Júma, 29 Nauryz 2024
Dep jatyr 4860 1 pikir 17 Qantar, 2022 saghat 14:43

Transparency «qantar oqighasy» jayly ne deydi?

Jemqorlyqqa qarsy Halyqaralyq Transparency úiymy Qazaqstandaghy narazylyq sherulerining negizgi sebebi – jemqorlyq ekenin aityp, resmy veb-saytynda maqala jariyalapty.

«Qazaqstandaghy narazylyq sheruleri: sybaylas jemqorlyq, kiristing teng bólinbeui, Almatydaghy qayghyly oqighalargha jauapkershilikting joqtyghy», - dep bastalatyn maqalada «qantar oqighasyna» qatysty bagha berilip, el Ýkimetine birneshe mәseleni sheshudi úsynghan. Sonymen Transparency ne deydi? Qaranyz:


5 qantarda ótken Qazaqstandaghy beybit sheruler men Almatydaghy qayghyly oqighalar adamdardyng әdildik ýshin kýresin ghana kórsetip qoymay, soghan qosa Ýkimetting ekonomikalyq sayasatty jasauda jibergen qateligin kórsetip berdi.

Áuel basta súiytylghan gaz baghasynyng qymbattauyna qarsylyq retinde bastalghan búl narazylyqtar jer asty baylyghyn paydalanu men jer qoynauynan shyqqan paydaly qazbalardan týsken kiristi bóluge qatysty mәseleler Qazaqstan qoghamy ýshin óte manyzdy әri nәzik taqyryp ekenin kórsetti. Halyqtyng beybit sherui Ýkimetting is-әreketine jәne elding sayasi-ekonomikalyq isine búrynghy preziydent Núrsúltan Nazarbaev pen onyng jaqtastarynyng negizsiz, úzaq uaqyt boyy aralasuyna degen shynayy kózqarasyn kórsetti.

Sybaylas jemqorlyq pen jer baylyghyn teng bólispeu - sheruding negizgi sebebining biri bolghany anyq.

Qandy qaqtyghys, ókinishke oray, kóptegen jyldar boyy tózip kelgen adamdardyng ózgeriske úmtylghan beybit sheruine óshpes daq týsirdi.

Qylmyskerlerdi tauyp, olardy jauapkershilikke tartu óte manyzdy bolghanymen, Qazaqstan biyligi barlyghyn «Ýkimetti tartyp alu maqsatynda úiymdastyrylghan qastandyq» retinde qarastyrmauy kerek. Biylik ókilderi ótken aptada ólimge aparghan oqighany tergeu barysynda qanday da bir toptargha qatysty diskriminasiyagha jol bermey tergeu isining jýrgiziluin qadaghalau kerek.

Transparency Kazakhstan aldaghy uaqytta múnday jaghday qaytalanbauy ýshin Ýkimetke jәne mýddeli taraptargha mynalardyng manyzdy ekenin jazady:

1. Múnay-gaz jәne qúrylys sektorlaryna nazar audara otyryp, sybaylas jemqorlyqqa qarsy kýresti kýsheytu;

2. Ádiletti sheshimderdi qamtamasyz etu ýshin sot jýiesin reformalau;

3. Múnay, gaz jәne tau-ken ónerkәsibining basqa salalaryndaghy tabystardyng ashyqtyghyn qamtamasyz etetin әlemdik ýlgidegi baghdarlamany engizu josparyn Ýkimetting qanshalyqty dengeyde atqaryp otyrghanyna mәn beru;

4. Paydaly qazbalardyng barlyq ken oryndary boyynsha, onyng ishinde «Teniz» ken ornynyng jobasy boyynsha kelisimsharttardyng absoluttik ashyqtyghyn qamtamasyz etu;

5. Sybaylas jemqorlyq transaksiyalary nәtiyjesinde joghalghan aktivterdi anyqtau jәne qaytaru;

6. Qazaqstangha jetkiziletin vaksinalardyng kelisim-sharttaryn jariyalau;

7. Qazaqstandaghy qazirgi zamanghy qúldyqtyng kez kelgen nysandaryn jong jóninde sharalar qabyldauy kerek.

Ayjan Temirhan

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1578
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2274
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3591