بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 6314 0 پىكىر 30 قىركۇيەك, 2011 ساعات 07:43

ۇلتتىق «بولمىستى جالاڭاشتاعان» كينو تۇسiرۋگە قارسىمىن

ول قانداي ءرول ويناماسىن، ءوز ءرولىنىڭ رەجيسسەرى  بولا بىلەدى. ول قانداي ءرول ويناماسىن، رولىنە ماڭگىلىك عۇمىر سىيلايدى. ول سومداعان وبرازدا جاساندىلىق جوق. سەبەبى، جاساندىلىق ونىڭ بولمىسىنا جات. شىنايى بولمىستى اكتەر عانا شىنايى بەينە جاساي السا كەرەك-ءتى. قازاقستان حالىق ءارتىسى دوسحان جولجاقسىنوۆتىڭ رولدەرىن  شىنايى دا شەبەر سومداۋىنىڭ سىرى نەدە؟ ونىڭ جاۋابىن وسى سۇحباتتان تابا الاسىز.

بiرەۋدi «كوشiرەتiن» اكتەر - اكتەر ەمەس

جاس قازاق: دوسحان اعا، كوپتەن كوكەيىڭىزدە جۇرگەن «ءبىرجان سال» ءفيلمىن ءتۇسىرىپ، ءوزىڭىز سەرىنىڭ وبرازىن سومدادىڭىز. رەجيسسۋراعا ءبىرجولا بەت بۇرعان سەكىلدىسىز.  نۇرقانات جاقىپباي ءبىر باسىلىمعا بەرگەن سۇحباتىندا: «دوسحان جولجاقسىنوۆ، ليديا كادەنوۆا، عازيزا ابدىنابيەۆا تورتەۋمىزدىڭ وينايتىن سپەكتاكلدەرىمىزگە كورەرمەن بيلەت تاپپاي جاتاتىن» دەيدى. شىندىعىندا دا، تەاترعا سىزدەر ءۇشىن باراتىن كورەرمەندەرىڭىز كوپ ەدى. تەاترعا ورالۋ ويىڭىزدا جوق پا؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: كينونىڭ ءبىر سيقىرى بار. «ءبىرجان سالدى» تۇسىرگەننەن كەيىن كينوعا شىرمالىپ قالدىم. كينوعا قاتىستى كوپتەگەن جوسپارىم بار. بۇرىننان ويىمدا ءپىسىپ-جەتىلگەن يدەيالارىمدى ىسكە اسىرسام دەيمىن. «قازاقفيلمگە»  توميريس تۋرالى كينوستسەناري ۇسىندىق. «قازاقفيلمنىڭ» باسشىلىعى «مۇنداي كۇردەلى دۇنيەنى تۇسىرۋگە كوپ قارجى كەتەدى»،  - دەگەن سوڭ قازىر باسقا جوبانى قولعا الىپ جاتىرمىز. «قۇنانباي» تۋرالى فيلم تۇسىرسەم دەگەن ماقساتىم بار. 

ول قانداي ءرول ويناماسىن، ءوز ءرولىنىڭ رەجيسسەرى  بولا بىلەدى. ول قانداي ءرول ويناماسىن، رولىنە ماڭگىلىك عۇمىر سىيلايدى. ول سومداعان وبرازدا جاساندىلىق جوق. سەبەبى، جاساندىلىق ونىڭ بولمىسىنا جات. شىنايى بولمىستى اكتەر عانا شىنايى بەينە جاساي السا كەرەك-ءتى. قازاقستان حالىق ءارتىسى دوسحان جولجاقسىنوۆتىڭ رولدەرىن  شىنايى دا شەبەر سومداۋىنىڭ سىرى نەدە؟ ونىڭ جاۋابىن وسى سۇحباتتان تابا الاسىز.

