بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
كۇبىرتكە 4763 13 پىكىر 18 مامىر, 2018 ساعات 11:48

انتيامەريكاندىق كوزقاراس قالىپتاستىرۋ كىمگە ءتيىمدى؟

جۋىردا الماتى مەن استانا باستاپ، ەلىمىزدىڭ بىرقاتار قالالارىندا ميتينگ وتكەن. سوندا ءبىراز جۇرتتى پوليتسيا ۇستاپ اكەتتى. وسى وقيعادان كەيىن، «ازاتتىق» تىلشىلەرى پارلامەنتتەگى دەپۋتاتتاردى سوزگە تارتىپ، پىكىر سۇراپتى. ءماجىلىس دالىزىندەگى كەزىككەن دەپۋتاتتاردىڭ كەيبىرى ۇندەمەي قۇتىلسا، ەندى ءبىرى «دەمالىستان كەلدىم» سىتىلىپتى. تاعى بىرنەشە ماندات يەسى ءوز پىكىرلەرىن بىلدىرگەن. سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ قۇلاعىمىزعا تۇرپىدەي تيگەن  ءسوز – ءماجىلىستىڭ كوممۋنيست دەپۋتاتى ۆلاديسلاۆ كوسارەۆتىڭ ءسوزى بولدى.

ول بىلاي دەيدى: «وسى كۇنى مە؟ قارايدى عوي. ەگەر قۇقىق بۇزعان ارەكەتتەر بولسا، جازالانادى. ال وعان نە ىستەپ الاسىڭ؟ مەملەكەتتى قاتاڭ تاپتىپپەن ۇستاۋ كەرەك. ەگەر بىزدە اركىم ويىنا كەلگەنىن ىستەپ، ايتقىسى كەلەتىندى ايتا بەرەتىن بولسا، ءبىز ەلدى ىدىراتىپ تىنامىز. باتىس ەلدەرىنە، اسىرەسە، امەريكاعا كەرەگى دە وسى».

بۇل رەسەي دۋماسىنىڭ دۇمشە دەپۋتاتتارىنىڭ نەمەسە كرەملدىڭ ايتاعىمەن عانا ۇرەتىن ساسىق اۋىز ساياساتكەرسىماقتاردىڭ ءسوزى ەمەس، تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ بىلدەي ءبىر زاڭ شىعارۋشى ورگانىندا قىزمەت ىستەيتىن ارداگەر دەپۋتاتتىڭ دەگەنى.

تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ماجىلىسىندە دەپۋتات بولىپ وتىرعان ۆلاديسلاۆ ءبوريسوۆيچتىڭ بۇلاي سويلەۋى، ەڭ اۋەلى، قيت ەتكەنگە اقش پەن باتىستى ايىپتاپ، ايتاقپەن ابالاپ، شىجىندانعاندا شالبارىن سۋلاپ وتىراتىن پرو-پۋتيندىك ءام پرو-رەسەيلىك پيعىلداعى سارجاعال ساياساتكەرلەردىڭ سوزىنە سايادى.

ال ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ دەگەن كىم؟ از-كەم اقپار بىلە وتىرىڭىزدار.

ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ – قازاقستاننىڭ كوممۋنيستىك حالىق پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ قۇرمەتتى حاتشىسى. ءماجىلىس دەپۋتاتى.

1937 جىلدىڭ قاراشاسىندا تۋعان. جاسى تولىق 80-دە. سابەت زامانىندا رەسەيدىڭ ومسك قالاسىندا اۋىلشارۋاشىلىق ينستيتۋتىن وقىعان.

1990-2004 جىلدارى – ءىى-سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولدى. ول كەزدە دەپۋتاتتى حالىق سايلايتىن. ءار كانديدات ەل-ەلدى، جەر-جەردى ارالاپ، وكرۋگتەردەن داۋىس جينايتىن ەدى. ۆلاديسلاۆ بوريسوۆيچ اقمولا وبلىسىنىڭ № 1 وكرۋگىنەن سايلانعان سول كەزدە. 2004-2013 جىلدارى كوممۋنيستىك حالىق پارتياسىنىڭ باسشىسى بولدى.

2012-2016 جىلدارى - V-سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ تاعايىندالدى. بۇل جولى قكحپ ءتىزىمى بويىنشا، كرەسلو بۇيىردى.

2016 جىلعى ناۋرىز ايىندا قكحپ ءتىزىمى بويىنشا ءVى-سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ماجىلىسىنە قايتادان دەپۋتات بولىپ سايلاندى.

ءوزى قازىر پارلامەنتتىڭ حالىقارالىق ىستەر، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ مۇشەسى بولىپ قىزمەت ىستەيدى.

بۇل كىسى بىلتىر كوكتەمدە «لەنيننىڭ سۇيەگىن ەلگە اكەلۋدى 514 مىڭنان استام ادام قولدايدى» دەپ جوق جەردەن بايبالام شىعارعان ەدى. سودان سەكسەنگە كەلگەن ۆلاديسلاۆ جولداستى اۋرۋحانادا جاتسا دا، سوزگە تارتىپ، پرولەتاريات كوسەمنىڭ ەشكىمگە كەرەكسىز سۇيەگىن قازاقستانعا اكەلۋ تۋرالى باستاما كوتەرۋىنىڭ سەبەبىن سۇراعان ەك.

اۋەلدە «كرەمل كەرەكسىز ەتكەن پرولەتايريات كوسەمى ۆلاديمير لەنينىڭ دەنەسىن قازاقستانعا الدىرتۋ كەرەك» دەگەن.

كەيىن «بۇل تاقىرىپتى جابۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. سەبەبى، رەسەي فەدەراتسياسى دۋماسىنداعى "ەدينايا روسسيا" فراكتسياسى لەنيننىڭ موۆزولەيىن بۇزىپ، دەنەسىن جەر قوينىنا تاپسىرۋ تۋرالى باستاماسىن كەرى قايتاردى. بارلىعى ءوز قالپىندا قالاتىن بولدى. دەمەك، ەندى لەنيننىڭ دەنەسىن قازاقستانعا اكەلۋدىڭ دە ەش قاجەتتىلىگى جوق» دەپ جاۋاپ بەرگەن ەدى، سول كەزدە.

سونىمەن، تاقىرىپقا قايتا ورالايىق، ءوزى حالىقارالىق ىستەر كوميتەتىندە قىزمەت ىستەيتىن ماجىلىسمەن كوسارەۆتىڭ حالىقارالىق قارىم-قاتىناس نورمالارىن ەسكەرمەگەنى قايتكەنى؟

لەنين شالدىڭ شىرىندىسىنە شىن عاشىق كوسارەۆ قازاقستاننىڭ كوپۆەكتورلى ساياساتىنان حابارسىز با؟ جوق، الدە رەسەي دۋماسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا ءتان انتيامەريكاندىق دەرتتى ۆلاديسلاۆ جولداس تا جۇقتىرىپ العان با؟

قازاقستاندا انتيامەريكاندىق كوزقاراس قالىپتاستىرۋ كىمگە ءتيىمدى؟

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz

13 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3516