Beysenbi, 25 Sәuir 2024
El ishi... 3875 17 pikir 21 Qazan, 2021 saghat 16:51

Preziydent Toqaev Assambleya jiynynda ne aitty?

Býgin Aqorda reziydensiyasynda Preziydent Qasym-Jomart Toqaevtyng tóraghalyghymen beynebaylanys formatynda Qazaqstan halqy Assambleyasy Kenesining keneytilgen otyrysy ótti. Jiyngha Parlament deputattary, memlekettik organdardyng ókilderi, respublikalyq etnomәdeny birlestikterding jetekshileri, sonday-aq búqaralyq aqparat qúraldarynyng ókilderi qatysty.

Memleket basshysy elimizdegi últaralyq tatulyqty saqtaudyng qajettiligin atap ótip, memlekettik túraqtylyqtyng manyzyna toqtaldy. Jalpy Assambleyanyng tizginin preziydent Toqaev 2021 jyly aldy. Toqaev jiyn barysynda Assambleyagha berilgen baghanyng bir jaqty ekenin de atap ótti.

Assambleyagha berilgen bagha bir jaqty

«Keyingi uaqytta Qazaqstan halqy Assambleyasynyng júmysy әrtýrli etnikalyq toptardy qorghaugha jәne olardyng mýddelerin ilgeriletuge baghyttalghan degen pikirler jii aitylady. Biraq búl – elimizdegi onyng mәni zor ekenine berilgen birjaqty týsinik. Shyn mәninde, Assambleya últ birligin nyghaytudyng naqty qúralyna ainaldy jәne barlyq azamatty ortaq memlekettilik iydeyasynyng tóniregine júmyldyra aldy. Assambleyany qúrudyng arqasynda óte kýrdeli problemanyng – etnikalyq mәseleni sayasilandyrudyng aldyn alu tetikteri payda boldy», – dedi memleket basshysy.

«It ýredi, keruen kóshedi»

Memleket basshysy jergilikti atqarushy organdardyng basym mindeti retinde әleumettik, qylmystyq, túrmystyq janjaldardyng aldyn aludy atady. Preziydentting payymdauynsha, etnikalyq astamshylyqtyng barlyq kórinisi, qanday da bir kemsitushilikke, qoghamdyq tәrtipti búzugha jol bermey, ishki túraqtylyqty zangha sәikes qamtamasyz etui kerek.

«Bizding birligimizge ziyan keltirudi kózdeytin syrttaghy jәne ishki teris pighyldy adamdardyn, týrli avanturisterdin, jauapsyz әri qabiletsiz sayasatkerler men sarapshylardyng jeteginde ketpeu manyzdy. «It ýredi, keruen kóshedi» degen sóz bar. Birtútas qogham retinde bizding ústanymymyzdyng dúrys ekenine senimdimiz. Alayda búl әreket etpey otyr degendi bildirmeydi. Bizding qoghamgha jәne memleketimizge qarsy arandatushylyqtyng barlyq týrine qúqyqtyq әri aqparattyq qúraldar arqyly toytarys beru kerek», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Preziydent, eng aldymen, mýmkindikterding teng bolu qaghidatyna negizdelgen aimaqtyq damudy qamtamasyz etuding manyzdylyghyna nazar audardy. Sonyng ishinde etnikalyq anklavtardyng tuyndauyna, mәdeny jәne tildik kedergilerge, etnosaralyq shiyelenister men qaqtyghystargha әkelip soghatyn әleumettik-mәdeny oqshaulanugha qatysty qaterlerge toqtaldy.

Memleket basshysy múnday qaterlerding aldyn alu ýshin elimizdegi qalalar men auyldarda, oqshaulanghan etnikalyq audandar men kvartaldardyng qalyptasuy siyaqty jaghymsyz tendensiyany enseruge baghyttalghan jýieli sharalar әzirleu qajettigin aitty. Sonymen qatar, birqatar aimaqta etnikalyq toptardyng qazaqstandyq shynayy ómirden alystauyna baylanysty "ishki emigrasiya" ýrdisi bayqalyp otyrghanyna nazar audardy.

Arandatushylarmen kýresemiz jәne olargha ayaushylyq bolmaydy

«Búl ýrdis etnikalyq toptardyng Qazaqstan qoghamyna tolyq integrasiyalanuyna kedergi keltirui mýmkin. Múnday kýrdeli әri problemaly jaghdaylar turaly ashyq aityluy kerek dep oilaymyn. Búl problemalargha kóz júmugha bolmaydy. Áytpese, búl kelensizdikke әkep soqtyruy mýmkin jәne tuyndaghan mәselelerge shynayy bagha bere almaymyz. Memleket etnikalyq toptardyng әleumettik-ekonomikalyq integrasiyalanu sayasatyn jýrgizip, osy negizde kez kelgen shiyelenisting janjalgha úlaspauy ýshin aldyn alatynyn erekshe atap ótkim keledi. Múnday janjaldardyng bәri teris pighyldy arandatushylardyng isi ekenin jaqsy bilemiz. Onday arandatushylarmen kýresemiz jәne olargha ayaushylyq bolmaydy», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Elimizde QHA júmysyna kónil tolmaushylyq songhy uaqytta artty. Ol 2020 jylghy Jambyl oblysyndaghy qaqtyghystan keyin kýsheye týsti. El halqy qyruar qarjy bólinetin atalmysh úiymnyng sayasy basymdyghy mol dep sanaydy.

Abai.kz

17 pikir