بەيسەنبى, 18 ءساۋىر 2024
مايەكتى 11677 0 پىكىر 27 ناۋرىز, 2015 ساعات 11:38

عىلىمي باسىلىمدار ءتىلدى بىلىقتىرىپ بولدى

مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى عالىمدارىنىڭ «باتىرلىعىنا» تاڭ قالامىن... ەشنارسەدەن قورقۋ، تايسالۋ دەگەندى بىلمەيدى. اسىرەسە، قوعامدىق عىلىم سالاسىنداعىلار. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ء«دال وسىنداي»، «كوردىم»، «وقىدىم»، «تانىستىم» دەپ «جازعان» (دۇرىسى قۇراستىرعان نەمەسە «ۆستاۆيل» دەگەندەي نۇسقادا) «عىلىمي» جۇمىستارىندا سان جوق!

ونداي جۇمىستاردىڭ باسىم كوپشىلىگى كورشى ەلدىڭ عىلىمي ەڭبەكتەرىنەن وزدەرى اۋدارعان نەمەسە اقىعا اۋدارتقان ءبىر دۇنيەلەر... قۇراستىرىلعان جۇمىستار دا عىلىمي ەڭبەكتەر تىزىمىنە كىرگىزىلىپ، سانالىپ، سول ءۇشىن حالىقتىڭ بايلىعىنان بەلگىلى قارجى-قاراجات الىنىپ تا جاتىر. قۇراستىرىلعان جۇمىستاردى «جاريالاۋعا بولادى، قۇندى» دەپ قابىلداپ جاتقان باسىلىمدار دا جەتكىلىكتى. وسىنداي تاجىريبەدەن سانالى دا ساپالى دۇنيە تۋىپ، قازاقستاندىق عىلىمنىڭ دامۋى مۇمكىن بە؟

قازاق تىلىندەگى نە اۋدارما ەڭبەكتەردىڭ جانە ولاردى جاريالايتىن عىلىمي باسىلىمداردىڭ ساپاسى وسى ماقالانىڭ وبەكتىسى بولىپ تابىلادى. ماقالادا قاتەلەر سول كۇيىندە، ولاردىڭ بىردە-ءبىر پوزيتسياسى وزگەرتىلمەي بەرىلدى. جالپى جانە عىلىمي ەتيكا تالاپتارىنا ساي، بىردە-ءبىر اۆتوردىڭ اتى-ءجونى كورسەتىلمەدى. قىزىعۋشىلىق بولىپ جاتسا، ولارعا قول جەتكىزۋ قيىن ەمەس.

جوعارىدا كورسەتىلگەندەي، مىسال ەسەبىندە قوعامدىق عىلىمدار باسىلىمدارى الىندى. ماقالا ءبىزدىڭ «عالىمدارعا» ۇساق-تۇيەكتىك بولىپ كورىنۋى مۇمكىن. بىراق وسى ماقالادا كورسەتىلگەندەي، قاتە-كەمشىلىكتەردى ماگيسترانتتارمەن قاتار دوتسەنتتەردىڭ، دوكتورلاردىڭ، ءتىپتى اكادەميكتەردىڭ دە ەڭبەكتەرىنەن كەزدەستىرۋگە بولادى!

ماقالا مىسالدارى رەتىندە ولاردىڭ اتاۋلارى مەن قولدانىلىنعان ادەبيەتتەر ءتىزىمى عانا الىندى. سوندىقتان ماتىندەگى قاتەلەردىڭ باسىم كوپشىلىگى تىڭ كۇيىندە قالدى. وعان قوسا، كەلتىرىلگەن مىسالدار قازاق تىلىنە سايكەستىگى تۇرعىسىنان عانا قاراستىرىلدى. وسى ماقالالار مەن باسىلىمدارداعى قاتەلەردىڭ كوپتىگى سونشا، ءبىر عانا ماقالانىڭ قۇقىقتىق، فيلولوگيالىق، ەكونوميكالىق جانە ت.س.س. اسپەكتىلەرى بىرنەشە عىلىمي ماقالانىڭ وبەكتىسى بولا الادى.

سانى جوق قاتەلەر ىشىندە اداسىپ كەتپەۋ ءۇشىن ولاردى كەستە تۇرىندە بەرگەن ورىندى دەپ سانادىم (تالاپ بويىنشا رەتتىك ءنومىرى بولۋى قاجەت، بىراق ء«بىرىنشى نە ەكىنشى قاتە» دەگەن ورىنسىز بولار). ولاردى جۇيەلەپ بەرۋگە دە بولاتىن ەدى، مىسالى، اۋدارما، ستيلدىك، كوشىرمە، اۆتورلىق قۇقىقتى بۇزۋ جانە ت.س.س. نەگىزدەر بويىنشا. بىراق ونداي جاعدايدا، باستى وبەكت – عىلىمي باسىلىمدار نازاردان تىس قالىپ قويادى. ال ولاردى، ياعني قاتەلەردى، وقتاي بوراتىپ جاتقان باسىلىمداردى عىلىمعا قاتىسى بار كوپشىلىككە تانىستىرۋ قاجەت. ەل ءوزىنىڭ «قاھارماندارىن» بىلۋگە ءتيىس!

وقىرمانعا تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن كەزدەستىرىلگەن قاتەلەردىڭ كەيبىرەۋلەرى، ونىڭ وزىندە دە، ماقالا تاقىرىبى – اڭداتپا – ءتۇيىن سوزدەر – ادەبيەتتەر تىزىمىنە عانا قاتىستىلارى كورسەتىلدى. سونىمەن قاتار، كەيبىر مىسالدارعا وقىرماننىڭ كوزىن جەتكىزۋ ءۇشىن، ورىس تىلىندەگى نۇسقاسى دا قوسا بەرىلدى.

وسى ماقالانى جازۋعا «پراۆوۆايا رەفورما ۆ كازاحستانە» جۋرنالى سەبەپ بولدى. ونىڭ 2013 جىلعى № 3 (63) سانىنداعى ورىس تىلىندەگى ماقالالارعا بەرىلگەن عىلىمي كاتەگوريالار اپپاراتى مەن قىزمەتتىك اقپاراتتاردىڭ قازاق تىلىندەگى نۇسقالارىندا ساپا دەگەن اتىمەن جوق! ال قازاق تىلىندەگى كەيبىر ماتىندەر مەن سويلەمدەردى ءتىلدى قورلاۋ دەۋگە تۇرارلىق!

بۇل جۋرنالدىڭ تالاپتارىندا اننوتاتسيا (اڭداتپا) جوق، رەزيۋمە عانا كورسەتىلگەن. بارلىق ماقالالارعا اۋدارماشى ماشينا قوسا سالعان «بۇلاقتى سوزدەر» دەگەندى ەشكىم تۇسىنبەيدى. جىبەرىلگەن قاتەلەردىڭ كوپتىگى سونشا، ولاردى ءتىزىپ بەرۋگە مۇمكىندىك جوق! وندا مىناداي قاتەلەر كەزدەسەدى ء(ماتىن بويى ەرەكشە كورسەتكەن مەن. – ن.پ. كەلتىرىلگەن مىسالداردىڭ بارلىعى قاتە، سوندىقتان ولاردىڭ ءبارىن ەرەكشە كورسەتۋ قاجەت. مۇنداي ماقالادان، مىسالداردان پرينتەردىڭ بوياۋى قىمبات!):

قاتەلەر

تۇسىنىكتەمە

«كونستيتۋتسيا – قوعام مەن مەملەكەتتىڭ دامۋ ستراتەگياسىنا نەگىز»

تاقىرىپ قازاقشا ەمەس. قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسيالىق كەڭەسى ۇيىمداستىرعان حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيا تۋرالى اقپارات. بۇل ءىس-شارانىڭ دۇرىس تاقىرىبى كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ ۆەب-سايتىندا ورنالاستىرىلعان

اڭداتپا: اۆتور پارلامەنتتىڭ قىزمەتىنىڭ بەر كوزقاراس ونىڭ كونستيتۋتسيالىق مارتەبەسىنىڭ قارايدى، نەدەن ونىڭ اتقاراتىن قىزمەتتەرىنىڭ بۇكتەتىلەدى جانە قۇزىر، انا بولونىڭ وكىلدىگىنىڭ سوۆوكۋپنوست.

بۇلاقتى: سوزدەر: پارلامەنت، پارلامەنتتىك تەكسەرىستىڭ ينستيتۋتى، زاكونوداتەلنىە اتقاراتىن قىزمەتتەرىم.

