Beysenbi, 25 Sәuir 2024
Janalyqtar 3392 11 pikir 23 Jeltoqsan, 2021 saghat 13:49

Ministr túraqtamaytyn ministrlik

Tayauda Densaulyq saqtau ministri Aleksey Soy qyzmetin auystyryp, ornyna Jandos Býkitbaev keldi. Ol әzirge ministr mindetin atqarushy. Tәuelsizdik alghaly beri atalmysh ministrlik ministrge jarymay keledi. Tipti pandemiyanyng ózinde de eki ministr auysty. Biri isti boldy, biri basqa salagha ketip jatyr. 

Jandos Burkitbaev stal ispolnyaishim obyazannosty glavy Minzdrava: 20 dekabrya 2021, 17:37 - novosty na Tengrinews.kz

Qazirgi ministrding mindetin atqaryp otyrghan Jandos Býrkitbaev 1971 jyly Jambyl oblysynda dýniyege kelgen. Medisina ghylymdarynyng kandidaty. Asfendiyarov atyndaghy Almaty memlekettik medisina uniyversiytetin "Emdeu isi" baghyty boyynsha bitirgen. L.N. Gumiylev atyndaghy Euraziya últtyq uniyversiytetin "Memlekettik jәne jergilikti basqaru" mamandyghy boyynsha, Ontýstik Qazaqstan medisinalyq akademiyasyn "Farmasiya" mamandyghy boyynsha jәne "Túran-Astana" uniyversiytetin "Qúqyqtanu" mamandyghy boyynsha tәmamdaghan.

Enbek jolyn 1996 jyly Almatydaghy qalalyq jedel medisinalyq kómek klinikalyq auruhanasynyng dәrigeri bolyp bastaghan. Ár jyldary densaulyq saqtau ministrligining týrli qúrylymdyq bólimshelerinde júmys istedi. Elordada qan ortalyghyn, transfuziologiya ghylymiy-óndiristik ortalyghyn basqardy.

2019-2021 jyldary últtyq ghylymy onkologiyalyq ortalyqtyng basqarma basshysy boldy. 2021 jyldyng 22 qantarynda bastap densaulyq saqtau viyse-ministri lauazymyna taghayyndaldy.

Osy uaqytqa deyin densaulyq saqtau ministrleri úzaq uaqytqa túraqtaghan emes. Eki ne ýsh jylgha ghana saylanady da, ketedi. Qazirgi uaqytqa deyin elimizde densaulyq saqtau ministrligining 14 basshysy auysqan eken.

Túlghalar – Sanghyldar sayty

AQSÚLTAN AMANBAEV (1991 - 1992)

Qazaqstannyng densaulyq saqtau salasyn basqarghan alghashqy ministr Aqsúltan Amanbaev boldy. Ol Almaty memlekettik medisina instituty (qazirgi QazMU) emdeu fakulitetining týlegi, ol 1962 jyly diplomyn alyp, 1974 jyly QR ÚGhA klinikalyq jәne eksperiymenttik hirurgiya GhZY aspiranturasynda kandidattyq dissertasiyasyn qorghady. Ministrlikke deyin «Týrkistan temirjol» klinikasynda jәne Ontýstik Qazaqstan audandyq auruhanasynda júmys istedi. Sodan keyin Qazaq klinikalyq jәne eksperiymenttik zertteuler ghylymiy-zertteu institutynda enbek etti. Qazaq KSR Ministrler Kenesi Is Basqarmasynyng aghartu jәne densaulyq saqtau bólimi mengerushisining orynbasary, Ministrler Kenesi Densaulyq saqtau jәne bilim basqarmasy bastyghynyng orynbasary, densaulyq saqtau ministrining orynbasary boldy. 1990 jyly Amanbaev Qazaq KSR Densaulyq saqtau ministri bolyp taghayyndalsa, 1991 jyly ol Qazaqstan Respublikasynyng Densaulyq saqtau salasyn basqardy. Bir jyl ghana ministr boldy. Onyng mansap joly balabaqsha diyrektory boluymen ayaqtaldy. Biraq ol nelikten qyzmet ornyn týbegeyli ózgertkeni belgisiz bolyp qaldy.

