Japoniyada ótip jatqan XXXII Jazghy Olimpiada oiyndarynyng ayaqtaluyna da sanauly kýnder qaldy. Qazaqstandyq sportshylar búl Olimpiada oiyndaryna sporttyng 27 týrinen 96 joldama alghan bolatyn.

33 sport týrinen 339 medali jiyntyghy sarapqa salynyp jatqan búl dodada Qazaqstan 7 qola medali alyp, jalpy esepte 76 orynda túr. Al, ózimizben kórshiles Ózbekstan 32 oryngha shyqsa, Qyrghyzstan 67 orynda túr.

Qazaqstandyq sportshylar Olimpiada oiyndaryna QR Últtyq Olimpiadalyq komiyteti arqyly barady. 1990 jyly qúrylghan komiytetting 2015 jyldan bergi tóraghasy milliarder kәsipker - Timur Qúlybaev eken.

Al, viyse-przedintteri tiziminde: QR Premier-ministri – Asqar Mamiyn, «Qazaqstan Halyq banki» AQ basqarma tórayymy - Ýmit Shayahmetova, millioner – Qayrat Boranbaev, QR Ortalyq saylau komissiyasynyng tóraghasy - Berik Imashev, eks-ministr, Astananyng búrynghy әkimi - Ádilbek Jaqsybekov syndy sheneunikter bar.

Tolyq qúram mynanday:

QR ÚOK preziydenti - Timur Asqarúly Qúlybaev;

Jalpy súraqtar boyynsha viyse-preziydent - Abulgazin Daniyar Rustemúly;

Paralimpiadalyq sport týrleri boyynsha viyse – preziydent - Qayrat Sovetayúly Boranbaev;

Jazghy sport týrleri boyynsha viyse-preziydent - Ádilbek Ryskeldiúly Jaqsybekov;

Qysqy sport týrleri boyynsha viyse-preziydent  - Asqar Úzaqpayúly Mamiyn;

Halyqaralyq yntymaqtastyq mәseleleri boyynsha viyse-preziydent - Krukov Andrey Aleksandrovich;

Qazaqstan gimnastika federasiyasynyng preziydenti - Ýmit Bolathanqyzy Shayahmetova;

Atqarushy komiytet mýshesi - Serik Sapiyev;

QR Voleybol federasiyasynyng preziydenti - Núrtay Ábiqaev;

Bessayys federasiyasynyng preziydenti - Berik Mәjitúly Imashev;

Tennis federasiyasynyng preziydenti - Bolat Jamiytúly Ótemúratov;

Auyr atletika federasiyasynyng preziydenti - Týsipbekov Janat Rashiydúly;

Jenil atletika federasiyasynyng preziydenti - Danial Kenjetayúly Ahmetov;

Shanghy sporty týrleri qauymdastyghynyng preziydenti - Dias Tóleutayúly Sýleymenov.

Sonymen qatar, sportshylardyng Olimpiadagha baruyna Memleket tarapynan bólinetin barlyq qarajat osy komiytetke kelip týsedi. Al, osy jyldyng mamyr aiynda Mәdeniyet jәne sport viyse-ministri Erlan Qojaghapanov Tokioda ótetin Olimpiada oiyndary ýshin Últtyq Olimpiada komiytetine 15 mlrd tengege juyq qarajat bólinetinin aitqan bolatyn.

«Biz búl baghytta Últtyq Olimpiada komiytetimen birlesip júmys jasap jatqanymyzdy bilesizder. Qúrylghan últtyq komandalardyng barlyghy osynda shoghyrlanghan. 2017 jylghy zang boyynsha barlyq qarajat Últtyq Olimpiada komiyteti arqyly ótedi. Bizde olimpiadalyq emes sport týrleri ghana qaldy. Tokiodaghy Olimpiada oiyndaryna biz ministrlik arqyly Últtyq Olimpiada komiytetine shamamen 15 milliard tenge jiberdik», - degen edi Qojaghapanov OKQ brifinginde.

Ayta keteyik, «kp.ru» sayty: «Qazaqstan postkenestik elder ishinde sportshylargha tólenetin syiaqy mólsheri boyynsha kóshbasshy», - dep jazghan.

«Búrynghy KSRO  elderi ishinde medali ýshin kóp aqsha tóleytin el -  Qazaqstan. Olar әlemdegi eng kóp syiaqy mólsherin taghayyndaghan - 250 000 dollar. Al múnday syiaqy taghayyndau arqyly qazaqtar tәuekel etpeydi dep oilamau kerek. Mysaly, Rio -2016 -da Qazaqstan ýsh altyn ghana aldy», - deydi maqalada.

