Senbi, 20 Sәuir 2024
Óner 7031 15 pikir 29 Shilde, 2019 saghat 15:16

Aytysker ala bolsa, aitystyng qadiri ketedi...

2012 jyldan beri jyl sayyn ótkizilip kele jatqan «Altyn dombyra» aitysyn biyl Aq Jayyq óniri qabyldaydy. VIII kezekti alaman aitys Oral qalasynda ótkeli otyr. Búl turaly halyqaralyq aitys aqyndary men jyrshy-termeshiler odaghynyng tóraghasy Jýrsin Erman mәlimdedi.

Jaqynda Oral qalasyndaghy Qadyr Myrza Ály atyndaghy mәdeniyet jәne óner ortalyghynyng amfiyteatrynda aqyndar aitysy ótken bolatyn. Osy keshke qúrmetti qonaq retinde qatysqan Jýrsin Erman biylghy «Altyn dombyranyn» Oralda ótetinin aityp, jergilikti júrtshylyqty quantyp qaytty.

Alghash ret, 2012 jyly alty aqyn Astanada bas qosyp, «Altyn dombyragha» talasqan edi. Ol kezde Múhtar Niyazovtyng joly bolghan. Sodan beri jeti mәrte ótken alaman aitystyng qyzyghy men shyjyghy kóp boldy. Dau-damaygha qalghan kezi de az emes. Ádilqazylar alqasyna aitylar syn óz aldyna, keyde tipti aitysty úiymdastyrushylar men aitysqa qatysqan aqyndardyng ózi jankýierlerding synyna qaldy. Mәselen, 2017 jyly Aqtóbede ótken aitys tónireginde aitylar sóz kóp. Tipti, búl alamangha aitystyng janashyry Jýrsin Ermannyng ózi qatysqan joq.

Oralda ótetin «Altyn dombyra» aitysy jayly, belgili aqyn, Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri, halyqaralyq aitys aqyndary men jyrshy-termeshiler odaghynyng tóraghasy Jýrsin Erman aghamyzgha habarlasyp, pikirin súraghan edik.

- Batys Qazaqstan oblysyna kelgen saparymyzda ónir basshysy Ghaly Esqaliyevting qabyldauynda bolyp, segizinshi «Altyn dombyra» aitysyn Oralda ótkizu turaly úsynysymyzdy bildirdik. Oblys әkimi múny qoldady. Endi jyl sonynda elimizding eng myqty aqyndary Aq Jayyqta bas qosatyn bolady. Aytys jeltoqsan aiynnyng basynda ótedi. Aytys jyldaghyday «Núr Otan» partiyasynyng qoldauymen ótedi.

Aytysqa búrynghyday bir jyl kóleminde ótken aitystarda ózin jaqsy qyrynan kórsetken, iriktelgen jýldeger aqyndar qatysady.

- Bolatbek Orazbay qatysa ma?

- Bolatbek biyl eshbir aitysqa shyqqan joq, eger jyl sonyna deyin aitysqa qatysyp jýlde alsa, «Altyn dombyragha» da jol ashylady.

- Al «Altyn dombyra» iyegerleri Balghynbek pen Jandarbek she?

- Búl aqyndar jayly da aitarym sol. Biyl jaqsy aitysyp jýrgen, jýlde alghan aqyndar «Altyn dombyragha» qatysady. Eshkimning at-ataghyna, búrynghy jetistigine qaramaymyz. Biyl kim babynda, sol aqyn jyldyng qorytyndy aitysynda óner kórsetedi.

- Jaqynda Almaty oblysy, Jansýgirov audanynda Balghynbekterding qatysuymen aitys ótipti. Biz tyndaghan keybir aitys ýzindilerine qarasaq, búl aitystan góri "shougha" jaqyn sekildi. Osynday aitysta jýlde alghandar «Altyn dombyragha» joldama ala ala ma?

- Joq, búnday aitystar esepke alynbaydy. Biz tek Odaq ózi úiymdastyrghan respublikalyq dengeydegi aitystardy nazarda ústaymyz. Al janaghyday auyl arasyndaghy aitystardy biz aitys dep sanamaymyz.

Shynyn aitqanda, aqyndar aitysy qazirgi qazaq qoghamy sekildi "alty baqan, ala auyz" bolyp jýrgeli kóp boldy. Tipti bir jyldary keybireuler aitystyng tizginine jarmasyp, óz qaramaghyna alghysy kelgenin de bayqaghan edik. Ghasyrlar boyy qazaq halqynyng "Parlamenti" bolghan aqyndar aitysyn qolyna alyp, ózining iydeologiyasyn dәripteuge әrkim әues. Halyqtyng mún-múqtajyn aituy tiyis aqyndarymyz jolynan janylyp, әrqaysysy óz "iyesinin" iydeyasyn nәsihattasa aitysta ne qasiyet qalmaq?

Keyde syrt kózge aityskerlerding ózi jik-jikke bólingendey kórinedi. Arqada ótken aitysqa qatysqan aqyn, Jetisudaghy jyr bәigesine jolamaydy degendey. Basqasha aitqanda, Odaq úiymdastaryghan aitystargha qatysatyn aqyndar bir bólek, ózge aitystargha qatysatyndar bir bólek?!

Onyng ýstine, aitysty shougha ainaldyrghysy keletinder de bar. Sahnada dombyrasyn sabalap, әn salyp, "konsert qoyatyndar" kóbeyip ketti. Aytysty qansha jerden jan-jaqty óner degenimizben, óz shenberinen shyqpaghany jón. Kórkemdikten júrday búralqy sózdermen kórermendi kýldirudi ghana oilaytyn aqyndar aitystyng sapasyn týsiredi. Onsyz da qazaq ónerin sayqymazaqtar jaulap aldy. Kino da sayqymazaq, әzil-ysqaq teatrlary da sayqymazaq, teleekran mýlde әnshi-sayqymazaqtardyng ordasyna ainalghan.

Sol ýshin aitysty júlmalaudy qoi kerek. Qolyna dombyra ústaghan sayqymazaqtardy sahnadan quyp týsetin kez keldi dep esepteymiz. Aytys - qazaq ýshin úlyq óner. Ony әrkim óz iydeologiyasyn dәripteytin qúralgha ainaldyrmaghany jón. Sóz sonynda "aytysker ala bolsa, auyzdan asyl sóz keterin" aitqymyz keledi.

«Altyn dombyra» iyegerleri:

2012 jyl – Múhtar Niyazov (Astana)
2013 jyl – Jandarbek Búlghaqov (Astana)
2014 jyl – Balghynbek Imashev (Astana)
2015 jyl – Aspanbek Shúghataev (Almaty)
2016 jyl – Múhtar Niyazov (Almaty)
2017 jyl – Jandarbek Búlghaqov (Aqtóbe)
2018 jyl – Jansaya Musina (Astana)
2019 jyl –
(Oral qalasy)

Quanysh Qappas

Abai.kz

15 pikir