جۇما, 29 ناۋرىز 2024
دات 9790 56 پىكىر 12 شىلدە, 2019 ساعات 10:42

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆقا اشىق حات

قازاق حالقى مەن بارلىق قازاقستاندىقتارعا!

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى
ق.ك.توقاەۆقا

قر پرەمەر-مينيسترىنە،
مەمحاتشىعا، الماتى، نۇرسۇلتان، شىمكەنت
قالالارى مەن وبلىس اكىمدەرىنە،
مينيسترلەرگە، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا

تشو، كپو(بۆ), ماڭعىستاۋمۇنايگاز،
اقتوبەمۇنايگاز، تەمىرتاۋ-ميتتال
ت.ب. ەلدەگى 8 مىڭ شەتەلدىك كومپانيالار مەن
قارجى ينستيتۋتتارىنا

قۇرمەتتى وتانداستار!
قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

حالىقارالىق جانە ەلدەگى قوعامدىق ۇيىمدار مەن قاۋىمداستىقتار، زيالى قاۋىم مەن ازاماتتاردى بىرىكتىرگەن «قازاقستان اليانسى» قاۋىمداستىعى مەن ەلدەگى قوعامدىق ۇيىمدار 18 ملن قازاقستاندىقتىڭ اتىنان ارىس قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنا كوڭىل ايتادى جانە قوعامدا قالىپتاسقان جاعدايلارعا بايلانىستى تومەندەگىنى مالىمدەيدى:

1. ءتيىستى ستاندارتتارعا ساي قارۋ ساقتاۋ قويماسىنىڭ سالىنباۋى مەن ارىستاعى بولعان بىرنەشە جارىلىستى قوعامدا، ۇرلانعان قارۋدىڭ ءىزىن جاسىرۋ ءۇشىن قورعانىس مينيسترلىگى جانە قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ىستەگەن كوررۋپتسيالىق قىلمىستارى نەمەسە نەمقۇرايلىلىعى دەپ قابىلداۋدا. سوندىقتان:
- وتانداستارىمىزدى، «ءار قازاق جالعىزىم» دەپ، ارىستىقتارعا كومەك بەرۋگە شاقىرامىز;

- ارىستاعى قايعىلى وقيعانىڭ سەبەپتەرىن انىقتاۋعا تاۋەلسىز كوميسسيا (رەسمي ورگانداردان 15 جانە قوعامدىق ۇيىمداردان 15 ادامنان) قۇرىلىپ، ءبىر ايدا ءتيىستى قورىتىندىسىن شىعارسىن (قوسىمشا 2);
- قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ قۇرامى وزگەرتىلىپ، ول قوسىمشا ارىس-كوميسسياسىنداعى قوعام قايراتكەرلەرىمەن تولىقسىن (قوسىمشا 2);
- ءوز حالقىن قۇپيا تىڭداۋ، باقىلاۋ ءۇشىن رف فسب-عا بەرگەن 4 ملن دوللار قارجىنى ارىس قويمالارىنا بولگەندە ەشقانداي قايعى بولماس ەدى. شەتتەن توتەنشە جاعداي ت.ب. مامان، اسكەر الدىرۋعا تيىم سالىنسىن. ول ەلدەگى جاعدايدى قازىرگىدەن ونداعان ەسەگە ۋشىقتىرادى;
- ۇكىمەت، ءبىر اپتادا زارداپ شەككەن ارىستىڭ ءاربىر وتباسىنا جاسالاتىن كومەكتى بەكىتىپ، قىركۇيەكتەن قالماي بارلىق وتباسى باسپانامەن قامتاماسىز ەتىلىپ، تۇرمىس-بيزنەس ىستەۋلەرىنە تولىق جاعداي جاسالسىن;

2. ءبىز، پارلامەنتتىك بيلىككە ءوتىپ، ازاماتتاردىڭ قۇقىعى ساقتالعان، ءادىل ءارى دەموكراتيالىق قوعام ورناتۋ ت.ب. قوعامداعى ماسەلەلەردى «مايدانمەن» ەمەس، زاڭداستىرىلعان بەيبىت ميتينگ، شەرۋلەر ارقىلى شەشۋگە قول جەتكىزەمىز. «جەلتوقسان-86»، «ورال ازاتىق قوزعالىسى-91» بەيبىت شەرۋلەرىنىڭ ءىزباسارلارى بىزگە، تۇبىندە حالىقتى ءبولىپ، ەلدى ىدىراتىپ توزدىراتىن «اراب كوكتەمى» ەمەس، ازاتتىققا بەيبىت جولمەن جەتكەن ءۇندىستاننىڭ تاڭداۋى ءتيىمدى. ول ءۇشىن ەل بولاشاعىن ويلايتىن بارلىق كۇشتەر بىرىككەندە عانا ماقساتقا جەتەمىز!;

3. قوعامدا قالىپتاسقان كۇردەلى جاعدايعا بايلانىستى قر پارلامەنتى مەن ۇكىمەت جازعى دەمالىسسىز جۇمىس ىستەپ جىلدىڭ اياعىنا دەيىن:
- بارلىق زاڭدار مەن كونستيتۋتسيانى بۇۇ ادام قۇقىعى تۋرالى دەكلاراتسياسى، وبسە تالابى مەن حالىقارالىق نورمالارعا ساي تۇزەتىپ قابىلداسىن;
- جانە سوعان ساي قۇقىق ورگاندارى مەن سوت رەفورمالانسىن;
- سوت پەن پروكۋراتۋرانىڭ بيلىكتەن تاۋەلسىزدىگى زاڭداستىرىلسىن;
- ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ازاماتتاردى ساياسي كوزقاراس ءۇشىن قۋدالاۋى، جەكە ىستەرىنە ارالاسۋىنا زاڭمەن تيىم سالىنسىن;
- باس پروكۋراتۋرا سوڭعى پرەزيدەنت سايلاۋى كەزىندە پوليتسيا ت.ب. قۇقىق ورگاندارى مەن سوتتار تاراپىنان بولعان زاڭ بۇزۋشىلىقتى شىلدە ايىندا قوعامعا جاريالاپ، وعان جاۋاپتىلار جازالانسىن;