بiرەۋدi «كوشiرەتiن» اكتەر - اكتەر ەمەس

جاس قازاق: دوسحان اعا، كوپتەن كوكەيىڭىزدە جۇرگەن «ءبىرجان سال» ءفيلمىن ءتۇسىرىپ، ءوزىڭىز سەرىنىڭ وبرازىن سومدادىڭىز. رەجيسسۋراعا ءبىرجولا بەت بۇرعان سەكىلدىسىز.  نۇرقانات جاقىپباي ءبىر باسىلىمعا بەرگەن سۇحباتىندا: «دوسحان جولجاقسىنوۆ، ليديا كادەنوۆا، عازيزا ابدىنابيەۆا تورتەۋمىزدىڭ وينايتىن سپەكتاكلدەرىمىزگە كورەرمەن بيلەت تاپپاي جاتاتىن» دەيدى. شىندىعىندا دا، تەاترعا سىزدەر ءۇشىن باراتىن كورەرمەندەرىڭىز كوپ ەدى. تەاترعا ورالۋ ويىڭىزدا جوق پا؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: كينونىڭ ءبىر سيقىرى بار. «ءبىرجان سالدى» تۇسىرگەننەن كەيىن كينوعا شىرمالىپ قالدىم. كينوعا قاتىستى كوپتەگەن جوسپارىم بار. بۇرىننان ويىمدا ءپىسىپ-جەتىلگەن يدەيالارىمدى ىسكە اسىرسام دەيمىن. «قازاقفيلمگە»  توميريس تۋرالى كينوستسەناري ۇسىندىق. «قازاقفيلمنىڭ» باسشىلىعى «مۇنداي كۇردەلى دۇنيەنى تۇسىرۋگە كوپ قارجى كەتەدى»،  - دەگەن سوڭ قازىر باسقا جوبانى قولعا الىپ جاتىرمىز. «قۇنانباي» تۋرالى فيلم تۇسىرسەم دەگەن ماقساتىم بار. 
جاس قازاق: كينوستسەناريدىڭ اۆتورى تالاسبەك اسەمقۇلوۆ  پا؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: ءيا. «ءبىرجان سال» ءفيلمىنىڭ ستسەناريىن جازعان تالاسبەك اسەمقۇلوۆ ەكەۋمىز تىعىز شىعارماشىلىق  بايلانىستامىز. ول نە جازسا دا زەرتتەپ، تەرەڭ جازادى.  
جاس قازاق: جاس كەزىڭىزدە تۇسكەن «باندىنى قۋعان حاميت» پەن «گاۋھارتاس» فيلمىندە كەيىپكەرلەرىڭىزدىڭ جاندۇنيەسىن تولىققاندى اشىپ، ۇمىتىلماس بەينەلەر جاسادىڭىز. «كوشپەندىلەردەگى»  جوڭعار قوڭتايشىسى مەن  «ءبىرجان سالداعى» سەرى بەينەسىن دە كورەرمەن وتە جىلى قابىلدادى.  دەسە دە، تەاتردا ءوزىڭىزدى ءوزىڭىز قايتالاعان ءرولىڭىز  بولدى ما؟     
دوسحان جولجاقسىنوۆ: كينودا دا، تەاتردا دا كوپتەگەن رولدەر وينادىم. جاستار تەاترىندا ءبايدىلدا قالتاەۆ، قاسىم جاكىباەۆ، مۇحتار باقتىگەرەەۆ، ءساليما ساتتاروۆا، ءامينا ومىرزاقوۆا، ماكىل قۇلانباەۆ  سىندى تابيعاتىنان تالانتتى جاراتىلعان جاندارمەن بىرگە جۇمىس ىستەدىم. ساڭلاقتارمەن ساحنادا ارىپتەس بولۋدىڭ ءوزى ءبىر عانيبەت ەدى! ولار ارىپتەسىن قامشىلايتىن. ولار ساحنا شىمىلدىعىنىڭ سىرتىنداعى «تارتىستى» ەمەس، ساحناداعى تارتىستى سۇيەتىن. ولار ساحنادا ناشار ويناۋىڭا جول بەرمەيتىن. ولارمەن بىرگە ناشار ويناۋ قىلمىس ەدى. 
