múzdan keyingi ýlken mәsele dep aitar edim. Dәl osynday problemagha Tokionyng aldynda sadaqshylar da tap boldy. Osy problema barlyq sportshynyng basynan ótedi jәne sportshylar әrdayym osyny aityp kelemiz. Biraq, oghan ministrlik nemese basqarmalar mәn berip otyrghan joq. Kónil audarsa da, tek Olimpiadanyng aldynda esine alady. Kәsiby sportqa tek Olimpiada kezinde emes, ýnemi, túraqty nazar audaryp, júmys istep otyru kerek. Bizding sport ýshin velojattyghular óte manyzdy. Oghan velostanok, velosiyped, konikiyimizdi qaraytyn geych pen kýsh ólsheytin tehnikalar kerek. Barlyq elding komandalary atalghan zattarmen tolyq qamtamasyz etilgen. Biz olardy onsyz da jenip jýrmiz. Biraq, bizge berilgen uәde, uәde kýiinde qalyp otyr. Árdayym әngime inventarigha kelip tirelgende «goszakuptyn» prosesterine baylanysty keshiktirilip jatyr» dep, syltauratady. Halyqaralyq jattyghular bizding jabdyqtarymyz joq dep toqtap túrmaydy ghoy. Nәtiyjesinde bizding mehanikter óz qaltalarynan aqsha shygharyp, konikiyge arnalghan «zapchastardy» satyp әperedi. Nemese «zanda rúqsat etilmegen» dep aitqan son, keybir qúraldardy óz aqshamyzgha jinap aluymyzgha tura keledi. Sebebi, biz inventari joq nemese jetpeydi dep jarysqa qatyspay qoya almaymyz. Bizding jarystar tender qashan ótetinin kýtip otyrmaydy. Búl tek biyl emes, jylda qaytalanatyn nәrse.

4. Maghan oblystyq sport basqarmasy osyghan deyin birneshe ret «velosiypedti alyp beremiz» dep uәde berdi. Qazir endi súrasam: «tym qymbat», - deydi. Eng bolmasa stanok alyp berulerin súradym. Sponsorlargha osy ótinishimdi aityp kórip edim, ol da jauapsyz qaldy. Bizde «sportty damytu kerek» dep kóp aitady. Biraq, ana joly aitqanymday, qysqy sport ýnemi jazghy sporttyng tasasynda qalyp qalady. Qysqy sport eshkimge qyzyq emes. Jaghday tek ózim ýshin jaqsarsyn dep emes, jalpy jastar da búl sportpen ainalyssa, osy sporttyng elimizdegi bolashaghynyng bar ekenin kórsetkim keledi.

5. Jalpy short-trek turaly kóp adam bile bermeydi, kóp jazylmaydy. Osy sportymyzdy Olimpiada kezinde ghana emes, jalpy, barlyq kezde bilse eken deysin.

Bilesiz be, short-trekti týsinetinder az. Al qazir kóbi Olimpiada oiyndaryn kórip, búl sport týrimen tanysqandaryn jazyp jatyr. Biraq, biz kóp jyldar boyy әlem kubogtaryna qatysyp, әlemning ýzdik ondyghyna kirip kelemiz. Olimpiada chempiondarymen birdey jýgirip, olardy ozyp ta jýrmiz. Jenemiz. Biraq, medali alghan kezde eshqanday qoldau bolmaydy, kishkene bolsa da osy mәselege nazar audarylyp, syiaqy taghayyndalsa. Búl da zang boyynsha qarastyrylmaghan. Al sportshylardyng jalaqysy, ailyghy Qazaqstandaghy ortasha jalaqygha jete bermeydi. Jeniske jetkende el namysyn qorghaymyz, biraq, onyng jemisi retinde nazar da audarylmaydy. Bizde basqa elderdegidey demeushilik joq, tek memleketke ghana senemiz. Osylay aitqanym dúrys pa, joq pa bilmedim. Biraq, Olimpiadadan basqa kezde eshkimge kerek emes sporttan qalay nәtiyje kýtuge, súraugha, talap etuge bolady?

6. 2018 jylghy Olimpiadadan keyin jaraqat alyp, úzaq uaqyt densaulyghymda problema boldy. Osy uaqytta qúramadan shettetildim, óz qarajatyma emdeldim. Bizde jaraqat alsang eshkimge kerek emessin. Al kәsiby sportta, onda da, bizding sportta jaraqat kóp kezdesedi. Ózindi, ómirindi sportqa arnap, osynday jaghdaygha tap bolghanda sonynda jalghyz qalasyn.

7. Qazir Olimpiada bitti. Ia, bilemin, eshkim nәtiyesine mәz emes. Bizding kishkentay komandamyz ýshin búl óte ýlken jәne tarihy kórsetkish edi. Kelesi Olimpiadada nәtiyje joghary boluy ýshin qazirden bastap qimyldau kerek. Bizdegidey Olimpiadagha jarty jyl qalghanda emes. Bizde jazghy sportqa nazar kóp audarylghan son, talap ta joghary. Sonynda bәri, jankýierler de qysqy sporttan da kelip sonday nәtiyje kýtedi.

Mening eng ýlken armanym - elimizding kók bayraghyn әlemdik arenalarda jelbiretu, auyldaghy balalardyng barlyghy birdey sportpen ainalysa alsa, olar da tandau jasay alsa, Qazaqstanda sportshynyn, sportshy boludyng mәrtebesin bilse jәne onyng qanday enbek ekenin bilse.

Qazir bizde eger sende medali bolsa, seni jaqsy kóredi. Sosyn baryp saghan jaghday jasaydy. Biraq, medali boluy ýshin birinshi jaghday jasaluy kerek qoy. Bazadan bastap, qarapayym kýndelikti jattyghu da osy jaghdaygha kiredi.

Sóz sonynda men óz komandama, jattyqtyrushylaryma kóp rahmet aitqym keledi. Biz múnymen toqtap qalmaymyz. Osy uaqytqa deyin talay qiyndyqty enserip, moyymadyq. Ári qaray da biyik belesti baghyndyrugha barymyzdy salamyz. Jaqsy nәtiyjege qol jetkizu ýshin ayanbaymyz. Bizdi ýnemi qoldap, janashyr bolyp otyrghan әrqaysysynyzgha alghys.

Elimizdegi sportty ósiretin de, óshiretin de ózimiz. Sondyqtan mening osy aitqandarym tiyisti jerge jetedi dep oilaymyn.

Abzal Ájighaliyev

Abai.kz

5 pikir