1990 جىلداردىڭ باسىنداعى جاپپاي جەكەشەلەندىرۋ ەل اۋزىندا «پريحۆاتيزاتسيا»، ياعني «باسىپ قالۋ»، «زاڭسىز الۋ» دەگەن ماعىنادا قولدانىلعان بولاتىن. ويتكەنى وعان دەيىن   مەملەكەتتىك مەنشىككە باسىبايلى بايلاۋلى بولعان بۇقارا حالىق ازداعان جىلداردىڭ اۋانىندا بارىنان ايرىلىپ قالدى. كەدەيلەندى. دۇنيە-مۇلىكتى بۇرىنعى پارتيا بيلىگىندەگى ايعىر جالدى توپ يەلەنىپ كەتتى.  قىسقاسى، شارۋاشىلىق سەكتورلارىن ليبەرالداندىرۋ ساياساتى  باستالىسىمەن ءوندىرىس ورىندارى مەن ۇجىمشارلار، كەڭشارلار، عيماراتتار، ت.ب. جەكەلەگەن قوجايىنداردىڭ مەنشىگى بولىپ شىعا كەلدى. ەندى مىنە، جەكەشەلەندىرۋدىڭ سوڭعى ناۋقانى اياقتالماق. بۇل جەكەشەلەندىرۋ ۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆتىڭ 2014 جىلعى 30 ساۋىردەگى «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 2014 جىلعى 31 ناۋرىزداعى №280 قاۋلىسىنا تولىقتىرۋلىر مەن وزگەرتۋلەرگە بايلانىستى 2014-2016 جىلعى كەشەندى جەكەشەلەندىرۋدى بەكىتۋ» دەپ اتالاتىن شەشىمىنە (قاۋلىسىنا) وراي جاسالىپ جاتىر.

قازاقستاندا وسىعان دەيىن جەكشەلەندىرۋدىڭ ەكى كەزەڭى بولىپ ءوتتى.

ءبىرىنشى كەزەڭ، 1991-1992 جىلدارى ءوتتى. بۇل  كەزەڭدەگى جەكەشەلەندىرۋ كاسىپورىنداردى ەڭبەك ۇجىمدارىنىڭ ۇجىمدىق نەمەسە اكتسيونەرلىك مەنشىگىنە بەرۋمەن، ساۋدا جانە قىزمەت كورسەتۋ وبەكتىلەرىن، ونىڭ ىشىندە تۇرعىن ءۇي كۋپوندارى ءۇشىن ساتۋمەن اياقتالدى.

ەكىنشى كەزەڭ، 1993-1995 جىلدار ارالىعىن قامتىدى. بۇل كەزدەگى جەكەشەلەندىرۋدىڭ ماقساتى – مەملەكەتتىڭ حالىققا ۇلتتىق مۇلىكتى تەگىن جانە اقىلى نەگىزدە وندىرىستىك وبەكتىلەر مەن مەملەكەتكە تيەسىلى باسقا دا ماتەريالدىق جانە ماتەريالدىق ەمەس اكتيۆتەردى قايتارۋ پروتسەسىندە مەنشىك قۇقىعىن دەربەستەندىرۋ بولدى.

ەندى، مىنە، ءۇشىنشى ءام سوڭعى كەزەڭ. بۇل جەكەشەلەندىرۋگە بايلانىستى ازىرگە ۇكىمەت ناقتى ءبىر تۇسىنىك بەرىپ وتىرعان جوق. سوڭعى جەكەشەلەندىرۋ قالاي وتەدى، جەكەشەلەندىرىلەتىن نىساندار اشىق اۋكتسيونعا تۇسە مە، جوق پا، ول جاعى بەلگىسىز. كوزىمىز شالعانى – جۋىردا شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» اكتسيونەرلىك قوعامى الدەبىر قوجايىننىڭ مەنشىگىنە وتپەك. قازاق ۇلتتىق ەنتسيكلوپەدياسى وتىرعان قازىرگى عيماراتتى دا (الماتى قالاسى، 8 ىقشام اۋدانى، 19 ا ءۇي) ءبىر كىسى يەلەنبەك. «قازاق گازەتتەرى» مەن «جاس وركەن» جشس-ءى دە جاڭا قوجايىننىڭ قولتىعىندا جۇرمەكشى. ايگىلى ۆەلوشاباندوز ۆينوكۋروۆ اتىنداعى ۆەلوسيپەدشىلەر كلۋبى دا جەكەنىڭ مەنشىگىنە وتپەك. جەكەشەلەنۋ سونداي-اق، بارلىق وبلىستاردا جالعاسادى. ونىڭ ءبارىن مىنا سىلتەمەدەن كورە الاسىزدار:

http://adilet.zan.kz/rus/docs/P1400000429    

Abai.kz