Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Mәiekti 11642 0 pikir 27 Nauryz, 2015 saghat 11:38

GhYLYMY BASYLYMDAR TILDI BYLYQTYRYP BOLDY

Men Qazaqstan Respublikasy ghalymdarynyng «batyrlyghyna» tang qalamyn... Eshnәrseden qorqu, taysalu degendi bilmeydi. Ásirese, qoghamdyq ghylym salasyndaghylar. Olardyng basym kópshiligi «dәl osynday», «kórdim», «oqydym», «tanystym» dep «jazghan» (dúrysy qúrastyrghan nemese «vstaviyl» degendey núsqada) «ghylymiy» júmystarynda san joq!

Onday júmystardyng basym kópshiligi kórshi elding ghylymy enbekterinen ózderi audarghan nemese aqygha audartqan bir dýniyeler... Qúrastyrylghan júmystar da ghylymy enbekter tizimine kirgizilip, sanalyp, sol ýshin halyqtyng baylyghynan belgili qarjy-qarajat alynyp ta jatyr. Qúrastyrylghan júmystardy «jariyalaugha bolady, qúndy» dep qabyldap jatqan basylymdar da jetkilikti. Osynday tәjiriybeden sanaly da sapaly dýnie tuyp, qazaqstandyq ghylymnyng damuy mýmkin be?

Qazaq tilindegi ne audarma enbekterding jәne olardy jariyalaytyn ghylymy basylymdardyng sapasy osy maqalanyng obektisi bolyp tabylady. Maqalada qateler sol kýiinde, olardyng birde-bir pozisiyasy ózgertilmey berildi. Jalpy jәne ghylymy etika talaptaryna say, birde-bir avtordyng aty-jóni kórsetilmedi. Qyzyghushylyq bolyp jatsa, olargha qol jetkizu qiyn emes.

Jogharyda kórsetilgendey, mysal esebinde qoghamdyq ghylymdar basylymdary alyndy. Maqala bizding «ghalymdargha» úsaq-týiektik bolyp kórinui mýmkin. Biraq osy maqalada kórsetilgendey, qate-kemshilikterdi magistranttarmen qatar dosentterdin, doktorlardyn, tipti akademikterding de enbekterinen kezdestiruge bolady!

Maqala mysaldary retinde olardyng ataulary men qoldanylynghan әdebiyetter tizimi ghana alyndy. Sondyqtan mәtindegi qatelerding basym kópshiligi tyng kýiinde qaldy. Oghan qosa, keltirilgen mysaldar qazaq tiline sәikestigi túrghysynan ghana qarastyryldy. Osy maqalalar men basylymdardaghy qatelerding kóptigi sonsha, bir ghana maqalanyng qúqyqtyq, filologiyalyq, ekonomikalyq jәne t.s.s. aspektileri birneshe ghylymy maqalanyng obektisi bola alady.

Sany joq qateler ishinde adasyp ketpeu ýshin olardy keste týrinde bergen oryndy dep sanadym (talap boyynsha rettik nómiri boluy qajet, biraq «birinshi ne ekinshi qate» degen orynsyz bolar). Olardy jýielep beruge de bolatyn edi, mysaly, audarma, stilidik, kóshirme, avtorlyq qúqyqty búzu jәne t.s.s. negizder boyynsha. Biraq onday jaghdayda, basty obekt – ghylymy basylymdar nazardan tys qalyp qoyady. Al olardy, yaghny qatelerdi, oqtay boratyp jatqan basylymdardy ghylymgha qatysy bar kópshilikke tanystyru qajet. El ózining «qaharmandaryn» biluge tiyis!

Oqyrmangha týsinikti boluy ýshin kezdestirilgen qatelerding keybireuleri, onyng ózinde de, maqala taqyryby – andatpa – týiin sózder – әdebiyetter tizimine ghana qatystylary kórsetildi. Sonymen qatar, keybir mysaldargha oqyrmannyng kózin jetkizu ýshin, orys tilindegi núsqasy da qosa berildi.

Osy maqalany jazugha «Pravovaya reforma v Kazahstane» jurnaly sebep boldy. Onyng 2013 jylghy № 3 (63) sanyndaghy orys tilindegi maqalalargha berilgen ghylymy kategoriyalar apparaty men qyzmettik aqparattardyng qazaq tilindegi núsqalarynda sapa degen atymen joq! Al qazaq tilindegi keybir mәtinder men sóilemderdi tildi qorlau deuge túrarlyq!

Búl jurnaldyng talaptarynda annotasiya (andatpa) joq, rezume ghana kórsetilgen. Barlyq maqalalargha audarmashy mashina qosa salghan «Búlaqty sózder» degendi eshkim týsinbeydi. Jiberilgen qatelerding kóptigi sonsha, olardy tizip beruge mýmkindik joq! Onda mynaday qateler kezdesedi (mәtin boyy erekshe kórsetken men. – N.P. Keltirilgen mysaldardyng barlyghy qate, sondyqtan olardyng bәrin erekshe kórsetu qajet. Múnday maqaladan, mysaldardan printerding boyauy qymbat!):

Qateler

Týsinikteme

«Konstitusiya – qogham men memleketting damu strategiyasyna negiz»

Taqyryp qazaqsha emes. Qazaqstan Respublikasy Konstitusiyalyq Kenesi úiymdastyrghan halyqaralyq ghylymiy-praktikalyq konferensiya turaly aqparat. Búl is-sharanyng dúrys taqyryby Konstitusiyalyq Kenesting veb-saytynda ornalastyrylghan

Andatpa: avtor parlamentting qyzmetining ber kózqaras onyng konstitusiyalyq mәrtebesining qaraydy, neden onyng atqaratyn qyzmetterining býktetiledi jәne qúzyr, ana bolonyng ókildigining sovokupnosti.