Mәselen, biyl Qazaqstanda: altyn medali alghan sportshygha - 250 myng dollar, al kýmiske - 150 myng dollar, qolagha  - 75 myng dollar berilmek. Reseyde búl kórsetkish edәuir az. Altyngha - 4 million rubli (54 myng dollar), kýmiske - 2,5 million rubli (34 myng dollar), qolagha - 1,7 million rubli (23 myng dollar) bólingen.

Osy arqyly Qazaqstan Olimpiada medalii ýshin eng kóp aqshalay syilyq beretin 10 elding qataryna kirgen.

Biylghy Olimpiadadaghy sәtsizdikter ýshin sportshylar men bapkerler shtaby ghana emes, Últtyq Olimpiada komiyteti de jauapty ekenin eskersek, jogharyda attary atalghan azamattar da (әr týrli lauazymdaghy sheneunikter) ÚOK basshylyghyndaghy oryndaryn bosatulary kerek-aq!

Taqyrypqa túzdyq retinde aita keteyik, biz osyghan deyin qazaq sportynyng qojasy - ministrler men millionerler ekenin birneshe mәrte jazdyq.  Sonymen, qazaq sportyna basshylyq etetin ministrler men millionerler kimder? Qaranyz:

QR Shaybaly hokkey federasiyasynyng preziydenti – Asqar Mamin (QR Premier-ministri);

QR Jenil atletika federasiyasynyng preziydenti – Danial Ahmetov (ShQO әkimi);

QR Triatlon federasiyasynyng qúrmetti preziydenti – Kәrim Mәsimov (QR ÚQK tóraghasy);

QR At sporty federasiyasynyng preziydenti – Berik Imashev (QR Ortalyq saylau komissiyasynyng tóraghasy). Berik Mәjiytúly jalghyz at sporty týrlerine basshylyq etpeydi eken. Ol sonday-aq, QR Qazirgi bessayys federasiyasynyng preziydenti. Al Berik Imashevtyn úly Áljan Berikúly Imashev – QR Alipinizm jәne qúzgha shyghu federasiyasynyng preziydenti eken;

QR Sporttyq atu federasiyasynyng preziydenti – Arystanbek Múhamediyúly (QR Últtyq muzey diyrektory);

QR Dzudo federasiyasynyng preziydenti – Qayrat Qojamjarov (Senat deputaty);

QR Últtyq konikiyshiler federasiyasynyng preziydenti – Bolat Jәmishev (MÁSQ diyrektorlar kenesining tóraghasy);

QR Grek-riym, erkin jәne әielder kýresi federasiyasynyng preziydenti – Sauat Mynbaev (Biyl tamyzgha deyin «Qazaqstan temir joly» AQ tóraghasy boldy);

QR Voleybol federasiyasynyng preziydenti – Núrtay Ábiqaev (ÚQK eks-tóraghasy). Ábiqaev ta eki birdey federasiyagha qojalyq etip otyrghan adam eken. Ol sonday-aq, QR Golif federasiyasynyng da preziydenti;

QR Kógaldaghy hokkey federasiyasynyng preziydenti – Serik Ýmbetov (eks-әkim, eks-deputat);

QR Futbol federasiyasynyng preziydenti – Ádilbek Jaqsybekov (búrynghy PÁ jetekshisi);

QR Tennis federasiyasynyng preziydenti – Bolat Ótemúratov (milliarder);

QR Taekvanda federasiyasynyng preziydenti – Vyacheslav Kim (milliarder);

QR Velosport federasiyasynyng preziydenti – Núrlan Smaghúlov (millioner);

QR Boks federasiyasynyng preziydenti – Kenes Raqyshev (millioner).

Sportqa ýsh qaynasa sorpasy qosylmaytyn osy azamattar (shendiler) ózderi basqaryp otyrghan federasiyanyng damuy ýshin qanshalyqty ýles qosty? Úzaq jyldarden beri týrli memlekettik lauazymdy qyzmetterdi atqarghan, atqaryp kele jatqan Daniyal Ahmetov, Asqar Mamiyn, Ádilbek Jaqsybekov, Berik Imashev, Qayrat Qojamjarov t.b. azamattar ózderi basshylyq etip otyrghan sport salasynyng naghyz mamandary deu qiyn. Dәl osy jayt qazaq sportynyng damuyna túsau bolyp keledi. Búghan qosa, sport salasyndaghy jeng úshynan jalghasqan jemqorlyqqa da osy ministr-millionerlerding jauapkershiligi bar...

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz