Beysenbi, 28 Nauryz 2024
46 - sóz 4004 1 pikir 7 Sәuir, 2020 saghat 15:48

Biliksiz Ýkimet elding sory

Dәl qazir әlem ýlken ózgeristerding aldynda túr. Óitkeni jahan ekonomikasynyng tegershigine ainalghan múnay baghasynyng bir aidyng kóleminde 66 payyzgha deyin qúldyrauymen, jer sharyn «ýy qamaqqa» ainaldyrghan (4 mlrd adam oqshaulanghan) Koronavirus indetining aldynda adam balasynyng sharasyzdyq tanytuy, alda sheshui qiyn kóp mәsele túrghanyn anghartady.

Aqiqatyn aitsaq, әlemdi qayta bóliske salugha jәne qarjy naryghyn bir uysqa jinaqtaugha úmtylghan alpauyt elder arasyndaghy sayasy oiyn. Kenetten múnay baghamynyng tómendeuimen qysqa uaqytta jer-jahangha ýrey tóndirgen indetting bar jauaby osy.

Búl indetting ózge indetterden ózgesheligi - әlem ekonomikasyna tarihta bolmaghan soqqy jasady. Amerikalyq JP Morgan atyndaghy bankting sarapshylary biyl әlemdik Jalpy ishki ónimning ósimi 1,1 payyzgha qysqarady degendi aitady. Al, 1 toqsannyng qortyndysy boyynsha Qytay ekonmikasy 41 payyzgha kemigen.

Múndaydyng tómendeuin biylghy jyldyng ekinshi toqsanynda AQSh pen Euroodaq bastan keshpek. Qantar, nauryz aiynda әlemdik ónerkәsip 10 payyzgha deyin kemip ketken. Ýndistan, Fransiya, Italiya, Germaniya, Úlybritaniya jәne t.b elderding óndiris salasy tolyqtay toqtady deuge bolady. Demek, jahan ekonomikasy qiyn jaghdayda qaldy desek artyq aitpaghanymyz.

Degenmen jaqynda AQSh qiyndyqqa tap bolghan el ekonomikasyn tyghyryqtan shygharu ýshin 2 trillion dollar bóldi. Aldaghy uaqytta múnday iri qarjy taghyda bólinuge tiyis. Demek Aq ýy ózining әbjildigin tanytty. Álem kóp polyarly bolmaghanyn, býkil qarjy kózderi ózderining qolynda (әlemdegi memleketterding 60 payyzgha juyghy әli de dollarmen júmys isteydi) boluyn qalaytyny angharylyp qaldy. Biyl jahandyq sayasatpen ekonomikada hәm qarjy salasynda bolatyn ýlken ózgeristerding kóshbasshysy ózi bolatynyn AQSh osylay sezdirdi.

Álem ekonomikasy osynday kýizeliske úshyrap jatqanda elimizdegi jaghday qanday? Mamin basqarghan Ýkimet ne istep jatyr? Qanday is-sharalar qolgha alynuda? Daghdarysty jaghdaydan qútqaratyn qanday baghdarlamalar jasap, úsyndy? Búl bir.

Ekinshiden dәl qazirgi kezde Últtyq bank qarjylyq sayasatqa ózgerister engize aldy ma? Ásirese jappay toqtap qalghan shaghyn jәne orta biznesti qorghap, qoldau ýshin ÚB nesie stavkasyn (9.3% -dan 6% deyin) tómendetti me? Bayqaymyn, әzirge eshtene sheshilmegen siyaqty.

Qysqasy, Ýkimet daghdarysty kezenge әzir me? Joq pa? Álde, ózderining biliksizdigin eldi jaylaghan indetpen, múnay baghasyna audara salyp, tympiyp otyra bermek pe?

Azamathan Ámirtaydyng әleumettik jelidegi jazbasy

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3525