Osydan 15 jyl búryn qabyldanghan elimizding Konstitusiyasy ekonomikanyng kóptegen salalaryna naryq talaptaryna say damugha jol ashqany mәlim. Elbasynyng ózi talay mәrte aitqanday, kәsipkerlik salasy - el damuyna eleuli ýles qosatyn quatqa ie bolugha tiyis. Mynau órkendegen Batys memleketterinde biznes ekonomikanyng 70-80 payyzyn alady. Yaghny búl saladan týsken tabys ta qomaqty, onda nәpaqa tauyp jýrgen júmysshylar da jetkilikti. Qazirde bizding oblysymyzda da kәsipkerlikting tynysyn keneytu baghytynda aitarlyqtay ister atqaryluda. Áriyne, olardyng nәtiyjesi de joq emes.
Derekterge kóz salsaq, biylghy alty aida oblys kóleminde kәsipkerlik nysandarynyng sany byltyrghy jarty jylmen salystyrghanda 3,6 payyzgha kóbeygen. Shaghyn jәne orta kәsipkerlik salasynda júmys isteytin adamdar boyynsha da bizding oblys respublikalyq ortasha kórsetkishten asyp túr. Qazirde múnda 92 myngha juyq maman tabys tabuda. Aghymdaghy jyldyng jartysynda jergilikti biznes oryndary 38,9 mlrd. tengening tauaryn óndirip, qyzmetin kórsetken. Búl jaghynan aimaqtyng ýlesi elimiz boyynsha joghary dengeyden tabylyp otyr.

Osydan 15 jyl búryn qabyldanghan elimizding Konstitusiyasy ekonomikanyng kóptegen salalaryna naryq talaptaryna say damugha jol ashqany mәlim. Elbasynyng ózi talay mәrte aitqanday, kәsipkerlik salasy - el damuyna eleuli ýles qosatyn quatqa ie bolugha tiyis. Mynau órkendegen Batys memleketterinde biznes ekonomikanyng 70-80 payyzyn alady. Yaghny búl saladan týsken tabys ta qomaqty, onda nәpaqa tauyp jýrgen júmysshylar da jetkilikti. Qazirde bizding oblysymyzda da kәsipkerlikting tynysyn keneytu baghytynda aitarlyqtay ister atqaryluda. Áriyne, olardyng nәtiyjesi de joq emes.
Derekterge kóz salsaq, biylghy alty aida oblys kóleminde kәsipkerlik nysandarynyng sany byltyrghy jarty jylmen salystyrghanda 3,6 payyzgha kóbeygen. Shaghyn jәne orta kәsipkerlik salasynda júmys isteytin adamdar boyynsha da bizding oblys respublikalyq ortasha kórsetkishten asyp túr. Qazirde múnda 92 myngha juyq maman tabys tabuda. Aghymdaghy jyldyng jartysynda jergilikti biznes oryndary 38,9 mlrd. tengening tauaryn óndirip, qyzmetin kórsetken. Búl jaghynan aimaqtyng ýlesi elimiz boyynsha joghary dengeyden tabylyp otyr.
Mamandar biznes salasynda ósimning payda boluy qarjylyq instituttardyng qoldauynan degen úigharym aitady. Byltyr «Damu-aymaqtar» baghdarlamasy boyynsha jalpy qúny 1 mlrd. 270 mln. tengeden asatyn 44 joba qarjylandyrylghan. 2010 jyly «Qazagro» holdingi boyynsha oblys budjetinen 100 mln. tenge auyl sharuashylyghynda júmys isteytinder kәsipkerlerdi qoldaugha bólinip otyr. Búl rette auyldaghy shaghyn jәne orta kәsipkerlikke jatatyn 12 biznes-jobany jyldyq ósimi 9,5 payyz bolatyn jenildetilgen nesiyemen qamtamasyz etu josparlanghan. Byltyr atalmysh baghdarlama boyynsha nesiyeler 10,5 payyzdyq mólsherlememen berilgen bolatyn. Býgingi tanda aimaghymyzda kәsipkerlikting birneshe týri óristeude. Sonyng ishinde nesiyeni eng kóp alghany - sauda-sattyq salasy (barlyq nesiyening 41 payyzy), qyzmet kórsetu - 22 payyzdy alsa, auyl sharuashylyghy - 17 payyzgha ie bolghan.
Ayta keterligi, Preziydentting biylghy Joldauynda tapsyrylghanday, daghdarystan keyin kәsipkerlikti onaltu baghytynda irgeli sharalar qolgha alyndy. Oblys kәsipkerlik jәne ónerkәsip basqarmasynyng mәlimetine sýiensek, «Biznesting jol kartasy-2020» baghdarlamasy ayasynda Pavlodar oblysyna respublikadan 657,3 mln. tenge qarjy bólingen. Sonyng ishinde jeke kәsipkerlikti qoldaugha berilgen qarjynyng jartysyna juyghy kәsipkerlerding búryn alghan nesiyelerining payyzdyq mólsherlemelerin subsidiyalaugha baghyttalsa, 93,8 mln. tengesi talay kәsipker ýshin qolbaylau bolyp kelgen mәsele - nesiyelerdi kepildendiruge arnalghan. Sonymen qatar, 94 mln. tengeni ónirde eksportqa beyimdelgen óndiristerdi qúrugha júmsau belgilengen.
Qazirde jergilikti biylik shaghyn jәne orta biznesti órkendetu ýshin kezdesetin әkimshilik kedergilerdi de joigha belsendi qatysuda. Memleketting qoldauymen biznes salasy algha qadam basatyn bolsa, ekonomikamyzdyng tamyryna qan jýgirgenning belgisi bolmaq. Múnday quatty qoldaudy kәsipkerler Ata Zanymyzdyng arqasynda tanyp otyrghany anyq.

Núrbol JAYYQBAEV.