جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 5519 0 پىكىر 10 شىلدە, 2010 ساعات 07:34

الاتاۋ اۋدانى – ۇمىتتەر اقتالدى ما؟ (جالعاسى)

- قۇرمەتتى، باعدات سايلانبايۇلى. الاتاۋ اۋدانى ءبىر جىلدا ءبىر وبلىستىڭ قارجىسىن جۇمساعان اۋدان. راس، كوزگە كورىنەتىندەي كوپ شارۋالار تىندىردىڭىز. الايدا، ازاماتتارىمىزدىڭ دەنساۋلىعىنان ارتىق نە بار. الدىمەن ەمحانانى جونگە كەلتىرۋىڭىز كەرەك ەدى. باسقاسىن ايتپاعاندا الاتاۋلىق جۇكتى انالارعا قيىن بولىپ تۇر. بۇل ءبىر، ەكىنشىدەن، قوس شاڭىراقتىڭ ورتاسىنداعى باياعى سايعا ورنالاسقان ۇيلەردىڭ ماڭىنا بىرەۋلەر تاۋ-تاۋ ەتىپ قوقىس توگۋدە. قازىر تۇرعىندارىڭىز سول قوقىستان وزدەرىنە كەرەكتى دۇنيەلەردى ۇيلەرىنە تاسۋدا. بۇل ادام دەنساۋلىعىنا زيان ەمەس پە؟ قازاققا ەندى قالعانى قوقىستان باسپانا سالۋ ەدى. بۇعان نامىستاناتىن شىعارسىز. ايتپاقشى، زاڭداستىرۋعا جاتپايتىن ۇيلەردىڭ كوپشىلىگى تۇرمىسى تومەن ادامدار. ولاردى ەرتەڭ سايالىعا قونىس اۋدارساڭىزدار جەردى تەگىن بەرەسىزدەر مە؟ راحمەت!

- قۇرمەتتى، باعدات سايلانبايۇلى. الاتاۋ اۋدانى ءبىر جىلدا ءبىر وبلىستىڭ قارجىسىن جۇمساعان اۋدان. راس، كوزگە كورىنەتىندەي كوپ شارۋالار تىندىردىڭىز. الايدا، ازاماتتارىمىزدىڭ دەنساۋلىعىنان ارتىق نە بار. الدىمەن ەمحانانى جونگە كەلتىرۋىڭىز كەرەك ەدى. باسقاسىن ايتپاعاندا الاتاۋلىق جۇكتى انالارعا قيىن بولىپ تۇر. بۇل ءبىر، ەكىنشىدەن، قوس شاڭىراقتىڭ ورتاسىنداعى باياعى سايعا ورنالاسقان ۇيلەردىڭ ماڭىنا بىرەۋلەر تاۋ-تاۋ ەتىپ قوقىس توگۋدە. قازىر تۇرعىندارىڭىز سول قوقىستان وزدەرىنە كەرەكتى دۇنيەلەردى ۇيلەرىنە تاسۋدا. بۇل ادام دەنساۋلىعىنا زيان ەمەس پە؟ قازاققا ەندى قالعانى قوقىستان باسپانا سالۋ ەدى. بۇعان نامىستاناتىن شىعارسىز. ايتپاقشى، زاڭداستىرۋعا جاتپايتىن ۇيلەردىڭ كوپشىلىگى تۇرمىسى تومەن ادامدار. ولاردى ەرتەڭ سايالىعا قونىس اۋدارساڭىزدار جەردى تەگىن بەرەسىزدەر مە؟ راحمەت!

جاۋاپ: اۋدانىمىزدا الەۋمەتتىك ماڭىزداعى نىسانداردى سالۋ ەڭ باستى شارۋالاردىڭ ءبىرى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ءبىر ساتتە توقتاعان جوق. اۋدان قۇرىلعالى جاڭادان 3 مەكتەپ، 3 بالاباقشا ىسكە قوسىلسا، تاياۋدا عانا، ياعني 2-شىلدە كۇنى «شاڭىراق-2» ىقشام اۋدانىندا جاڭا ەمحانا اشىلىپ، تۇرعىنداردى قابىلداي باستادى. الداعى ۋاقىتتا اۋدانىمىزدا الەۋمەتتىك نىسانداردى سالۋ جالعاسا بەرەدى. مەديتسينالىق مەكەمەلەرمەن قامسىزداندىرۋ تۇرعىنداردىڭ سۇرانىسىن تولىق قاناعاتتاندىراتىن بولادى. ال، تازالىق ماسەلەسى تەك اكىمشىلىكتىڭ ەمەس، ءار تۇرعىننىڭ ازاماتتىق بورىشى. تاۋ توبە بولىپ قوقىس ءۇيىلىپ جاتسا، ونى ءبىزدىڭ ماماندارىمىز كورۋى ءتيىس. كورگەن بولسا، ءبىر شارا قولدانادى. ەگەر ءسىزدىڭ ايتقانىڭىز راس بولسا، بۇل ماسەلەنى مەن باقىلاۋىمدا ۇستايمىن. دەگەنمەن، تاعى قايتالاپ ايتارىم - اركىم ءوز ءۇيىنىڭ، اۋلاسىنىڭ، كوشەسىنىڭ، اۋىلىنىڭ تازا بولۋىنا مۇددەلى بولۋى كەرەك. قازىر ادامداردىڭ كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ. دەنساۋلىقتىڭ قادىرىن ءبارى دە بىلەدى دەپ ويلايمىن. سوندىقتان ءسىز ايتقانداي ىڭعايسىز جاعدايلار ورىن الىپ جاتقان بولسا، ولاردىڭ ءوز نامىسىنا سىن. ال زاڭداستىرۋ ماسەلەسى بارلىق ازاماتتارعا بىردەي قۇقىقپەن جۇرگىزىلدى. ەشكىمدى بولە جارۋ بولعان جوق. تاعى قايتالاپ ايتايىن، بۇگىنگى تاڭدا الماتى قالاسىنىڭ باس جوسپارىنا جانە جەر قاتىناستارى سالاسىنداعى تالاپتارعا سايكەس، اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان 1443 جەر تەلىمدەرىنىڭ قاۋىپتى ايماقتاردا ورنالاسقاندىعى انىقتالىپ وتىر. اتالعان جەر تەلىمدەرى قولدانىستاعى سانيتارلىق ەرەجەلەرگە جانە ت.ب. زاڭ تالاپتارىنا بايلانىستى زاڭداستىرۋعا جاتپايدى. الدىندا ايتقانىمداي، بۇل ازاماتتارعا وزگە ىقشام اۋدانداردان جەر تەلىمدەرى بەرىلەدى.