VASILIY DEVYaTKO (1992 - 1997)

1992 jyly QR Densaulyq saqtau ministrligining basshysy bolyp medisina ghylymdarynyng doktory, pediatr Vasiliy Devyatko taghayyndaldy. Almaty medinstitutyn 1969 jyly bitirdi. 2004 jyly medisina ghylymdarynyng doktory dәrejesin qorghady. Onyng enbek joly Almaty oblysyndaghy Shelek audandyq auruhanasynda bastaldy. Sodan keyin pediatr Devyatko Enbekshiqazaq audandyq auruhanasynda bas dәrigerding orynbasary boldy. Audandyq densaulyq saqtau bólimin basqaryp, Almaty qalalyq densaulyq saqtau bólimining mengerushisi boldy. Onyng mansaptyq órleu joly 1987 jyly Qazaqstan Kompartiyasy OK ister basqarmasynyng emdeu sektoryn basqarghan kezine tap keledi.

1991 jyly oghan QR Preziydenti apparatynyng densaulyq saqtau jәne әielder mәselelerine jetekshilik etetin bólimin basqaru senip tapsyryldy. Ol 1992 jyly sәuirde Densaulyq saqtau ministri boldy jәne 1997 jyly ministrlikten ketti. 2006 jyldan bastap Almatydaghy ónirlik diagnostikalyq ortalyqtyng diyrektory bolyp júmys isteydi.

Paralimpiada: Qyrymbek Kósherbaev jenimpazdardy marapattady

Qyrymbek Kósherbaev (1997-1999)

Ol 1978 jyly Qazaq poliytehnikalyq institutyn injener-qúrylysshy mamandyghy boyynsha bitirgen. 1991 jyly KOKP Ortalyq komiytetining janyndaghy qoghamdyq ghylymdar Akademiyasynyng aspiranturasyn bitirdi. Filosofiya ghylymdarynyng kandidaty,sayasattanu ghylymdarynyng doktory.
Ol 1978 jyly "Glavrissovhozstroy" Qyzylorda qúrylys-óndiristik birlestiginde injener bolyp júmys istedi. 1991 jyldan bastap Qazaq KSR Preziydentining apparatynda júmys istey bastady. Keyin Premier-ministr orynbasarynyng kómekshisi, Almaty audany әkimshiligining basshysy, apparat basshysynyng orynbasary jәne QR Ministrler kabiyneti apparatynyng ishki sayasat bólimining mengerushisi, Ýkimet Apparatynyng aumaqtyq damu bólimining mengerushisi boldy. Kósherbaev Qazaqstan Respublikasy Preziydentining baspasóz hatshysy bolyp qyzmet atqarghannan keyin Bilim, mәdeniyet jәne densaulyq saqtau ministri bolyp saylandy.

1999 jyly ministrlik qayta qúryldy. Kósherbaevqa bilim men ghylym tabystalyp, medisina jana qúrylymgha, yaghny QR Densaulyq saqtau isi jónindegi agenttikke berildi.

MARIYa OMAROVA (1999 - 2000)

Kósherbaevtan keyin Densaulyq saqtau agenttigi Mariya Omarovagha senip tapsyryldy. Almaty memlekettik medisina instituty (qazirgi QazMU) pediatriya fakulitetining týlegi. Stajer-zertteushi, aspirant, anatomiya kafedrasynyng assistenti, QazMU ekologiya kafedrasynyng mengerushisi jәne bas oqytushy bolyp júmys istedi.

Ol agenttikti bir jyldan az uaqyt basqardy, sodan keyin ol H. Júmatov atyndaghy gigiyena jәne epiydemiologiya ghylymy ortalyghynyng diyrektory boldy.

Jaqsylyq DOSQALIYEV: Elimizde donor tapshy

JAQSYLYQ DOSQALIYEV (2000-2004, 2008-2010)

Jaqsylyq Dosqaliyev-medisina ghylymdarynyng doktory, professor. Aqtóbe medisinalyq institutyn dәriger-terapevt mamandyghy boyynsha bitirgen.

Enbek jolyn hirurg bolyp bastaghan. Audandyq auruhananyng bas dәrigerining orynbasary bolghan, Býkilodaqtyq hirurgiya ghylymy ortalyghynyng klinikalyq ordinaturasynda oqyghan, A.N. Syzghanova atyndaghy hirurgiya ghylymy ortalyghynda júmys istedi.

