Júma, 29 Nauryz 2024
Biylik 4519 7 pikir 11 Qazan, 2019 saghat 12:32

Memleket basshysy: Ábish Kekilbay - qazaq halqynyng úly perzenti

Memleket basshysy Aqtau qalasyna júmys saparmen baryp, jazushy, qogham jәne memleket qayratkeri Ábish Kekilbaydyng 80 jyldyq mereytoyy ayasynda ornatylghan eskertkishining ashylu rәsimine qatysty. Qasym-Jomart Toqaev qalamgerding mýsinin saltanatty týrde ashyp berdi,-dep habarlaydy Aqorda sayty. 

Tau túlghaly talant, ghúlama oishyl Ábish Kekilbayúlynyng eren enbegi qanday qúrmetke de layyq ekenin aitqan Qasym-Jomart Toqaev, zanghar jazushy, asa kórnekti memleket jәne qogham qayratkerining ruhyna taghzym etu tek Manghystau ónirining ghana emes, býkil elimiz ýshin manyzdy oqigha dep baghalady.

– Biz býgin ruhyn úlyqtap otyrghan Ábish Kekilbay – adamzattyq bolmystyng joghary dengeyine kóterilgen birtuar túlgha, qazaq halqynyng úly perzenti. Halqymyzdyng maqtanyshyna ainalghan azamattardyng esimin jadymyzdan shygharmau – barshamyzdyng paryzymyz. Elbasynyng «Shirkin-ay, osynday qazaqtar kóbirek bolsa eken» dep Ábish aghagha rizashylyq bildirui tegin emes. Ziyaly qauym oghan airyqsha qúrmet kórsetip, «Qazaqtyng tandayy» dep atady,– dedi Qazaqstan Preziydenti.

Memleket basshysy «Qazaqstannyng Enbek Eri» ataghyna ie bolghan túnghysh qalamgerding әdebiyet әlemine kelgennen bastap últtyq sanany saqtau ýshin mol ýles qosqanyna, ana tilimizdi, salt-dәstýrimizdi jәne tól mәdeniyetimizdi dәriptep, halqyna adal qyzmet etkenine toqtaldy. Últtyq bolmys pen últtyq ruh Á.Kekilbay shygharmashylyghynyng dingegine ainalghanyn aitty.

– «Anyzdyng aqyry», «Elen-alan», «Ýrker», «Shynyrau» – qaytalanbas tuyndylar. Klassik qalamgerding búl enbekteri әlem әdebiyetining altyn qoryna tiyesili. Jazushy qara sózding qúdireti arqyly elding namysyn oyatyp, ruhyn kóterdi,– dep bagha berdi Qasym-Jomart Toqaev.

Preziydent memleketimizding jetistikteri qalamgerding últ taghdyry turaly maqalalarynda tolyq kórinis tauyp, qoghamnyng shynayy sipatyn tanytqan Ábish Kekilbayúlynyng kósemsózi halyqtyng ruhany azyghyna ainalghanyn, zanghar jazushynyng tuyndylaryna tarih pen tәuelsizdikting arqau bolghanyn tilge tiyek etti.

– Onyng bilimi, kózqarasy, shyn mәninde, sheksiz, biregey jәne әmbebap. Ábish Kekilbay – qazaqtyng bolmys-bitimine әlemdik kenistikten kóz salghan kemel oidyng iyesi. Úly Abay «Óldi deuge bola ma, oilandarshy, Ólmeytúghyn artynda sóz qaldyrghan» deydi. Ábish Kekilbaydyng shygharmalary ghasyrdan ghasyrgha úlasatyn ruhany qúndylyq bolyp qalatyny sózsiz,– dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev Ábish Kekilbayúlynyng ghúlama jazushy ghana emes, asa kórnekti memleket jәne qogham qayratkeri ekenin, Elbasynyng senimdi serigi retinde Tәuelsiz Qazaqstannyng negizin qalaugha qosqan ýlesi orasan zor dep atap ótti.

Memleket basshysy jazushynyng elimizdegi joghary lauazymdarda qyzmet istep, halyqtyng yqylasyna bólengenin, Jogharghy Kenes tóraghasy, Memlekettik hatshy, Senator qyzmetterin abyroymen atqarghanyn aitty.