- ءسىزدىڭ ويىڭىزشا ادام العا قويعان ماقسات مۇراتىنا جەتۋ ءۇشىن قانداي ءىس ارەكەتتەر ىستەگەنى دۇرىس؟ جانە دە قىزمەت جاساۋ مەن قىزمەت ەتۋدى قالاي تۇسىنەسىز؟ وسى ەكى ۇعىمنىڭ قايسى جانىڭىزعا جاقىن.
ايان باۋىرجانتەگى، الماتى قالاسى، قازۇۋ ستۋدەنتى

جاۋاپ: ماقسات-مۇراتقا جەتەم دەگەن ادامنىڭ ءاربىر ءىس-ارەكەتى جوسپارلى بولۋى كەرەك. ونداي ادامدا بوس ۋاقىت دەگەن بولمايدى. ءارى ەڭبەكسۇيگىش جانە ادال بولۋى كەرەك. قىزمەت جاساۋ - بەلگىلى ءبىر ادامدارعا قىزمەت كورسەتۋ. ماسەلەن، قوناقتارعا ءىلتيپات كورسەتۋ. ال قىزمەت ەتۋ - ازاماتتىق بورىشىڭدى اتقارۋ. مەنىڭ جانىما جاقىنى وسى سوڭعىسى.

باكە زاڭداسۋعا جاتپايتىن جەرلەردىڭ ماسەلەسىن قالاي شەشەسىزدەر؟ راحمەت

جاۋاپ: بۇل سۇراققا جوعارىدا تولىق جاۋاپ بەردىم.

- اعا ءسىز قاي ەل بولاسىز؟ تەگىڭىزدى قاشان قازاقشاعا وزگەرتەسىز؟
- وسى ءبىز قاشان قويامىز، "ەلىڭ كىم"? رۋىڭ كىم" دەگەن سورلى سۇراقتاردى!

جاۋاپ: مەن قازاقپىن، تەگىم دە قازاق. ال، ەكىنشى پىكىردى بىلدىرگەن ازامات دۇرىس ايتادى. قازىر بىزگە ءبولىنۋ ەمەس، بىرىگۋ كەرەك.

- بۇل سۋايت اكىم،ءسوزدىڭ مايىن تامىزىپ ايتقاننان باسقا ەشتەڭە دە شەشە المايدى. الاتاۋ اۋدانىنىڭ ماسەلەسى شاشەتەكتەن، قولىنان كەلەتىن اكىم ىستەمەسە قوردالانعان كۇيىندە ءالى قالا بەرەدى. باكەڭ ءوزىڭىن كاسىپكەرلىگىمەن اينالىسقانى ءجون بولار...

جاۋاپ: بۇل ءسىزدىڭ جەكە پىكىرىڭىز. اركىمنىڭ سوزىنەن ونىڭ ورەسى كورىنىپ تۇرادى.

- زاڭسىز جەر ساتۋمەن نەمەسە جەر زاڭداستىرۋمەن اينالىساتىندارعا كانداي توسقاۋىل قويىلۋدا. جەرگىلىكتى كمس تەر باسقا شارۋالاردى قويىپ، جەر زاڭداستىرۋ جانە حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋ مەكەمەسىنە اينالىپ كەتكەنى قالاي؟ اكىمشىلىك ۇيىنەن بولمە الىپ حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋمەن اينالىسۋعا رۇقسات بەرەسىز بە؟ كمس تەر حالىققا قىزمەت ەتۋ ورنىنا بيزنەسپەن اينالىسىپ كەتەتىندەرى نەسى؟ الدە ولار اكىمنىڭ بيزنەس كومەكشىلەرى مە؟

جاۋاپ: جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ كوميتەتتەرى ەكسپەريمەنتتىك جوبا بولىپ تابىلادى. تەك الاتاۋ اۋدانىندا عانا ەمەس، قالامىزدىڭ بارلىق اۋدانداندارىندا وسىنداي كوميتەتتەر قۇرىلعان. اسىرەسەن ءبىزدىڭ اۋدانداعى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋدە بۇلاردىڭ اتقارار ءرولى جوعارى بولادى دەپ جوبالانىپ وتىر. قازىر سىناق مەرزىمى. كوميتەتتەر ويداعىداي جۇمىس جاساپ كەتسە، ولارعا بەلگىلى ءبىر وكىلەتتىلىك بەرىلەدى. ازىرگە، وزگە قالالاردىڭ تاجىريبەلەرىن كورىپ، وزىمىزدە ىسكە اسىرۋعا نيەتتەنىپ جاتىرمىز. ال جووبك وكىلدەرى تاراپىنان قانداي دا ءبىر زاڭسىزدىقتار بولىپ جاتسا، سەنىم تەلەفونىنا حابارلاسۋىڭىزعا بولادى. سەنىم تەلەفونىنىڭ ءنومىرى: 299-86-77.  

- اكىم بول، حالقىڭا جاقىن بول دەۋشى ەدى اتام قازاق. قازىر اكىم بول، ۇكىمەتكە جاقىن بول دەگەن بولىپ كەتتى. سىزدەردىڭ اۋدانداعى قاراپايىم حالىقتىڭ جاعدايلارىن تەزىرەك ءارى حالىق پايداسىنا شەشىپ بەرسەڭىزدەر ەكەن. ولاي بولماسا، اشىنعان حالىق تاعى بىرەۋدى ورتەپ جىبەرەر.

جاۋاپ: ءبىزدىڭ بارلىق جۇمىسىمىز حالىقتىڭ جاعدايىن جاساۋ. جاماندىق شاقىرعانىڭىز ءجون بولماس.