1998 jyly Aqtóbe medakademiyasyn basqaryp, keyin oblystyq mәslihattyng deputaty bolyp saylandy.2000 jyly kezekti qayta qúrudan keyin Dosqaliyev QR Densaulyq saqtau ministri qyzmetine keldi.
Aradagha qyzmettegi ýziliste ol Qazaq memlekettik medisina akademiyasy RMQK rektory, Parlament Mәjilisining deputaty jәne әleumettik-mәdeny damu komiytetining tóraghasy boldy.

Ol densaulyq saqtau ministrligin ekinshi ret 2008 jyldan bastap basqardy, biraq 2 jyldan keyin Qarjy polisiyasy ministrding lauazymdyq qúziretin asyra paydalanu faktisi boyynsha qylmystyq is qozghady.
Polisiya Dosqaliyevti ústaugha tyrysty, biraq ol Últtyq ghylymy medisinalyq ortalyqqa jatqyzylyp, al, onyng basshylyghy ministrding komada jatqanyn aitady.

Alayda, Qarjy polisiyasy ministrding auruhana tóseginen túryp, dәrigerlermen sóilesip, jýrip-túrghany týsirilgen beynejazbany kórsetedi. Sodan keyin ghylymy ortalyqtyng dәrigerleri jalghan aighaqtar bergenderin moyyndaydy.

Jaqsylyq Dosqaliyevqa «lauazymdyq ókilettigin asyra paydalandy, biylikti asyra paydalandy, asa iri mólsherde para aldy jәne budjet qarajatyn jymqyrdy» degen aiyp taghyldy. Tergeu shamamen bir jylgha sozyldy, nәtiyjesinde sot eks-ministrdi mýlkin tәrkileumen jeti jylgha qatang rejimdegi koloniyagha ýkim shyghardy.

Biraq 2012 jyldyng qantarynda keshirim súraghannan keyin Dosqaliyev jazasyn 2 jylgha deyin qysqartty, sodan keyin shartty týrde bosatyldy. Ol birneshe aidan keyin bostandyqqa shyqty, 2013 jyldan bastap Respublikalyq Transplantasiya ortalyghynda júmys isteydi.

Dosaev Erbolat Askarbekovich — predsedateli Nasionalinogo banka Respubliky Kazahstan

ERBOLAT DOSAEV (2004 – 2006)

Dosaev Almaty RFMM týlegi, 1993 jyly Almaty energetika institutynyng diplomyn aldy, sodan keyin MMTU-da oqydy. Bauman. Onyng mamandyqtarynyng biri-Elektrondy tehnika injeneri. "Isker" kәsipornynda enbek etip, keyin "Vega" MP diyrektorynyng orynbasary, "Aksept" JShS diyrektory, "Aksept"korporasiyasynyng birinshi viyse-preziydenti jәne bas diyrektory boldy.

1997 jyly 27 jastaghy Erbolat Dostaev "Túran-Álem Banki" JAQ Basqarma tóraghasynyng orynbasary, keyin "ATF-bank"JAQ Basqarma tóraghasy bolyp taghayyndaldy.1998 jylghy nauryzda Dosaev Qazaqstan Respublikasy premier-Ministrining kenesshisi, sodan keyin Energetika, industriya jәne sauda viyse-ministri boldy. Ol QR Qarjy viyse-ministri, Tabighy monopoliyalardy retteu, bәsekelestikti qorghau jәne shaghyn biznesti qoldau jónindegi agenttikting tóraghasy qyzmetterin atqardy, Qarjy ministri, Qazaqstandaghy EQDB basqarushysy boldy.

2004 jyly Erbolat Dosaev kýtpegen jerden Densaulyq saqtau ministri bolyp taghayyndalady. Búl lauazymda ol eki jyl júmys istedi. 2006 jyly Shymkentte 78 balagha qan qúy kezinde JITS júqtyrdy. Búl tragediyagha auruhana jabdyqtarynyng nasharlyghyn, qyzmetkerlerding biliksizdigin, qarajattyng dúrys júmsalmauyn kinәlaghanymen, iyfeksiyanyng taraluynda Densaulyq saqtau salasy ókilderining memlekettik qarajatty úrlau faktisi sebep bolghany aityldy. Búl jaghday ministr mansabynyng ayaqtaluyna әser etti.

