Býgin Jer komissiyasynyng ekinshi otyrysy ótip jatyr. Komissiya júmysyna QR Ýkimet basshysynyng orynbasary Eraly Toghjanov tóraghalyq etude.

Ol býgingi otyrysta: «Jerding sheteldikterge berilmeytini jóninde naqty sheshim qabyldandy», - dep mәlimdep, arnayy zang jobasynyng Mәjilis qarauyna ótkenin aitty.

«25 aqpanda Últtyq kenesting besinshi otyrysynda preziydenti Qasym-Jomart Toqaevtyng auyl sharuashylyghy jerlerin sheteldikterge jәne sheteldik kompaniyalargha, sheteldik ýlesi bar qazaqstandyq kompaniyalargha, azamattyghy joq adamdargha, halyqaralyq qatysy bar ghylymy ortalyqtargha, sonday-aq qandastargha beruge tolyq tyiym salu turaly sayasy sheshimi arnayy zang jobasy retinde Parlamentting (Mәjilistin) qarauyna engizildi. Zang jobasynyng birinshi oqylymy 7 sәuirde ótedi», - dedi Toghjanov.

Viyse-premierding aituynsha, el ishinde, әsirese әleumettik jelilerde jerding sheteldikterge berilui hәm berilmeui mәselesine qatysty týsinispeushilikter men jalghan aqparat taratushylar әli de bar.

«Jalghan qauesetti әdeyi taratushylar da joq emes ekenin aituymyz kerek. Sondyqtan, taghy bir naqtylap aitamyn: Jerding sheteldikterge berilmeytini jóninde naqty sheshim qabyldandy. Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelúly qogham tarapynan kóterilip otyrghan negizgi mәseleler boyynsha týiindi sheshimin aityp, nýktesin qoydy. Qazirgi tanda komissiya aldynda auyl sharuashylyghy salasyndaghy jer qatynastaryn damytu mәselesi boyynsha úsynymdar әzirleu mindeti túr. Endi osy mәselelerdi jan-jaqty aqyldasqanymyz dúrys», - dedi ol.

Aytpaqshy, Jer komissiyasynyng ótken aptada ótken alghashqy otyrysynda komissiya mýsheleri tarapynan úzyn-sany 55 úsynys aitylypty.

«Jer komissiyasynyng alghashqy otyrysynda 55 úsynys aityldy. Onyng ishinde 15-i - qúqyqtyq sipatta, 29-y - ekonomikalyq sipatta, 11-i úiymdastyrugha qatysty súraqtar boldy. Barlyq úsynys júmys tobynda komissiya mýshelerinin, jauapty memlekettik organdardyn, sala mamandarynyng qatysuymen jan-jaqty qaraldy. Birqatar súraqtar boyynsha naqty sheshimder jobasy әzirlendi. Býgin jýrgizilgen júmystyng qorytyndysyn talqylaymyz», - dedi Toghjanov.

Jer resurstaryn basqaru agenttigi qúrylady

Búl turaly Jer komissiyasynyng ekonomikalyq júmys tobynyng jetekshisi Aqylbek Kýrishbaev aitty.

«Ekonomikalyq júmys tobynyng otyrysynda 6 mәsele qaraldy. Otyrysqa júmys tobynyng 33 mýshesining 30-y qatysty. Qazirgi uaqytta eng ózekti mәselening biri – jer resurstaryn baqylau boyynsha birynghay memlekettik jýieni qúru. Qazirgi uaqytta QR Auyl sharuashylyghy ministrligining jer resurstaryn basqaratyn komiytetinde tek ortalyq apparat qalghan. Ol jerde 38 adam júmys isteydi. Barlyq aimaqtyq jer inspeksiyalary 2014 jyly әkimdikterding qúzyryna berilgen. Yaghni, әkim ózi jer beredi, jerdi ózi baqylaydy. Osyghan baylanysty birinshi qaraghan mәselemiz - әkimdikterden jerding paydalanyluy men qorghaluyn memlekettik baqylau jәne «Azamattargha arnalghan ýkimet» memlekettik korporasiyasyna memlekettik jer kadastryn jýrgizu funksiyalaryn bere otyryp, jer resurstaryn basqaru agenttigin qúru», - dedi Aqylbek Kýrishbaev.