Búlaqty: sózder: parlament, parlamenttik tekseristing instituty, zakonodatelinye atqaratyn qyzmetterim.

Birinshiden, andatpa ghylymy maqalanyng aldynda beriledi. Ekinshiden, múnday mashinalyq audarma qazaq tilin qorlau bolyp tabylady! Qos nýkte dúrys qoyylmaghan. Búl mәtindegi dúrysy – nýkte!

... qúqyqtyng ortaq ústanymdary

Qate audarma

Andatpa: avtor pravopriymeneniya mәselelerin ara qatynas qúqyqtyng jәne adamnyng erkindigining jýzege asuy beybit publichnyh is-sharanyng jasara sharttar qazirgi búqarashyl memleketting qaraydy.

Búlaqty sózder: azamattyng qoghamynyn, publichnye beybit is-sharalar, sayasy qúqyqtar.

Mashina audarmasy – qazaq tilin qorlau!

Búl mәtindegi dúrysy – nýkte!

Andatpa: avtor memleketpen jәne ara shenber kepildi zandy kómekting okazaniya býktetil- jaghdaydy saralaytyn .

Búlaqty sózder: advokatura, zandy kómek, aqshaly ótem, RK konstitusiyasynyn, advokat-qorghanshy, advokat-ókil.

Mashina audarmasy – qazaq tilin qorlau! Búl mәtindegi dúrysy – nýkte!

Andatpa: avtor memlekettilikti siyaqty basty bәsti turaly ózining keleshegining oila- kóringen halyq ýshin qaraytyn. Aytylmysh úghymnyng tarihy analizy memlekettik qyzmetting evolusiyasin sezu qoyady.

Búlaqty sózder: qúqyqtyqtyng memlekettik qyzmetting qalyby, úiymdyq, iydeologiyalyq, sayasy jәne praktikalyq memlekettik qyzmetting aspektteri.

26-bettegi osy mәtin 29-bettegi basqa avtordyng ózge taqyrypqa jazylghan maqalasynda dәl qaytalanghan. Avtorlyq tәsil me, әlde basylymnyng qulyq tәsili me, belgisiz

Andatpa: avtorlar mәselening pravopriymeneniya ara qatynas tyndyrymdy qylmysty toptyng mýshelerinin, auqymdylyqtyng onyng aiqynda- jәne kýrdelilikting zertte- jәne qarsylastyq ýshin qaraydy.

Búlaqty sózder: tyndyrymdy aiypkerlik, kólenkeli ekonomika, pәreleu, ash kóz-saramjal- saran qylmystar.

Mashina audarmasy – qazaq tilin qorlau!

Avtor ókildikting jәne zannamanyng shamasynyng qoldanysynyng qúqyqtyng artynyng auqymyn ara sharttar tótenshe jaghdaydyng jaryqtandyrady.

Mashina audarmasy – qazaq tilin qorlau!

... sha alghashqy miyneraldyq jәne tehnogendi vtorichnogo shiykizat keshendi óndeu stati kerek, alu qoy- qúndy komponenty jәne material men biyik ýste- qún.

Mashina audarmasy – qazaq tilin qorlau!

 

Búl qateler, enbekti ghylymy resimdeuding bir kishigirim bóligi ghana, tek tildik mәseleleri. Ózge sipattaghy qatelerdi saralau maqala obektisine jatpaydy, biraq olardyng da mólsherine shek jetpeydi...

Kelesi mysaldar Ál-Faraby (dúrysy – әl-Faraby bolar!) atyndaghy Qazaq Últtyq uniyversiytetining keybir ghylymy basylymdarynan alyndy. Ókinishke oray, múnda da qateler jetkilikti. Taldanghan (shyndyghynda bir ret oqylghan, eger naghyz tildik taldaudan ótse, mәtinderden eshtene qalmas edi!!!) «Ekonomika» seriyasynyng 2013 jylghy № 5 (99) sanynda kóptegen qateler maqalalar taqyryptarynda da jiberilgen. Mysaly:

K zadache parametricheskoy optimizasiy transfertnyh klasterov / Transferttik klasterlerding parametrlik optimaldau esebine

Maqalanyng qazaq tilindegi taqyrybynda ýilesim joq

Taldap aytqanda: Qazaqstanda qoldanugha ynghayly taldau әdisterding erekshelikteri, halyqaralyq tәjiriybede paydalanatyn taldau әdisterding bizding otandyq jaghdayymyzgha keybir kelispeushilikteri kórsetilgen.

Sóilem ýilespeydi

  1. Tarasevich L.S., Grebennikov P.IY., Leusskiy A.I. Makroekonomika: uchebniyk. – 6-e izd., ispr. y dop. – M.: Vysshee obrazovaniye, 2006. – 654 s.

  2. Ashimov A.A., Borovskiy Yu.V., Niyjegorodsev R.M., Novikov D.A., Saylaubekov N.T., Sultanov B.T. Makroekonomicheskiy analiz y parametricheskoe regulirovanie na baze modely maloy otkrytoy ekonomiykiy // Vestnik ekonomicheskoy integrasii. Tom 1, №7. – M.: OOO «Integrasiya», 2000. – S.7-18.

