Beysenbi, 25 Sәuir 2024
Anyq 7007 12 pikir 6 Aqpan, 2021 saghat 17:03

Qanat Aytbaev: Qyrghyz últyna qatysymyz joq!

Osydan bir eki kýn búryn әleumettik jelide qazaqtan shyqqan әigili әnshi Dimash Qúdaybergendi qyrghyzdyng balasy, úrpaghy eken degen qauesetter tarady. Búl әngime jelide qyzu talqy boldy.  Býgin әnshining әkesi Qanat Aytbaev Facebook-tegi jeke paraqshasynda jauap berip, ózderining Qyrghyz eline qatysy joq ekendikterin aitypty.

Qanat Aytbaev:

- Ájem Rahimanyng ruy Álimning ishindegi - Jaqayym, onyng ishinde - Bylamyq. Ol kisi boyjetip, Jaqayym ruynyng ishindegi Talpaq, Qyrghyz ruynyng jiyeni Tóleubay degen kisige túrmysqa shyghady. Ekeui birneshe bala sýiedi. Sóitip jýrgende otyzynshy jyldardyng alasapyrany bastalady. Ashtyqtyng kezinde Tóleubay atamyz ólip, әjemiz bala-shaghasyn ashtan ólip qalmasy ýshin uaqytsha balalar ýiine ótkizip, alasapyran zamanda olardan kóz jazyp qalady.

Auylda aman qalghan ýlkender aqyldasa otyryp, sýiener tireginen, bala-shaghasynan tiridey aiyrylghan qam kónil Rahima әjemdi Álimge singen Qyrghyz ruynyng ishindegi Baraq, onyng ishindegi Tileubaydan taraytyn, júbayy qaytys bolghan mening atam Aytbaygha qosady. Jan-jaqtaghy aghayyn-tuystyng sýiemeldeuimen eki jarty bir býtin bolyp, týtin týtetedi. Kóp úzamay ómirge mening әkem keledi. Anaday jaghdaylardan keyin dýniyege kelgen bala, tipti, tәtti kórinedi ghoy, ekeui de: «Bizge búl balany Qúday berdi...», dese kerek. Sóitip, eki shanyraqtyng óshken otyn tútatqan sәbiyge Qúdaybergen degen esim beriledi.

Ákemiz 7-8 jasqa kelgende, taghy bir quanyshty jaghday bolypty. Ájemning Tóleubaydan tughan Ayazbay degen úly aman tabylady. Aytbay atam toy jasap, bauyryna basqan. Ayazbay da meyirimdi, elgezek bozbala eken, lezde atama bauyr basady. Mening әkem Qúdaybergendi erkeletip, ertip jýredi eken.

Bir kýni Aytbay atam attan qúlap, mertigedi. Derti әbden mendep, ómirden ozar aldynda úly Ayazbaydy shaqyryp alyp: «Balam, estiyar jigit bolyp qaldyn, mening uaqytym tayaghan siyaqty, ining Qúdaybergen ózine amanat, eshqashan bólinbender, saghan sendim...», dep ýzilip jýre beripti. Keyinirek anasy da ómirden ozypty. Atamyz qaytqan kezde mening әkem Qúdaybergen bar bolghany toghyz jasta eken.

Áke amanatyna berik Ayazbay atamyz inisi Qúdaybergendi jetelep jýrip ósirip, Baraqtyng Tileubayynan, Jaqayymnyng Talpaghynan taraytyn barlyq tuys-tughannyng meyirimin boyyna teng siniredi. Ákem Jaqayym men Baraqtyng ortaq balasy bolyp er jetedi.

Áskerden kelgen son, aghasynyng aq batasyn alyp, әkem Almaty auylsharuashylyq institutyna oqugha týsedi. Oqyp jýrip, Aqtóbening Shalqar ónirinen kelgen, Álimning Shektisinen taraytyn Qabaqtyng qyzy, mening anam Miuamen tanysyp, shanyraq kóteredi.

Ekeuinen ýsh bala órbidik - men, әpkem Gýlzira, qaryndasym Núrgýl.

Men 1993 jyly institut bitirip, Álimning Shektisinen, onyng ishinde Nazar ruynyng Bәsheninen taraytyn Ermekqyzy Svetamen shanyraq kóterdim. Allagha shýkir, qazir eki úlymyz, bir qyzymyz bar. Ata-anamyzben birge bir shanyraq astynda tatu-tәtti ómir sýrip jatyrmyz.

Alataudyng bauyryn mekendegen qyrghyz últyna qatysymyz joq.

Qúdandaly, jekjatty bolar kezde ghana aitylatyn ru tarmaqtaryn, ómir tarihyn jariyaly týrde bayandaugha mәjbýr etken «jurnalisterge» ne deyin?..

Abai.kz

12 pikir