قىراعى رەجيسسەر عانا اكتەرگە ءرول بەرۋدە جاڭىلىسپايدى. ءوزىنىڭ كوزقاراسى، قابىلەتى بار اكتەر كەيىپكەرىن زەرتتەپ، جاندۇنيەسىنە بويلايدى.  ساحنادا بىرەۋدى قايتالادىڭ با، وندا ءوزىڭدى جوعالتقانىڭ. ءوزىڭدى ءوزىڭ قايتالادىڭ با، وندا وزىڭنەن الىستاعانىڭ. بىرەۋدىڭ ەڭبەگىن «كوشىرەتىن» اكتەر - اكتەر ەمەس. ول - ونەردە اداسىپ جۇرگەن جان. ونەر ادامىنىڭ وزىنە عانا ءتان قولتاڭباسى، وزىنە عانا ءتان «مەنى» بولۋى كەرەك.
...«قالادان كەلگەن قىلجاقباس» پەساسىنداعى ءرولىم جانىما جاقىن. سپەكتاكلدە باستى كەيىپكەر بەينەسىن سومدادىم. سپەكتاكلدىڭ ءار قويىلىمى انشلاگپەن وتەتىن. مەنىڭ كەيىپكەرىم قالانىڭ بالاسى. شاشى مەن ساقالىن ءوسىرىپ، جاتتاپ العان فرانتسۋزشا سوزدەرىن ارالاستىرىپ سويلەيدى. «قوعامعا زياندى ادامدى» شارتتى تۇردە ەكى جىلعا سوتتاپ،  ءبىر شوپانعا كومەكشى ەتىپ جىبەرەدى. شوپان رولىندە  ءبايدىلدا قالتاەۆ، كەيىننەن قاسىم جاكىباەۆ وينادى. شالدىڭ قىزىنىڭ وبرازىن  ليديا كادەنوۆا سومدايدى. قىلجاقباس پەن شال اراسىنداعى تارتىس،  قىز بەن جىگىت اراسىنداعى قارىم-قاتىناس قىزىقتى ورىلەدى. ءوزىن تابيعي بولمىسىنان ارتىق كورسەتۋگە تىرىسىپ جۇرگەن جىگىت تابيعات جايناپ، قوي قوزداعاندا شىنايى بەينەسىن كورسەتەدى.  ول جۇرەگىنىڭ ءبىر تۇكپىرىندە ۇلتىنا دەگەن ماحابباتىن كورسەتە الماي، جاسىرىپ كەلگەن، ادامدىق قاسيەتىنەن ايىرىلماعان ازامات ەدى. تابيعاتتىڭ جاڭارۋى ونى ءوز تابيعاتىنا ورالتادى. راس، كەڭەستىك كەزەڭنىڭ ساياساتى تۇرعىسىنان جازىلعان شىعارما، بىراق ومىرگە جاقىن پەسا.  عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ «قازاق سولداتى» دراماسىندا وزبەكتىڭ، روللان سەيسەنباەۆتىڭ «ءوزىمدى ىزدەپ ءجۇرمىن» پەساسىندا زاۆود ديرەكتورىنىڭ وبرازىن سومدادىم.  «اقان سەرى-اقتوقتىداعى» - اقان،  «ىندەتتەگى» - ازبەرگەن مەنىڭ اكتەرلىك قابىلەتىمدى تانىتقان رولدەر بولدى. كەيىن تەاتر ديرەكتورى بولىپ تاعايىندالدىم. ديرەكتوردىڭ ءرولىن وينادىم. ديرەكتوردىڭ ءرولىن قالاي «ويناعانىمدى» مەن ەمەس، ارىپتەستەرىم ايتسىن.