– Ábish Kekilbay Tәuelsizdigimizdi qorghaugha jәne nyghaytugha atsalysqan asa kórnekti qogham qayratkeri bolghanyna eshqanday kýmәn joq. Óitkeni ol qazaqtyng oi-sanasyn janghyrtqan úly ózgeristerding basy-qasynda jýrdi. Kórnekti qayratker egemen elimizding tarihy shejiresinde óz qoltanbasyn qaldyrdy. Onyng «Tәuelsizdik – tәtti sóz ghana emes, últtyq jauapkershilik» degen tújyrymy barshagha oy salady,– dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev Ábish Kekilbayúly el mýddesin bәrinen de biyik qoyghan naghyz patriot, sanaly ghúmyryn eline qaltqysyz qyzmet etuge arnaghan ardaqty azamat, barsha júrtqa últjandylyqtyng ozyq ýlgisin kórsetken túlgha ekenin aita kele, qazirgi qazaqstandyq patriotizm ýsh túghyrgha negizdelui kerek dep sanaytynyn mәlim etti.

– Birinshi, patriotizm tól tarihymyz ben shyqqan tegimizdi tereng úghynudan bastalady. Halqymyzdyng basynan ótken qily zamandy jәne el ensesin kótergen jetistikterdi jas úrpaqtyng bilgeni óte manyzdy. Týp-tamyrymyz mynjyldyqtargha úlasady. Múny maqtanysh sezimmen aitu – paryz­­­,– dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Sonday-aq ol tarihymyzgha qatysty kóptegen derekterdi jaryqqa shygharu qajettigine, azattyq ýshin kýresken arystarymyzdyng esimin úlyqtau arqyly azamattarymyzdyn, әsirese, jastardyng boyyna otanshyldyqty daryta alatynymyzgha mәn berdi.

– Ekinshi, patriotizm memleketimizdi jәne memlekettik instituttardy qúrmetteuden bastalady. Memleketimizding qazirgi qúndylyqtaryn baghalau –­ barshamyzgha ortaq mindet. Bereke men birlik, túraqtylyq pen tynyshtyq, tatulyq pen kelisim – bizding basty baylyghymyz. Kópshilik, әsirese, jastar memleket bolmasa, últ bolmaytynyn úghynghany jón. Býgingi buyn týrli qauesetting jetegine ermey, el irgesining býtindigin saqtaugha atsalysuy kerek,– dedi Qazaqstan Preziydenti.

Memleket basshysy «Qazaqstan patriotizmi» úghymy bәrimiz ýshin últtyq qúndylyq boluy qajet ekenine, býkil iydeologiya Otandy sheksiz sýige baghyttalu kerektigine toqtalyp, elimizdegi jastar úiymdaryn osy iygi bastamagha júmylugha shaqyrdy.

– Ýshinshi, bizding maqsatymyz – eng damyghan memleketterding qataryna qosylyp, әlemdegi layyqty ornymyzdy alu. Otansýigishtik – jay ghana úran tastau emes. Qazirgi tanda búl bilim alu, ghylymgha úmtylu, innovasiya men tehnologiyany iygeru arqyly jýzege asady. Býgingi zaman – bilektining emes, bilimdinin, yaghni, aqyl-oy bәsekesining zamany,– dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Preziydent jastarymyz Qazaq elin býkil dýniyejýzine tanytatyn jobalar men bastamalardy jýzege asyrugha talpynuy kerek dedi. Sonda ghana otanshyl, últjandy úrpaqty jana geosayasat, geoekonomika jaghdayyna beyimdey alatynymyzdy aitty. Qazaqstan patriotizmi osynday ýsh túghyrgha negizdelse, tәuelsizdigimizding nyghayyp, elimizding jarqyn bolashaghyna jol ashatynyna toqtaldy.

Memleket basshysy qazaq ziyalylarynyng salmaqty sózi – tәrbiyening tiyimdi qúraly dep erekshe ekpin berdi.

– Býgingi kýni ziyaly qauymnyng manyzdy mindeti óskeleng úrpaqty patriottyq ruhta tәrbiyeleu dep sanaymyn,– dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Qazaqstan Preziydenti sóz sonynda Ábish Kekilbayúlynyng «Úrpaghyna ie bola almaghan júrt últtyqtan aiyrylady» degen sózi әrdayym esimizde túratynyn aityp, jazushynyng mol múrasy, ónegeli taghylymy osy maqsatqa qyzmet ete beretinine senim bildirdi.

Abai.kz

7 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1582
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2281
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3616