  3. Statisticheskiy ejegodnik Kazahstana. Agentstvo RK po statistiyke, 2000-2012 gg.

 

References

  1. Tarasevich L.S. Grebennicov P.I. Leysky A.I. Macroeconomic: Uchebnik. – 6-e isd. – M.: Visshee obrasoanie, 2006, – 654 c.

  2. Ashimov A.A., Borovsky Y., Nizhegorodcev R.M., Novikov D.A., Sailaubekov N.T., Sultanov B.T. Makroeconomicheski analiz I parametricheckoe regulirovanie na base modeli maloi otkrytoi ekonomiki// Vestnik ekonomicheskoi integratsiintegratsi. T. 1, №7,Moskva: OOO «Inegratsia», 2000. – S.7-18.

Ctatisticheski ezhegodnik Kasakhstana. Agenstvo RK po statistike, 2000-2012 g.g.

Qazaq tiline tikeley qatysy bolmasa da kórsetip otyrmyn, óitkeni osynday qateler barlyq júmystarda kezdesedi. Ádebiyet tizimin resimdeudegi qatelikter erekshe kórsetilgen. Olardy qate jasaudyng ýlgisi dep týsinu qajet!?

  • Lawrence E. Raffalovich , Shannon M. Monnatb jәne Huishien Tsa (2009) [7] jýrgizgen zertteuleri barysynda anyqtalghanday;

  • Pierre Fréchette [7] aituy boyynsha;

  • Sarah O’Hara men Michael Gentile ózderining «Household Incomes in Central Asia: The Case of Post-Soviet Kazakhstan» [8] zertteulerinde 2000 jyldan beri Qazaqstan ekonomikasynyng ósimin orta eseppen 10% sipattaydy

«Shala» ne «botqa» sóilem

7. Lawrence E. Raffalovich , Shannon M. Monnat, Hui-shien. Family income at the bottom and at the top: Income sources and family characteristics // Research in Social Stratification and Mobility 27 (2009) 301-309.

8. Pierre Fréchette. Opredelenie faktorov raspredeleniyya dohoda//http://www._thecanadianencyclopedia.com/index

9. Sarah O’Hara, Michael Gentile Household Incomes in Central Asia: The Case of Post-Soviet Kazakhstan// Eurasian Geography and Economics, Volume 50, Number 3, May-June 2009, P. 327

Aldynghy joldaghy enbekterdi resimdeu mysaldary.

Ghylymy enbekteri kýmәn tudyrmaytyn qazaqstandyq bir kózden kóshirilgenge úqsaydy

Últtyq ekonomikany innovasiyalyq damytu jaghdayyndaghy qazaqstandyq mazmúnnyng damuy / Razvitie kazahstanskogo soderjaniya v usloviyah innovasionnogo razvitiya nasionalinoy ekonomikiy

Naqty audarmagha úqsamaydy

Ónerkәsiptik kompaniyanyng bәsekelestik qyzmetin taldau jәne naryqqa shyghu strategiyasyn taghayyndau / Analiz konkurentnoy deyatelinosty promyshlennoy kompaniy y razrabotky strategiy vyhoda na rynok

Dúrys audarylmaghan

Konsepsiya y metodologiya razrabotky sistemy kontrollinga... / ... kontrolling jýiesin zerttemeleu әdistemesi jәne konsepsiyasy

Búl da sonday

Law of Republic of Kazakhstan from July 21, 2011

«Law on Taxes and other obligatory Payments to the Budget»

Qazaqstanda aghylshyn tilinde zang qabyldanbaydy, sondyqtan audarma emes, latyn tilinde resimdeu ghana qajet shyghar, onyng ózinde ol ózekti bolsa

Konsepsiya upravleniya chelovecheskimy resursamy v sravneniiy s konsepsiey upravleniya personalom /Adam resurstaryn basqaru jәne qyzmetkerlerdi basqaru konsepsiyalardyng ayyrmashylyqtary

Dúrys audarylmaghan

Qonaqýy qyzmetinde tútynushylardyng minez-qúlqyn marketingtik zertteu / Marketingovye issledovaniya povedeniya potrebiyteley gostinichnyh uslug

Dúrys audarylmaghan. Orys tilindegi núsqasy dúrys siyaqty

Opyt vstupleniya Kitaya v VTO: tendensiy ekonomicheskogo razvitiya / Qytay memleketining BSÚ-gha kiru tәjiriybesi

Dúrys audarylmaghan jәne tolyq emes

Veselov P.V., Galakov V.I. / Vesolov PV, the Galaxy VI

V.I. Galakov nesimen kinәli boldy eken?

 

Kelesi mysaldar da osy oqu ornynyng ghylymy basylymy – «Zang seriyasy» jurnalynan, atap aitqanda 2013 jylghy № 1 (65) sanyndaghy materialdardan alyndy.

Memleket pen qúqyq teoriya jәne tarihy

Ýilesimi joq atau

«Ál-Faraby atyndaghy Qazaq últtyq uniyversiyteti» jәne «Abay atyndaghy Qazaq últtyq uniyversiyteti»

Eki avtordyng qaysysy qate jibergen?

Zimanov S.Z. Gosudarstvo y kontrakty v sfere neftyanyh operasiy. – Almaty, 2007. – S. 123.

Basin i.G. Zashita prav negosudarstvennyh uchastnikov grajdansko-pravovyh obyazatelistv s gosudarstvom. // Yurist, №8. – 2004. – S.12.

 

Ref

Zimanov S.Z. Civitatis et contractibus in agro oleum operations. – Almaty, MMVI. P.123.