- اللاعا شۇكىر جاعدايمىز وسىدان 2 جىل بۇرىنعىداي ەمەس. جاقسارىپ قالدى. مەن شاڭراقتا جاڭقوجا باتىر كوشەسىندە تۇرامىن. مەنىڭى ايتارىم ەشىكىم-ەشكىمدى ورتەمەيدى. ءسىز اۋزىڭىزعا كەلگەن نارسەنى وتتاي بەرمەي، ابايلاپ سويلەڭىز. قايداعى جوقتى ايتپاڭىز. كەزىندە بولعان قايعىلى وقيعا ، ءوزىنىڭ ارام پيعىلدارىن اسىرماقشى بولعان زىميان كىشكە توپتىڭ ءىسى. سول جاعداي ءبىزدىڭ شاڭىراقتىقتارعا جابايى، نادان، كۇيەنى جاقتى. سودان ءالى ارىلا الماي كەلە جاتىرمىز. وسىنداي "اتاقتاردان" شارشاعاعان جوقسىزدار ما. قۇدايعا ءتاۋبا دەۋ كەرەك. بىرلىك كەرەك، مادەنيەت كەرەك، يماندىلىق كەرەك! سۇلتان قالدىبەكۇلى

جاۋاپ: دۇرىس ايتاسىز.

- سۇلتەكەڭنىڭ ايتقانى ورىندى-اق. تەك بوسقا بايبالام سالا بەرۋدىڭ قاجەت جوق. ايتپەسە اناۋ كورشى باۋىرلاردان ءبىزدىڭ قاي جەرىمىز ارتىق بولعانى. بارلىق بالە وزىمىزدەن. ءبىز قازاقپىز دەپ كەۋدەمىزدى جۇدىرقتايمىز، بىراق ناقتىلاپ كەلگەندە وسى اتمىزدى زاتىمىزبەن قورلايمىز. ءبىز ساۋالىمىزدى، سۇراۋىمىزدى، جوعىمىزدى وركەنيەتتى تۇردە كۇن تارتىبىنە قويىپ ۇيرەنگەن جوقپىز. شۇكىر قازاقتىڭ قار دومالاعى شوعىرلانعان شاڭىراققا سول مۇڭىمىزدى بولىسەتىن بيلىكتىڭ كەلگەنىنە. جۇمىس جاسالىپ جاتىر. بىراق جاسالىتىن جۇمىس الدا. ەڭ باستى جۇمىس جەر ماسەلەسى ەمەس، ول - حالىقتى مادەنيەتتىلىككە، بىلىمدىلىككە تاربيەلەۋ بولماق.

جاۋاپ: ورىندى پىكىر.

- اكىمدەردىڭ ىشىندە العاشقى بولىپ اباي،كز-ءنىڭ كونفەرەنتسياسىنا شىقانىڭىزدىڭ ءوزى، باكە ءسىزدىڭ ءوز ىسىڭىزگە سەنىمدى ازامات ەكەنىڭىزدى كورسەتەدى. مەنىم سىزگە قويار سۇراعىم، بالامدى "ۇلجانداعى" جاڭا بالا-باقشاعا ورنالاستىرايىن دەپ ەدىم. قانداي قۇجاتتار كەرەك، قايدا وتكىزەمىن؟ ايتىپ بەرسەڭىز. راحمەت.

جاۋاپ: راحمەت. ال بالاڭىزدى بالاباقشاعا ورنالاستىرۋ ءتارتىبىن بالاباقشادا سىزگە تولىعىمەن ءتۇسىندىرىپ بەرەدى.

- اكىمشىلىك ۇيىنەن بولمە الىپ حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋمەن اينالىسۋعا رۇقسات بەرەسىز بە؟ وسىلاي دا قىزىق سۇراق بولادى ەكەن. قازىرگى ۋاقىتتا شاڭىراق اكىمى الماعا 106 كابينەتتى مۋسورعا اقشا جيناۋ ءۇشىن بەرىپ قويعان. بۇرىن الما ۇلجاندا جەر ساتىپ، زاڭداستىرىپ بىلىقتىرىپ ەدى، ەندى شاڭىراققا شاقىرىپ اۋىستىرىپ العان عوي. باعدات سونى بىلمەي وتىرسىڭ با. بىلمەسەڭ قانداي اكىم بولعانىڭ؟

جاۋاپ: الاتاۋ اۋدانى اكىمى اپپاراتى عيماراتىنىڭ 106 كابينەتى «شاڭىراق-2» ىقشام اۋدانى بويىنشا جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ كوميتەتىنە ۋاقىتشا بەرىلگەن. باسقا جەردەن ىڭعايلى ورىن تابىلمادى. بۇدان ىلىك ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق. ال ناقتى ءبىر زاڭسىزدىققا كوزىڭىز جەتىپ تۇرسا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا شاعىمدانىڭىز دەپ كەڭەس بەرەمىن.

- قۇرمەتتى. باعدات سايلانبايۇلى. جاكسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت مەرەيى تاسىسىن دەگەن. ءسىزدىڭ حالىققا جاساعان ەڭبەگىڭىز شەكسىز.بۇل ەڭبەگىڭىزدى ايتپاي كەتۋ، ادامنىڭدا اللانىڭ الدىندا ورەسكەلدىك بولار. بىراق، ءبىر قىنجىلتاتىن ماسەلە ءسىز قول استىڭىزداعى كمس تاردىڭ نە ىستەپ نە قويىپ جاتقانىنان حابارىڭىز جوق. نە بولماسا "قولىننان كەلسە اساپ قال،بەلىڭنەن كەلسە باسىپ قال" - عا، سالىپ وتىرعان سياقتىسىز.الىسقا بارماياق ۇلجان ىقشاماۋدانىنداعى جاعىدايلاردى ايتايىق. حالىقتىڭ كوزىن باقىرايتىپ قويىپ، ەتەكتەرى جاسكا تولعانشا جىلاتىپ. ۇيلەرىن سۇرگىزىپ تاستاپ، تاپ سول سۇرگىزىلگەن جەرگە المانىڭ، نە جاڭابايدىڭ، نە ساعىنبايدىڭ تۋىسقاندارىنا مەملەكەتتىك اكت شىعىپ وتىر. بۇل ىستەلىنىپ جاتقان شارالاردان ءسىزدىڭ حابارسىز بولماۋىڭىز مۇمكىن ەمەس دەگەن ويدامىن. قازىرگى ۋاقىتتا جەر اتقىزۋعا بارعان تۇرعىنداردان، جەكە جەرىن اتقىزۋ ءۇشىن 100$ بەرىپ اتقىزىپ جاتقاندىعىندا بىلەتىن بولارسىز.بۇرىن ايبول الاتىن بولسا، قازىر قىرىقباەۆ ازاماتتىڭ جاستىعىن پايدالانىپ كۋلباەۆ جاناباي الىپ وتىر. جاستاردى كوتەرۋ كەرەك دۇرىس. بيراق ولاردى پايدالانۋ اعالىققا جاتپاس. "دوس جىلاتىپ ايتادى، دۇشپان كۇلدىرىپ ايتادى" - دەگەن. ادامنىڭ الدىندا ەسەپ بەرۋ وڭاي اللانىڭ الدىنداعى ەسەپتى ۇمىتپاعانىڭىز ءجون سياقتى. ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە دەگەن. ەل بولىپ ەرىم دەمەسەڭ ەلدىگىڭنەن نە پايدا،ەر بولىپ ەلىم دەمەسەڭ ەرلىگىڭنەن نە پايدا.