بىرىنشىدەن، اڭداتپا عىلىمي ماقالانىڭ الدىندا بەرىلەدى. ەكىنشىدەن، مۇنداي ماشينالىق اۋدارما قازاق ءتىلىن قورلاۋ بولىپ تابىلادى! قوس نۇكتە دۇرىس قويىلماعان. بۇل ماتىندەگى دۇرىسى – نۇكتە!

... قۇقىقتىڭ ورتاق ۇستانىمدارى

قاتە اۋدارما

اڭداتپا: اۆتور پراۆوپريمەنەنيا ماسەلەلەرىن ارا قاتىناس قۇقىقتىڭ جانە ادامنىڭ ەركىندىگىنىڭ جۇزەگە اسۋى بەيبىت پۋبليچنىح ءىس-شارانىڭ جاسارا شارتتار قازىرگى بۇقاراشىل مەملەكەتتىڭ قارايدى.

بۇلاقتى سوزدەر: ازاماتتىڭ قوعامىنىڭ، پۋبليچنىە بەيبىت ءىس-شارالار، ساياسي قۇقىقتار.

ماشينا اۋدارماسى – قازاق ءتىلىن قورلاۋ!

بۇل ماتىندەگى دۇرىسى – نۇكتە!

اڭداتپا: اۆتور مەملەكەتپەن جانە ارا شەڭبەر كەپىلدى زاڭدى كومەكتىڭ وكازانيا بۇكتەتىل- جاعدايدى سارالايتىن .

بۇلاقتى سوزدەر: ادۆوكاتۋرا، زاڭدى كومەك، اقشالى وتەم، رك كونستيتۋتسياسىنىڭ، ادۆوكات-قورعانشى، ادۆوكات-وكىل.

ماشينا اۋدارماسى – قازاق ءتىلىن قورلاۋ! بۇل ماتىندەگى دۇرىسى – نۇكتە!

اڭداتپا: اۆتور مەملەكەتتىلىكتى سياقتى باستى ءباستى تۋرالى ءوزىنىڭ كەلەشەگىنىڭ ويلا- كورىنگەن حالىق ءۇشىن قارايتىن. ايتىلمىش ۇعىمنىڭ تاريحي اناليزى مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ ەۆوليۋتسياسىن سەزۋ قويادى.

بۇلاقتى سوزدەر: قۇقىقتىقتىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ قالىبى، ۇيىمدىق، يدەولوگيالىق، ساياسي جانە پراكتيكالىق مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ اسپەكتتەرى.

26-بەتتەگى وسى ءماتىن 29-بەتتەگى باسقا اۆتوردىڭ وزگە تاقىرىپقا جازىلعان ماقالاسىندا ءدال قايتالانعان. اۆتورلىق ءتاسىل مە، الدە باسىلىمنىڭ قۋلىق ءتاسىلى مە، بەلگىسىز

اڭداتپا: اۆتورلار ماسەلەنىڭ پراۆوپريمەنەنيا ارا قاتىناس تىندىرىمدى قىلمىستى توپتىڭ مۇشەلەرىنىڭ، اۋقىمدىلىقتىڭ ونىڭ ايقىندا- جانە كۇردەلىلىكتىڭ زەرتتە- جانە قارسىلاستىق ءۇشىن قارايدى.

بۇلاقتى سوزدەر: تىندىرىمدى ايىپكەرلىك، كولەڭكەلى ەكونوميكا، پارەلەۋ، اش كوز-سارامجال- ساران قىلمىستار.

ماشينا اۋدارماسى – قازاق ءتىلىن قورلاۋ!

اۆتور وكىلدىكتىڭ جانە زاڭنامانىڭ شاماسىنىڭ قولدانىسىنىڭ قۇقىقتىڭ ارتىنىڭ اۋقىمىن ارا شارتتار توتەنشە جاعدايدىڭ جارىقتاندىرادى.

ماشينا اۋدارماسى – قازاق ءتىلىن قورلاۋ!

... شا العاشقى مينەرالدىق جانە تەحنوگەندى ۆتوريچنوگو شيكىزات كەشەندى وڭدەۋ ستات كەرەك، الۋ قوي- قۇندى كومپونەنتى جانە ماتەريال مەن بيىك ۇستە- قۇن.

ماشينا اۋدارماسى – قازاق ءتىلىن قورلاۋ!

 

بۇل قاتەلەر، ەڭبەكتى عىلىمي رەسىمدەۋدىڭ ءبىر كىشىگىرىم بولىگى عانا، تەك تىلدىك ماسەلەلەرى. وزگە سيپاتتاعى قاتەلەردى سارالاۋ ماقالا وبەكتىسىنە جاتپايدى، بىراق ولاردىڭ دا مولشەرىنە شەك جەتپەيدى...

كەلەسى مىسالدار ءال-فارابي (دۇرىسى – ءال-فارابي بولار!) اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كەيبىر عىلىمي باسىلىمدارىنان الىندى. وكىنىشكە وراي، مۇندا دا قاتەلەر جەتكىلىكتى. تالدانعان (شىندىعىندا ءبىر رەت وقىلعان، ەگەر ناعىز تىلدىك تالداۋدان وتسە، ماتىندەردەن ەشتەڭە قالماس ەدى!!!) «ەكونوميكا» سەرياسىنىڭ 2013 جىلعى № 5 (99) سانىندا كوپتەگەن قاتەلەر ماقالالار تاقىرىپتارىندا دا جىبەرىلگەن. مىسالى:

ك زاداچە پارامەتريچەسكوي وپتيميزاتسي ترانسفەرتنىح كلاستەروۆ / ترانسفەرتتىك كلاستەرلەردىڭ پارامەترلىك وپتيمالداۋ ەسەبىنە

ماقالانىڭ قازاق تىلىندەگى تاقىرىبىندا ۇيلەسىم جوق

تالداپ ايتقاندا: قازاقستاندا قولدانۋعا ىڭعايلى تالداۋ ادىستەردىڭ ەرەكشەلىكتەرى، حالىقارالىق تاجىريبەدە پايدالاناتىن تالداۋ ادىستەردىڭ ءبىزدىڭ وتاندىق جاعدايىمىزعا كەيبىر كەلىسپەۋشىلىكتەرى كورسەتىلگەن.

سويلەم ۇيلەسپەيدى

  1. تاراسەۆيچ ل.س.، گرەبەننيكوۆ پ.ي.، لەۋسسكي ا.ي. ماكروەكونوميكا: ۋچەبنيك. – 6-ە يزد.، يسپر. ي دوپ. – م.: ۆىسشەە وبرازوۆانيە، 2006. – 654 س.

  2. اشيموۆ ا.ا.، بوروۆسكي يۋ.ۆ.، نيجەگورودتسەۆ ر.م.، نوۆيكوۆ د.ا.، سايلاۋبەكوۆ ن.ت.، سۋلتانوۆ ب.ت. ماكروەكونوميچەسكي اناليز ي پارامەتريچەسكوە رەگۋليروۆانيە نا بازە مودەلي مالوي وتكرىتوي ەكونوميكي // ۆەستنيك ەكونوميچەسكوي ينتەگراتسي. توم 1, №7. – م.: ووو «ينتەگراتسيا»، 2000. – س.7-18.

  3. ستاتيستيچەسكي ەجەگودنيك كازاحستانا. اگەنتستۆو رك پو ستاتيستيكە، 2000-2012 گگ.

 

References

  1. Tarasevich L.S. Grebennicov P.I. Leysky A.I. Macroeconomic: Uchebnik. – 6-e isd. – M.: Visshee obrasoanie, 2006, – 654 c.

  2. Ashimov ا.ا.، Borovsky Y.، Nizhegorodcev R.M.، Novikov D.A.، ءSaىlaubekov N.T.، Sultanov B.T. Makroeconomicheski analiz I parametricheckoe regulirovanie na base modeli maloi otkrytoi ekonomiki// Vestnik ekonomicheskoi integratsiintegratsi. T. 1, №7,مoskva: ووو «Inegratsia»، 2000. – س.7-18.

Ctatisticheسki ezhegodnik Kasakhstana. Agenstvo RK po statistike, 2000-2012 g.g.