«قازاقفيلمدە» كينو تۇسىرەتىن رەجيسسەر كەپىلدىككە ءۇيىن قويسىن

جاس قازاق: «ءبىرجان سالىڭىز» ۇلتتىق كينوعا سۋساعان قازاقتىڭ رۋحاني دۇنيەسىنە اينالدى. «ءبىرجان سال» تۋراسىندا ءابىش كەكىلباەۆ پەن تۇرسىن جۇرتباي زەرتتەپ، زەردەلەپ كولەمدى ماقالا جازدى. كورەرمەن جاقسى دۇنيە مەن ناشار دۇنيەنىڭ اراسىن اجىراتا الماي، تالعامسىزدىققا بوي الدىرىپ جاتقاندا، ءابىش كەكىلباەۆ پەن تۇرسىن جۇرتبايدىڭ جاڭا فيلمگە پىكىر ءبىلدىرۋى كورەرمەنگە باعىت-باعدار كورسەتتى. كەيبىرەۋلەر «دوس­حان جولجاقسىنوۆ كينوسى تۋرالى ماقالانى ءابىش كەكىلباەۆقا اقشا بەرىپ جازدىردى»  دەيدى...
دوسحان جولجاقسىنوۆ:  (كۇلەدى) ەگەر اقشا ۇسىنسام، ابەكەڭ قابىلداي ما ەكەن؟ كورنەكتى جازۋشى ءابىش كەكىلباەۆ ونداي «جابايى ساۋدانىڭ» ادامى ەمەس. بۇرىن قازاق وسىنداي جامان ويلاردان ادا ەدىك. جىلپوس ادامداردىڭ ءوزىن «ول دا قازاقتىڭ ءبىر بالاسى» دەپ ءولىم تۇگىلى، سوزگە قيماي جاتامىز. بۇل پىكىردى ايتقان ادام دا پەندە عوي، قاتەلەسكەن شىعار. ادام دەگەنىمىز  - پەندە. اداسادى، ءوزىن ىزدەيدى، تابادى، قايتا اداسادى... ءوزىن ەشقاشان ىزدەمەسە، تابۋعا ۇمتىلماسا، قيىن. ويلاماي سويلەۋ، سويلەگەن سوزىڭە ەسەپ بەرىپ جاتپاۋ، بۇل دا - ازعىنداۋدىڭ ءبىر كورىنىسى. رۋحاني ءالسىز ادامدار الىپ-قاشپا اڭگىمە ايتۋعا اۋەس كەلەدى. ءدىني سەكتالاردىڭ شىلاۋىندا كەتىپ جاتقاندا سول: رۋحاني ءالسىز ادامدار.  ءوزىم تۋرالى ايتىلاتىن عايبات سوزدەرگە ءمان بەرمەۋگە تىرىسام. ءوزىمدى رۋحاني تۇرعىدا وسىرمەيتىن سوزدەردى ەسىمدە ساقتاپ، كوڭىلىمدى قۇلازىتقىم  كەلمەيدى.
جاس قازاق: «ءبىرجان سال» ءفيلمى كينوفەستيۆالدەرگە قاتىستى ما؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: «ءبىرجان سالدى» كينوفەستيۆالدەرگە ۇسىنۋ «قازاقفيلمنىڭ» قۇزىرىنداعى شارۋا. ءبىز بۇل ماسەلەگە ارالاسا المايمىز. و باستا «ءبىرجان سالعا» قاتىستى كەدەرگىلەر بولدى. بۇل تۋرالى مەن ءباسپاسوز بەتتەرىندە ويىمدى اشىق ايتتىم. سودان كەيىن ءتىپتى قولداۋدى قويدى. كينونى ناسيحاتتاۋدى قويدى. «ءبىرجان سال» نەگە كورسەتىلمەيدى؟ نەگە كينوفەستيۆالدەرگە قاتىسپايدى؟» دەپ جاتقان ەشكىم جوق.  
جاس قازاق: «ءبىرجان سال» جارىققا شىققاندا قازاق جۋرناليستەرى كورەرمەننەن جارىسا ءسۇيىنشى سۇرادى. كەيىننەن مەرزىمدى باسىلىمداردا «ءبىرجان سالدىڭ» كورسەتىلمەۋىنە قاتىستى دا ماقالالار جازىلدى...
دوسحان جولجاقسىنوۆ: جۋرناليستەرگە  راحمەت! جازىپ جاتىر، ايتىپ جاتىر. بىراق مەنى جازىلعان جايعا جاۋاپ بولماي تۇرعانى قينايدى. ءبىزدىڭ ەلدە كوتەرىلگەن ماسەلەنى ءتيىستى  ورىندار، تالقىلاپ، تارازىعا سالمايدى.  جاڭالىقتارداعى وقيعالاردى كورسەڭ، جۇرەگىڭ اۋىرادى. سول ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنى شەشىلە مە؟ ايتا المايمىن.  ايتىلعان ءسوز ايتىلعان جەردە قالادى.