جاۋاپ: جوعارىدا ايتقانىمداي، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا شاعىمدانۋعا ءسىزدىڭ ەركىڭىز بار. ال اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ادال جۇمىس ىستەيتىندەرىنە سەنىمىن. بۇل تۋرالى الدىندا ايتقانمىن.

- ەرتەڭگى كەلەر 70-جىلدىققا دەيىن بيلىكتىڭ قۇلاعى تىنىش بولسىن دەگەندىك-اۋ مىناۋسى....قاشاننان بەر مۇنشالىقتى "اۋىر" سۇراقتارعا اكىمنىڭ جاۋاپ بەرە قالعانى حالقىم-اۋ؟!!!....

جاۋاپ: حالىقپەن كەزدەسىپ، سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ ءار اكىمىنىڭ مىندەتى.

-  قانشاما قارا كوزدەردىڭ بۋلدوزەرمەن ۇيلەرىن تالقانداپ، ەڭىرەپ جىلاپ-سىقتاعان اكە-شەشەمىزدى، اپا-اعالارىمىزدى "ولمەسەڭ ومىرەم قاپ" دەپ قارعاپ، ارتتارىنان ءبىر كەسەك تاس لاقتىردىڭىزدار.التىن تاعىڭ بولعانشا، الاقانداي جەرiڭ بولسىن" دەپ قانشاما ادام كوز جاسى مويىندارىڭىزدا ەكەنىن ءبىر مەزگىل ويلانىپ قويىڭىزدار اكىم ءمىرزا!ۇي تۇسپەيدى دەگەن جەرلەردىڭ ءبارىن ساتتىڭىزدار،جاردى تولتىرىپ ونىڭ ۇستىنەن ءۇي كوتەرۋدە،ءوز كوزىمىزبەن كورىپ ءجۇرمىز.ىستەگەن جاقسى ىستەرىڭىزگە كوز جۇمبايمىز، بىراق كوز جاس جىبەرمەيدى.اللانىڭ بارى - حاق.ءار نارسەنىڭ ەسەبىن و دۇنيەدە بەرەرسىز!

جاۋاپ: ءبىز زاڭ اياسىندا عانا جۇمىس ىستەدىك. ەشكىمنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىن تاپتاعان ەمەسپىز، وعان اتا زاڭىمىز جول بەرمەيدى.

- وسى قازەكەڭ انا-ءبۇيتتى مىناۋ ءسۇيتتى دەگەنىن قويمايدى ايتەۋىر. تۋىسقان، اشىپ ايتسانشى بىردەڭە بىلەتىن بولساڭ. مەنىم بىلەتىنىم، مانزوروۆ ناعىز ازامات. ويتكەنى ول قاشاندا بولسىن حالىقتىڭ مۇىۇ، جوعىن تىنداۋعا دايىن تۇراتىن ازامات. مەن ءوزىم، ءبىر-ەكى رەت سەيسەبى سايىن بولىپ تۇراتىن قابىلداۋىندلا بولدىم. بايقاعانىم قاركوزدەرىمىزگە، قولىنىن كەلگەنىن ايامايدى. بارىن بار، جوعىن جوق دەپ كەسىپ ايتادى. كەيبىر شەنەۋنىكتەر سياقتى حالىقتى اندا بار، مۇندا بار دەپ دوپ ەتىپ تەپپەيدى. مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم وسى ءبىز كوپ جاعدايدا ادام تانىمايمىز. قولىنان ءىس كەلەتىن ادامنىڭ اياعىنان تارىتىپ جاتامىز. اشىعىن ايتۋ كەرەك اۋدان اشىلعال جاعدايىمىز قۇدايعا تاۋبە جامان ەمەس، جاسقارىپ بارىد. بارلىعى دا كوزشش الدىمىزدا. ارينە جەتىسپەيتىن ەمحان، مەكتەپ، بالاباقشا شەشىلىپ بىتكەن جوق. بىراق تاعاد ايتام قىرعىز باۋىرلاردىن جاعدايىن كورىپ، ءتاۋبا ايتۋدان باسقا امالى\م جوق. ەلىمىز امان جۇرتىمىز تىنىش بولسىن!

جاۋاپ: سەنىم ارتقانىڭىزعا راحمەت.