Basin Yu.G.cinium non-statu histriones civilis rerum habent immunitatem rei publicae. / / Postremo iurisconsultus, VIII. - MMIV. - C.12.

 

Manyzy joq, biraq talap etiletin «References» qay tilde oryndaluy qajet? Dúrysy –latyn әripterimen «transliyterasiya» arqyly beru shyghar. Bireuleri aghylshyn tiline, al keybireuleri latyn tiline audarylghan. Tipti júmys kólemin rim sifrlarymen kórsetu de bar. Múnyng maghynasy nede jәne kimge manyzdy?

  • 6M030100 «Zantanu» mamandyghynyng 1 oqu jylynyng magistranty;

  • Qazaq innovasiyalyq gumanitarlyq zang uniyversiyteti, 3-kurs doktoranty;

  • I. Jansýgirov atyndaghy Jetisu memlekettik uniyversiytetining 2-kurs magistranty;

- I. Jansýgirov atyndaghy JMU, qúqyqtanu mamandyghynyng 2-kurs magistranty;

  • I. Jansýgirov atyndaghy JMU, zang fakuliteti;

  • JGU iymeny I. Jansugurova, m.I.n., st.prepodovateli;

- doktorant PhD 3 kursa yuridicheskogo fakuliteta;

- Doktorant PhD 3 kursa kafedry teoriy y istoriy gosudarstva y prava, konstitusionnogo y administrativnogo prava;

- JGU iym. I. Jansugurova, yurisprudensiya, magistrant;

  • Taldykorganskiy gosudarstvennyy uniyversiytet iymeny Djansugurova, magistrant yuridicheskogo fakuliteta;

- Sýleymen Demiyrel atyndaghy uniyversiyteti f.gh.k. dosent, Qazaqstan, g. Almaty;

- k.f.n., st. prepodavateli Kazgos jenPU;

- k.f.n. i.o. dosenta KazGos JenPU;

- QazMemQyzPU-dyng agha oqytushy;

- Halyqaralyq biznes uniyversiyteti p.gh.k. dosent, Qazaqstan;

  • әl-Faraby atyndaghy QaZÚU-dyng f.gh.k., dosent

Birizdilik qajet shyghar!

Normativtik-qúqyqtyq aktiler turaly 1998 j. nauryzdaghy №213-1 Qazaqstan Respublikasynyng Zany (2011.15.07. berilgen ózgerister jәne tolyqtyrularmen)

Dәl osylay resimdelgen zang joq!

Konstitusiyalyq jәne әkimshilik qúqyghy

Ýilespeytin úghym

Ádebiyetter

  1. «Qazaqstandy demokratiyalandyrudyng jana kezeni – erkin demokratiyalyq qoghamdy jedel damytu» – Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti N.Á. Nazarbaevtyng Qazaqstan Respublikasy Parlamenti palatalarynyng birlesken otyrysynda sóilegen sózi (Astana, 2007 jylghy 16 mamyr) // IS Paragraf.

  2. Baydelidinov D.L., Baymahanova D.M. N.A. Nazarbaev – Konstitusiya Kazahstana – triumf demokratiy //Materialy mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferensii, posvyashennoy 10-letii stolisy «Astana: triumf Kazahstana y ego liydera. – Almaty: Qazaq uniyversiyteti, 2008. – S.245.

  3. «Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyasyna ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» 2007 jylghy 21 mamyrdaghy № 254-III Qazaqstan Respublikasynyng Zany // IS Paragraf

 

  1. "Qazaqstandy demokratialandyrudun Zhana kezeni – Erkin demokratialyq qoghamdy zhedel damytu" - Qazaqstan Qazaqstan Respublikasynyn Prezidenti N.Á.Nazarbaevtyn Respublikasy Parlamenti palatalarynyn birlesken otyrysynda sóylegen sozi (Astana, 2007 zhylghy Mamyr 16) / / IP Section.

  2. Baideldinov DL, DM Baymahanova Nazarbayev – Kazakhstan’s Constitution – a triumph of democracy // International scientific-practical conference dedicated to the 10th anniversary of the capital "Astana: triumph of Kazakstan and its leader. – Almaty: Kazakh university, 2008. – P.245.

  3. "Kazakstan Respublikasynyn Konstitutsiasyna ózgerister changed tolyqtyrular engizu tyraly» 2007 zhylghy 21 mamyrdaghy number № 254-III Qazaqstan Respublikasynyn Zany / / IP Section.

Tizim kemshilikterdi kórsetu ýshin tolyq berilip otyr. Búl jerde de «References» mәselesi! Jýiesiz, qazaq әripteri saqtalghan «botqa» audarma! Arasynda aghylshyn tiline audarylghan sózder de bar. Múnday masqara kimge kerek? Osynday derekterding ghylymy manyzy bar ma?

Qazaqstan Preziydenti N.Á. Nazarbaev 2012 jyly 27 qantardaghy «Áleumettik-ekonomikalyq janghyrtu – Qazaqstan damuynyng basty baghyty» atty Qazaqstan halqyna Joldauy. 27.01.2012. BNEWS.KZ.

Talapqa say emes resimdeu

Prestupnosti: «boriba» ily «mehanizm protivodeystviya» / Qylmys «qylmystylyqpen kýres» jәne «qylmystylyqqa qarsy әreket mehanizmi

Dúrys audarylmaghan taqyryp

«Introduction», «Main body» jәne «Conclusions»

Orys tilindegi maqalanyng qúrylymdyq birlikterine aghylshyn tilindegi ataulardyng qajeti qansha?