جاس قازاق: بايقاساڭىز، ورىستار بەلگىلى تۇلعالارىن كينوەكرانعا بىرىنەن سوڭ ءبىرىن شىعارىپ جاتىر. ودان قالسا، الەمدىك ادەبيەتتىڭ مارجاندارىن دا كينوكارتيناعا اينالدىرۋدا. ءبىز تۇلعالارىمىز تۋرالى ەكى-ءۇش فيلم ءتۇسىرىپ ەدىك، ونىڭ ءوزىن قىرعىز بەن گولليۆۋد اكتەرىنە بەرىپ قويدىق. وسى جانىڭىزعا باتپاي ما؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: راس، بۇل ماسەلە مەنى دە تولعاندىرادى.  ابىلاي بابامىزدى قازاققا قاتىسى جوق، كوشپەندىلەردىڭ ومىرىنەن حابارسىز  اكتەردىڭ ويناعانى ءبارىمىزدىڭ  جانىمىزعا باتتى.  مارقۇم اقاڭ، اقسەلەۋ سەيدىمبەك ءفيلمنىڭ كوركەمدىك كەڭەسشىسى بولدى. سول كىسى ەكەۋمىز  رۇستەم يبراگيمبەكوۆكە ابىلاي حاننىڭ رولىندە قازاققا قاتىسى جوق اكتەردىڭ ويناعانىنا قارسى ەكەنىمىزدى ايتتىق.  ر.يبراگيمبەكوۆ: «قازاق ويناسىن» دەيسىزدەر عوي. تۇسىنەم. كينوعا قانشاما ميلليونداعان قارجى جۇمسالىپ جاتىر. سوندا كەتكەن شىعىندى قايتارىپ العىلارىڭىز كەلمەي مە؟ اۋرۋ بالالار مەن  كارى اتا-انالارىڭىزعا زەينەتاقى بولىپ قايتقانىن قالامايسىزدار ما؟»،  - دەپ ءبىزدى الداپ سوقتى. «وسى كينو ارقىلى الەمگە قازاق دەگەن ۇلت بارىن، قازاقستان دەگەن مەملەكەت بارىن كورسەتسەك» دەگەن ءبارىمىزدىڭ  كوكەيىمىزدە ارمانىمىز بار ەدى. مەنىڭشە، بۇل فيلم بەلگىلى ءبىر دارەجەدە ءوزىنىڭ و باستاعى ميسسياسىن ورىندادى.      
جاس قازاق:  «كوشپەندىلەردە» جوڭعار قوڭتايشىسىنىڭ بەينەسىن ءساتتى سومداعان دوسحان جولجاقسىنوۆ كورەرمەننىڭ پىكىرىنشە،  «ابىلاي حاندى» باسىپ وزىپ، ەكىنشى پلانعا ءتۇسىرىپ جىبەردى.  رولدەرىڭىزدى شىنايى دا شەبەر سومداۋىڭىزدىڭ سىرى نەدە؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: وزىمە بەرىلگەن ءرولدى ۇزاق زەرتتەيمىن. كوشپەندىلەر ءومىرى تۋرالى، قازاق پەن جوڭعار سوعىسىنا قاتىستى  تاريحي-عىلىمي دۇنيەلەردى پاراقتادىم. ونىڭ ماقساتى نە، مۇددەسى شە؟ ءومىر ءسۇرۋ تۇسىنىگى قانداي دەڭگەيدە؟ قيالىمدى شارىقتاتام. ويلانام. كەيىپكەرىمدى كوز الدىما ەلەستەتەم. ونىڭ جاندۇنيەسىنە ۇڭىلەم. ول قالاي كۇلەدى، مىسقىلدايدى، جىميادى، كۇرسىنەدى، مۇڭايادى... وي ەلەگىنەن وتكىزەم.   
جاس قازاق: ساياسي تەكەتىرەستەن كوز اشپاعان يران ۇلتتىق فيلمدەرىمەن الەم كورەرمەندەرىن تامساندىرۋدا. ءبىزدىڭ كورەرمەن بولسا، «ۇلتتىق ءفيلمدى مەنسىنبەيتىن» رەجيسسەرلەرمەن «ايتىسىپ» شارشادى. سىزدىڭشە، ۇلتتىق بولمىسقا جات، «بولمىسىمىزدى جالاڭاشتايتىن» رەجيسسەرلەرگە قالاي تويتارىس بەرۋگە بولادى؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: رەجيسسەردەن ۇلتتىق فيلم ءتۇسىرۋدى كورەرمەن عانا ەمەس، بيلىك تە تالاپ ەتۋى ءتيىس. ايتپەسە، ءبارى بەكەرشىلىك. «قازاقفيلمدە» كينو تۇسىرەتىن رەجيسسەر كەپىلدىككە جىلجىمايتىن مۇلكىن قويۋى ءتيىس. سوندا ول ۇيىنەن ايىرىلىپ قالۋدان قورقادى. ال ۇلتقا جانى اشيتىن رەجيسسەرلەر قورىقپاستان، كەپىلدىككە ءۇيىن قويىپ، كينو تۇسىرەدى. ۇلتقا جانى اشىمايتىن رەجيسسەر نەگە  حالىقتىڭ اقشاسىن شاشۋى كەرەك. جاۋاپ بەرۋى ءتيىس.