- باعدات سايلانبايۇلى، الاتاۋ اۋدانىنىڭ ءحالى وسىدان ەكى جىل بۇرىن ادام شوشىرلىقتاي ەدى. ءبىر عانا «شاڭىراقتىڭ» داۋى بۇكىل قازاق قوعامى ءۇشىن اۋىر تيگەنى ءمالىم. شىنىن ايتۋ كەرەك، «شاڭىراق»، «ۇلجان» سياقتى ىقشاماۋداندارىنداعى حالىق وزدەرىن ەشكىمگە كەرەكسىز جانداي سەزىنىپ ەدى. اتالمىش ىقشاماۋداندار الاتاۋ اۋدانىنىڭ قۇرامىنا كىرگەننەن كەيىن، جاعداي ءبىراز جوندەلدى. وعان ءسىزدىڭ كوپ ەڭبەگىڭىز سىڭگەنى داۋسىز. اكىم حالىقتىڭ مۇڭ-زارىن تىڭداپ، ەل مەن جەر ءۇشىن ايانباي ەڭبەۋ ەتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. جالپى اكىم حالىقتىڭ ادامى. وسى تۇرعىدا ءسىز ءسوزسىز حالىققا جاقىن بولا ءبىلدىڭىز. ەكى جىلدىڭ ىشىندە قاڭىراپ قالعان بىرقاتار جەرلەردى گۇلدەندىرىپ، قالا شەتىندە ورنالاسقان حالىقتىڭ جاعدايىن تۇزەدىڭىز. سىزگە تابىستى ەڭبەك، قاجىماس قايرات تىلەي وتىرىپ، ءوز ءوتىنىش-تىلەگىمدى بىلدىرسەم دەيمىن.
قۇرمەتتى باعدات سايلانبايۇلى، «تۇركىستان» ىقشاماۋدانىنىڭ ماسەلەلەرى دە ءسىزدىڭ نازارىڭىزدان تىس قالماسا دەپ تىلەيمىز. ماسەلەن، «تۇركىستان» ىقشاماۋدانىندا كاناليزاتسيا جوق، جولدار دۇرىس جاسالماعان، ىقشاماۋداندا ورنالاسقان ەكى بەتون زاۋىتى تۇرعىنداردىڭ مازاسىن الىپ، كۇنى ءتۇنى جۇمىس ىستەيدى، سودان شىققان شاڭ توزاڭنىڭ سالدارىنان تۇرعىندار ءبىراز زارداپ شەگۋدە، سونداي-اق ىقشامۋداننىڭ ورتالىق كوشەسىندە، ياعني «شاڭىراق-2» گە باعىتتالعان جولدا جاياۋ جۇرگىنشىگە ارنالعان ارنايى بەلگى جوق، اۆتوكولىكتەردىڭ جىلدامدىعىن شەكتەيتىن بەلگىنى دە ءالى كۇنگە كورە المادىق. ءوزىڭىز بىلەسىز، ءبىزدىڭ ىقشاماۋداندا مەكتەپ جاسىنداعى بالالار كوپ. تۇرعىندار قالاعا شىعۋ ءۇشىن جولدى كەسىپ وتەدى. وكىنىشكە وراي، ماشينالاردىڭ كوپتىگىنەن، ءارى ارنايى بەلگىنىڭ جوقتىعىنان جولدان ءوتۋ قيىندىققا سوعادى. ونىڭ ۇستىنە ىقشاماۋداندا ارنايى ايالدامالار جوق. ءارى «كيروۆ» جانە «شاڭىراق-2» ىقشاماۋداندارىنىڭ ورتاسىنداعى جولايرىقتا نە باعدارشام، نە جاياۋ جۇرگىنشى بەلگىسى جوق. ءدال وسى جولايرىقتا كولىك اپاتتارى ءجيى بولىپ تۇرادى. اكىم مىرزا، وسىنداي ماسەلەلەردى قاپەرىڭىزگە الىپ، بىرجاقتى شەشىمىن شىعارۋىڭىزدى سۇرايمىن.
«تۇركىستان» ىقشاماۋدانىنىڭ تۇرعىنى الىمبەتوۆا سۆەتلانا.

جاۋاپ: قۇرمەتتى سۆەتلانا! سىزدەر تاراپىنان كوتەرىلگەن ماسەلەلەر ءبىزدىڭ ءجىتى باقىلاۋىمىزدا بولادى. مۇمكىندىگىنە قاراي بارلىق ماسەلەنى شەشۋگە تىرىسىپ جاتىرمىز.

- دارحان ىكشام اۋدانىنا كاراستى سايدا بير توپ ورالماندادىن ۋيى بار ەدي، تورت جىل بولدى نە زانداسپادى، نە بير شەشيمين تاپپادى. سول ۇيلەر قالاي شەشىلمەك؟ ەستۋىمىزشە قاراسۋعا كوشىرىپ، ءۇي سالىپ بەرەتىن بولدى دەگەن قاۋەسەت بار. بۇل شىن با، الدە تاعى دا ۋاقىتتى سوزۋ امالى ما؟

جاۋاپ: بۇل ماسەلە بويىنشا تۇرعىندار اكىمشىلىككە كەلىپ، ءاربىر سەيسەنبى كۇنى وتكىزىلىپ تۇراتىن جەكە قابىلداۋىما قاتىسسىن. بارلىق سۇراقتار بويىنشا مامانداردان تولىق جاۋابىن الادى.

- ايتپاقشى، وندا ورنالاسقان ورالمانداردىڭ نەگىزىنەن تۇرمىسى وتە ناشار، كوبىسى و جەر، بۇ جەردە جۇك ءتۇسىرىپ، متىڭداپ كۇن كەشىپ جاتىر. سولاردىڭ جاعدايىن كومەكتەسسەڭىز، نەسيەگە بولسا دا ءۇي سالىپ بەرسەڭىزدەر وتە ساۋاپتى ءارى حالىق الدىنداعى ابىرويلى ءىس بولار ەدى. ەڭ دۇرىسى، وسى زاڭداسپاعان ۇيلەردىڭ يەلەرى نەگىزىنەن قازاقتار ءارى كەدەي-كەپشىكتەر. ولارعا كومەكتەسۋ، جاعدايلارىنىڭ وڭالۋىنا سەپتەسۋ ءسىزدىڭ ۇلت الدىنداعى مىندەتىڭىز بولماق. ۇلت ءۇشىن ىستەلگەن ءىستىڭ وتەۋىن كۇتۋ، مىندەتسۋ ەر ادامنىڭ پارىزى بولماق ەمەس. ءتورت مىڭ ۇيدە كەمى 20 مىڭ ادام تۇرادى. سول 20 مىڭنىڭ العىسىن الۋدى ويلاڭىز، باكە!!!

جاۋاپ: اۋەلدە ايتقانىمداي، الاتاۋ اۋدانى كۇردەلى الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن قۇرىلعان. بارلىق ازاماتتارعا تيىسىنشە جاردەم كورسەتىلەدى. ەگەر بۇل ازاماتتار ءسىز ايتقانداي ورالماندار بولسا، قالالىق كوشى-قون باسقارماسىنا تىركەلىپ، ورالمان ستاتۋسىن الۋى كەرەك. سونان كەيىن، اۋداننىڭ الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ  مەكەمەلەرىنە كەلىپ، مەملەكەت قاراستىرعان جاردەماقىلارعا قول جەتكىزۋىنە بولادى. جەكەلەگەن ماسەلەلەر بويىنشا ءبىز دە قابىلدايمىز.