Inshakov SM. / Inshakov C.M.

Ghalym aty-jónining aghylshyn tilinde osylay resimdelui mýmkin be?

Moskalkoea –T.N. Etika ugolovno-prosessualinogo dokazyvaniya. –M., 1996. –S. 35-36 // Vestnik Moskovskogo gosudarstvennogo uniyversiyteta. Seriya 11.

Internetten osylay kóshirilgen bolar!

Resimdelui de qate!

Priymenenie prinsipa verhovenstva prava v administrativnom sudoproizvodstve / Ákimshilik sot óndirisindegi qúqyq basymdylyq qaghidasyn qoldanu

Maqalanyng taqyryby qate audarylghan!

Osy aytylghandardan eriksiz qorytyndy shyghady da, ony R.D. Ashirov kelesidey mәtinde úsynady: « Qylmystyq proseste ... bas tartu qajet» [68, s. 72].

Jay kóshirilgen! Ádebiyetter tiziminde joq! Internet materialy bolar! Tizimde bar bolghany 13 kóz kórsetilgenine qaramastan, maqala mәtininde 35, 63, 64, 66, 69, 70, 72, 73, 74-kózderge silteme berilgen!

5 Ugolovnoe pravo Kazahstana (Osobennaya chasti): uch. dlya VUZov / pod red. d.i.n., prof. I.I. Rogova y k.y.n., prof. S.M.Rahmetova – Almaty: TOO «Baspa», 2001.

6 Otchet Komiyteta po pravovoy statistiyke y spesuchetam pry Generalinoy prokurature RK za 2006 god. Arhiv Prokuratury Akmolinskoy oblastiy.

 

5 Criminal Law of Kazakhstan (Special Section). Ouch. For high schools, ed. Doctor of Law, Professor., II Rogov and Ph.D., prof., S.M. Rahmetova – Almaty, LLP «Baspa», 2001.

6 Report of the Committee on Legal Statistics and spetsuchetam the Prosecutor of the Republic of Kazakhstan in 2006. Archive Prosecutor Akmola region.

Oqulyqtyng aghylshyn tiline audarylghany turaly mәlimet joq. Sonymen qatar, aghylshyn tilinde «Ouch» jәne «spetsuchet» degen sózder joq shyghar!

II Rogov belgili zanger, al S.M. Rahmetova degen kim?

- Esirtki, jýikege әser etetin ziyandy zattardy qúqyqtyq retteudin mәseleleri / Problemy pravovogo regulirovaniya narkoticheskih sredstv kak vrednyy element, vozdeystvuyshiy na psihiku cheloveka;

- jýike, apiyn, kóknәr / drug, nerve opium, poppy / nerv, opiumnyi, mak;

- tilikten sýt tәrizdi (lateks) aghyp shyghady;

- Esirtki zattardy tútynugha kóndirumen kýresting qylmystyng qúqyq jәne krimiynalogiyalyq problemalary;

- Esirtki qazirgi zaman kelesi. / Drugs, today’s and future era

Zanger maman jazghan deuge bola ma?

- Qazaqstan Respublikasy Konstitusiyasy. – 30 tamyz 1995.;

- Nazarbaev N. Á. Qazaqstan-2030;

- Qazaqstan Respublikasynyng qylmystyq kodeksi 1997 jylghy 16 shildedegi №167 Kodeksi;

- Criminal code of the Republic of Kazakhstan 16 july 1997 year N code 167

Ghylymy resimdeuden habary joq «ghalym» qúrghan tizim!

- Úiymdasqan qylmystylyqtyng qazirgi tandaghy kórinisi / Sostoyanie organizasionnyh prestupleniiy na sovremennom etape;

- Ghylymy júmystyng maqsatyna sәikes úiymdasqan qylmysty anaghúrlym tiyimdi týrde aldyn alu jәne oghan qarsy kýres isindegi yntymaqtastyqqa jәrdemdesu bolyp tabylady;

- QR Jogharghy Soty 21.06.2001 kýngi

- In the article general obekty is considered;

- Translation direction is not correct

Múnday mәlimetterdi ghylymnan habary joq «ghalym» jazghan shyghar! Ony jariyalaghan basylym da sonyng ainalasynda!

«Translation direction is not correct» degen maqala taqyryby ma, әlde mashinanyng jauaby ma?

Osy sóilemdi maqalamdaghy barlyq mysaldargha qoldanugha bolady! Búl –bizding «ghalymdargha» berilgen bagha siyaqty!

- QR Konstitusiyasy. – 30 tamyz 1995;

- QR Qylmystyq kodeksi 16 shilde 1997;

- QR Criminal code on 16 july 1997

Ghylymy resimdeuden habary joq «ghalym» qúrghan tizim!

Pravovye aspekty sosialinoy deyatelinosty ukrainskogo gosudarstva po zashiyte semiy / Ukraina memleketining әleumetti qyzmetining qúqyqtyq aspektileri

Ukrainalyq avtorlardyng orys tilindegi enbekterin qazaqshagha audara almaghan kimder: audarmashylar ma әlde basylym mamandary ma?

1 Qazaqstan Respublikasynyng 1-Konstitusiyasy. 1995. – 30 tamyz ózgeris jәne 2007 21 mayynyng tolyqtyrularlarymen. Almaty: Zanger, 2007.

2 Qazaqstan Respublikasynyng azamattyng kodeksining ózgerispen jәne tolyqtyrularlarmen 1995 g. 31 tamyzynan, 2007 g. 7 tamyzynyng «Zanger» degen baspa 2007 g. Almaty.