ءبىزدىڭ كورەرمەن نەگە باتىستىڭ قوقىسىنا تاڭسىق؟

جاس قازاق: فرانتسيا مەن كورەيادا گولليۆۋدتىق  فيلمدەر ەكسپانسيا­سىنان قورعانۋدىڭ ناقتى شارالارى قاراستىرىلىپ، جولعا قويىلعان. بۇل ەلدەردە شەتەل فيلمدەرىن كورسەتكەنى ءۇشىن كينوتەاترلار مەن تەلەارنالار قىرۋار قارجى تولەيدى. ال، بىزدە ءبارى كەرىسىنشە. ءبىزدىڭ دە گولليۆۋدتىق فيلمدەر ەكسپانسياسىنان قورعانۋىمىز كەرەك شىعار؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: حالىقارالىق كينوفەستيۆالدەردە جۇلدەلى ورىن الىپ جاتقان كينولاردى كورسەتىپ،  گولليۆۋدقا باس ۇرامىز. گولليۆۋدتىڭ ءتۇسىرىپ جاتقان فيلمدەرىنىڭ ءبارى شەدەۆر ەمەس. راس، جاقسى دۇنيەلەر بار. وتاندىق ارنادا ەڭ جاقسى فيلمدەرىن عانا ىرىكتەپ كورسەتۋ كەرەك. ەروتيكانىڭ ەلەمەنتتەرى بار كينولارىن  كورسەتۋگە بولمايدى. بۇعان توسقاۋىل قويۋ كەرەك. رۋحاني قۇندىلىقتى ىسىرىپ قويىپ، تەك قانا اقشا تابۋ ماقساتىندا تۇسىرىلگەن، شىعارماشىلىق ىزدەنىستەن ادا فيلمدەر قازاق كورەرمەنىنە نە بەرەدى؟ ەشتەڭە. «وسكاردا» «ساياسي ويىن» نەگىزىندە ۇپاي جيناعان فيلمدەردى كورسەتۋدى - كورەرمەندى سىيلاماۋ دەپ بىلەم. ۇلتىن قورلاپ كينو تۇسىرگەن رەجيسسەرلەر «وسكاردا» جۇلدەلى ورىن السا، استە تاڭعالۋعا بولمايدى. مەنىڭشە، ءوز ۇلتىنىڭ «بولمىسىن جالاڭاشتاپ» ۇلتتىق نامىسى مەن ۇياتى جوق ادام كينو تۇسىرەدى. ولار - ۇلت ءۇشىن وتە قاۋىپتى ادامدار. 
ادامزاتتىڭ باسىمەن ويلاپ، الەمگە ۇلتتىڭ كوزىمەن قارايتىن جازۋشىلاردىڭ شىعارمالارىن كينوعا اينالدىرۋ كەرەك. مۇحتار اۋەزوۆ پەن عابيت مۇسىرەپوۆتiڭ شىعارمالارىن تاسپالاپ، وتاندىق ارنالارداعى باتىستىڭ ارزانقول دۇنيەلەرىنە توسقاۋىل قوياتىن ۋاقىت جەتتى.
ەندى تاۋەلسىزدىگىمىزدى الىپ، داعدارىستان ەڭسەمىزدى كوتەرە الماي جاتقان كەزدە باتىستىڭ «جالاڭاش الەمىمەن» تانىستىق. باتىستىڭ قوقىسى ءبىزدىڭ كورەرمەن ءۇشىن تاڭسىق بولدى. ۇلتتىق مادەنيەتتەن الشاقتاپ، مارگينال مادەنيەت جاسادىق. وكىنىش پە، وكىنىشتى، ارينە.
جاس قازاق: رەجيسسەر رەتىندە اكتەر تاڭداۋدا ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە نەنى نەگىزگە الاسىز؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: اكتەر رەجيسسەر، رەجيسسەر اكتەر بولا ءبىلۋى كەرەك. سوندا عانا ساتتىلىككە  قول جەتكىزە الاسىڭ.  مەن ءۇشىن بويىندا جاساندىلىعى جوق، سەزىمتال اكتەرلەرمەن جۇمىس ىستەۋ قىزىق. سەزىمتال، ويى ۇشقىر اكتەر رەجيسسەردiڭ ايتقانىن بىردەن قاعىپ الادى. تالانتى كەمشىن اكتەر رەجيسسەر مەن ارىپتەستەرىن دە، ءوزىن دە قينايدى.  مىنەزدى شىعارماشىلىق يەلەرىن جاقسى كورەم. مىنەزسىز ونەر جاسالمايدى. مىنەزسىز اتتى اركىم ەرتتەپ ءمىنىپ الادى. ال جالىنان سيپاتپايتىن اساۋ اتتى ناعىز ەرجىگىت قانا ەرتتەيدى. تۇلپارلار عانا الىسقا شابادى. ءاربىر اكتەردiڭ بويىنان ەشكىمگە ۇقسامايتىن، وزىنە عانا ءتان ەرەكشەلىگىن ىزدەيمىن. ويلاۋ جۇيەسى ەرەكشە، يدەياسى بار ادامدارمەن جۇمىس ىستەۋدى ۇناتام. 