- قىمباتتى اكىم! "ارزان" دۇكەنىنىڭ ارتىنان تۇرىك كومپانياسى سالىپ جاتقان "احسەلكەنت" مولتەكاۋدانىنىڭ ۇلەسكەرى ەدىم. تۇرىك كومپانياسى قۇرىلىستىڭ قاشان بىتەتىنىنەن ماندىتىپ حابار بەرمەيدى. "انە-مىنە" دەپ كەيىنگە قالدىرىپ كەلە جاتقاندارىنا ەكى جىل بولدى. اكىم رەتىندە ءسىزدىڭ قولىڭىزدا وسى تۇرعىن ۇيلەرگە قاتىستى قانداي دەرەكتەر بار؟ اۋدانعا ەلەكتر، جىلۋ، جارىق، سۋ، گاز، تەلەفون تارتىلدى ما؟ قاشان پايدالانۋعا بەرىلەدى؟ راحمەت!

- مەن بايبەسك اۋىلىنان حالك ەل ۋشن ەنبەك جاساي بەرنز كولدايمىز اگا اللا جار بولسىن دەنساۋلىگىنىز مىكتى بولسىن ەنبەك ەتۋدەن حالكىنىزگا جاكىن بولۋدان ەش كاشان تانباۋىنىزدى بير االلاحتان تيلەيمين.

جاۋاپ: نيەتىڭىزگە راحمەت.

- باعدات سايلانبايۇلى اكىمشىلىك عيماراتىندا 29 ماۋسىم كۇنى جۇرتشىلىقپەن كەزدەستىڭىز. وسى جيىنعا باق وكىلى رەتىندە ءبىز دە باردىق. شىنىن ايتساق كوڭىلىمىز تولمادى.سۇراق قويايىق دەپ ەدىك سونداعى پوليتسيا مەن ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ وكىلى دىرىلداتىپ جەلكەمىزدەن سۇيرەپ ارتقا تارتتى. باق وكىلىنە اقپارات الۋعا تيىم سالىنسىن دەگەن زاڭ جوق ەدى عوي. مەن وپپوزيتسيالىق باق وكىلى بولسام ءبىر ءجون، مەملەكەتتىك ەڭ نەگىزگى اقپارات قۇرالىنىڭ وكىلىمىن. الايدا ءسىزدىڭ كەڭسەدەگى شىكىرەيگەن جاس شەنەۋنىكتەر ونى تىڭداعىسى دا كەلمەيدى. كوستيۋم كيگەنىنە رازى شىعار ءسىرا.ولار ول قىلىقتارىمەن ءسىزدىڭ بارلىق ىستەگەن ىسىڭىزگە قارا كۇيە جاعىپ وتىر. 2 جىلدا ىستەگەن جاقسى ىستەرىڭىزدى جالاۋلاتىپ-اق بەرگىمىز كەلگەن. الايدا كورگەن اسەرلەرىمىز وعان جەتكىزبەدى. تومەندە جازعان قىسقا اقپاراتىمىزدى بەرىپ وتىرمىز. وقي وتىرىڭىز.
الماتىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا 3179 جەر تەلىمى زاڭداستىرىلدى
الماتى. ماۋسىمنىڭ 29-ى. بۇگىن الماتىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا «نۇر وتان» حدپ قالالىق فيليالى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى امانگەلدى كارىمۋللين، قالالىق ءماسليحات حاتشىسى تولەۋبەك مۇقاشەۆ، الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى باعدات ءمانىزوروۆ اۋدان جۇرتشىلىعىمەن كەزدەستى.
كەزدەسۋدى اۋدان اكىمى جۇرتشىلىققا ەسەپ بەرۋدەن باستادى. باعدات ءمانىزوروۆتىڭ ايتۋىنشا قازىر اۋداندا جەر باسىپ الۋ مۇلدەم توقتاعان. «2 جىل بۇرىن اۋدان قۇرىلعاندا باستى مىندەتتىڭ ءبىرى زاڭسىز جەر تەلىمدەرى مەن تۇرعىن ۇيلەردى زاڭداستىرۋ بولدى. بۇل باعىتتا ارنايى تەكسەرۋ بارىسىندا زاڭسىز 4523 جەر تەلىمى انىقتالعان بولسا، قازىرگى كۇنگە دەيىن زاڭداستىرۋ تۋرالى 5384 ءوتىنىش قابىلداندى. ونىڭ 3179-ى بويىنشا زاڭداستىرۋ تۋرالى شەشىم شىعارىلدى. جالپى قازىرگە دەيىن 2304 مەملەكەتتىك اكتى يەلەرىنە تابىس ەتىلدى» دەيدى اۋدان اكىمى. ونىڭ ايتۋىنشا قازىرگى كەزدە قوردالانعان جۇمىس ماسەلەسى دە «جول كارتاسى» مەن «جاستار پراكتيكاسى» اياسىندا شەشىلۋدە. الەۋمەتتىك ماسەلەلەر، كورىكتەندىرۋ بويىنشا دا جوسپارعا ساي جۇمىس ىستەۋدەمىز دەگەن اۋدان اكىمى ەسەپ سوڭىندا تۇرعىندار تاراپىنان قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.
تۇرعىنداردىڭ پىكىرىنشە اۋداندا قوردالانعان ماسەلە ءالى دە كوپ. بىرقاتار شاعىن اۋدانداردا گاز، سۋ، جول سالىنباعان. «قالا ماڭىندا تۇرساق تا اۋىلداعى اعايىننىڭ حالىنەن ناشار كۇيدەمىز. بۇگىنگى كەزدەسۋگە اۋدان باسشىلىعىنا سۇراق قويىپ، جاۋاپ الامىز با دەپ ۇلكەن ۇمىتپەن كەلگەن ەدىك. الايدا اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى ميكروفون ماڭىنا دا جۋىتپادى. ارنايى دايىندالعان ادامدار ماقتاۋدان اسپادى. باياعى جارتاس سول جارتاس كۇيىندە قالىپ وتىر» دەيدى اقبۇلاق اۋىلىنىڭ تۇرعىنى سالتانات ۇزاقباەۆا. ونىڭ ايتۋىنشا اۋدان قۇرىلعالى بەرى اۋدان باسشىلىعى اقبۇلاققا ات ءىزىن سالماعان دا. قازىر مۇندا گاز دا، سۋ دا، جول دا جوق. «ەستىر قۇلاق جوق بولىپ تۇر» دەيدى اقبۇلاق تۇرعىنى.
كەزدەسۋ بارىسىندا اقبۇلاق تۇرعىنى ۇشىراسقان كەدەرگىگە ءبىز دە تاپ بولدىق. اۋداننىڭ احۋالى تۋرالى ءتىلشى رەتىندە اكىمگە سۇراق قويعىمىز كەلگەن، الايدا اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى پەن پوليتسيا الدىمىزدى كەس-كەستەي بەردى. باق-قا بەرىلمەگەن جاۋاپ، قاراپايىم تۇرعىنعا دا جوق. كەزدەسۋ سوڭىندا اۋدان اكىمى حالىقتىڭ قالعان سۇراعىنا جاۋاپ بەرمەي ورنىنان تۇرىپ كەتتى. «كوكەيدە ساۋالىمىز كوپ ەدى. وعان جاۋاپ الا-الماساق اكىم ەلمەن نەگە كەزدەستى» دەيدى كەۋدەسىندە التىن القاسى جارقىراعان كەيۋانا.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك الاتاۋ اۋدانى وسىدان 2 جىل بۇرىن 7-ءشى اۋدان بولىپ قۇرىلعان بولاتىن. قازىر مۇنداعى 16 وكرۋگكە بىرىككەن 18 ەلدىمەكەندە 158 300 ادام تۇرادى.

