Qazaqstandaghy AQSh Diplomatiyalyq ókildigi Abay Qúnanbayúlynyng 175 jyldyq mereytoyyna arnap, Abay iydeyalarynyng qazirgi әlemmen baylanysyn kórsetu, qazaqtyng úly aqynynyng shygharmashylyghyn dәripteu jәne ony tanu maqsatynda әleumettik jelidegi #Abai175 nauqanyn asa qúrmetpen qoldaydy.

«Jelsiz týnde jaryq ai» – AQSh Elshisi Uiliyam Mozerding sýiikti әnderining biri. Elshi myrza ólendi aghylshyn tilinde 2019 jyly oqyghan bolatyn.

«Asa qúrmetti qazaqstandyqtar! Sizderdi ózgeshe, jóni bólek merekemen shyn jýrekten qúttyqtaymyn! Býgin – Abay kýni merekesi! Búl mereke – ruhaniyat pen mәdeniyettin, poeziyanyn, Abay Qúnanbayúly salghan jaqsy dәstýrding janghyruy, jalghasuy. Biz keleshekte de Elshilikte Abay kýnin atap ótu ýshin, Abay dәstýrin janghyrtqymyz keledi. Abay aqyn Toghyzqúmalaq oinaghan. Mine, jyl sayyn Toghyzqúmalaqtan jarys úiymdastyrmaq oiymyz bar. Odan keyin, mindetti týrde dastarhan basynda jinalyp, bauyrsaq pen qymyzdy ortagha salyp, dombyra shertip, Abay әnderin aitamyz. Abaydyng qara sózderin oqyp, taldaymyz. Abay armandaghan «Kemel adam tәrbiyeleu» – adamzattyng paryzy. Osyny qazirgi pandemiya jaghdayy da qatty týsindirip otyr» - dep AQSh Elshisi Uiliyam Mozer qazaqstandyqtardy 10-shy tamyz – Abay kýni dep belgilengen resmy merekemen qúttyqtady.

Toghyzqúmalaqty da mengere bastaghan Elshi, óz qúttyqtauyn Abaydyng myna óleng joldarymen ayaqtady:

…Talap, enbek, tereng oi,
Qanaghat, raqym, oilap qoy –
Bes asyl is, kónseniz.

Sonymen qatar, Almatydaghy AQSh Bas Konsuly Erik Mayer de úly Abaydyng mereytoyyna arnalghan qúttyqtaulargha qosylyp, aqynnyng ómirbayany men shygharmashylyghyn tanyp biluge degen yntasy jayynda aityp, Abaydyng «Jýrekte qayrat bolmasa» ólenin amerikalyq әriptesterimen birge oqydy.

Ayta keteyik, ótken aptada әleumettik jeli qoldanushylaryn qazaq tilinde oishyl Abaydyng shygharmashylyghyn oryndap, oqyrmandardy tәnti qylghan amerikalyqtar Fulbright Foreign Language Teaching Assistant qatarynan. FLTA- búl AQSh Memlekettik departamentining qazaqstandyqtargha AQSh-qa baryp, qazaq tilin oqytugha mýmkindik beretin biregey baghdarlamasy. Baghdarlama kezinde qazaq tilin oqyp, mәdeniyetimen tanysqan amerikalyqtar Qazaqstangha kelip, aghylshyn tilin ýiretedi.

• «Jýrek— teniz, qyzyqtyng bәri — asyl tas»ólenin Fulbrayt baghdarlamasynyng qatysushysy, eki jyl boyy AQSh-ta qazaq tilin oqyp, keyin Aqtauda aghylshyn tilinen sabaq bergen Abigaili oqydy.
• «Óleng sózding patshasy»atty ólendi Qazaqstannan Fulbright FLTA baghdarlamasymen barghan Qazaqstandyq múghalim Ghaliya Dәuletting kómegimen tildi ýirengen Ludvig oqyp berdi.
• «Erekshe esten ketpes qyzyq qayda?»oqyghan Brett Vestbrukke Fulbright FLTA baghdarlamasy boyynsha barghan Asem Ijmuhanova sabaq berdi.
• «Ghylym tappay maqtanba»– Fulbright FLTA studentteri Djoshua Dufo men Djessy Uesso oqydy.
• «Jýrekte qayrat bolmasa»– Brendis qazaq tilin jaqynda ghana oqy bastasa da, asa zeyin qoyyp, tamasha nәtiyje kórsetip ýlgerdi.
• «Kózimning qarasy»әnin shyrqaghan amerikalyq Grey Garret, Abaydyng tanymal әnin ukulelede ornap, ony kóptegen elderde shyrqaghanyn esterinizge taghy da salamyz.

Qazaqstandaghy Amerika Búryshtarynda (American Corner and MakerSpace) da úly Abaydyng mereytoyyn atap ótu ýshin, aqyn salghan әdet-dәstýrdi, onyng filosofiyasyn jalghastyru, janghyrtu jәne dәripteuge, Abaytanugha arnalghan is-sharalar jýrgizilip jatyr.

Qazaqstandaghy AQSh Diplomatiyalyq ókildigi #Abai175 qoldap, keler kýnderi taghy da tosyn syy dayyndap otyr. Barlyq janalyqtardy NúróSúltan qalasyndaghy AQSh Elshiligi men Almatydaghy AQSh Bas Konsuldyghynyng paraqshalarynan taba alasyzdar.

Abai.kz