3 Basin Yu.G. Azamattyng qúqyghy. – Almaty: Zanger, 2000.

4 Diydenko A.G. Azamattyng qúqyghy. Ortaq bólik. Dәristing kursy. «Núr – tyghyzdauysh». – Almaty. 2006.

5 Chigir V.F. Fizikalyq jәne zandy bet siyaqty azamattyng qúqyghynyng subektteri. – Minsk, 2000.

6 Azamattyng qúqyghy: oqulyq. Ch. II / red. Astyna A.P. Sergeevtin, n.K. Tolstogo. M., 1997.

7 Azamattyng qúqyghynyn: bólik eki. Mindetteushi qúqyq: Otv. dәrisinin/ kursy. red. O.N. Baqshalardyn. M., 1997. S. 161.

8 Azamattyng qúqyghynyn. Oqulyq. Obsh astyna. Red. A. G. Kalpina. Ch. 2. M. – 1999 g. irist.

 

Maqala avtorynyng biliktiligi kýmәn tudyrady. Audarma týgili resimdeuden habary joq múnday mamannan ne kýtuge bolady? Mashina audarmasyn basylymnyng qabyldauyna jón bolsyn!

«Azamattyq qúqyqtyn» «Azamattyng qúqyghyna» aynalghanyn shatastyrudyng ózi «erlik»! Al belgili kenestik/reseylik zanger O.N. Sadikovty

«O.N. Baqshalargha» ainaldyru baryp túrghan qúqyq búzushylyq әri soraqylyq!!!

Búl tizimdegi dúrysy sandar men nýkteler ghana!!?

Kazahstanskaya pravda / Kazakhstan truth. July 10, 2012

«Boyaushy ... » degenning reti kelip túr!

Enbek qauipsizdigin qamtamasyz etu jәne әleumettik qorghau mәselesi jóninde S.S. Sartaevtyng oi-pikirleri / Nekotorye vzglyady Sartaeva S.S. po voprosam obespecheniya bezopasnosty truda y o sosialinoy zashiyte naseleniya

Eki tilde de qatelik bar!

1 Lәyla Bayshina. Prava cheloveka y sbalansirovannoe razvitiye// Zang jәne Zaman. – 2006. – 35 s.

2 Kiysiylev I. Ya. Sravniytelinoe y mejdunarodnoe pravo: uchebnik dlya vuzov. –M: Delo, 1999. – 127 s.

3 Kiyselev Ya. L. Ohrana truda po sovetskomu trudovomu pravu. – M.: Gosurizdat, 1962. – 126 s.

 

1 Lәula Baishina. Human rightes and the balanced development of the // Zan zhane Zaman. – 2006. – 35.

2 Kiselev I.Ya., Comparative and international law. Textbook for high scools. – M. Sase,1999. – 127 p.

3 Kiselev I.Ya., Protection of labor in soviet labor law. – Moscow: Gosyurizdat, 1962. – 126 r.

Ghylymy resimdeuden habary joq «ghalym» qúrghan tizim! Ýsh tilde de qate bar!

Kiyselevter ekeu bolar!

Nazarbaev N. Qazaqstan -2030: "Barlyq qazaqstandyqtardyng ósip-órkendeui, qauipsizdigi jәne әl-auqatynyng artuy": El Preziydentining Qazaqstan halqyna Joldauy. – Almaty: Bilim, 1998. – 3-96 bb.

 

N. Nazarbayev Kazakhstan -2030: "Barlyq qazaqstandyqtardyn ósip-órkendeui, qauipsizdigi zhane әl-auqatynyn Artois: El Prezidentinin Kazakhstan halqyna Zholdauy. – Almaty: Bilim, 1998. – 3-96 bb.

Búl da sonday sapada!

 

Arens E.A., Lobbek Dj.K. Audiyt. Per. S angl.// Seriya po buhgalterskomu uchetu y auditu /Gl.red. Ya.V. Sokolov. –M.: Finansy y statistika, 1995. – 557 s.

 

Arens, EA, JK Lobbek The audit, Trans. With Eng. / Series on Accounting and Auditing / Ch. Ed. Y. Falcons. – Moscow& Finances and Statistics, 1995. – 557 p.

Aghylshyn tilindegi enbekke «References» jazghan avtor ghalym emes, «boyaushy» bolar! Oghan

«Ya.V. Sokolov / Y. Falcons» degen audarma ýshin «akademiyk» ataghyn beru qajet!!!

TMD elderining adam saudasyn jazalaudyng zannamasy jәne tartu әdisterin qoldanu sharalary / Sposoby y metody verbovky y zakonodatelistvo, predusmatrivaishee nakazanie za torgovlu ludimy v stranah SNG

Eki tilde de qatelik bar!