جاۋاپ: بىرىنشىدەن، ءار كەزدەسۋ بەلگىلى ۋاقىتقا بەلگىلەنەدى. بۇل ۋاقىتتا بارلىق تۇرعىنداردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرىپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس. بىراق، ءبىز جاۋاپتان جالتاردى دەگەنىڭىز اقيقاتپەن ۇيلەسپەيدى. ءتىلشى بولساڭىز جاقسى ءبىلۋىڭىز كەرەك، كەز-كەلگەن ءىس-شارادان رەپورتاج جاساعان جۋرناليستكە شارا سوڭىندا ءتيىستى ادامدار سۇحبات بەرەدى. تۇرعىندارمەن تالاسىپ-تارماسپاي-اق كەزدەسۋدەن كەيىن كەلىپ سۇحبات الۋىڭىزعا بولاتىن ەدى عوي. ءسىز سىناپ وتىرعان «جاس شەنەۋنىكتەر» مۇنى جاقسى بىلەدى. سوندىقتان سىزگە شەكتەۋ قويعان بولار.  ءسىز ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدىڭ ءبىر پاراسىن عانا كوردىڭىز، ال كەزدەسۋلەر اپتا سايىن وتەدى. سوندىقتان بۇدان «سەنساتسيا» جاساعانىڭىز ورىنسىز شىعىپتى.

- اكىم مىرزا اقبۇلاقتىڭ جايى نە بولادى؟ اكىم بولعالى بەرى اقبۇلاققا ات ءىزىن ءبىر سالمادىڭىز. شاڭىراقتان شىعا الماي قالدىڭىز عوي. اقبۇلاقتادا دا قىرۋار حالىق تۇراتىنىن ۇمىتپاڭىز. سۋ، جول، گاز جوق باسقالارعا سالىنىپ، تارتىلىپ جاتىر.ەلمەن كەزدەسىپ، ەسەپ بەرمەسەڭىز اقبۇلاق حالقى كوتەرىلىسكە دايىن. سىزدەر كوتەرلىسسىز نەمەسە تابيعي اپاتسىز كوڭىل بولمەيتىندەرىڭىزدى حالىق بىلەدى. كەشە شاڭىراقتا ەلمەن كەزدەسىپسىز. اقبۇلاققا بىردە ءبىر ادام كەلىپ كەزدەسۋ بولاتىنىن ايتقان جوق. ءبىر شالدى اپارىپ قۇرى ماقتاتىپسىزدار. باسقا وزدەرى ەستىپ بارعان ەلگە سويلەۋگە مۇرشا بەرمەپتى ءسىزدىڭ كومەكشىلەرىڭىز.جول مەن سۋ، گاز بيىل بولماسا دا حالىقپەن كەزدەسىپ، ءجون ايتۋعا بولادى عوي. اقبۇلاقتىڭ حالقى مۇلدەم كوڭىل بولمەگەندەرىڭىزگە رەنجۋلى. قابىلداۋىڭىزعا جازىلايىن دەسە كومەكشىلەرىڭىز جارتى جىلدان كەيىن كەل دەپ مەنسىنبەي كۇلەتىن كورىنەدى. ولار اكىمشىلىكتى ساتىپ الىپ پا ەدى الدە. مەملەكەتتىك قىزمەت تۋرالى زاڭ بارىن ءبارىمىز بىلەمىز. سوسىن اۋداندىق اكىمشىلىكتە ىستەيتىن وڭكەي جاس قىزدار مەن جىگىتتەدىڭ كوپشىلىگىنىڭ مىنگەنى ەڭ ارزانى 10 مىڭ دوللاردان جوعارى شەت ەلدىك كولىك. بۇلار قىزمەتكە ارالاسقانىنا 2 جىل بولماي جاتىپ قايدان كولىك ءمىنىپ جاتىر. اقبۇلاق سىندى اۋىلدارعا بولىنگەن قارجىنى قالتالارىنا باسىپ جاتقان جروق پا؟ وسى ساۋالدارعا جاۋاپ بەرسەڭىز. بۇقارامەن بايلانىس ورناتپاعان سوڭ، اينالاڭىزعا كەۋدەسىنە نان ءپىسىپ، ەلمەن سويلەسكىسى كەلمەيتىن جاستاردى جيناپ العان سوڭ وسىنداي كوپ ساۋال تۋىنداپ وتىر. ءسىز شىن مانىندە كوپ نارسە جاساپ جاتىرسىز. ءسىزدىڭ جەكە باسىڭىزعا ەشقوانداي قارجىنىڭ قاجەتى جوقتىعىن، ءبىر باسىڭىزعا جەتەتن داۋلەتىڭىزدىڭ بارلىعىن بىلەمىز. الايدا جوعارىداعى جايتتار ءسىزدىڭ بار ءىسىڭىزدى جوققا شىعارىپ وتىر. سوندىقتان سىزگە ۇسىنىس ەلمەن بايلانىسقا ءجيى شىعىپ، ءتۇسىندىرىپ، جانىڭىزداعى جاستاردى تاك دەپ ۇستاعانىڭىز ءجون. اقبۇلاققا جاقىن ارادا كەلىپ حالىقپەن كەزدەسىڭىز.