قازاق تىلىنە تىكەلەي قاتىسى بولماسا دا كورسەتىپ وتىرمىن، ويتكەنى وسىنداي قاتەلەر بارلىق جۇمىستاردا كەزدەسەدى. ادەبيەت ءتىزىمىن رەسىمدەۋدەگى قاتەلىكتەر ەرەكشە كورسەتىلگەن. ولاردى قاتە جاساۋدىڭ ۇلگىسى دەپ ءتۇسىنۋ قاجەت!؟

  • Lawrence E. Raffalovich ، Shannon M. Monnatb جانە Huishien Tsa (2009) [7] جۇرگىزگەن زەرتتەۋلەرى بارىسىندا انىقتالعانداي;

  • Pierre Fréchette [7] ايتۋى بويىنشا;

  • Sarah O’Hara مەن Michael Gentile وزدەرىنىڭ «Household Incomes in Central Asia: The Case of Post-Soviet Kazakhstan» [8] زەرتتەۋلەرىندە 2000 جىلدان بەرى قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ءوسىمىن ورتا ەسەپپەن 10% سيپاتتايدى

«شالا» نە «بوتقا» سويلەم

7. Lawrence E. Raffalovich , Shannon M. Monnat, Hui-shien. Family income at the bottom and at the top: Income sources and family characteristics // Research in Social Stratification and Mobility 27 (2009) 301-309.

8. Pierre Fréchette. وپرەدەلەنيە فاكتوروۆ راسپرەدەلەنييا دوحودا//http://www._thecanadianencyclopedia.com/index

9. Sarah O’Hara, Michael Gentile Household Incomes in Central Asia: The Case of Post-Soviet Kazakhstan// Eurasian Geography and Economics, Volume 50, Number 3, May-June 2009, P. 327

الدىڭعى جولداعى ەڭبەكتەردى رەسىمدەۋ مىسالدارى.

عىلىمي ەڭبەكتەرى كۇمان تۋدىرمايتىن قازاقستاندىق ءبىر كوزدەن كوشىرىلگەنگە ۇقسايدى

ۇلتتىق ەكونوميكانى يننوۆاتسيالىق دامىتۋ جاعدايىنداعى قازاقستاندىق مازمۇننىڭ دامۋى / رازۆيتيە كازاحستانسكوگو سودەرجانيا ۆ ۋسلوۆياح يننوۆاتسيوننوگو رازۆيتيا ناتسيونالنوي ەكونوميكي

ناقتى اۋدارماعا ۇقسامايدى

ونەركاسىپتىك كومپانيانىڭ باسەكەلەستىك قىزمەتىن تالداۋ جانە نارىققا شىعۋ ستراتەگياسىن تاعايىنداۋ / اناليز كونكۋرەنتنوي دەياتەلنوستي پرومىشلەننوي كومپاني ي رازرابوتكي ستراتەگي ۆىحودا نا رىنوك

دۇرىس اۋدارىلماعان

كونتسەپتسيا ي مەتودولوگيا رازرابوتكي سيستەمى كونتروللينگا... / ... كونتروللينگ جۇيەسىن زەرتتەمەلەۋ ادىستەمەسى جانە كونتسەپتسياسى

بۇل دا سونداي

Law of Republic of Kazakhstan from July 21, 2011

«Law on Taxes and other obligatory Payments to the Budget»

قازاقستاندا اعىلشىن تىلىندە زاڭ قابىلدانبايدى، سوندىقتان اۋدارما ەمەس، لاتىن تىلىندە رەسىمدەۋ عانا قاجەت شىعار، ونىڭ وزىندە ول وزەكتى بولسا

كونتسەپتسيا ۋپراۆلەنيا چەلوۆەچەسكيمي رەسۋرسامي ۆ سراۆنەني س كونتسەپتسيەي ۋپراۆلەنيا پەرسونالوم /ادام رەسۋرستارىن باسقارۋ جانە قىزمەتكەرلەردى باسقارۋ كونتسەپتسيالاردىڭ ايىرماشىلىقتارى

دۇرىس اۋدارىلماعان

قوناقۇي قىزمەتىندە تۇتىنۋشىلاردىڭ مىنەز-قۇلقىن ماركەتينگتىك زەرتتەۋ / ماركەتينگوۆىە يسسلەدوۆانيا پوۆەدەنيا پوترەبيتەلەي گوستينيچنىح ۋسلۋگ

دۇرىس اۋدارىلماعان. ورىس تىلىندەگى نۇسقاسى دۇرىس سياقتى

وپىت ۆستۋپلەنيا كيتايا ۆ ۆتو: تەندەنتسي ەكونوميچەسكوگو رازۆيتيا / قىتاي مەملەكەتىنىڭ بسۇ-عا كىرۋ تاجىريبەسى

دۇرىس اۋدارىلماعان جانە تولىق ەمەس

ۆەسەلوۆ پ.ۆ., گالاكوۆ ۆ.ي. / Vesolov PV, the Galaxy VI

ۆ.ي. گالاكوۆ نەسىمەن كىنالى بولدى ەكەن؟

 

كەلەسى مىسالدار دا وسى وقۋ ورنىنىڭ عىلىمي باسىلىمى – «زاڭ سەرياسى» جۋرنالىنان، اتاپ ايتقاندا 2013 جىلعى № 1 (65) سانىنداعى ماتەريالداردان الىندى.

مەملەكەت پەن قۇقىق تەوريا جانە تاريحى

ۇيلەسىمى جوق اتاۋ

ء«ال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى» جانە «اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى»

ەكى اۆتوردىڭ قايسىسى قاتە جىبەرگەن؟

زيمانوۆ س.ز. گوسۋدارستۆو ي كونتراكتى ۆ سفەرە نەفتيانىح وپەراتسي. – الماتى، 2007. – س. 123.

باسين يۋ.گ. زاششيتا پراۆ نەگوسۋدارستۆەننىح ۋچاستنيكوۆ گراجدانسكو-پراۆوۆىح وبيازاتەلستۆ س گوسۋدارستۆوم. // يۋريست, №8. – 2004. – س.12.

 

Ref

Zimanov S.Z. Civitatis et contractibus in agro oleum operations. – Almaty, MMVI. P.123.

Basin Yu.G.cinium non-statu histriones civilis rerum habent immunitatem rei publicae. / / Postremo iurisconsultus, VIII. - MMIV. - C.12.

 

ماڭىزى جوق، بىراق تالاپ ەتىلەتىن «References» قاي تىلدە ورىندالۋى قاجەت؟ دۇرىسى –لاتىن ارىپتەرىمەن «ترانسليتەراتسيا» ارقىلى بەرۋ شىعار. بىرەۋلەرى اعىلشىن تىلىنە، ال كەيبىرەۋلەرى لاتىن تىلىنە اۋدارىلعان. ءتىپتى جۇمىس كولەمىن ريم تسيفرلارىمەن كورسەتۋ دە بار. مۇنىڭ ماعىناسى نەدە جانە كىمگە ماڭىزدى؟

  • 6م030100 «زاڭتانۋ» ماماندىعىنىڭ 1 وقۋ جىلىنىڭ ماگيسترانتى;

  • قازاق يننوۆاتسيالىق گۋمانيتارلىق زاڭ ۋنيۆەرسيتەتى، 3-كۋرس دوكتورانتى;

  • ءى. جانسۇگىروۆ اتىنداعى جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 2-كۋرس ماگيسترانتى;

- ءى. جانسۇگىروۆ اتىنداعى جمۋ، قۇقىقتانۋ ماماندىعىنىڭ 2-كۋرس ماگيسترانتى;

  • ءى. جانسۇگىروۆ اتىنداعى جمۋ، زاڭ فاكۋلتەتى;

  • جگۋ يمەني ي. جانسۋگۋروۆا، م.يۋ.ن., ست.پرەپودوۆاتەل;

- دوكتورانت PhD 3 كۋرسا يۋريديچەسكوگو فاكۋلتەتا;

- دوكتورانت PhD 3 كۋرسا كافەدرى تەوري ي يستوري گوسۋدارستۆا ي پراۆا، كونستيتۋتسيوننوگو ي ادمينيستراتيۆنوگو پراۆا;

- جگۋ يم. ي. جانسۋگۋروۆا، يۋريسپرۋدەنتسيا، ماگيسترانت;

  • تالدىكورگانسكي گوسۋدارستۆەننىي ۋنيۆەرسيتەت يمەني دجانسۋگۋروۆا, ماگيسترانت يۋريديچەسكوگو فاكۋلتەتا;

- سۇلەيمەن دەميرەل اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتى ف.ع.ك. دوتسەنت، قازاقستان، گ. الماتى;

- ك.ف.ن.، ست. پرەپوداۆاتەل كازگوس جەنپۋ;

- ك.ف.ن. ي.و. دوتسەنتا كازگوس جەنپۋ;

- قازمەمقىزپۋ-دىڭ اعا وقىتۋشى;

- حالىقارالىق بيزنەس ۋنيۆەرسيتەتى پ.ع.ك. دوتسەنت، قازاقستان;

  • ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ ف.ع.ك.، دوتسەنت

بىرىزدىلىك قاجەت شىعار!

نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق اكتىلەر تۋرالى 1998 ج. ناۋرىزداعى №213-1 قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى (2011.15.07. بەرىلگەن وزگەرىستەر جانە تولىقتىرۋلارمەن)

ءدال وسىلاي رەسىمدەلگەن زاڭ جوق!

كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىعى

ۇيلەسپەيتىن ۇعىم

ادەبيەتتەر

  1. «قازاقستاندى دەموكراتيالاندىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭى – ەركىن دەموكراتيالىق قوعامدى جەدەل دامىتۋ» – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا. نازارباەۆتىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا سويلەگەن ءسوزى (استانا، 2007 جىلعى 16 مامىر) // يس پاراگراف.

  2. بايدەلدينوۆ د.ل.، بايماحانوۆا د.م. ن.ا. نازارباەۆ – كونستيتۋتسيا كازاحستانا – تريۋمف دەموكراتي //ماتەريالى مەجدۋنارودنوي ناۋچنو-پراكتيچەسكوي كونفەرەنتسي، پوسۆياششەننوي 10-لەتيۋ ستوليتسى «استانا: تريۋمف كازاحستانا ي ەگو ليدەرا. – الماتى: قازاق ۋنيۆەرسيتەتى، 2008. – س.245.

  3. «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» 2007 جىلعى 21 مامىرداعى № 254-III قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى // يس پاراگراف

 

  1. "قاzاقstاndy dەmوkrاtialاndyrudۋڭ Zhاnا kەzەڭءى – Erkءىn dەmوkrاtialyق قوعاmdy zhەdەl damytu" - قاzاقstاn قاzاقstاn Respublikasynyڭ Prezidenti N.ءا.Nazarbaevtyڭ Respublikasy Parlamenti palatalarynyڭ birlesken otyrysynda sءوylegen sozi (اstاnا، 2007 zhylعy Mامyr 16) / / IP Section.

  2. Bاidەldinov DL, DM Baymahanova Nazarbayev – Kاzاkhstاn’s Constitution – a triumph of democracy // International scientific-practical conference dedicated to the 10th anniversary of the capital "اstاnا: triumph of Kاzاkstاn and its leader. – Almaty: Kاzاkh university, 2008. – P.245.

  3. "Kاzاksتاn Respublikasynyڭ كوnstitutsiasyna ءوzgerister changed tolyقtyrular eنgizu tyraly» 2007 zhylعy 21 mامyrdaعy number № 254-III قاzاقsتاn Respublikasynyڭ Zاڭy / / IP Section.

ءتىزىم كەمشىلىكتەردى كورسەتۋ ءۇشىن تولىق بەرىلىپ وتىر. بۇل جەردە دە «References» ماسەلەسى! جۇيەسىز، قازاق ارىپتەرى ساقتالعان «بوتقا» اۋدارما! اراسىندا اعىلشىن تىلىنە اۋدارىلعان سوزدەر دە بار. مۇنداي ماسقارا كىمگە كەرەك؟ وسىنداي دەرەكتەردىڭ عىلىمي ماڭىزى بار ما؟

قازاقستان پرەزيدەنتى ن.ءا. نازارباەۆ 2012 جىلى 27 قاڭتارداعى «الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاڭعىرتۋ – قازاقستان دامۋىنىڭ باستى باعىتى» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋى. 27.01.2012. BNEWS.KZ.

تالاپقا ساي ەمەس رەسىمدەۋ

پرەستۋپنوست: «بوربا» يلي «مەحانيزم پروتيۆودەيستۆيا» / قىلمىس «قىلمىستىلىقپەن كۇرەس» جانە «قىلمىستىلىققا قارسى ارەكەت مەحانيزمى

دۇرىس اۋدارىلماعان تاقىرىپ

«Introduction»، «Main body» جانە «Conclusions»

ورىس تىلىندەگى ماقالانىڭ قۇرىلىمدىق بىرلىكتەرىنە اعىلشىن تىلىندەگى اتاۋلاردىڭ قاجەتى قانشا؟

ينشاكوۆ سم. / Inshakov C.M.

عالىم اتى-ءجونىنىڭ اعىلشىن تىلىندە وسىلاي رەسىمدەلۋى مۇمكىن بە؟

موسكالكوەا –ت.ن. ەتيكا ۋگولوۆنو-پروتسەسسۋالنوگو دوكازىۆانيا. –م.، 1996. –س. 35-36 // ۆەستنيك موسكوۆسكوگو گوسۋدارستۆەننوگو ۋنيۆەرسيتەتا. سەريا 11.

ينتەرنەتتەن وسىلاي كوشىرىلگەن بولار!

رەسىمدەلۋى دە قاتە!

پريمەنەنيە پرينتسيپا ۆەرحوۆەنستۆا پراۆا ۆ ادمينيستراتيۆنوم سۋدوپرويزۆودستۆە / اكىمشىلىك سوت وندىرىسىندەگى قۇقىق باسىمدىلىق قاعيداسىن قولدانۋ

ماقالانىڭ تاقىرىبى قاتە اۋدارىلعان!

وسى ايتىلعانداردان ەرىكسىز قورىتىندى شىعادى دا، ونى ر.د. اشيروۆ كەلەسىدەي ماتىندە ۇسىنادى: « قىلمىستىق پروتسەستە ... باس تارتۋ قاجەت» [68, س. 72].

جاي كوشىرىلگەن! ادەبيەتتەر تىزىمىندە جوق! ينتەرنەت ماتەريالى بولار! تىزىمدە بار بولعانى 13 كوز كورسەتىلگەنىنە قاراماستان، ماقالا ماتىنىندە 35, 63, 64, 66, 69, 70, 72, 73, 74-كوزدەرگە سىلتەمە بەرىلگەن!

5 ۋگولوۆنوە پراۆو كازاحستانا (وسوبەننايا چاست): ۋچ. دليا ۆۋزوۆ / پود رەد. د.يۋ.ن.، پروف. ي.ي. روگوۆا ي ك.يۋ.ن.، پروف. س.م.راحمەتوۆا – الماتى: توو «باسپا»، 2001.

6 وتچەت كوميتەتا پو پراۆوۆوي ستاتيستيكە ي سپەتسۋچەتام پري گەنەرالنوي پروكۋراتۋرە رك زا 2006 گود. ارحيۆ پروكۋراتۋرى اكمولينسكوي وبلاستي.

 

5 Criminal Law of Kazakhstan (Special Section). Ouch. For high schools, ed. Doctor of Law, Professor.، II Rogov and Ph.D.، prof.، S.M. Rahmetova – Almaty, LLP «Baspa»، 2001.

6 Report of the Committee on Legal Statistics and spetsuchetam the Prosecutor of the Republic of Kazakhstan in 2006. Archive Prosecutor Akmola region.

وقۋلىقتىڭ اعىلشىن تىلىنە اۋدارىلعانى تۋرالى مالىمەت جوق. سونىمەن قاتار، اعىلشىن تىلىندە «Ouch» جانە «spetsuchet» دەگەن سوزدەر جوق شىعار!

II Rogov بەلگىلى زاڭگەر، ال S.M. Rahmetova دەگەن كىم؟

- ەسىرتكى، جۇيكەگە اسەر ەتەتىن زياندى زاتتاردى قۇقىقتىق رەتتەۋدىڭ ماسەلەلەرى / پروبلەمى پراۆوۆوگو رەگۋليروۆانيا ناركوتيچەسكيح سرەدستۆ كاك ۆرەدنىي ەلەمەنت، ۆوزدەيستۆۋيۋششي نا پسيحيكۋ چەلوۆەكا;

- جۇيكە، اپيىن، كوكنار / drug, nerve opium, poppy / نەرۆ، وپيۋمنىي, ماك;

- تىلىكتەن ءسۇت ءتارىزدى (لاتەكس) اعىپ شىعادى;

- ەسىرتكى زاتتاردى تۇتىنۋعا كوندىرۋمەن كۇرەستىڭ قىلمىستىڭ قۇقىق جانە كريمينالوگيالىق پروبلەمالارى;

- ەسىرتكى قازىرگى زامان كەلەسى. / Drugs, today’s and future era

زاڭگەر مامان جازعان دەۋگە بولا ما؟

- قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسى. – 30 تامىز 1995.;

- نازارباەۆ ن. ءا. قازاقستان-2030;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قىلمىستىق كودەكسى 1997 جىلعى 16 شىلدەدەگى №167 كودەكسى;

- Criminal code of the Republic of Kazakhstan 16 july 1997 year N code 167

عىلىمي رەسىمدەۋدەن حابارى جوق «عالىم» قۇرعان ءتىزىم!