Qazaqstan Respublikasynyng zanyna saykes kompiuterlik qylmystardyng subektivti belgilerin anyqtau mәseleleri

Qate audarma

Ekonomikalyq qylmystar ayasyndaghy múnayly gazdy keshen Qazaqstan Respublikasynyng zannamasy boyynsha

Qate audarma

Qalyptasqan memlekettik jana qylmystyq-sayasy baghyt

Qate audarma

Sot biyligin jýzege asyrudyng formasy retinde sotqa deyingi qylmystyq is jýrgizudegi sottyq baqylaudy qarastyru

Qate audarma

Azamattyq isting negizgi kórsetkishi memlekettik satyp alu súraqtary boyynsha

Qate әri ýilespeytin audarma

Belorus, Qazaqstan jәne Resey zannamasynyng garmonizasiyalau

Orfografiyalyq qateler jiberilgen. Qate әri ýilespeytin audarma

Jer qoynauyn paydalanu salasyndaghy jalpy minezdeme jәne ekologiyalyq tәuekelderding jalpy sipattamasy

Qate audarma

Halyqaralyq qúqyq normalarynyng qorshaghan ortany qorghau salasyndaghy zannamalary, onyng ishinde óndiristik qaldyqtarmen lastanu

Dóreki qate әri ýilespeytin, tolyq emes audarma

Qazaqstan Respublikasynda jeke menshikti moyyndaudyng jәne onyng memlekettik jeke menshikpen tendestiruding zannamalyq ýrdisining erekshelikteri

Qate audarma

Preobrajennaya stepi – Alma-Ata: Kaynar, 1967

Kazansev N.D. Jer qúqyghy – M., 1971

 

Transformed steppe. – Alma-Ata: Kaynar, 1967

ND Kazantsev Jer qúqyghy – Moskow, 1971

«Formennoe izdevatel’stvo nad naukoy y yazikami!» Basqa pikir joq!

Azamattardyng qúqyghynyng Qazaqstan Respublikasynda qolayly qorshaghan ortagha qalyptasuy

Qate audarma

Qazaqstan Respublikasynyng investisiyalyq zannamasyn damytu turaly súraq

Qate audarma

Zang pәnderine oqytu oqu ýderisine qashyqtyqtan bilim beru tehnologiyalaryn engizu

Qate audarma

Jogharyda keltirilgen mysaldar sebebi zangerler men ekonomisterding tildik biliktilikterining tómendiginen deuge bolatyn shyghar. Al, «qazaq bilimining qara shanyraghynyn» til mamandary men ózge de filolog ghalymdar jazghan enbekterdegi qatelerdi qalay týsinuge bolady? Mysal ýshin alynghan «Filologiya seriyasy» jurnalynyng 2012 jylghy № 5-6(139-140) sanynda tildik kemshilikterge san jetpeydi. Mysaly:

Assosiativnyy eksperiyment kak sredstvo vyyavleniya mentalino markirovannyh konseptov yazykovogo soznaniya / Assosiativti eksperiyment tildik sanasynyng mentaldy tanbalanghan konseptilerin anyqtau qúraly retinde

Qatesi bar audarma

  • Erkek /mujchina/

  • Qónildi/veselyi/

  • Quday /bog/

  • Mәshiyne /mashina/

«Comment «jok»!»

R.A. Budagov Vedenie v nauku o yazyke: Uchebnoe posobiye. – M.: Dobrosvet-2000, 2003. – 544 s.

Kiyekbaev J. Hәzerge bashkort tele. Ufa, 2001.

Ysqaqov A.Y. Qazirgi qazaq tili: Morfologiya. – Almaty, 1991. – 385 b.

 

R.A. Budagov.Vedenie v nauku o yazike: Uchebnoe posobie. Moskva: Dobrosvet-MM, MMIII. – DXLIV p.

Keyekbaev J. Hazerge bashkort corpus. Ufa, MMI.

Yskakov A.Y. Kazirgi Kazak tili: Insecta. – Almaty, MCMXCI. CCCLXXXV b.

Ghylymy resimdeuden habary joq «ghalym» qúrghan tizim!

 

Konsept «chesti»: otrajenie nasionalinogo haraktera y kulitury v russkih y kazahskih paremiyah / "Abyroy" degen konsept: últtyq minezding shaghylysy qaramastan jәne daqyldar orys jәne qazaq paramiyalerde

Maqala atauyn dúrys audara almaghan avtor kim – ghalym ba әlde ...

Shaghylys ne, daqyl ne? Avtor «minezdi shaghylystyru» arqyly oqyrmannyn, eger ondaylar bolyp jatsa, miyn shaghylystyrmay ma?

«Chapaev y Pustota» / «Chapaev jәne Pustota» / "Chapaev and Emptines"

Taqyryp atauy nemese «Pustota» sózi qazaqshagha audarylmaydy eken!!?

Qazaq prozasynyng zerttelui (1970-1980 jyldaryndaghy enbekter negizinde

Qazaqsha emes!

.... rasskazy izvestnogo klassika sovremennoy kazahskoy liyteratury», odnim iz priznannyh klassikov kazahskoy liyteratury

Klassikterge «belgili» ne «tanymal» degen epiytetter qajet pe?

Roli sosiolingvististicheskiyh faktorov v usvoeniy russkogo yazyka kak vtorogo / Ekinshi tildi mengeru barysynda sosiolingvistikalyq faktorlardyng róli

Orys tilindegi núsqada qate jiberilgen. Qazaqshagha tolyq audarylmaghan

Qyryqbay Allabergen, Jarylqasyn Núsqabayúly, Fayzolla Orazay Qazaq jurnalistikasynyng tarihy. – Almaty, 1996. – 241 b.

Resimdeu – mәsele?

Soseriu E. 1987 . Lenguaje y polítisa // M. Alvar ed. El lenguaje polítiso. . Madriyd: Fundassiyón Friyedrich Ebert, Instituto de Sooperasiyón IYberoamerisana, 1987. P.9-31.» 159

Van Dijk T.A. Vhat is politisal diskourse analysiys? . Amsterdam, 1998

Birinshiden, avtordyng ispan tilinde joq әripterdi qaydan tapqany belgisiz!

