Beysenbi, 25 Sәuir 2024
Kórshining kólenkesi 10192 7 pikir 6 Qyrkýiek, 2021 saghat 17:02

Qytaydyng «Halyq gazeti»: Qazaqsha núsqa nege shyqty?

Qytaydyng «Jenimini jibao» sayty 1 qyrkýiek kýni atalmysh sayttyng osy kýnnen bastap «aqparat taratudyng ónirlik, oqyrmandyq, mazmúndyq órisin keneytu» ýshin suashili, italiya, qazaq tilderindegi (krillisa әlipbiyinde) núsqasyn qosqandyghyn habarlady.

Osy arada paydalanushylar cany qazaq tilin neshe orap ketetin tilderding nazargha ilikpey, qazaq tilining qytaylyq aqparattardyng «halyqaralyq taralymyn kýsheytu men jaqsartudaghy manyzdylyghynyn» nege shyghandap ketkendigi qyzyghushylyq tudyryp otyr.

Atalmysh habarda búl sharanyng «qytaylyq hikayalar men qytay ýnin әlemge jetkizu, ónirlerge jetkizu, júrttargha jetkizudey halyqaralyq taratu qyzmetining talabynan» tuyndap otyrghany aitylady. Demek, búl - basy ashyq, aqparattyq basyp alu tәsili. Zamannyng aghymyna say tehnologiyalyq jәne aqparattyq soghystyng birtindep bayyrghy dәstýrli soghys tәsilderi men qúraldardyng orynyn basyp kele jatqany anyq. Óte-móte aqparattyq shabuyldyng adamdardyng sanasy men tanymyn iygerudegi alymdylyghy men iykemdiligi kýnnen kýnge dәleldenip keledi.

QKP organy sanalatyn sayt, mine, osy ýderisti qapysyz paydalanyp qaludy qolgha alghan. Ár qadamymyzdy qalt jibermey baghyp otyrghan irge kórshi, onyng ekonomikalyq jetistikterine onsyz da auyzyn ashyp otyrghan halyqqa qytaydyng «úlylyghy» men tabystaryn onan sayyn tyqpalaghysy keledi. Onyng ýstine múnday ýlgini, yaghny Reseyding tura osynday tәsilmen - til jәne aqparattyq basymmen Qazaqstannyng ruhany kenistigin tyrp etkizbey shengeldep otyrghanyn kórip otyr. Qazaq tiline múnday mәrtebe, óte-móte, onyng Qytaydyng ekonomikalyq otaryna ainalugha shaq túrghan qara qúrlyqtaghy Tanzaniya, Keniya, Uganda elderining memlekettik tili bolghan suahily tilimen birdey berilui, jaqsylyqtyng nyshany emes. Qazaqstannyng geosayasy jәne geoekonomikalyq ornalasuy men energetikalyq mýmkindikteri shyghys kórshining auyzynyng suyn qúrytyp kele jatqany jasyryn emes. Búl da sol mýmkindikterge qol saludyng alystan oilastyrylghan әdisi-dýr. Songhy jyldary elimizde qytaygha qarsy pighyldyng beleng alyp túrghany taghy bar. Qytay osy tәsilmen bolmysynan anqau jәne populizmge boy aldyryp otyrghan qazaq qoghamyn aldarqatqysy keletin de synayly.

Oraty kelgende aita keterligi, Qytay әlem jelige ózining mýddesin nasihattap, Qazaqstannyng únghyl-shúnghylyn qayyra tanystyratyn platformalar men mediya qosymshalaryn ebin tauyp әldeqashan ornatyp ýlgergen. Olar әsirese qytaylyq biznes qauymynyng Qazaqstangha enuine әjeptәuir qolghabys jasauda. Múnday qúraldardyng biz biletinderinen mynalar bar. «哈萨克斯坦商务投资平台» , «中亚丝路», «哈萨克斯坦丝路经济», «哈萨克斯坦新观察». Qytaydan kóship kelgen qandastardyng birsypyrasy men qytaydaghy qazaqtar osy kózderden suattanady. Mine, búl da aqparattyq shabuyldyng pәrmendi qúraly bolyp tabylady.

Taqyrypqa oray:

Múqamethan Qonarbay  

Abai.kz

7 pikir