4. پرەزيدەنت جانىنداعى قوعامدىق كەڭەس قۇرامىنىڭ جارتىسى قوعامدىق ۇيىم وكىلدەرىنەن قۇرالسىن (قوسىمشا 1);

5. الداعى قىركۇيەكتەن باستاپ ءپا، پارلامەنت، ۇكىمەت، ەلشىلىكتەر ت.ب. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ىسقاعاز، جينالىس... بارلىق شارالارىن قازاق تىلىنە كوشىرىلىپ، تەرمينكوم قۇرامىنىڭ 50%-ى قوعامدىق ءتىل جاناشىرلارىمەن تولىقسىن (قوسىمشا 3);

6. پارا العان نەمەسە كوررۋپتسياعا قاتىستى شەنەۋنىكتەردىڭ باسشىلارى جاۋاپقا تارتىلسىن. كوررۋپتسياعا قارسى كۇرەس رەسپۋبليكالىق كوميسسياسىنىڭ قۇرامىنا قوعامدىق ۇيىمداردان 20 ادام جانە ءار وبلىستان ون ادامنان ەنسىن) (قوسىمشا 5);

7. قازاقستان 500-دەن استام ياعني الەمدەگى اتوم بومباسى ەڭ كوپ جارىلعان ەل. وسكەمەندە راديواكتيۆتى قالدىقتاردى جينايتىن جانە الماتىدا اقش-تىڭ باكتەريولوگيالىق لابوراتوريالارىن اشۋ تەرىس شەشىم بولدى. چەرنوبىل مەن فۋكۋسيمو اپاتتارىنان كەيىن فرانتسيا، گەرمانيا ت.ب. 50-دەن استام ەل اەس-دان باس تارتۋدا. كومىرسۋتەگى مەن كومىرى ەكى عاسىرعا جەتەتىن جانە بالامالى ەنەرگەتيكادان ەكسپو وتكىزگەن قازاقستانعا ەشقانداي اتوم ستانساسىنىڭ قاجەتى جوق. قازاقستاندىقتار اەس سالۋعا قارسى جانە حالىقارالىق تەحنولوگيالىق كونسورتسيۋم ونىڭ ورنىنا قۇنى اەس-تان 2 ەسەدەي ارزان، قۋاتى سونداي، قاۋىپسىز جانە ەكولوگياعا زيانسىز، بالامالى ستانسا سالۋدى ۇسىنادى;

8. شەتەلگە جەر ساتۋ، نە جالعا بەرۋگە تيىم سالاتىن جانە بەرىلگەن جەرلەردى مەملەكەتكە قايتاراتىن «جەر تۋرالى» زاڭ قابىلدانسىن;

9. كوپبالالىلار مەن جالعىزباستى انالارعا بەرىلەتىن كومەكتى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە كىرگىزىپ، ولاردىڭ مولشەرىن 4-5 ەسەگە ءوسىرىلسىن;

10. قازاق، ۇيعىر، تيبەت ت.ب. حالىقتارعا گەنوتسيد جاساعان قىتايدىڭ ساياساتىن الەم قاۋىمداستىعىمەن بىرگە ايىپتايمىز جانە ونى قولداعان قازاقستان بيلىگىن اشكەرەلەيمىز. ساياسي تۇتقىندار مەن 2016ج. «جەر ماسەلەسىمەن» سوتتالعاندار تۇگەلدەي بوساتىلىپ، سەرىكجان ءبىلاشتىڭ ماسەلەسى وڭ شەشىلسىن;

11. «ميلوسەرديە» قورىنىڭ باسشىلارى 1986ج. جەلتوقساندا كوشەگە شىققان جاستاردى ساپەر كۇرەگى، ارماتۋرامەن ۇرۋعا قاتىسقان جەندەتتەر. سول قوردىڭ باسشىسى ارۋجان سايندى پرەزيدەنتتىڭ جەكە قابىلداۋى قوعامدا نارازىلىق تۋدىرۋدا. بۇل قورعا «سامرۇق-قازىنا» ااق ت.ب. بيۋدجەتتەن نەگىزسىز بولىنگەن ميللياردتاعان قارجىنىڭ قايدا كەتكەنىن قارجى پوليتسياسى مەن پروكۋراتۋرا تەكسەرىپ، قورىتىندىسى جاريالانسىن;

12. قازاق، قوعام جانە جاستار ورتاعاسىرلىق ساناداعى، كۇنى وتكەن ديكتاتورلىق رەجيمدە ءومىر سۇرمەيدى. قوعامدا قالىپتاسقان قايشىلىق پەن داعدارىستىڭ نەگىزگى سەبەبى وليگارحيالىق، ساتقىن بيلىك. جالپىحالىقتىق جانە مەملەكەتتىك مەيرامدارىنان باسقاعا بيۋدجەتتەن قارجى بولۋگە جانە جەكە باسقا تابىنۋدى دارىپتەيتىن كوشە، قالا ت.ب. اتتارىن بەرىپ، ەسكەرتكىش سالۋعا تيىم سالىنسىن;