- ۇيىمداسقان قىلمىستىلىقتىڭ قازىرگى تاڭداعى كورىنىسى / سوستويانيە ورگانيزاتسيوننىح پرەستۋپلەني نا سوۆرەمەننوم ەتاپە;

- عىلىمي جۇمىستىڭ ماقساتىنا سايكەس ۇيىمداسقان قىلمىستى اناعۇرلىم ءتيىمدى تۇردە الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس ىسىندەگى ىنتىماقتاستىققا جاردەمدەسۋ بولىپ تابىلادى;

- قر جوعارعى سوتى 21.06.2001 كۇنگى

- In the article general وبەكتى is considered;

- Translation direction is not correct

مۇنداي مالىمەتتەردى عىلىمنان حابارى جوق «عالىم» جازعان شىعار! ونى جاريالاعان باسىلىم دا سونىڭ اينالاسىندا!

«Translation direction is not correct» دەگەن ماقالا تاقىرىبى ما، الدە ماشينانىڭ جاۋابى ما؟

وسى سويلەمدى ماقالامداعى بارلىق مىسالدارعا قولدانۋعا بولادى! بۇل ء–بىزدىڭ «عالىمدارعا» بەرىلگەن باعا سياقتى!

- قر كونستيتۋتسياسى. – 30 تامىز 1995;

- قر قىلمىستىق كودەكسى 16 شىلدە 1997;

- قر Criminal code on 16 july 1997

عىلىمي رەسىمدەۋدەن حابارى جوق «عالىم» قۇرعان ءتىزىم!

پراۆوۆىە اسپەكتى سوتسيالنوي دەياتەلنوستي ۋكراينسكوگو گوسۋدارستۆا پو زاششيتە سەمي / ۋكراينا مەملەكەتىنىڭ الەۋمەتتى قىزمەتىنىڭ قۇقىقتىق اسپەكتىلەرى

ۋكراينالىق اۆتورلاردىڭ ورىس تىلىندەگى ەڭبەكتەرىن قازاقشاعا اۋدارا الماعان كىمدەر: اۋدارماشىلار ما الدە باسىلىم ماماندارى ما؟

1 قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 1-كونستيتۋتسياسى. 1995. – 30 تامىز وزگەرىس جانە 2007 21 مايىنىڭ تولىقتىرۋلارلارىمەن. الماتى: زاڭگەر، 2007.

2 قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىڭ كودەكسىنىڭ وزگەرىسپەن جانە تولىقتىرۋلارلارمەن 1995 گ. 31 تامىزىنان، 2007 گ. 7 تامىزىنىڭ «زاڭگەر» دەگەن باسپا 2007 گ. الماتى.

3 باسين يۋ.گ. ازاماتتىڭ قۇقىعى. – الماتى: زاڭگەر، 2000.

4 ديدەنكو ا.گ. ازاماتتىڭ قۇقىعى. ورتاق بولىك. ءدارىستىڭ كۋرسى. «نۇر – تىعىزداۋىش». – الماتى. 2006.

5 چيگير ۆ.ف. فيزيكالىق جانە زاڭدى بەت سياقتى ازاماتتىڭ قۇقىعىنىڭ سۋبەكتتەرى. – مينسك، 2000.

6 ازاماتتىڭ قۇقىعى: وقۋلىق. چ. II / رەد. استىنا ا.پ. سەرگەەۆتىڭ، يۋ.ك. تولستوگو. م.، 1997.

7 ازاماتتىڭ قۇقىعىنىڭ: بولىك ەكى. مىندەتتەۋشى قۇقىق: وتۆ. ءدارىسىنىڭ/ كۋرسى. رەد. و.ن. باقشالاردىڭ. م.، 1997. س. 161.

8 ازاماتتىڭ قۇقىعىنىڭ. وقۋلىق. وبشش استىنا. رەد. ا. گ. كالپينا. چ. 2. م. – 1999 گ. يۋريست.

 

ماقالا اۆتورىنىڭ بىلىكتىلىگى كۇمان تۋدىرادى. اۋدارما تۇگىلى رەسىمدەۋدەن حابارى جوق مۇنداي ماماننان نە كۇتۋگە بولادى؟ ماشينا اۋدارماسىن باسىلىمنىڭ قابىلداۋىنا ءجون بولسىن!

«ازاماتتىق قۇقىقتىڭ» «ازاماتتىڭ قۇقىعىنا» اينالعانىن شاتاستىرۋدىڭ ءوزى «ەرلىك»! ال بەلگىلى كەڭەستىك/رەسەيلىك زاڭگەر و.ن. ساديكوۆتى

«و.ن. باقشالارعا» اينالدىرۋ بارىپ تۇرعان قۇقىق بۇزۋشىلىق ءارى سوراقىلىق!!!

بۇل تىزىمدەگى دۇرىسى ساندار مەن نۇكتەلەر عانا!!؟

كازاحستانسكايا پراۆدا / Kazakhstan truth. July 10, 2012

«بوياۋشى ... » دەگەننىڭ رەتى كەلىپ تۇر!

ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ماسەلەسى جونىندە س.س. سارتاەۆتىڭ وي-پىكىرلەرى / نەكوتورىە ۆزگليادى سارتاەۆا س.س. پو ۆوپروسام وبەسپەچەنيا بەزوپاسنوستي ترۋدا ي و سوتسيالنوي زاششيتە ناسەلەنيا

ەكى تىلدە دە قاتەلىك بار!

1 لءايلا بايشينا. پراۆا چەلوۆەكا ي سبالانسيروۆاننوە رازۆيتيە// زاڭ جانە زامان. – 2006. – 35 س.

2 كيسيلەۆ ي. يا. سراۆنيتەلنوە ي مەجدۋنارودنوە پراۆو: ۋچەبنيك دليا ۆۋزوۆ. –م: دەلو، 1999. – 127 س.

3 كيسەلەۆ يا. ل. وحرانا ترۋدا پو سوۆەتسكومۋ ترۋدوۆومۋ پراۆۋ. – م.: گوسيۋريزدات، 1962. – 126 س.

 

1 Lءاۋla Baishina. Human rightes and the balanced development of the // Zan zhane Zaman. – 2006. – 35.

2 Kiselev I.Ya., Comparative and international law. Textbook for high scools. – M. سase,1999. – 127 p.

3 Kiselev I.Ya., Protection of labor in soviet labor law. – Moscow: Gosyurءىzdat, 1962. – 126 ر.

عىلىمي رەسىمدەۋدەن حابارى جوق «عالىم» قۇرعان ءتىزىم! ءۇش تىلدە دە قاتە بار!

كيسەلەۆتەر ەكەۋ بولار!

نازارباەۆ ن. قازاقستان -2030: "بارلىق قازاقستاندىقتاردىڭ ءوسىپ-وركەندەۋى، قاۋىپسىزدىگى جانە ءال-اۋقاتىنىڭ ارتۋى": ەل پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋى. – Aلماتى: ءبىلىم، 1998. – 3-96 بب.

 

N. Nاzاrbاyەv Kاzاkhstاn -2030: "Bاrlyق قاzاقstاndyقtاrdyڭ ءوsءىp-ءوrkەndەuءى, قاuءىpsءىzdءىgءى zhanە ءاl-اuقatynyڭ Artois: ەl Prەzidentءىnءىڭ Kاzاkhstan halقynا Zholdauy. – Almaty: Bءىlءىm, 1998. – 3-96 bb.

بۇل دا سونداي ساپادا!

 

ارەنس ە.ا.، لوببەك دج.ك. اۋديت. پەر. س انگل.// سەريا پو بۋحگالتەرسكومۋ ۋچەتۋ ي اۋديتۋ /گل.رەد. يا.ۆ. سوكولوۆ. –م.: فينانسى ي ستاتيستيكا، 1995. – 557 س.