جاۋاپ: جوعارىدا ايتقانىمداي، تەك «اقبۇلاق» ىقشام اۋدانى عانا ەمەس، اۋداننىڭ بارلىق تۇرعىندارىمەن كەزدەسىپ ءجۇرمىز. ءسىز كوتەرىپ وتىرعان ماسەلەلەردى بىلەمىز. دەگەنمەن، مىنانى تۇسىنگەنىڭىز ءجون: «شاڭىراق-2» ىقشام اۋدانى اۋدانىمىزدىڭ اكىمشىلىك ورتالىعى ەكەنى بەلگىلى. سوندىقتان اباتتاندىرۋ، كورىكتەندىرۋ جۇمىستارىنىڭ وسىننان باستاۋ الۋى زاڭدىلىق.  الايدا، بۇل وزگە ىقشام اۋداندارعا كوڭىل بولىنبەيدى دەگەن ءسوز ەمەس. بىزدە بەلگىلى جوسپار، ناقتى كەستە بار. سول بويىنشا جۇمىس جاساپ جاتىرمىز. «اقبۇلاق» اۋدانىنا دا كەزەك كەلەدى. ال قىزمەتكەرلەرگە قاتىستى شاعىمدارىڭىز بولسا، اتى-ءجونىن اتاپ سەنىم تەلەفونىنا حابارلاسىڭىز. تاعى ءبىر ايتاتىن ماسەلە، بۇلاردىڭ بارلىعى الاتاۋ اۋدانى قۇرىلعانعا دەيىن وزگە جەرلەردە جۇمىس ىستەپ، تاجىريبە جيناعان ماماندار. ال بىرەۋدىڭ اقشاسىن ساناۋ مەنىڭشە مادەنيەتتىلىككە جاتپايدى. اۋدان ءبيۋدجتىنىڭ ورىندالۋىن قاداعالايتىن ءتيىستى ورگاندار بار. سوندىقتان، بولىنگەن قارجى جەكە قالتالارعا كەتىپ جاتىر دەگەن كۇمانىڭىز دە ورىنسىز بولار.

- اكىم مىرزا ايتپاقشى سول اقبۇلاقتا الاتاۋ اۋدانى قۇرىلماي تۇرعانعا دەيىن اكىم با الدە، ءوزىن-ءوزى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولعان ەرعالي دەگەن الاياق قىرۋار قارجىنى قىمقىرىپ، قاشىپ كەتكەن ەدى. قازىر قارجى پوليتسياسىنىڭ سايتىندا ىزدەستىرۋدە جۇرگەن ادامداردىڭ قاتارىندا ءجۇر.اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ايتۋىنشا الاتاۋ اۋدانىنىڭ كارتاسىندا اقبۇلاققا نەگىزىنەن جول، سۋ، تارتىلدى دەپ كورسەتىلگەن دەيدى. وعان الاتاۋ اۋدانىنا دەيىن قارجى بولىنگەن كورىنەدى،ونى سول ەرعالي باستاعان الاياقتار قىمقىرىپ، جول جاسالدى دەگەن ەسەپ بەرىپ جىبەرگەن كورىنەدى.اقبۇلاققا قارجى بولىنبەي جاتۋى سونىڭ سالدارى ەمەس پە؟ ال ول ەرعالي دەگەن باراحولكادا كافە سالىپ الىپ، تايراڭداپ ءجۇرىپ جاتىر. سوندا قارجى پوليتسياسىنىڭ سايتىنداعى وتىرىك ىزدەۋ ما؟

جاۋاپ: بۇل سۇراق ماعان ەمەس.

- باكە، ءسىز ءىرى كاسىپكەرلەر قاتارىنا جاتادى دەپ ەستىدىم. العاشقى كاپيتالىڭىزدى رەكەت بولىپ جينادى دەگەن ءسوز بار. "جەل سوقپاسا، ءشوپتىڭ باسى قيمىلدامايدى" دەپ وسكەن ەلمىز عوي. نە ايتاسىز؟

جاۋاپ: مەن ءومىر بويى ادال ەڭبەكپەن مال تاۋىپ كەلەمىن. ال مۇنداي جەل سوزدەردىڭ اقيقاتىن - ايتقان ادامداردان سۇراعانىڭىز دۇرىس بولار.

- باعدات سايلانبايۇلى. ءبىز ۇلجان ىقشاماۋدانى زولووتۆالعا قاراما-قارسى 96 ءۇي تۇرعىندارىمىز. جەرلەرىمىز زاڭداسىپ، ۇيلەرىمىزگە سۆەت كىرگىزىپ الدىق. ەندى بىزدە شەشىمىن تاپپاي جاتقان ماسەلە بىزدە سۋ جوق. قىسى-جازى سايعا ءتۇسىپ سايداعى اعىپ جاتقان سۋدان ىشەمىز. كەيدە سۋدىن جاعاسىنا ولگەن يت مىسىقتارىندا اپارىپ تاستاپ جاتادى. بىزگە سۋ كىرگىزۋ جاعىن قاراستىرساڭىز ەكەن. قۇداي بەتىن اۋلاق قىلسىن،ەرتەڭگى كۇنى سول سۋدان بالالارىمىزدىڭ ىشىنە ينفەكتسيا ءتۇسىپ ىشەك قۇرت اۋىرۋىنا شالدىعىپ جاتسا، بيزگە دە، سىزگەدە، اۋدانىمىزعا دا، قالامىزعادا جاقسى اتاق اكەلمەسى بەلگىلى سياقتى.

جاۋاپ: بۇل دا كەزەگى كەلگەندە شەشىلەتىن ماسەلە.

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1567
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2261
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3549