13. قر ۇكىمەتىنىڭ «نۇرلى جول»، يندۋستريالدىق-يننوۆاتسيالىق باعدارلاما، «رۋحاني جاڭعىرۋ...»، ايماقتارداعى ت.ب. جوبالارى نەگىزىنەن كوررۋپتسيالىق سحەما بويىنشا قۇرىلعان:
- 2015-2018جج بيۋدجەتتەن ۇرلانىپ شەتەلگە كەتكەن 15 ترلن تگ استام قارجى وسى جوبالاردان ۇرلانعان. مىسالى، ەسەپ كوميتەتى يننوۆاتسياعا بولىنگەن 505 ملرد تگ باسقا ماقساتقا جۇمسالىپ، قر بجعم بولگەن 94 ملرد... ۇرلانعانىن جانە وسى مينيسترلىكتە ە.ساعاديەۆتىڭ كەزىندەگى سىبايلاس جەمقورلىق انىقتالۋدا;
- قر بجعم عىلىمي جوبالارىنىڭ 95% وندىرىسكە ەنبەي ارحيۆتەردە قالۋدا، مەكتەپ-ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى ححع. ەكىنشى جارتىسىندا قالعان، وقۋ ورىندارى مەن عزي لابوراتوريالىق قۇرالدارمەن 30-35%-عا جابدىقتالعان، زاماناۋي عىلىم مەن تەحنولوگيا وقىتىلمايدى;
- 1991-2018جج قر يجدم ەلدە بىردە-ءبىر وتاندىق راتسيونالدى ۇسىنىستى وندىرىسكە ەندىرمەدى، يننوۆاتسيانىڭ ەكونوميكاداعى ۇلەسى 0,96% (اقش-52%، شۆەيتساريا-61%), كاسىپورىنداردىڭ يننوۆاتسيالىق بەلسەندىلىگى 7% (اقش-32%...), قر يننوۆاتسيانىڭ دامۋىنان-82, مەديتسينا-90, سۋيتسيدتەن الەمدە الدىڭعى ۇشتىككە كىرەدى...
- «رۋحاني جاڭعىرۋ...» باعدارلاماسىندا جۇزدەگەن ميلليونعا ساكرالدى قازاقستان ياعني «و، دۇنيەلىك»-ۇڭگىرلىك سانانى ۋاعىزدايتىن جوبالارعا جۇزدەگەن ملن قارجى ءبولىپ وتىرعان قر مجسم ۇلتتىق ونەر مەن سپورتتى (سوڭعى 5 جىلداعى كورسەتكىشى 2-3 ەسە تومەندەدى) كەرى كەتىرۋدە. بۇل مينيسترلىكتە ۇلتتىق ونەر مەن مادەنيەتتى دامىتاتىن جۇيەلى جۇمىس جوق;
- قر اجقدم اشىلعالى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ اقپاراتتىق كەڭىستىك، ينتەرنەت، باق پەن شىعاتىن باسىلىمدارداعى ۇلەسى 20%-دان تومەن كۇيىندە قالۋدا. مەملەكەتتىڭ ينتەرنەت جۇيەسى قالىپتاستىرماعان بۇل مينيسترلىكتىڭ جۇمىسى سىن كوتەرمەيدى;
- الماتى مەن ەل استاناسىندا يننوۆاتسياعا جىلىنا 130-140 ملن تگ، ال لرت-نىڭ ءار كيلومەترىنە $85 ملن بولىنگەن. ول تاشكەنتتەگى ءدال وسىنداي جوبادان ون ەسە، كيەۆتەگى پوەزدىڭ جىلدامدىعى 8 ەسە جوبادان 3,5 ەسە قىمبات. مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى كوررۋپتسيا!

14. ال، قر يجدم (قاسىمبەك، سكليار), قر بجعم (ايتماعامبەتوۆ), الماتى (ساعىنتاەۆ) مەن نۇرسۇلتان (كولگىنوۆ) قالالارىنىڭ اكىمدەرى قر پارلامەنتى مەن «نۇروتان» پارتياسى بەكىتىپ، ەلباسىنىڭ 2017-2018جج. جولداۋلارى مەن مودەرنيزاتسيانىڭ بەس باعىتىنا كىرگەن جانە سينگاپۋر، تۇركيا ت.ب. ەلدەردە قابىلدانىپ جاتقان، بۇۇ نورمالارىنا ساي دايىندالعان، كورسەتكىشتەرى ۇكىمەت جوبالارىنان 3,5-10 ەسە ءتيىمدى جانە 30-40 جىلعا ىلگەرى، ادام كاپيتالىن، كۆانتتىق عىلىمدار مەن تەحنولوگيانى، ءتۋريزمدى قارقىندى دامىتاتىن «قازاقستاننىڭ جاڭا يندۋستريالدىق ستراتەگياسى»، «الماتى مەن نۇرسۇلتاندى كومپلەكستى دامىتۋ»، «حالىقارالىق يننوۆاتسيالىق پارك» جوبالارىن ىسكە اسىرۋعا كەدەرگى كەلتىرۋدە;

15. قر مجسم (رايىمقۇلوۆا), قر اجقدم (اباەۆ), قر بجعم «رۋحاني جاڭعىرۋعا ...» ۇسىنىلعان:
- قازاق ونەرىنىڭ 7 سالاسى بويىنشا پاريجدە كورمە ۇيىمداستىرىپ، ماماندار دايىنداۋ جانە ەلدەگى مادەنيەت وشاقتارىندا ماستەر-كلاسستار وتكىزۋ;
- 10 ملن ادامدى قاشىقتىقتان قازاق تىلىنە وزىق مەتوديكامەن وقىتىپ، الەم ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە قازاق ءتىلى كافەدرالارىن اشۋ;
- قازاقستاندا ادام كاپيتالىن بۇۇ ستاندارتتارىنا ساي دامىتۋ;
- ءال ءفارابيدىڭ 1150-جىلدىعىن وتكىزۋ اياسىندا يۋنەسكو-دا ت.ب. شارالار وتكىزۋ;
- «الەم تاريحىنداعى تۇركى وركەنيەتىنىڭ» ءجۇز تومدىعىن شىعارۋ سياقتى ەلدىڭ حالىقارالىق بەدەلىن ارتتىراتىن باسىمدى جوبالاردىڭ ىسكە اسۋىنا كەدەرگى بولۋدا;

16. اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى (مارجاكباەۆ) قر ۇكىمەتىنىڭ «مەدياتەكا كز» پيلوتتىق جوباسىن ىسكە اسۋىنا كەدەرگى كەلتىرۋدە.
سوڭعى 50 جىلدا عىلىم، تەحنولوگيا، ەكونوميكاداعى جاڭالىقتاردىڭ 70%-ىن اشقان، قۇرامىندا الەمنىڭ 3500 عالىمى، ونىڭ ىشىندە توپ-500 جانە 87 نوبەل لاۋرەاتتارى بار الەمدىك يننوۆاتسيالىق قور (WIF) جانە الەمنىڭ توپ-50 تەحنولوگيالىق كومپانيالارىمەن بىرگە دايىندالعان 14, 15, 16 باپتارداعى جوبالار ۇكىمەتتىڭ ءتيىستى باعدارلامالارىنا ەنگىزىلسىن;

17. ەل ەكونوميكاسىنىڭ 80%-ىن شەتەلدىك كومپانيالار باسقارسا، بيلىك قالعان ۇلتتىق كومپانيالار مەن ستراتەگيالىق نىسانداردى ساتۋدا. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ بيۋروكراتياسىنان ەلگە جىل سايىن كەلەتىن شىعىن $25-33 ملرد. وسىنداي جاعدايدا جاڭادان مينيسترلىكتەر اشۋ جانە اكىم كەزىندە قاڭعىعان يتتەردى اتۋعا 70 ملن تگ، كوپبالالى انالارعا كومەككە 90 ملن تگ بولگەن سۇلتانوۆ سياقتىلاردى تاعايىنداۋ ەسسىز ناداننىڭ تىرلىگى. ۇكىمەت پەن مينيسترلىك، اكىمدىكتەردىڭ قوعام دامۋىنا كەدەرگى بولىپ وتىرعان فۋنكتسيونالدىق قىزمەتتەرى وزگەرتىلىپ، مينيسترلىكتەر، شەنەۋنىكتەر مەن قۇقىق سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ سانى ەكى ەسەگە قىسقارتىلسىن;

18. پرەزيدەنت جانىنان ءبىلىم، عىلىم، تەحنولوگيا (يننوۆاتسيا) جانە بيزنەستى دامىتۋ قوعامدىق كوميسسياسى قۇرىلسىن (قوسىمشا 4);

19. شەتەلدىك جانە بىرىككەن كومپانيالارداعى قر جانە شەتەل ازاماتتارىنىڭ قارجىلارى تەڭەستىرىلىپ، ولارداعى ءبىزدىڭ ازاماتتاردىڭ ۇلەسى 85%-دان جوعارى بولۋى قامتاماسىز ەتىلىپ، كومىرسۋتەگى جانە شيكىزات وندىرەتىن كومپانيالارعا حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي نەمەسە نورۆەگيا ۇلگىسىمەن پروگرەسسيۆتى سالىق ەندىرىلسىن. 1990 جىلدارى قابىلدانعان وسرپ قايتا قارالسىن. ەلدە ەڭبەكتەنىپ جاتقان شەتەل ازاماتتارىنا فرانتسيا، اقش، انگليانىڭ قر-داعى ەلشىلەرى مەن ولاردىڭ وتباستارىنان ۇلگى الىپ قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋلەرىن ۇسىنامىز. ول، الەمدە 144 مەملەكەت پەن وركەنيەتتەر قۇرعان تۇركىنىڭ ءتىلى. مىسالى «برەتون» دەگەن سوزدەن باستاپ، انگلياداعى 326 توپونوميكانىڭ ءتۇبىرى وسى تىلدە. كاتالونيا (گوت-الان ەلى), بالكان، قىرىم، سامارا، اركايم، بايكال... كاراكاس ت.ب. بەس قۇرلىققا تاراعان وسى ۇلى ءتىل دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك;

20. ەلدەگى بارلىق كەنورىندارى مەن ستراتەگيالىق وبەكتىلەر ۇلتتىق كومپانيالارعا قايتارىلىپ، ولاردىڭ ەل ەكونوميكاسىن وزدەرى باسقارۋى تۋرالى جانە بيزنەستەگى جەكە بىرەۋلەردىڭ وتباسىلىق باسىمدىعى، مونوپوليا مەن رەيدەرلىككە قارسى جانە باسقا ەلدىڭ مۇددەسىنە قىزمەت ەتەتىندەردى قىلمىسكەر دەپ تانۋ تۋرالى زاڭدار قابىلدانسىن;

21. قازاقستاندا سالىنۋعا جوسپارلانعان قىتايدىڭ 51 كاسىپورىنىنىڭ جۇمىسى، ولاردىڭ ەكولوگيالىق نورمالارعا ساي جانە ەكونوميكالىق قاجەتتىلىگى قوعامدىق ۇيىمداردان قۇرىلعان تاۋەلسىز ەكسپەرتتەردىڭ شەشىمى شىققانشا جانە حالىقارالىق نورمالارعا ساي جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ وڭ شەشىمى بولعانشا توقتاتىلسىن;

22. تاۋەلسىزدىك جىلدارى ەلدەن زاڭسىز شىعارىلعان وفشور، بانكتەردەگى قارجى، مۇلىك ت.ب. ەلگە قايتارۋ تۋرالى رەسمي شەشىم قابىلدانىپ، ولاردى ەلگە قايتارۋدى الەمدىك بانك ت.ب. قارجى ينستيتۋتتارىمەن بىرگە ىسكە اسىرىلسىن!;

23. «قازاقستاننىڭ جاڭا يندۋستيالدىق ستراتەگياسى» جوباسى نەگىزىندە ۇلتتىق ەكونوميكا مەن بيزنەستى دامىتاتىن باعدارلاما قابىلدانسىن.
قوعامنىڭ وڭ دامۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن جوعارىداعى شارالار الداعى قىركۇيەككە (3, 19, 20, 21, 22, 23 باپتار 2020 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنا) دەيىن شەشىلمەگەن جاعدايدا بۇكىلحالىقتىق رەفەرەندۋم ارقىلى ءار اكىم، مينيستر، قۇقىق ورگاندارى، پرەمەر-مينيستر مەن ورىنباسارلارى، پارلامەنت، پرەزيدەنتكە سەنىمسىزدىك تانىتىلىپ، ولار جۇمىستان كەتەدى جانە قىلمىسكەرلەر جازالانادى!