 

Arens, EA, JK Lobbek The audit, Trans. With Eng. / Series on Accounting and Auditing / Ch. Ed. Y. Falcons. – Moscow& Finances and Statistics, 1995. – 557 p.

اعىلشىن تىلىندەگى ەڭبەككە «References» جازعان اۆتور عالىم ەمەس، «بوياۋشى» بولار! وعان

«يا.ۆ. سوكولوۆ / Y. Falcons» دەگەن اۋدارما ءۇشىن «اكادەميك» اتاعىن بەرۋ قاجەت!!!

تمد ەلدەرىنىڭ ادام ساۋداسىن جازالاۋدىڭ زاڭناماسى جانە تارتۋ ادىستەرىن قولدانۋ شارالارى / سپوسوبى ي مەتودى ۆەربوۆكي ي زاكونوداتەلستۆو، پرەدۋسماتريۆايۋششەە ناكازانيە زا تورگوۆليۋ ليۋدمي ۆ ستراناح سنگ

ەكى تىلدە دە قاتەلىك بار!

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا سايكەس كومپيۋتەرلىك قىلمىستاردىڭ سۋبەكتيۆتى بەلگىلەرىن انىقتاۋ ماسەلەلەرى

قاتە اۋدارما

ەكونوميكالىق قىلمىستار اياسىنداعى مۇنايلى گازدى كەشەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسى بويىنشا

قاتە اۋدارما

قالىپتاسقان مەملەكەتتىك جاڭا قىلمىستىق-ساياسي باعىت

قاتە اۋدارما

سوت بيلىگىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ فورماسى رەتىندە سوتقا دەيىنگى قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋدەگى سوتتىق باقىلاۋدى قاراستىرۋ

قاتە اۋدارما

ازاماتتىق ءىستىڭ نەگىزگى كورسەتكىشى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ سۇراقتارى بويىنشا

قاتە ءارى ۇيلەسپەيتىن اۋدارما

بەلورۋس، قازاقستان جانە رەسەي زاڭناماسىنىڭ گارمونيزاتسيالاۋ

ورفوگرافيالىق قاتەلەر جىبەرىلگەن. قاتە ءارى ۇيلەسپەيتىن اۋدارما

جەر قويناۋىن پايدالانۋ سالاسىنداعى جالپى مىنەزدەمە جانە ەكولوگيالىق تاۋەكەلدەردىڭ جالپى سيپاتتاماسى

قاتە اۋدارما

حالىقارالىق قۇقىق نورمالارىنىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىنداعى زاڭنامالارى، ونىڭ ىشىندە وندىرىستىك قالدىقتارمەن لاستانۋ

دورەكى قاتە ءارى ۇيلەسپەيتىن، تولىق ەمەس اۋدارما

قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جەكە مەنشىكتى مويىنداۋدىڭ جانە ونىڭ مەملەكەتتىك جەكە مەنشىكپەن تەڭدەستىرۋدىڭ زاڭنامالىق ءۇردىسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى

قاتە اۋدارما

پرەوبراجەننايا ستەپ – الما-اتا: كاينار، 1967

كازانتسەۆ ن.د. جەر قۇقىعى – م.، 1971

 

Transformed steppe. – Alma-Ata: Kاynar, 1967

ND Kazantsev Jer قۇقyعy – مoskow, 1971

«Formennoe izdevatel’stvo nad naukoy y yazikami!» باسقا پىكىر جوق!

ازاماتتاردىڭ قۇقىعىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قولايلى قورشاعان ورتاعا قالىپتاسۋى

قاتە اۋدارما

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ينۆەستيتسيالىق زاڭناماسىن دامىتۋ تۋرالى سۇراق

قاتە اۋدارما

زاڭ پاندەرىنە وقىتۋ وقۋ ۇدەرىسىنە قاشىقتىقتان ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ

قاتە اۋدارما

جوعارىدا كەلتىرىلگەن مىسالدار سەبەبى زاڭگەرلەر مەن ەكونوميستەردىڭ تىلدىك بىلىكتىلىكتەرىنىڭ تومەندىگىنەن دەۋگە بولاتىن شىعار. ال، «قازاق ءبىلىمىنىڭ قارا شاڭىراعىنىڭ» ءتىل ماماندارى مەن وزگە دە فيلولوگ عالىمدار جازعان ەڭبەكتەردەگى قاتەلەردى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ مىسال ءۇشىن الىنعان «فيلولوگيا سەرياسى» جۋرنالىنىڭ 2012 جىلعى № 5-6(139-140) سانىندا تىلدىك كەمشىلىكتەرگە سان جەتپەيدى. مىسالى:

اسسوتسياتيۆنىي ەكسپەريمەنت كاك سرەدستۆو ۆىياۆلەنيا مەنتالنو ماركيروۆاننىح كونتسەپتوۆ يازىكوۆوگو سوزنانيا / ءاسسوتسياتيۆتى ەكسپەريمەنت تىلدىك ساناسىنىڭ مەنتالدى تاڭبالانعان كونتسەپتىلەرىن انىقتاۋ قۇرالى رەتىندە

قاتەسى بار اۋدارما

  • ەركەك /مۋجچينا/

  • قوڭىلدى/ۆەسەلىي/

  • قۋداي /بوگ/

  • مءاششينە /ماشينا/

«Comment «jok»!»

ر.ا. بۋداگوۆ ۆەدەنيە ۆ ناۋكۋ و يازىكە: ۋچەبنوە پوسوبيە. – م.: دوبروسۆەت-2000, 2003. – 544 س.

كيەكباەۆ ج. حازەرگە باشكورت تەلە. ۋفا، 2001.

ىسقاقوۆ ا.ى. قازىرگى قازاق ءتىلى: مورفولوگيا. – الماتى، 1991. – 385 ب.

 

R.A. Budagov.Vedenie v nauku o yazike: Uchebnoe posobie. Moskva: Dobrosvet-MM, MMIII. – DXLIV p.

Keyekbaev J. Hazerge bashkort corpus. Ufa, MMI.

Yskakov A.Y. Kazirgi Kazak tili: Insecta. – Almaty, MCMXCI. CCCLXXXV b.

عىلىمي رەسىمدەۋدەن حابارى جوق «عالىم» قۇرعان ءتىزىم!

 

كونتسەپت «چەست»: وتراجەنيە ناتسيونالنوگو حاراكتەرا ي كۋلتۋرى ۆ رۋسسكيح ي كازاحسكيح پارەمياح / "ابىروي" دەگەن كونتسەپت: ۇلتتىق مىنەزدىڭ شاعىلىسى قاراماستان جانە داقىلدار ورىس جانە قازاق پاراميالەردە

ماقالا اتاۋىن دۇرىس اۋدارا الماعان اۆتور كىم – عالىم با الدە ...

شاعىلىس نە، داقىل نە؟ اۆتور «مىنەزدى شاعىلىستىرۋ» ارقىلى وقىرماننىڭ، ەگەر وندايلار بولىپ جاتسا، ميىن شاعىلىستىرماي ما؟

«چاپاەۆ ي پۋستوتا» / «چاپاەۆ جانە پۋستوتا» / "Chapaev and Emptines"

تاقىرىپ اتاۋى نەمەسە «پۋستوتا» ءسوزى قازاقشاعا اۋدارىلمايدى ەكەن!!؟

قازاق پروزاسىنىڭ زەرتتەلۋى (1970-1980 جىلدارىنداعى ەڭبەكتەر نەگىزىندە

قازاقشا ەمەس!

.... راسسكازى يزۆەستنوگو كلاسسيكا سوۆرەمەننوي كازاحسكوي ليتەراتۋرى»، ودنيم يز پريزناننىح كلاسسيكوۆ كازاحسكوي ليتەراتۋرى

كلاسسيكتەرگە «بەلگىلى» نە «تانىمال» دەگەن ەپيتەتتەر قاجەت پە؟

رول سوتسيولينگۆيستيستيچەسكيح فاكتوروۆ ۆ ۋسۆوەني رۋسسكوگو يازىكا كاك ۆتوروگو / ەكىنشى ءتىلدى مەڭگەرۋ بارىسىندا سوتسيولينگۆيستيكالىق فاكتورلاردىڭ ءرولى

ورىس تىلىندەگى نۇسقادا قاتە جىبەرىلگەن. قازاقشاعا تولىق اۋدارىلماعان

قىرىقباي اللابەرگەن، جارىلقاسىن نۇسقابايۇلى، فايزوللا ورازاي قازاق جۋرناليستيكاسىنىڭ تاريحى. – الماتى، 1996. – 241 ب.