مەنىڭ «مەنىم» مەن «ول»-دىڭ اراسىنداعى ساۋداعا ورىن جوق

جاس قازاق: كەشە عانا ومىردەن وتكەن دارىندى، مىنەزدى اكتەر قاسىم جاكىباەۆ  كەزىندە تەاتردان شەتتەتىلدى. ءسىز تەاترعا باسشىلىق قىزمەتكە كەلگەن سوڭ، ول كىسىنى شاقىرىپ، حالىق ءارتىسى اتاعىنا ۇسىندىڭىز. ال ءوزىڭىزدىڭ باسىڭىزعا قيىن كۇن تۋعاندا ساتىپ كەتكەن دوستارىڭىز بولدى ما؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: ونەر ادامىنىڭ بولمىسى مەن ونەرىنىڭ اراسىندا شەكارا جوق. ەكەۋى بىتە قايناسىپ كەتكەن.  ونەرگە ساتقىندىق جاساۋعا بولمايدى.  مەنىڭ تۇسىنىگىمدە، ونەر ادامىنا جاسالعان ساتقىندىق - ونىڭ شىعارماشىلىعىنا جاسالعان ساتقىندىق. ناقاقتان-ناقاق ساتقىندىق جاساعان ادامدار بولدى. ولار - مەنىڭ دوسىم ەمەس، دۇشپانىم دا ەمەس. وكىنىشتىسى سول: ءبىز ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىزدان الىستاپ بارامىز. ۇلتتىق بولمىستان اجىراعان ادام  ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى قاستەرلەمەيدى. اينالاسىنداعى ادامداردى ساتىپ ۇيرەنگەن ادام ۇلتىن دا، وتانىن دا ساتادى. سەبەبى، ساتقىندىق - جازىلمايتىن دەرت. مەن وسىنداي ادامداردان قورقام.
جاس قازاق: ءسىز تانىمال اكتەر عانا ەمەس، بىرنەشە اتاقتىڭ يەگەرىسىز. اتاقتارىڭىز سىزگە «قىزمەت» ەتتى مە؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: بارعان جەرلەرىمدە حالىق تانىپ جاتادى. سول قاراپايىم كورەرمەندەرىم مەنىڭ قانداي اتاقتاردىڭ يەگەرى ەكەنىمدى دە بىلمەيدى. ەگەر حالىق ءارتىسى دەگەن دارداي اتاعىڭ بولىپ، حالىق تانىماسا، قيىن.  ءبىزدىڭ قانشاما اعالارىمىز اتاقپەن اۋىردى. قازىر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىس، حالىق ءارتىسى دەگەن اتاقتاردىڭ ءبارىن الىپ تاستاپ، ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى دەگەن جاڭا اتاق ويلاپ تاپتى. مەنىڭشە، بۇرىنعى اتاق بەرۋ ءۇردىسىن وزگەرتپەۋ كەرەك ەدى. وندا اتاقتاردىڭ ساتىسى بار ەدى. ءبىر ساتىدان ەكىنشى ساتىعا سەكىرۋ ءۇشىن اكتەر ەڭبەكتەنەتىن، كورەرمەنگە، وزىنە ءوزىن دالەلدەۋ ءۇشىن تەر توگەتىن.
جاس قازاق: دوسحان اعا، «ىشكى سىنىڭىزبەن»  قارىم-قاتىناسىڭىز قانداي؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: مەنىڭ ەڭ ۇلكەن سىنشىم - «ىشكى سىنىم».  ول ماعان بوساڭسۋعا جول بەرمەيدى. مەنى ىلعي دا قامشىلايدى. ءوز كەمشىلىگىمدى ءوزىم جاقسى بىلەم.