قۇرمەتپەن،

حالىقارالىق ەۋرازيا عالىمدارى مەن قوعام-مەملەكەت قايراتكەرلەرىنىڭ قاۋىمداستىعى (پاريج-ستامبۋل),

حالىقارالىق جۋرناليستەر قاۋىمداستىعى (لوندون),
قازاقستان جاستارى قاۋىمداستىعى،

كوپبالالى انالاردىڭ رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق - بارلىعى 12 قاۋىمداستىعى،

«ويان قازاقستان» قوعامدىق ۇيىمى،

«اتاجۇرت-ەرىكتىلەر» قاۋىمداستىعى (تىركەلمەگەن),

«اتاجۇرت-جاستار» قاۋىمداستىعى

«نۇر وتان»، «اق جول»، «ازات»، جسدپ پارتيالارى، «سامۇرىق-قازىنا» ۇاق» اق، «اتامەكەن» ۇقپ، قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى، قازاقستان عالىمدار وداعى، جازۋشىلار وداعى، قازاقستاننىڭ قارجىگەرلەر، تاۋەلسىز كاسىپكەرلەر، رەكتورلار قاۋىمداستىعى ت.ب. 37 رەسپۋبليكالىق قوعامدىق ۇيىمدار قۇرعان «قازاقستان اليانسىنىڭ» (تىركەلمەگەن) ۇيىمداستىرۋ القاسى:

مىرزاحمەتوۆ مەكەمتاس – قر ۇعا اكادەميگى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

عابباسوۆ سوۆەت-حان – مەديتسينا جانە پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ماحامبەت سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

سابدەن ورازالى – قازاقستان عىلىمدار قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى، اكادەميك، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

اۋەزوۆ مۇرات – م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى قوردىڭ توراعاسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، عالىم;

ەلەۋسىزوۆ مەلس – قازاقستاننىڭ ەكولوگيالىق وداعى مەن كاسىپورىندارى «تابيعات» قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى;

باتتالوۆا زاۋرەش – «قازاقستاندا پارلامەنتاريزمدى دامىتۋ قورى» قوعامدىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى، جسدپ پرەزيديۋم مۇشەسى;

توقاشباەۆ مارات – «پرەزيدەنت جانە حالىق» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قر پعا اكادەميگى، پروفەسسور;

قالىباي جارىلقاپ – «اڭىز ادام-جۇلدىزدار وتباسى» جورنالدارىنىڭ باس رەداكتورى;

سارسەنباي رىسبەك – جورناليس، قوعام قايراتكەرى

قازاقستان عالىمدارى، اقىن-جازۋشىلارى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى اتىنان:

نۇرپەيسوۆ ءابدىجامىل – جازۋشى، قسرو مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

سۇلەيمەنوۆ ولجاس –اقىن، ەڭبەك ەرى، قر توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى;

ايتباەۆ ومىرزاق – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قر ۇعا اكادەميگى، حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ توراعاسى;

وتەلباەۆ مۇحتارباي – فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قۇا اكادەميگى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

ەلەمەسوۆ كوپماعامبەت – اۋىل شارۋاش.عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، اكادەميك;

قابىشۇلى عابباس – جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجورناليسى;

ءنۇسىپجانوۆ نۇرعالي – قر حالىق ءارتىسى، قوعام قايراتكەرى;

تۇرسىنباەۆ بالتاش – مەملەكەت قايراتكەرى، قر توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى;

ايتالى امانگەلدى – زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;

راقىشەۆ بايان – قر عالىمدار وداعىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى، قر ۇعا اكادەميگى، قازۇتۋ كافەدرا مەڭگەرۋشىسى;

ءجۇمادىلوۆ قابدەش – قر حالىق جازۋشىسى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

يسابەكوۆ دۋلات – «مادەنيەت» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، جازۋشى-دراماتۋرگ، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

سماتاەۆ سوفى – جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

مەدەتبەك تەمىرحان – اقىن، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

ەسداۋلەت ۇلىقبەك – اقىن، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى;

اۋباكىروۆ توقتار – عارىشكەر، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، «حالىق قاھارمانى»، قر پارلامەنت دەپۋتاتى (2000 جىلدارى);

ەرمانوۆ ءجۇرسىن – اقىن، قوعام قايراتكەرى;

فازىلوۆ ايتقوجا – پروفەسسور، قوعام قايراتكەرى;

ۇشكەمپىروۆ جاقسىلىق – ەڭبەك ەرى، وليمپيادا چەمپيونى (1980);

جۇمادىلداەۆ اسقار – فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;

ارالباي نۇعمان – بيول. عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، «جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى جانە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار» عزي ديرەكتورى;

قوجاحمەت حاسەن – قوعام قايراتكەرى، كومپوزيتور;

نەسيپباەۆا كاليا – تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;

بۋرباەۆا گاليا – عالىم، قوعام قايراتكەرى;

قۇلكەنوۆ مەرەكە – جازۋشى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ حاتشىسى;

باپي ەرمۇرات – وسدپ توراعاسى، قوعام قايراتكەرى;

كەنەباي جۇماش – اقىن، حالىقارالىق يۋنەسكو سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