رەسىمدەۋ – ماسەلە؟

تسوسەريۋ ە. 1987 . لەنگۋاجە ى پولíتيتسا // م. الۆار ەد. ەل لەنگۋاجە پولíتيتسو. . مادريد: فۋنداستسيóن فريەدريچ ەبەرت، ينستيتۋتو دە تسووپەراتسيóن يبەروامەريتسانا، 1987. پ.9-31.» 159

ۆان ديجك ت.ا. ۆحات يس پوليتيتسال ديسكوۋرسە انالىسيس؟ . امستەردام، 1998

بىرىنشىدەن، اۆتوردىڭ يسپان تىلىندە جوق ارىپتەردى قايدان تاپقانى بەلگىسىز!

ەكىنشىدەن، بۇل –اۆتورلار مەن ەڭبەكتەر اتاۋلارىن قورلاۋ!!!

يسپان جانە اعىلشىن تىلىندە «تس»، «ج»، «ى» دىبىستارىنىڭ جوقتىعى اۆتورعا بەيمالىم بولار!

«References» رەسىمدەيمىن دەپ يسپان جانە اعىلشىن (!؟) تىلدەرىندەگى ەڭبەكتەردى ورىسشالاعان اۆتوردى ءتىل مامانى دەۋگە بولا ما؟

وسوبەننوستي پەرەۆودا فرازەولوگيچەسكيح ەدينيتس س انليسكوگو يازىكا نا رۋسسكي يازىك

ءتىل مامانىنىڭ جازعانى وسى!

باپ ءتىل، سونىمەن بىرگە فرازەولوگيانىڭ ەسەبى فرازەولوگيالىق بىرلىكتەردىڭ سيپاتتى بەلگىسى، ولاردىڭ اۋدارماسىنىڭ ەرەكشەلىگى اعىلشىن ءتىلىن ورىسشاعى جارىقتاندىراتىن لينگۆيستيكالىق ءپان

قازاق تىلىنە ەش جاقىندىعى جوق سوزدەر جيىنتىعى! سونىمەن قاتار، ورىس تىلىندەگى ماتىنگە ساي ەمەس!

ماحاببات مۇڭى / Sorrow of love

بىرەۋى اۋدارادى، بىرەۋى اۋدارمايدى. ءبىر كەم اۋدارما...

جۇماعاليەۆ ز.ت. شىندىق جانە كوركەم ادەبيەت. وقۋلىق. – قاراعاندى: قارمۋ باسپاسى، 1993. – 216 ب.

Zhumagaliev Zh.T. The truth and literature. Textbook. Karaganda: KarMU press, 1993. – 216 p.

اعىلشىن تىلىندەگى نۇسقا شىندىققا جاناسپايدى!

ەلۋباي س. «اق بوز ءۇي»: رومان. – الماتى: «جازۋشى»، 2011. – 376 بەت.

ماتىندە «اقبوز ءۇي». ءتىزىمدى رەسىمدەۋ ۇلكەن ماسەلە؟


عىلىمي باسىلىمداردى تالداۋ ولارعا قويىلاتىن باستى تالاپتاردىڭ ءبىرى – عىلىمي رەسىمدەۋدىڭ ساپاسىزدىعىن، ولارعا بىرىزدىلىكتىڭ جەتىسپەيتىندىگىن كورسەتەدى. جىبەرىلىپ جاتقان قاتەلەردىڭ ءبارى – اۆتورلاردىڭ «اقىلى مەن ارى». قاتەلەردىڭ باسىم كوپشىلىگى قولدانىلىنعان ادەبيەتتەر تىزىمىندە جىبەرىلەدى. كەيبىر قاتەلەر جۇيەلىك سيپاتتا دەۋگە تۇرارلىق. ماقالانىڭ عىلىمي اقپاراتتىق ۇعىمدارىندا بىرىزدىلىكتىڭ جوقتىعىن ء«تۇيىن»، «تۇيىندەمە»، «رەزيۋمە»، «تىرەك سوزدەر»، «كىلت سوزدەر»، «كىلتتى سوزدەر»، «بۇلاقتى سوزدەر» سياقتى دۇرىس/قاتەلى نۇسقالار كورسەتەدى (بۇلار تەك كەزدەستىرىلگەندەر، باسقا نۇسقالاردىڭ بار ەكەنى انىق!).

عىلىمي ماقالانى ءۇش-ءتورت تىلدە رەسىمدەۋ دە بۇل ماسەلەگە كەرى اسەرىن تيگىزىپ وتىر. مىسالى، ءۇش تىلدىك تالاپتىڭ ارقاسىندا باسى بىرىكپەيتىن، بىراق ءتۇبى ءبىر «ماسكەۋ»، «موسكۆا»، «Moskva»، «Moscua»، «Moscoviae»، «مoskow» سياقتى نۇسقالار كوپ كەزدەسەدى. عالىمدار مەن وسى سالاعا جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندار مەن لاۋازىمدى تۇلعالار عىلىمي كوزقاراستاردىڭ كوپتىلىگىمەن، كوپنۇسقالىلىعىمەن، ال رەسىمدەۋدىڭ بىرىزدىلىگىمەن كۇشتى ەكەنىن تۇسىنبەيتىن سياقتى... سونىمەن قاتار، قولدانىلعان ادەبيەتتى ترانسليتەراتسيالاۋدىڭ دا ەرەجەلەرى بار. حالىقارالىق عىلىمي قاتىناستار دا، باسىلىمدار دا بىرىزدىلىك ساياساتىن ۇستانادى. وعان دا كوڭىل اۋدارۋ قاجەت. جاس عالىمدارعا ترانسليتەراتسيالاۋ ادىستەرىن ۇيرەتۋ دە ارتىق بولماس.

ماقالاداعى قازاق ءتىلى تۇرعىسىنان تالدانعان تاقىرىپتار مەن ادەبيەتتەر ءتىزىمى ولاردىڭ بارلىعىندا دەرلىك قاتە بار ەكەندىگىن كورسەتەدى. ولاردى جويۋعا تىرىسۋ قاجەت، ارينە. سونىمەن قاتار، عالىمدار مەن باسىلىمدارعا قۇقىققا نازار اۋدارۋ كەرەك، ويتكەنى عىلىمي ەڭبەكتى رەسىمدەۋگە تىلدىك تالاپتارمەن قاتار، قۇقىقتىق تالاپتاردىڭ دا قويىلاتىنى بەلگىلى. ول دا ۇلكەن مادەنيەتتىلىكتىڭ ءبىر قۇراۋشىسى. ال بىزدە... قازاقستاننىڭ «باتىر» عالىمدارى ەڭبەكتى «جازۋ» مەن قاتە رەسىمدەۋدىڭ قۇقىقتىق سالدارىن ەلەمەيتىن سياقتى.

ماقالادا قوعامدىق عىلىم ماسەلەلەرى عانا قاراستىرىلدى. باسقا جاعدايلارمەن قاتار، وسىدان كەلىپ قازاقستاندا قوعامدىق عىلىم بار ما دەگەن ماسەلە تۋىندايدى. كوشىرمەدەن قانشا اينالدىرساڭ دا، ساپالى عىلىم شىقپايتىنىن قاشان تۇسىنەر ەكەن قازاقستاندىق «عىلىمي» قاۋىم؟ تەك ءتىزىم مەن شەن-شەكپەنگە كەرەك جەردە عىلىمنىڭ اتىمەن بولمايتىنىنا وسى ماقالا ماتەريالدارى دا كۋا بولا الادى دەپ ويلايمىن. وكىنىشكە وراي، ماقالادا كورسەتىلگەن ماسەلە مەن مىسالدار مۇنداي «دۇنيەلەردىڭ» ءبىر بولىگى عانا...

قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا عىلىمي ماڭىزى نولگە تەڭ نەمەسە جاقىن اۋدارما دۇنيەلەردى قاپتاتۋ پروتسەسى جالعاسىپ جاتىر. جاڭا جۇيەنىڭ جاڭارتقان ەشنارسەسى جوق ازىرگە. جاريالانىپ جاتقان جاڭا جۇيەلىك «ەڭبەكتەردىڭ» باسىم كوپشىلىگى «اناۋ انداي دەدى» مەن «مىناۋ مىنداي دەدىنىڭ» اينالاسىندا. ونىڭ وزىندە دە تەك كوشىرىپ الۋ تۇرعىسىنان، سوندىقتان ءبىزدىڭ عىلىم «ينتەرنەتتەۋ» مەن «رەسەيلەۋگە» ۇستا بولىپ الدى!

