جۇما, 29 ناۋرىز 2024
قوعام 6293 0 پىكىر 17 ءساۋىر, 2014 ساعات 12:49

بوزىمباەۆتى بۇرمالاعاننان نە شىقتى؟

سونىمەن، قانات بوزىمباەۆ قازاقتاردى جەك كورەدى ەكەن... پاۆلودار وبلىسىنىڭ باسشىسى قازاق ەمەستەردى عانا قىزمەتكە تاعايىنداماق ەكەن.. «كاراۆان» گازەتىنىڭ جازعانىنا سەنسەك، بوزىمباەۆ سوڭعى كەزدەرى وسىلايشا بۇزىلىپ كەتىپتى... اقپاراتتىڭ توركىنىن تەكسەرگىش تىلشىلەر مۇنى، ارينە، بوس ءسوز دەيدى. بىراق، قاراپايىم وقىرمان كوپ جاعدايدا باسپاسوزگە شىققان ءار ءسوزدى شىندىققا باعالايدى. سوندا، «كاراۆاننىڭ» كوكسەگەنى نە بولدى؟  وقيعانىڭ تاريحى مىناداي:  قانات بوزىمباەۆ پاۆلودار وبلىسىنا اكىم بولعانىنا وراي ءجۇز كۇندىكتى سىلتاۋراتىپ، جەرگىلىكتى جەردەگى قىرىق شاقتى تىلشىگە داستارحان جايعان. ماقسات بىرەۋ: تانىسۋ، ءبىلىسۋ، بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋ. جاس ەت جەلىنىپ، قۇرت قوسىلعان سورپا ىشىلگەن. ارتىنان ءسۇت قاتقان شاي بەرىلگەن. باۋىرساق تا مولىنان توگىلگەن. استىن سىزىپ تۇرىپ ايتا كەتەيىك، داستارحاندا ىشىمدىك اتاۋى قويىلماعان. ياعني، ماسايىپ، ءبىرىنىڭ ءسوزىن ءبىرى قاتە تۇسىنەتىندەي جاعداي بولماعان. اكىم ءبارىن ايتام دەپ تۇرعان سوڭ «سورپاسى بەتكە شىققان» ساپ-ساۋ تىلشىلەر دە ءتۇرلى سۇراقتى وكىرتىپ قويعان. ق. بوزىمباەۆ كاسىپكەرلىكتە ءجۇرىپ جيناعان بايلىعىن دا جاسىرماعان. ايەلىنىڭ بيزنەسكە يكەمدىگىن دە ايتىپ سالعان. ۇكىمەتتەگى دوستارى ارقىلى وڭىردەگى شەتىن ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن قالاي تاپپاعىن دا جايىپ سالعان.  سوسىن، ارينە، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى الاڭداتقان اۋىس-ءتۇيىس بارىسى بويىنشا بىلاي دەگەن: “پاۆلودار وبلىسىندا كادر بويىنشا قيىندىقتار بار. كەز-كەلگەن ادام اكىم ءيا بولماسا  مۇراعات نەمەسە دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى بولا الام دەپ ويلايدى. ولار ءۇشىن ءبارى وڭاي سەكىلدى. ءبىز نەگىزگى كۇشتى جەرگىلىكتى ماماندارعا سالامىز. بارىن وسىرەمىز، قولدايمىز. ەگەر وندايلار جوق بولسا، قاي وڭىردەن ەكەنىنە قاراماستان سىرتتان شاقىرامىز”. ...وبلىستاعى ەڭ شەتىن ماسەلە – ۇلتتىق سۇراق.  وڭىردە كوپتەگەن ۇلىستار تۇرادى. باسشىلىق ورىنداردا قازاقتاردىڭ كوبەيۋى بايقالادى. وندا تۇرعان ەشتەڭە جوق.  بىراق، اسىقپاي، كەزەڭ-كەزەڭىمەن ناعىز مامانداردى تاڭداۋ قاجەت جانە بۇل ماسەلە شەشىلەدى. ...مەن ءوزىمنىڭ تانىستارىما «ا» كورپۋسىنا جارامدى ورىس ءتىلدى مامانداردى تاۋىپ بەرۋگە ۇسىنىس جاسادىم.  ادام ءتىل بىلمەسە، ول سوراقىلىق ەمەس. ۇيرەتەمىز. التى ءتىلدى بىلەتىندەر دە بار. اسىقپاي، كۇندەلىكتى وتەتىن جيىنداردا قازاقشا سويلەي ءجۇرىپ، ۇيرەتىپ الامىز. وسى وڭىردەگى قازاق باستىقتاردىڭ تەڭ جارتىسى قازاقشا سويلەي المايتىنىن بايقادىم. تۇسىنەدى، بىراق سويلەي المايدى. بۇل ولاردىڭ ماسەلەسى ەمەس، بۇل ولاردىڭ قاسىرەتى».

بار بولعان اڭگىمە وسى عانا. سول جەردە ايتىلعان ءسوز سان باسىلىمعا جازىلىپ، ەندى ەستەن شىعا باستاعان ساتتە «كاراۆان» گازەتى «جەردەن جەتى قويان تاۋىپ الىپ»، «بوزىمباەۆ قىزمەتكە قازاق ەمەستەردى الماق» دەپ ايعايلاتا جونەلدى. سونداعى ماقساتى نە؟ قىرىق كىسى ءبىر جاق، قىڭىر كىسى ءبىر جاقتىڭ كەبى مە؟

الدە، «قازاقستان بايىرعى جەرىمىز» دەپ اۋزىنا كەلگەنىن ايتىپ جۇرگەن رەسەيلىك ەسسىز  شەنەۋنىكتەردىڭ اسەرى توقسانىنشى جىلداردىڭ باسىنداعى ايعايىنان ايىرىلىپ قالعان «كاراۆاننىڭ» قانىن قايتادان قوزدىرا باستادى ما؟ ءسويتىپ، «قازاقتار وزدەرىن ءوزى باسقارا المايدى ەكەن» دەگەن پىكىردى بوزىمباەۆ ارقىلى قالىپتاستىرماق بولدى ما؟  مۇمكىن، اكىمنىڭ  «قازاقشا بىلمەيتىندى سويلەتەمىز» دەگەن ىقىلاسى تەرىسكەيدەگى ءتىل تاعدىرىنىڭ توڭىن جىبىتپەي جۇرگەندەر ءۇشىن توزاق وتىنداي كورىندى مە؟ قالاي دەسەك تە، «كاراۆان» مۇقاتتى ەكەن دەپ ق. بوزىمباەۆتىڭ مىسى باسىلىپ قالماس.

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1582
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2281
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3610