Onyng aituynsha, búl bastamany júmys tobyna qatysqan 30 adamnyng 27-si qoldaghan. 3 adam qarsy bolghan.

Ári qaray:

«Elimizde A/Sh jerlerining qúnaryn baqylaytyn zerthanalyq bazany damytu kerek. «Azamattargha arnalghan ýkimet» MK topyraqtyq-geobotanikalyq zerthanalar jelisin, sonday-aq, AShM-dan «Agrohimiya qyzmeti respublikalyq ghylymiy-әdisteme ortalyghy» mekemesin jer resurstary salasyndaghy uәkiletti organgha beru kerek. Qazirgi uaqytta komiytetting ózine baghynyshty eshqanday zerthanasy joq. Sondyqtan eki mekemedegi zerthanalardy tikeley jer resurstary komiytetining nemese janadan qúrylatyn jer resurstary agenttigining qúzyryna beru turaly úsynys aityp otyrmyz», - dedi Kýrishbaev.

Búl úsynysty júmys tobynyng 30 mýshesining 25-i qoldap, 5-eui qarsy bolghan.

Jalgha beriletin jer uchaskelerining shekti ólshemi bekitiledi

Aqylbek Kýrishbaev jetekshilik etetin júmys tobynyng әzirlegen taghy bir úsynysy Qazaqstan azamattaryna jalgha beriletin jer uchaskelerining shektik ólshemin bekitu boldy.

«Júmys tobymyzdyng otyrysynda QR azamattaryna jalgha beriletin A/Sh maqsatyndaghy jer uchaskelerining shekti ólshemin bekitu turaly QR Ýkimetining qaulysyn qabyldau mәselesi qaraldy. Búl – óte ózekti mәsele. Búl úsynysty júmys tobynyng barlyq mýshesi qoldady», - dedi Kýrishbaev.

Onyng aituynsha, taghy bir mәsele – sybaylas jemqorlyq tәuekelderin bolghyzbas ýshin sauda-sattyqsyz jer beru kezinde investisiyalyq jobany aiqyndau tәrtibin belgileu kerek.

«Bizding júmys tobynda A/Sh maqsatyndaghy jerlerdi tek Qazaqstan azamattaryna beru mәselesi qaraldy. Búl mәsele kýn tәrtibinen alynyp tastaldy, sebebi ol boyynsha Memleket basshysynyng naqty sayasy sheshimi bar. Búl problema zang shenberinde sheshiledi, yaghny A/Sh maqsatyndaghy jerler tek qazaqstandyq azamattargha beriledi», - deydi Aqylbek Kýrishbaev.

Onyng aituynsha, A/Sh jerlerin paydalanbaghany ýshin salyqty kóteru mәselesi de kýn tәrtibinen alynyp tastaldy.

«Sebebi búl mәsele boyynsha 2020 jylghy 10 jeltoqsanda salyq mólsherlemesin jiyrma eselengen mólsherde kóterudi kózdeytin tiyisti zang qabyldandy.

Sondyqtan atalghan mәseleni Múhtar Tayjannyng úsynysymen komissiyanyng qarauynan alyp tastap, keyin biringhay agrarlyq salyqty qarastyru ayasynda talqylau úsynyldy.

Búl úsynys júmys toby mýshelerinen qoldau tapty. Qazirgi uaqytta jer mәselesine qatysty kóp súraq kelip jatyr, ony qaraugha úzaq uaqyt qajet. Qazirgi uaqytta birinshi kezekte Jer kodeksining tek moratoriyge qatysty mәselelerin qarasaq degen úsynysym bar. Óitkeni jana zang jobasyn qabyldaugha ýlgermey qaluymyz mýmkin», - deydi ol.

TAQYRYPQA TÚZDYQ:

Ministr jer dauyn «telefon shalyp» sheshpek pe?

Jer komissiyasyna búl joly kimder kirdi? 

Alghashqy otyrysta qanday úsynystar aityldy?

Jerden aiyrylsaq, memleketten de aiyrylamyz!

Eraly Toghjanov eskerui kerek!

Abai.kz