قوعامدا عىلىمعا دەگەن سەنىم قالمادى. كەيبىرەۋلەرگە ول بولاشاق شەن ءۇشىن عانا كەرەك بولىپ تۇر. عىلىمي ماقالا جازۋ – copy+paste+باسىپ شىعارۋمەن شەكتەلۋدە. ونىمەن اينالىسۋ ءۇشىن عىلىمعا جاقىن تاقىرىپ، قاجەتتى شريفت پەن كەگل، قاجەتتى تەڭگەسى تولەنگەن بولسا جەتكىلىكتى. مىسالى، عىلىمي باسىلىمدار تۇسىنۋ/تۇسىنبەۋگە قاراماستان «يننوۆاتسيا» دەگەن ءسوزى بار ماقالالارعا تولى. ونىڭ ۇستىنە جاريالانعانداردىڭ بارلىعى دەرلىك رەسەيلىك كوزدەردەن كوشىرىلگەندەر. قولدانىلدى دەگەن كەيبىر ادەبيەتتى استانا نە الماتى تۇگىلى، رەسەيدىڭ وزىنەن تابۋ قيىن. وسىلايشا «باتىرلىقپەن» جاسالاتىن عىلىمعا ازىرشە شەك بولماي تۇر... مەن قازاقستاندىق «عالىمداردىڭ» باتىرلىعىنا تاعى دا قايران قالامىن...

قورىتىندى ورنىنا... قۇقىقتىق نورمالاردى بىلاي قويعاندا، ادامي نورمالاردى ىسىرىپ، قورىقپاستان عىلىمي ماقالا، ادەبيەت ءتىزىمىن قۇراتىندار «عىلىمي ار نە ەتيكا» دەگەن قاسيەتتى قاشان بويىنا سىڭىرەر ەكەن؟

وسىلاي عىلىمي جۇمىس جاساپ جاتقان «عالىمدار» مەملەكەتتىك شەن-شەكپەندەردەن دە قۇر الاقان ەمەس. بەيرەسمي، وسىنداي جاعدايدى مەملەكەت تە قولدايدى دەگەنگە كەلۋگە بولادى. سوندا عالىمدار كىمدى الداپ ءجۇر؟ بۇل سالاعا جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگان مەن مەملەكەت اتاۋىن يەلەنگەن قوعامدىق ۇيىمنىڭ دا ءۇنسىز قالا بەرەتىنى وكىنىشتى. ولار قوعامعا كەرەك پە؟ ءبىرىن-ءبىرى ماراپاتتاپ، ۇلدە مەن بۇلدەگە وراپ، ءبىرى بىرىنە دۇنيەنى ءدۇر سىلكىندىرەتىن ەپيتەتتەر تاعىپ جاتقان عالىمداردىڭ بىردە-بىرەۋى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ سوڭعى وتكەن سايلاۋىنىڭ قورىتىندىسىنا ارنالعان «پلاستيكوۆىي تارلان»، دەسيات زا تري يلي داننىە وب ۋچەنىح كاك وبەكت ناۋچنوگو اناليزا» دەگەن ماقالاما جاۋاپ بەرە المادى! بۇل وسىنداي قوعامدىق ۇيىم باسشىلىعىنىڭ دا، ونىڭ مۇشەلەرىنىڭ دە ءوز پىكىرلەرىنىڭ جوقتىعىنىڭ ايعاعى دەپ ويلايمىن.

ماقالامدى عىلىم مەن ار ۇعىمدارىنىڭ ساباقتاس ەكەنىن ەستەن شىعارۋعا بولمايدى، ونى بىزدەن باسقالارى الدەقاشان دالەلدەپ قويعان دەپ قورىتىندىلايمىن. وسىعان وراي، ءبىز ولارعا قاشان جەتەمىز دەگەن سۇراق پەن ولارسىز قوعامنىڭ دا، مەملەكەتتىڭ دە دامۋى مۇمكىن ەمەس دەگەن تۇجىرىم ناعىز عالىمدار اراسىندا قوسىمشا وي تۋعىزار دەپ ۇمىتتەنەمىن.

قولدانىلىنعان ادەبيەت:

1 پراۆوۆايا رەفورما ۆ كازاحستانە. 2013. № 3 (63).

2 قازۇۋ حابارشىسى. ەكونوميكا سەرياسى. 2013. № 5 (99).

3 قازۇۋ حابارشىسى. زاڭ سەرياسى. 2013. № 1 (65).

4 قازۇۋ حابارشىسى. زاڭ سەرياسى. 2013. № 2 (66).

5 قازۇۋ حابارشىسى. فيلولوگيا سەرياسى. 2012. № 5-6 (139-140).

6 ال-پاري. 2013. № 1, 2.

7 قازاقستاننىڭ عىلىمى مەن ءومىرى. 2013. № 1-2 (19).

8 قازاقستاننىڭ عىلىمى مەن ءومىرى. 2013. № 5-6 (21).

 

P.S. بۇل ماقالا وتكەن جىلدىڭ مامىر ايىندا دايىندالعان بولاتىن. سودان بەرى، ماعان قاتىستى ەمەس سەبەپتەرگە بايلانىستى، جاريالاۋعا مۇمكىندىك بولمادى. جاريالاۋعا كومەكتەسەمىز دەگەن قۇرىلىمنان دا جاۋاپ بولمادى.

وكىنىشكە وراي، بىزدە عىلىمي ماقالانى ورنالاستىرۋعا جول جوق بولىپ تۇر. مۇنى قازاقستان «عىلىمى» مەن شەنەۋنىكتەرىنىڭ قىرسىقتىعى دەپ تە ۇعىنۋعا بولادى. عىلىم ساپاسى تۋرالى شىندىق ەشكىمگە كەرەك ەمەس سياقتى. كەڭ كولەمدى ماقالانى دا جاريالاۋعا ەشكىم المايدى...

شىندىعىندا «عىلىم» ءۇشىن قازاقستاندا كەمى بەس-التى بەتتىك ءبىر نارسە تەرىلسە، قۇراستىرىلسا بولدى. وعان قوسا، جاريالاۋعا كەمى 2 (ەكى) مىڭ تەڭگە بولسا دا جەتىپ جاتىر... وسىنداي ساياساتتىڭ ارقاسىندا بىزدە عىلىمي بوس كەڭىستىك قالىپتاستى...

ماقالادا كورسەتىلگەندەي قاتەلەر قازىر دە جالعاسىپ جاتىر. مىسالى، «سرەدي نيح موجنو نازۆات تاكيە ستراتەگي، ينيتسيرۋەمىە رەكتوروم كازنۋ يم. ال-فارابي اكادەميكوم گ.م. مۋتانوۆىم كاك «اينالى نۇرلاندىر»، «100 كىتاب»، «اڭداتپا: وسى ماقالا وزگەشەلىكتەرگە قۇقىقتىقتىڭ رەتتە- جىلجىمايتىن مۇلىك ونىڭ بول- بارلىق كەزەڭدەرىندە ارناۋلى. بۇلاقتى سوزدەر: جىلجىمايتىن مۇلىك، مامىلە، مەنشىكتىڭ قۇقىعىنىڭ»، «اڭداتپا: ەلدىڭ ەكونوميكالىق ىنتاماقتاستىعى، دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكانىڭ قاتاي- جاھاندانۋى، مەملەكەتتىك شەكارانىڭ ءوشىر-, قاڭباقتاي دامى- حالىقارالىق ساۋدا اۋماقتاۋ جانە ساۋدا قاتىناستىڭ كۇردەلەندىر- سوڭ سوبوي پوۆلەكلي سىرتقى ساۋدانىڭ ءوسۋى ك، نەشىنشى حالىقارالىق مامىلە الىپ سان دەگەن كەلتىرگەن، ك وكىنىش، ەمەس ىلعي ءتيىستى بەينە كەل-, انا ەڭ شاتاق ماڭىزدى سان شاقىرتا جانە ساۋدا الەمدىك قوعامداستىق ىزدە-تۋ- ايتىس-تالاس رۇقسات ۇيلەسىمدى جول قيناي» سياقتى «عىلىمي» سويلەمدەر مەن ۇعىمدار قازاقستان عىلىمىن ودان ءارى «بايىتىپ» جاتىر. مۇنداي «بايلىق» كىمگە كەرەك؟

 

نۇرزادا پريماشەۆ،

زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى.

استانا قالاسى.

 

Abai.kz

0 پىكىر