جاس قازاق: وزىندەگى ونەردى ەمەس، ونەردەگى ءوزىن جاقسى كورەتىن ولەرمەن اكتەرلەر كوپ پە؟ ونەردى ساۋداعا سالعان ارىپتەستەرىڭىزدى كورگەندە نە ويلايسىز؟
دوسحان جولجاقسىنوۆ: ونەردەگى  مەنىڭ  «مەنىم» مەن «ول»-دىڭ  اراسىنداعى ساۋداعا ورىن جوق. جانە ەشقاشان بولمايدى. ونەرىن ساۋداعا سالعان ادام نامىسىن، «مەنىن» جوعالتادى. ءوزىنىڭ «مەنى» جوق ادامنان ەشتەڭە كۇتۋگە بولمايدى. بىرەۋ ءومىر بويى اتاق پەن ماراپات الۋ ءۇشىن قىزمەت ەتەدى. سول ءۇشىن جانتالاسادى. ول ادام ومىردەن ونەردىڭ ماقساتى نە ەكەنىن تۇسىنبەي  ءوتۋى مۇمكىن. دۇنيەدەن وتكەن كۇنى ونى حالىق ۇمىتىپ كەتەدى. ەندى بىرەۋدى اتاق ءوزى ىزدەپ تابادى. اتاق پەن ماراپات الۋعا ۇمتىلمايتىن ادامدار بار. بىراق ولار از. ناعىز شىنايى تالانتتار دا سولار. وكىنىشكە قاراي، تازا ونەردى باعالاۋعا كەلگەندە، داراقىلىققا ورىن بەرىپ جاتامىز. تۇسىنگەن ادامعا ناعىز ونەر ادامىنىڭ قوعامداعى ورنى اتاقپەن ايقىندالمايدى.
ونەردى ساۋداعا توعىشار، اشكوز، ءوز تالانتىنا سەنبەيتىن ادامدار سالادى.  ولار ەڭ ءبىرىنشى قوعامعا ەمەس، ءوزىنىڭ وتباسىنا زيانىن تيگىزەدى. بالا-شاعاسىنا دۇرىس تاربيە بەرە المايدى. ولار رۋحاني قۇندىلىقتى ەشقاشان ىزدەمەيدى. ءومىردىڭ ءمانىن ماتەريالدىق قۇندىلىقپەن باعالايدى. ولار ەشقاشان وزىنە-ءوزى ەسەپ بەرىپ جاتپايدى. ءيا، اركىم دۇنيەنى ءوزىنىڭ تانىم-تۇسىنىگىمەن قابىلدايدى. 
جاس قازاق: امەريكالىقتاردا مىنانداي ءتامسىل بار: «اقىلدى ەكەنسىڭ، وندا نەگە كەدەيسىڭ؟».  باتىستا اقىل-وي ەڭبەگىمەن، شىعارماشىلىقپەن اينالىساتىن ادامدار باي تۇرادى. بىلەتىندەر ءسىزدى دە «باي اكتەر» دەيدى... 
دوسحان جولجاقسىنوۆ: (كۇلەدى). ونەر ءبىزدىڭ جانىمىزدى باي ەتتى. ەشكىمنىڭ الدىنا ەشتەڭە سۇراپ بارعان ەمەسپىن. ونەرىمدى سات­پادىم. ساۋداعا سالمادىم. وزىمە جانە ونەرىمە سەنەم. ەكەۋى مەنى ەكى جاقتان الىپ شىعادى.
جاس قازاق: اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

سۇحباتتاسقان اياگۇل مانتاەۆا

http://jasqazaq.kz/post/%D2%B1ltty%D2%9B-%C2%ABbolmysty-zhala%D2%A3ashta%D2%93an%C2%BB-kino-t%D2%AFsiruge-%D2%9Barsymyn

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3516