يسا قازىبەك – "قازاق ءۇنى" گازەتى پرەزيدەنتى، اقىن، حالىقارالىق الاش سىيلىعى لاۋرەاتى، حالىقارالىق سەرگەي ەسەنين اتىنداعى سىيلىق - "التىن كۇز" وردەنى يەگەرى;

اسانقازىقىزى ورازكۇل – قوعام قايراتكەرى، قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى;

ابدراحمانوۆ جەكسەن – قوعام قايراتكەرى (قاراعاندى);

مۋحامەمەتقاليقىزى الماحان – قوعام قايراتكەرى;

مۇسا التىنباي – قوعام قايراتكەرى;

بەرىمبايۇلى باقىتبول – قوعام قايراتكەرى;

شاماحايۇلى قۋاندىق – جازۋشى، قوعام قايراتكەرى;

سارىم ايدوس – التىنبەك سارسەنبايۇلى اتىنداعى قوردىڭ جەتەكشىسى، قازاق ۇلتتىق كەڭەسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى;

قويشىباەۆ بەيبىت – تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى، «ادىلەت» تاريحي- اعارتۋ قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى;

قايساروۆ ءۋاليحان – قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى، «قازاقستان اليانسى» رەسپۋبليكالىق قوزعالىسىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا توراعاسى;

الىباەۆ سەرىكباي – قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى، قوعام قايراتكەرى;

اڭسات سادۋاقاس – «ءتىل ساقشىسى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى (قىزىلوردا);

جۇمالى راسۋل – ساياساتتانۋشى، ديپلومات;

نۇرىپباەۆ ماقسات – «الاش جولى» رەسپۋبليكالىق قوزعالىسىنىڭ قۇرىلتايشىسى، قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر;

ماكەن ەدىل – قوعام قايراتكەرى;

ءادىل ەرجان – قوعام قايراتكەرى (قاراعاندى);

اباعان مۇقتارحان – كەنەسارى حان قوعامدىق قورىنىڭ توراعاسى;

شىمشىقوۆ جانكەلدى – استانا قالالىق «تاۋەلسىزدىكتى قورعاۋ» حدق
ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى;

جانداربەك زىكىريا – تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى، احمەت ياسساۋي اتىنداعى حالىقارالىق تۇركىستان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى;

زەينۋللين امانجول – اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، «دالا» ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى;

قادىرباەۆا ايسۇلۋ – اقىن، قوعام قايراتكەرى;

قۋانىشالين جاسارال – قوعام قايراتكەرى;

بايتىلەۋ دانيار – قوعام قايراتكەرى;

پىرمەت شارۋا – «قازاقستان اليانسى» رەسپۋبليكالىق قوزعالىسىنىڭ وقو بويىنشا توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، عىلىم كانديداتى، جازۋشى;

تولتەباەۆ سادىبەك – پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديدارى، مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى;

احمەتوۆ ءازىلحان – قوعام قايراتكەرى، رەداكتور;

بوتەي بولات – قوعام قايراتكەرى، رەداكتور-بلوگەر;

ورىس مامىرباي – قوعام قايراتكەرى;

ءشامشى جۇمامۇرات – اقىن، قوعام قايراتكەرى;

عابدوللا قاجىمۇقان – «قازاق ەلى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى;

قاناتباەۆ سەرىك – ۆەتەريناريا عىلىمىنىڭ دوكتورى;

ايىپۇلى راحىم – جسدپ پرەزيديۋم مۇشەسى، قوعام قايراتكەرى;

قالىباي ماقسوت – قر ەرەكشە ەڭبەگى سىڭىرگەن زەينەتكەر;

ساگيدۋللاەۆا ايمان – ۇستاز، قوعام قايراتكەرى;

بابامۇرات داۋرەن – «بولاشاق» جاستار قوزعالىسىنىڭ ليدەرى;

ەرعاليەۆا بارەتتا – «دەموكراتيا جانە قۇقىق» حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ ءتورايىمى;

اليباەۆ ايدار – ەكونوميست، جسدپ پرەزيديۋم مۇشەسى;

كەنجەباي مىرزان – اقىن، قر مادەنيەت قايراتكەرى;

تورەحانوۆ ەرنست – جازۋشى، قوعام قايراتكەرى;

مۇقانعاليەۆ ەرمەك – عالىم، قوعام قايراتكەرى;

قاپتاعاي ق. – «حالىق دابىلى» قوزعالىسىنىڭ توراعاسى;

قۋات داۋرەن – «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، جازۋشى;

سادۋۇلى بيسەنعازى – «جەلتوقسان اقيقاتى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى;

ءازىمباي عالي – ساياساتتانۋشى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى;

شورەنوۆ قازىم – قوعام بەلسەندىسى;

تولەەۆ رىسقالي – «نەۆادا-سەمي» قوزعالىسىنىڭ پرەزيديۋم مۇشەسى;

بەيسەباي تەگى رۋزا – قوعام قايراتكەرى (پاۆلودار);

يسا جاسۇلان – قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر;

بەركىمباي ارداق – جورناليس، عالىم;

مۇقتاي قۋانىش – اقىن، قوعام قايراتكەرى;

قانافيا نازاربەك – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى;

اقجىگىت ومىرزاق – تاۋەلسىز جورناليس;

مايعازيەۆ ساكەن – «مۇزارت» ءانسامبلىنىڭ جەتەكشىسى، ءانشى;

زايتوۆ رينات – ايتىس اقىنى، قوعام بەلسەندىسى;

سەيسەنباي مارعۇلان – كاسىپكەر، قوعام قايراتكەرى;

تولەسوۆا ءاسيا – قوعام بەلسەندىسى;

ۋتەبەكوۆ دجوحار – زاڭگەر، قوعام بەلسەندىسى;