Naselenie ocheni pozitivno osenilo inisiativy Preziydenta – Anatoliy Dernovoy

ANATOLIY DERNOVOY (2006 - 2008)

Anatoliy Dernovoy medisina ghylymdarynyng doktory, Qazaqstan Respublikasy Memlekettik syilyghynyng laureaty. 1974 jyly Qaraghandy medisinalyq institutyn sanitarlyq dәriger mamandyghy boyynsha bitirgen. Joghary oqu ornynan keyin sanitarlyq bólim mengerushisi, bas dәriger, Qazaqstan Kompartiyasy oblystyq komiytetining núsqaushysy, Taldyqorghan qalalyq atqaru komiyteti tóraghasynyng orynbasary, oblystyq partiya komiytetining núsqaushysy, QR Preziydenti Is Basqarmasy Medisinalyq ortalyghynyng bastyghy bolyp júmys istedi.

Dernovoy ministr qyzmetine Densaulyq saqtau ministrining orynbasary - Qazaqstannyng bas sanitarlyq dәrigeri qyzmetinen keyin auysty.
Ontýstik Qazaqstanda payda bolghan problemalardy sheshuden basqa, Dernovoy salany reformalaugha belsendi kiristi. Onyng basshylyghymen halyqqa kardiologiyalyq jәne kardiohirurgiyalyq kómekti damytu, qan qyzmeti, bala men anany qorghau, salauatty ómir salty jónindegi baghdarlamalar әzirlenip, bekitildi. Onyng bastamasymen Astanada Últtyq medisinalyq holding qúrylyp, barlyq audandyq jәne oblystyq auruhanalar zamanauy jabdyqtarmen jaraqtandyrylyp, medisinalyq bilim berude reforma bastaldy.

Dernovoy bilim beruding jana standarttaryn engizip, Pediatriya jәne sanitarlyq gigiyena fakulitetterin japty. Jabylghan mamandyq 2016 jyly qayta engizildi.

Kairbekova oprovergla fakt shantaja poslom SShA: 01 avgusta 2013, 15:51 - novosty na Tengrinews.kz

SALIDAT QAYYRBEKOVA (2010-2014)

Salidat Kaiyrekova diplomdy dәriger, "emdeu isi"mamandyghy boyynsha Qaraghandy memlekettik medisinalyq institutynyng týlegi.
Qayyrbekova kezinde medisinany mýldem jana sifrlyq relisterge qoigha jәne eng bastysy pasiyentting qajettilikterine baghdarlanghan jýieni qamtamasyz etuge tiyis bolatyn «elektrondyq densaulyq saqtaudy damytu tújyrymdamasyn» qabyldady. Sodan keyin elektrondy densaulyq pasporttary jariyalandy. Qayyrbekova pasporttar – búl adam densaulyghy turaly negizgi derekterdi saqtau jәne almasu ghana emes, sonymen qatar medisinalyq qyzmetterding qoljetimdiligi men sapasyn qamtamasyz etu mýmkindigi dep uәde berdi.

Osy mәlimdemelerden keyin bir jyldan keyin Qayyrbekova basqa júmysqa auysuyna baylanysty ministr qyzmetinen ketti.

Uvolena ministr Tamara Duysenova - novosty Kapital.kz

TAMARA DÝISENOVA (2014-2017)

2014 jyly ministrlik densaulyq saqtau jәne әleumettik damudy biriktirdi.
Tamara Dýisenova 1987 jyly Tashkent halyq sharuashylyghy institutyn injener-ekonomist mamandyghy boyynsha bitirgen. Enbek jolyn informatika pәni boyynsha orta mektepte múghalim bolyp bastady, Saryaghash audany әkimshiliginde agha ekonomist, Saryaghash audany әkimining kenesshisi, orynbasary jәne birinshi orynbasary bolyp júmys istedi. Shymkent qalasy әkimining birinshi orynbasary, OQO әkimining orynbasary, viyse-ministr, Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministri boldy.
Ministr Dýisenovagha JITS-ke qarsy kýres jónindegi jahandyq qordyng aiyptaularynan keyin aqtalugha tura keldi. Qor mamandarynyng aituynsha, 4 kompaniya kóptegen kelisimsharttardy , ótinimderdi qoldan jasaghan. Tergeu nәtiyjesinde JITS-tyng aldyn alu jәne oghan qarsy kýres respublikalyq ortalyghymen jәne tuberkulez problemalary últtyq ortalyghymen ondaghan kelisimsharttar boyynsha granttyq kelisimder saqtalmaghany anyqtaldy. Búl turaly búqaralyq aqparat qúraldary jazdy, qoghamda talqylandy, biraq milliondaghan dollar qayda ketkeni belgisiz bolyp qaldy.

