Júma, 19 Sәuir 2024
2559 0 pikir 30 Shilde, 2019 saghat 19:37

Agroónerkәsipting әleueti artyp keledi

Qazaqstan Respublikasynyng Túnghysh Preziydenti – Elbasy Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevting jyl sayyn Qazaqstan halqyna arnap joldaytyn Joldauynyng manyzy óte joghary. Onda el ómirine óte qajetti әr sala tolyq qamtylady. Óner-bilim salasy, densaulyq, túrmys sapasynyng ósui jәne halyq tabysynyng ósui jan-jaqty qamtylady.

Qazaqstan óniri auylsharuashylyghyn damytugha asa qolayly. Mal sharuashylyghymen, egin sharuashylyghymen ainalysqan qazaqstandyqtardyng tabysy jyldan-jylgha artatyn bolady.

Bәrimiz biletindey, ótken jyly besinshi qazazanda Qazaqstan halyqyna arnap Elbasy «Qazaqstandyqtardyng әl-auqatynyng ósui: tabys pen túrmys sapasyn arttyru» atty Joldauyn jariyalady. Onda el ýkimetine, әkimderge, ózge de jauapty basshylargha el halqynyng túrmytyq әl-ahualyn jogharlatu baghytynda jasaluy tiyis júmystar jayly aityldy.

Osy joldaudyng birinshi tarauy "Halyq tabysynyng ósui" dep atalady. Búnda Elbasy halyqtyng tabysyn arttyru ýshin jasalatyn júmystargha tapsyrma berdi. Memleket pen adamdardyng kýsh biriktiruining arqasynda ghana biz Jalpygha ortaq enbek qoghamyn qúra alamyz dep atap ótti Elbasy.

Joldaudyng birinshi tarau besinshi tarmaghynda "Agroónerkәsip keshenining әleuetin tolyq iske asyru kerek" delingen. Osy bólimde elimizde auylsharuashyghyn damytudyng aiqyn jolkartasy kórsetilgen deuge tolyq negiz bar.

"Negizgi mindet – enbek ónimdiligin jәne qayta óndelgen auyl sharuashylyghy ónimining eksportyn 2022 jylgha qaray 2,5 ese kóbeytu. Memlekettik qoldaudyng barlyq sharalaryn elimizge zamanauy agrotehnologiyalardy auqymdy týrde tartugha baghyttau qajet. Biz iykemdi әri ynghayly standarttardy engizu jәne auyl sharuashylyghy salasyndaghy bedeldi sheteldik mamandardy – «aqyldy adamdardy» tartu arqyly salany basqarudyng ýzdik tәjiriybesin paydalanuymyz kerek. Auyl kәsipkerlerine sharuashylyq jýrgizuding jana daghdylaryn ýiretu ýshin jappay oqytu jýiesin qalyptastyrghan jón. Ýkimetke aldaghy 3 jyl ishinde osy maqsattargha jyl sayyn qosymsha keminde 100 milliard tenge qarastyrudy tapsyramyn", - deydi Elbasy Qazaqstan halqyna arnaghan Joldauynda.

Elbasynyng әr tapsyrmasy eskerusiz qalghan emes. Atqarushy biylik ókilderi Elbasynyng bastamalaryn basty nazarda ústap, jýzege asyrady. Endi osy baghytta tolyqyraq aitayyq. Qazaqstanda halyqtyng agroónerkәsip salasynda júmyspen qamtyluy jәne júmysshylardyng enbek zandylyghynyng saqtaluy qanday? degen súraqtargha QR premier-ministri Asqar Maminning tóraghalyghymen ótken Ýkimet otyrysynda jauap tabyldy.

Ýkimet otyrysynda sóz alghan Auyl sharuashylyghy ministri Saparhan Omarov atalghan salada ótken jylghymen salystyrghanda kórnekti ósim bar ekenin aitty. Onyng aituynsha, 2019 jyldyng alghashqy jarty jyldyghynyng qorytyndysy boyynsha mal sharuashylyghynyng jalpy ónimi ótken jyldyng osy kezenimen salystyrghanda 962,2 milliard tengeden 1063,5 milliard tengege deyin artqan. Búl búrynghydan 10,5 payyzgha ósti degen sóz.

Keyingi jyldary mal sharuashylyghy ónimderin óndirude ong ósim bayqalyp otyr. Atap aitqanda, siyr etin óndiru 477 myng tonnany qúrady, búl ishki tútynudyng 98 payyzyn qamtamasyz etedi. Tiyisinshe qoy eti 150 myng tonna, shoshqa eti 86 myng tonna boldy. 2018 jyldyng qorytyndysy boyynsha siyr eti boyynsha eksport kólemi 19,9 myng tonnany, qoy eti 3 myng tonnany, shoshqa eti 400 tonnany qúrady. Al sýt óndiru kólemi 5,7 million tonnany qúrady. Iri qara maldyng sany 7,2 million basqa deyin, qoy 18,7 million basqa deyin, jylqy 2,6 million basqa deyin, qús 44,3 million basqa deyin ósti.

"5 jyl ishinde tútynudyng túraqty ósimi arqasynda qús etin óndiru kólemi 40 payyzgha artyp, 192 myng tonnany qúrady. Búl rette qús etin tútynu da joghary qarqynmen ósude. Ónimdik júmyrtqany eksporttau qarqyny ósude, sondyqtan ótken jyldyng qorytyndysy boyynsha 850 million dana júmyrtqa eksporttaldy", - deydi Ministr.

Elimizding keybir ónirinde halyqtyng negizgi kýn kórisi tikeley auyl sharuashylyghy óndirisine baylanysty. Sondyqtan, egindikterdi sumen qamtamasyz etu jәne mal sharuashylyghyna tiyisti subsidiya beruding manyzy joghary. Búnyng bәri Elbasy Joldauynda aitylghan ister.

Osy baghytta jaqyn bolashaqta elde su qoymalaryn salu, sonday-aq sudy útymdy paydalanugha baghyttalghan manyzdy jobalar iske asatyn bolady. Atap aitqanda, irrigasiyalyq jәne drenajdyq jelilerdi jetildiru jónindegi jobalardy iske asyru arqyly sudy 30 payyzgha deyin ýnemdeu jәne jerasty kózderin paydalanu, tamshylatyp, janbyrlatyp suaru әdisterin qoldanudyng manyzy mol.

Qalay bolghanda da Qazaqstan halqynyng túrmys sapasynyng jaqsaryp, tabysynyng artuy ýshin Elbasy tapsyrmalary tolyghymen oryndaluy kerek. Sol qatarda kóp qazaqstandyqtyng tabys kózi bolghan auylsharuashylyghyn damytu júmysy tynghylyqty qolgha alynuy kerek. Ol Elbasynyng Joldauynda anyq aitylghan bolatyn.

Abai.kz

0 pikir