باجكەنوۆا گۇلنارا – جورناليس، قوعام بەلسەندىسى;

تۇرسىنباەۆ رۇستەم – قوعام بەلسەندىسى;

ۇسەنبەك جانىبەك – قوعام قايراتكەرى;

مۇكىباي اۋىت – قوعام قايراتكەرى، جورناليس;

مۇقانوۆ داۋرەن – اۋدارماشى، ادەبيەتتانۋشى;

نۇر-احمەت دوس – "ۇلت پاتريوتتارى"قوزعالىسىنىڭ توراعاسى;

بوتەەۆ مارات – «اللاجار-قولداۋ» قوعامدىق قورىنىڭ توراعاسى;

تالىمۇلى ك. – تالعار اۋداندىق مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى;

اشۋۇلى ج. – قازاقستان ساياسي قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعاندار قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى;

مۇحتاربەك س. – جورناليس، قوعام قايراتكەرى;

بالقىباي مۇقاعالي – قوعام بەلسەندىسى;

كارىپجان امانعازى – اقىن;

قوسىمشا 1 (حات №1-1/890, 28.06.2019ج.)
قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قوعامدىق كوميسسياعا مۇشەلىككە قوعامدىق ۇيىمداردان ۇسىنىلعان كانديداتتار ءتىزىمى:

مىرزاحمەتوۆ مەكەمتاس – قر ۇعا اكادەميگى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
عابباسوۆ سوۆەت - حان – مەديتسينا جانە پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ماحامبەت سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
سابدەن ورازالى – قازاقستان عىلىمدار قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى، اكادەميك، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
ءجۇمادىلوۆ قابدەش – قر حالىق جازۋشىسى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
يسابەكوۆ دۋلات – «مادەنيەت» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، جازۋشى-دراماتۋرگ، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
سماتاەۆ سوفى – جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
مەدەتبەك تەمىرحان – اقىن، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
ەسداۋلەت ۇلىقبەك – اقىن، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى;
سارسەنباي رىسبەك – جورناليس، قوعام قايراتكەرى
اۋباكىروۆ توقتار – عارىشكەر، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، «حالىق قاھارمانى»، قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى;
تۇرسىنباەۆ بالتاش – مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، قر توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى;
ايتالى امانگەلدى – زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;
جاڭالتاي بەشىر – قوعام قايراتكەرى، ۆۆس-دا جۇمىس ىستەگەن بەلگىلى جورناليس (لوندون);
الىباەۆ سەرىكباي – قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى، قوعام قايراتكەرى;
زەينۋللين امانجول – اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، «دالا» ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى;
قويشىباەۆ بەيبىت – تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى، «ادىلەت» تاريحي- اعارتۋ قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى;
اڭسات سادۋاقاس – «ءتىل ساقشىسى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى (قىزىلوردا);
اسەتكينا ايسۇلۋ – جورناليس، قوعام بەلسەندىسى;

قوسىمشا 2 (حات №1-1/890, 28.06.2019ج.)
ارىستاعى قايعىلى وقيعانى تەكسەرۋ جانە قر قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە مۇشەلىككە قوعامدىق ۇيىمداردان ۇسىنىلعان كانديداتتاردىڭ ءتىزىمى

باتتالوۆا زاۋرەش – «قازاقستاندا پارلامەنتاريزمدى دامىتۋ قورى» قوعامدىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى، جسدپ پرەزيديۋم مۇشەسى;
اۋەزوۆ مۇرات – م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى قوردىڭ توراعاسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، عالىم;
ەلەۋسىزوۆ مەلس – قازاقستاننىڭ ەكولوگيالىق وداعى مەن كاسىپورىندارى «تابيعات» قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى;
توقاشباەۆ مارات – «پرەزيدەنت جانە حالىق» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قر پعا اكادەميگى، پروفەسسور;
فازىلوۆ ايتقوجا – پروفەسسور، قوعام قايراتكەرى;
ايتالى امانگەلدى – زاڭ عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور،
قالىباي جارىلقاپ – «اڭىز ادام-جۇلدىزدار وتباسى» جورنالدارىنىڭ باس رەداكتورى;
ۋماروۆا ايجان – قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر;
يسا جاسۇلان – قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر;
پىرمەت شارۋا – عالىم، قوعام قايراتكەرى;
توعىسوۆ اماندىق – گەنەرال، قوعام قايراتكەرى;
قايساروۆ ءۋاليحان – قر پارلامەنتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى، «قازاقستان اليانسى» رەسپۋبليكالىق قوزعالىسىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا توراعاسى;
يسا قازىبەك – "قازاق ءۇنى" گازەتى پرەزيدەنتى، اقىن، حالىقارالىق الاش سىيلىعى لاۋرەاتى، حالىقارالىق سەرگەي ەسەنين اتىنداعى سىيلىق - "التىن كۇز" وردەنى يەگەرى;
اقجىگىت ومىرزاق – تاۋەلسىز جورناليس;
تولەسوۆا ءاسيا – قوعام بەلسەندىسى;
ۋتەبەكوۆ دجوحار – زاڭگەر، قوعام بەلسەندىسى;

قوسىمشا 3 (حات №1-1/890, 28.06.2019ج.)
قر مجسم جانىنداعى تەرمينكومعا مۇشەلىككە قوعامدىق ۇيىمداردان ۇسىنىلعان كانديداتتار ءتىزىمى