Sonday-aq, ministr Dýisenovanyng túsynda ontaylandyrumen, meningit indetimen jәne taghy basqalarmen baylanysty janjaldar da shyqty.
Qazir Tamara Bosymbekqyzy Qazaqstan Respublikasy Preziydentining kómekshisi jәne Preziydent Ákimshiligining ótinishterdi qaraudy baqylau bólimining mengerushisi bolyp júmys isteydi.

U Eljana Birtanova diagnostirovana pnevmoniya - Analiticheskiy internet-jurnal Vlasti

ELJAN BIRTANOV (2017-2020)

Eljan Birtanov-medisina ghylymdarynyng doktory, iskerlik әkimshilendiru magistri, QR Densaulyq saqtau isining ýzdigi, 50-den astam ghylymy júmystyng avtory.

Ol Almaty memlekettik medisina institutyn, Arizona uniyversiytetin jәne Resey medisinalyq diplomnan keyingi bilim akademiyasyn bitirgen. Berlindegi "Shariyte" uniyversiytettik klinikasynda, Túran uniyversiytetinde jәne Soltýstik Karolinadaghy Diuk uniyversiytetindegi Fukua Biznes mektebinde Global Executive MBA baghdarlamasy boyynsha bilim alghan.
Enbek joly Ortalyq qalalyq klinikalyq auruhananyng psihonevrologiya bóliminde bastaldy, onda ol qarqyndy terapiya jәne reanimasiya bóliminde medqyzmetker bolyp júmys istedi. Almaty qalalyq toksikologiya ortalyghy men Respublikalyq toksikologiya ortalyghyn basqardy, densaulyq saqtaudy damytu institutyn jәne Últtyq medisinalyq holding basqarmasyn basqardy, Densaulyq saqtau viyse-ministri jәne Nazarbaev Uniyversiytetining atqarushy Kenesi Tóraghasynyng kenesshisi boldy.

Birtanovtyng basshylyghymen ministrlik koronavirustyq pandemiyanyng alghashqy tolqynyna tap boldy. 2020 jyldyng qarasha aiynda Qarjy ministrligining Qarjy monitoringi komiyteti Eljan Birtanovtyng ústalghanyn jariyalady. Oghan budjet qarajatyn asa iri mólsherde jymqyrdy dep aiyp taghyldy. Osy uaqyt ishinde eks-ministr ýy qamauynda jәne ózining kinәsiz ekenin dәleldeumen keledi.

Aleksey Soy perehodit na rabotu v grajdanskiy sektor - novosty Kapital.kz

ALEKSEY SOY (2020 – 2021)

Aleksey Soy Ontýstik Qazaqstan memlekettik medakademiyasynyng jәne "Dәneker" halyqaralyq qúqyq jәne Halyqaralyq biznes institutynyn, Resey Federasiyasy Preziydenti janyndaghy Resey halyq sharuashylyghy jәne Memlekettik qyzmet akademiyasy korporativtik basqarudyng joghary mektebining jәne Halyqaralyq biznes akademiyasynyng týlegi.

Últtyq ghylymy medisinalyq ortalyqtyng qalpyna keltiru hirurgiyasy jәne transplantologiya ortalyghynda hirurg bolyp júmys istedi, QR Preziydenti Is Basqarmasynyng zamanauy medisinalyq tehnologiyalardy engizu ortalyghyn jәne QR Preziydenti Is Basqarmasynyng Medisinalyq ortalyghyn basqardy, Densaulyq saqtau jәne әleumettik damu viyse-ministri, Densaulyq saqtau viyse-ministri boldy.

Densaulyq saqtau salasyna qanday ministr kelse de әli kýnge deyin qordalanghan mәseleler sol qalpy qaluda.

Ayjan Temirhan

Abai.kz

11 pikir