Júma, 19 Sәuir 2024
«Soqyr» Femida 5804 17 pikir 26 Aqpan, 2019 saghat 10:38

Saparbaev saldarmen emes sebeppen kýresse eken

Janaózende 22-aqpannan beri júmyssyzdyqqa qarsy narazylyq ótip jatyr. Halyq múnay ken oryndarynda nemese basqa da jerlerge júmysqa ornalasudy talap etken. Al, jergilikti biylik halyqpen jabyq zaldarda kezdesuler jasaghan. Alayda, "uәdege әbden toydyq" degen túrghyndar beybit jiyndar men kezdesulerdi kóshede ótkizuge tyrysyp baghuda

Miting ótkizerden eki apta búryn Janaózen әkimshiligi qaladaghy júmyssyz, kópbalaly, mýgedek adamdarmen kezdesken. Biraq, jergilikti biylik halyqqa eshtene týsindire almaghan. Tipti, artynan esh jauap bermesten qashyp ketken.

Búdan song halyq jataqhanalar men ózderi túratyn aulalarda jiyndar ótkizedi. Oghan әrtýrli shaghyn kәsiporyndarda isteytin júmysshylar da qatysyp, ailyqtaryn 80-90 myng tengeden 150 myng tengege kóteru qajettigin aitady.

Qarsylyq bildirgen kóptegen azamattar sheneunikterge ghana emes, jergilikti tau-ken kәsiporyndaryna, sonyng ishinde sheteldik kompaniyalargha da ashyq talaptar qoyghan. Sebebi, «QazMúnayGaz» enshiles kompaniyalarynyng 50% aksiyalaryn Qytay kompaniyalary basqarady. Mәselen, «ManghystauMúnayGazdyn» tizgini Lu Szinichen atty Qytay azamatynyng qolynda.

Sonymen, 22-aqpan kýni qarsylyqtaryn bildirip alangha shyqqan jastarmen kezdesuge múzday qarulanghan polisiya jasaqtaryn ertip Manghystau oblysy prokurorynyng orynbasary Erjan Túrmaghambetov bardy.

Ol mәselesin aita bastaghan jastargha “temeki shegip, týkirgening ýshin әkimshilik jauapqa tartamyn” dep dikendey sóileydi. Tipti, “júmyssyz jýrseng qúrylghan komissiyanyng sheshimin kýt, bәrimizding jaqsylyqtan ýmitimiz bar” dep “sabyrly bolugha”  shaqyrady. Sóiley bastaghan әr adamgha sausaghyn shoshaytyp, dausyn kótere sóileytin viyse-prokuror Zandy jaqsylap oqyndar dep kenes beripti.Al, Zannyng 32-babynda: “Qazaqstan Respublikasynyng azamattary beybit әri qarusyz jinalugha, jinalystar, mitingiler men demonstrasiyalar, sheruler ótkizuge jәne tosqauyldargha túrugha haqyly. Búl qúqyqty paydalanu memlekettik qauipsizdik, qoghamdyq tәrtip, densaulyq saqtau, basqa adamdardyng qúqyqtary men bostandyqtaryn qorghau mýddeleri ýshin zanmen shektelui mýmkin” dep jazylghan. Demek, azamattar óz narazylyqtaryn aityp, beybit jiyn ótkizuge tolyq qúqyqtary bar.

Jalpy, bizding biylik kez-kelgen mәselening sebebimen emes, saldarymen kýresedi. Mәselen, byltyr múnayly audanda 14 mynnan astam adam júmyssyz retinde tirkelgen. Al, biylik ókilderi halyqqa "nege kóshege shyghasyn?" degennen góri, sol júmyssyzdardyng kórsetkishi qanshalyqty ósti nemese kemidi? Azamattardyng júmyssyz qaluynyng sebebi nede? Ol mәselening sheshimi qalay bolady degen saualdargha jauap izdese deysin.

Óitkeni, qazir halyqty qúrghaq uәde, bos sózben aldau mýmkin emes.Múny Janaózendik shendiler de әbden týsinedi dep oilaymyz. Sebebi, osydan segiz jyl búrynghy qandy oqigha da mәselening tek saldarymen kýreskennen bolghan edi. Nәtiyjesinde, halyqqa oq atylyp, qanshama jastardyng ómiri qyrshynnan qiyldy. Janaózendik shendilerge búdan artyq qanday sabaq kerek?

Týiin.

Keshe Ýkimette azdaghan auys-týiister boldy. Bastysy, Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministri Ábilqasymova qyzmetinen bosatyldy. Astanadan attap shyqpaghan ministr hanym, osylaysha Janaózen halqynyng júmyssyz otyrghanynan da beyhabar kýiinde ketti. Endi onyng qyzmetin Berdibek Saparbaev atqaratyn bolady. Júmysyna endi kirisken Saparbaev myrza múnayly ólkedegi azamattardyng múnyna bey-jay qaramaugha tiyis. Sebebi, Janaózen halqynyng jýrektegi jarasy әli jazyla qoyghan joq...

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz

17 pikir