وسمان اسىلى – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، قحا مۇشەسى;
قاپالبەكوۆ بيجومارت – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى;
ساعيدوللاەۆا ايمان – مەكتەپ مۇعالىمى;
راەۆا گۇلشات – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوتسەنت;
قۇرمانباي شەرۋباي – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;
انەس عاريپوللا – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، «ارىس» باسپاسىنىڭ ديرەكتورى،
اسانقازىقىزى ورازكۇل – قوعام قايراتكەرى، قر پارلامەنتىنىڭ ەكس- دەپۋتاتى;
قادىرباەۆا ايسۇلۋ – اقىن، قوعام قايراتكەرى
كارىپجان امانعازى – اقىن، قوعام قايراتكەرى
ابىشتەگى اقەركە – مۇعالىم، ءتىل مامانى
نۇرىپباەۆ ماقسات – «الاش جولى» رەسپۋبليكالىق قوزعالىسىنىڭ قۇرىلتايشىسى، قوعام قايراتكەرى، زاڭگەر;

.
قوسىمشا 4 (حات №1-1/890, 28.06.2019ج.)
قر پرەزيدەنتى جانىنداعى ءبىلىم، عىلىم جانە تەحنولوگيانى دامىتۋ قوعامدىق كوميسسياسىنا مۇشەلىككە ۇسىنىلعان كانديداتتار ءتىزىمى

وتەلباەۆ مۇحتارباي – فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قۇا اكادەميگى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;
جۇمادىلداەۆ اسقار – فيز.-مات. عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، اكادەميك;
تومسكي گريگوري – دوكتور فيز.-مات.ناۋك، پروفەسسور، پرەزيدەنت اكادەمي كونكورد (فرانتسيا);
حيلل دەۆيد – دوكتور PhD, پروفەسسور، ديرەكتور ۆسەميرنوگو يننوۆاتسيوننوگو فوندا (لوندون);
فاش فرەدەريك – دوكتور PhD, پروفەسسور، سووسنوۆاتەل كرەمنيەۆوي دولينى «سوفيا-انتيپوليس» (فرانتسيا);
دۋدين يۆان – «Honeywell-اسۋ-كازاحستان» كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى;
تەرەششەنكو سەرگەي – پرەزيدەنت كازاحستانسكوي اسسوتسياتسي پچەلوۆودوۆ;
يدريسوۆ دينمۋحامەت – پرەدسەداتەل نابليۋداتەلنوگو سوۆەتا توو «كازاحستانسكيە كوممۋنالنىە سيستەمى»;
نابيەۆ جاۋعاشتى – قوعام قايراتكەرى، كاسىپكەر;
سەيسەنباي مارعۇلان – كاسىپكەر، قوعام قايراتكەرى;
وسپانوۆ باۋىرجان – پرەدسەداتەل نابليۋداتەلنوگو سوۆەتا يپك Zhersu;
مولداجانوۆا گۋلجان – چلەن سوۆەتا ديرەكتوروۆ فوندا «سامرۋك-كازىنا»;
جاكۋپوۆ مانسۋر – گەنديرەكتور فرانتسۋزسكوي كومپاني «Total»;
راقىشەۆ بايان – قر عالىمدار وداعىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى، قر ۇعا اكادەميگى، قازۇتۋ كافەدرا مەڭگەرۋشىسى;
وماروۆ ەرەنعايپ – فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور، «قاينار» ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، قازاق ۇلتتىق جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى اكادەمياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى;
اكىم جانۇزاق – بيولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، قازاق ۇلتتىق جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى اكادەمياسىنىڭ كورر.- مۇشەسى;
بيماعامبەتوۆ تولەۋعالي – فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى;
جاكيەۆ نۇرحات – PhD دوكتورى، نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى;
ابۋتاليپوۆ اسپەن – ۆەتەريناريا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;
مۇقانوۆ شىڭعىس – PhD دوكتورى (گارۆارد تۇلەگى);

قوسىمشا 5 (حات №1-1/890, 28.06.2019ج.)
كوررۋپتسياعا قارسى كۇرەس مەملەكەتتىك كوميسسياسىنا قوعامدىق ۇيىمداردان ۇسىنىلعانداردىڭ ءتىزىمى

ارالباي نۇعمان – بيول. عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، «جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى جانە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار» عزي ديرەكتورى;
قوجاحمەت حاسەن – قوعام قايراتكەرى، كومپوزيتور;
نەسيپباەۆا كاليا – تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;
شاماحايۇلى قۋاندىق – جازۋشى، قوعام قايراتكەرى;
كەنجەباي مىرزان – اقىن، قر مادەنيەت قايراتكەرى
بۋرباەۆا گاليا – عالىم، قوعام قايراتكەرى;
قۇلكەنوۆ مەرەكە – جازۋشى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ حاتشىسى;
باپي ەرمۇرات – جسدپ توراعاسى، قوعام قايراتكەرى;
ابدراحمانوۆ جەكسەن – قوعام قايراتكەرى (قاراعاندى);
اليباەۆ ايدار – ەكونوميست، جسدپ پرەزيديۋم مۇشەسى;
بەيسەباي تەگى رۋزا – قوعام قايراتكەرى (پاۆلودار);
مۋحامەمەتقاليقىزى الماحان – قوعام قايراتكەرى;
مۇسا التىنباي – قوعام قايراتكەرى;
بەرىمبايۇلى باقىتبول – قوعام قايراتكەرى;
ماكەن ەدىل – قوعام قايراتكەرى;
ءادىل ەرجان – قوعام قايراتكەرى (قاراعاندى);
ۇسەنبەك جانىبەك – قوعام قايراتكەرى;
ەرعاليەۆا بارەتتا – «دەموكراتيا جانە قۇقىق» حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ ءتورايىمى;
تورەحانوۆ ەرنست – جازۋشى، قوعام قايراتكەرى;
قۋانىشالين جاسارال – قوعام قايراتكەرى;
بوتەەۆ مارات –قوعام قايراتكەرى;
نۇعمانوۆ راشيد – كينورەجيسسەر، قوعام قايراتكەرى.

جانۇزاق اكىم

Abai.kz

56 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1581
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2281
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3610