Beysenbi, 28 Nauryz 2024
qazaq! 6460 24 pikir 19 Qyrkýiek, 2019 saghat 14:40

Preziydent: Jeti atasyn biletin halyqqa «qandas» degen úghym jarasady

Ózge elderden Qazaqstangha kóship kelgen qandastarymyzdy «Oralman» dep atap jýrmiz. Alayda osy ataudy qúlaqqa jaghymdy, jýrekke jyly qazaqy sózge almastyru jayly kópten beri aitylyp keledi. Búl mәselege Preziydent Qasym-Jomart Toqaevtyng ózi nazar audaryp, «Oralman» atauyn «Qandastar» dep ózgertu jayly oiyn birneshe mәrte aitqan.

17 qyrkýiek Mәjiliste osy úsynys talqylanyp, deputattar el kýtpegen sheshim shyghardy. Halyq qalaghan, preziydent úsynghan «Qandastar» atauyn qabyldamay, «Bauyrlas» degen sózdi engizdi. Búl ataudy deputat Quanysh Súltanov pen Núrlan Dulatbekov úsynghan eken.

QR Preziydenti janynan qúrylghan Últtyq qoghamdyq senim kenesining mýshesi, qogham qayratkeri Auyt Múqiybek osy mәseleni talqylaghan júmys tobyna Preziydenttin: «Oralman» dep atalyp júrgen túrghyndarymyzben júmys isteymiz, olardy bizding qoghamymyzgha beyimdep, jaqyn tartu ýshin «Qandastar» dep ataudy úsynamyn, - degen sózin oqyp berse de, deputattar degeninen qaytpaghan kórinedi.

Osy sheshim qabyldana sala, kópshilik qauym «Bauyrlas» sózine qarsy shyqty. Búl sózding kópten beri kórshiles jәne tuystas halyqtargha arnap aitylyp jýrgenin eske alyp, shetelden kelgen qandastardy búlay ataugha bolmaytynyn aitty. Mәselen, búghan deyin kórshiles ózbek bauyrlarymyz, tәjik bauyrlarymyz nemese tuystas týrik bauyrlarymyz bolsa, endi qandas qazaq bauyrlarymyz payda bolghaly túr. «Bauyrlas» sózi qazaqty bir-birine jaqyndastyrmaydy, kerisinshe alystata týsedi.

«Qandastar» atauy songhy kezde beyresmy týrde «Oralman» sózin auystyra bastaghan. Baspasózde de, qarapayym júrt arasynda da shetelden kóship kelgen qazaqtardy qandastar dep atau qalyptasyp ýlgergen. Deputattardyng osyny da eskermey, «Qandas» sózinen bas tartuyn júrtshylyq jaltaqoylyq dep baghalady. «Kópúltty Qazaqstan» degendi auyzynan tastamaytyn biylik basyndaghylar «qandas» - «qazaq» degen sózderden qorqyp otyr. Sol ýshin de «arbany da syndyrmay, ógizdi de óltirmey» mәni búlynghyrlau «Bauyrlas» sózine býirekteri búrdy.

Biraq, últjandylyqtan últanday habary joq jaltaq deputattardyng búl qulyghy halyqty alday alghan joq. Áleumettik jelide búl sheshimdi qyzu talqylap, Preziydent úsynghan «Qandastar» atauyn qoldady. Biz de kýni keshe osy mәselege baylanysty maqala jazyp, qandastarymyzdy - qandas dep atay almaudyng masqara ekenin aitqan edik.

Býgin memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Twitter jelisindegi jeke paraqshasynda shetelden kelgen qazaqtargha «qandas» atauynyng jarasatynyn taghy bir mәrte qaytalady.

- Búghan deyin aitqanymday, atamekenine oralghan qazaqtargha qatysty «Oralman» sózinen bas tartyp, onyng ornyna «qandas» sózin engizu kerek. Jeti atasyn biletin halyqqa «qandas» degen úghym jarasady, - dep qadap túryp aitty Preziydent.

Bizding deputattar ýshin «últtar dostyghy», «últtar tendigi» degen jattandy úrandar qansha qadirli bolsa da, Preziydent sózine endi qúlaq týretin shyghar. Memleket basshysy búghan deyin eki mәrte «Qandas» atauyn úsynsa da, Mәjilis mәn bermegen edi, ýshinshi ret taghy talap etip otyr.

Qazaq eline kelgen qazaqtardyng qújattyq mәselesin búrynghydan da jenildetip, qalaghan uaqytynda QR azamattyghyn aluyna mýmkindik jasaudyng manyzy zor. Qandastargha ong qabaq tanytudyng alghy sharttarynyng biri - biz sóz etip otyrghan oryndy atau beru mәselesi. Sol ýshin Mәjilistegi kóne deputattar kommunistik kózqarastaryna qasaryspay, qandastarymyzdy «Qandas» dep ataugha qarsy túrmaghany jón...

Quanysh Qappas

Abai.kz

24 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2251
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3505