Ekinshiden, búl –avtorlar men enbekter ataularyn qorlau!!!

Ispan jәne aghylshyn tilinde «s», «j», «y» dybystarynyng joqtyghy avtorgha beymәlim bolar!

«References» resimdeymin dep ispan jәne aghylshyn (!?) tilderindegi enbekterdi orysshalaghan avtordy til mamany deuge bola ma?

Osobennosty perevoda frazeologicheskih edinis s anliyskogo yazyka na russkiy yazyk

Til mamanynyng jazghany osy!

Bap til, sonymen birge frazeologiyanyng esebi frazeologiyalyq birlikterding sipatty belgisi, olardyng audarmasynyng ereksheligi aghylshyn tilin orysshaghy jaryqtandyratyn lingvistikalyq pәn

Qazaq tiline esh jaqyndyghy joq sózder jiyntyghy! Sonymen qatar, orys tilindegi mәtinge say emes!

Mahabbat múny / Sorrow of love

Bireui audarady, bireui audarmaydy. Bir kem audarma...

Júmaghaliyev Z.T. Shyndyq jәne kórkem әdebiyet. Oqulyq. – Qaraghandy: QarMU baspasy, 1993. – 216 b.

Zhumagaliev Zh.T. The truth and literature. Textbook. Karaganda: KarMU press, 1993. – 216 p.

Aghylshyn tilindegi núsqa shyndyqqa janaspaydy!

Elubay S. «Aq boz ýi»: Roman. – Almaty: «Jazushy», 2011. – 376 bet.

Mәtinde «Aqboz ýi». Tizimdi resimdeu ýlken mәsele?


Ghylymy basylymdardy taldau olargha qoyylatyn basty talaptardyng biri – ghylymy resimdeuding sapasyzdyghyn, olargha birizdilikting jetispeytindigin kórsetedi. Jiberilip jatqan qatelerding bәri – avtorlardyng «aqyly men ary». Qatelerding basym kópshiligi qoldanylynghan әdebiyetter tiziminde jiberiledi. Keybir qateler jýielik sipatta deuge túrarlyq. Maqalanyng ghylymy aqparattyq úghymdarynda birizdilikting joqtyghyn «týiin», «týiindeme», «rezume», «tirek sózder», «kilt sózder», «kiltti sózder», «búlaqty sózder» siyaqty dúrys/qateli núsqalar kórsetedi (búlar tek kezdestirilgender, basqa núsqalardyng bar ekeni anyq!).

Ghylymy maqalany ýsh-tórt tilde resimdeu de búl mәselege keri әserin tiygizip otyr. Mysaly, ýsh tildik talaptyng arqasynda basy birikpeytin, biraq týbi bir «Mәskeu», «Moskva», «Moskva», «Moscua», «Moscoviae», «Moskow» siyaqty núsqalar kóp kezdesedi. Ghalymdar men osy salagha jauapty memlekettik organdar men lauazymdy túlghalar ghylymy kózqarastardyng kóptiligimen, kópnúsqalylyghymen, al resimdeuding birizdiligimen kýshti ekenin týsinbeytin siyaqty... Sonymen qatar, qoldanylghan әdebiyetti transliyterasiyalaudyng da erejeleri bar. Halyqaralyq ghylymy qatynastar da, basylymdar da birizdilik sayasatyn ústanady. Oghan da kónil audaru qajet. Jas ghalymdargha transliyterasiyalau әdisterin ýiretu de artyq bolmas.

Maqaladaghy qazaq tili túrghysynan taldanghan taqyryptar men әdebiyetter tizimi olardyng barlyghynda derlik qate bar ekendigin kórsetedi. Olardy jonggha tyrysu qajet, әriyne. Sonymen qatar, ghalymdar men basylymdargha qúqyqqa nazar audaru kerek, óitkeni ghylymy enbekti resimdeuge tildik talaptarmen qatar, qúqyqtyq talaptardyng da qoyylatyny belgili. Ol da ýlken mәdeniyettilikting bir qúraushysy. Al bizde... Qazaqstannyng «batyr» ghalymdary enbekti «jazu» men qate resimdeuding qúqyqtyq saldaryn elemeytin siyaqty.

Maqalada qoghamdyq ghylym mәseleleri ghana qarastyryldy. Basqa jaghdaylarmen qatar, osydan kelip Qazaqstanda qoghamdyq ghylym bar ma degen mәsele tuyndaydy. Kóshirmeden qansha ainaldyrsang da, sapaly ghylym shyqpaytynyn qashan týsiner eken qazaqstandyq «ghylymiy» qauym? Tek tizim men shen-shekpenge kerek jerde ghylymnyng atymen bolmaytynyna osy maqala materialdary da kuә bola alady dep oilaymyn. Ókinishke oray, maqalada kórsetilgen mәsele men mysaldar múnday «dýniyelerdin» bir bóligi ghana...

Qazaqstan Respublikasynda ghylymy manyzy nólge teng nemese jaqyn audarma dýniyelerdi qaptatu prosesi jalghasyp jatyr. Jana jýiening janartqan eshnәrsesi joq әzirge. Jariyalanyp jatqan jana jýielik «enbekterdin» basym kópshiligi «anau anday dedi» men «mynau mynday dedinin» ainalasynda. Onyng ózinde de tek kóshirip alu túrghysynan, sondyqtan bizding ghylym «internetteu» men «reseyleuge» ústa bolyp aldy!

Qoghamda ghylymgha degen senim qalmady. Keybireulerge ol bolashaq shen ýshin ghana kerek bolyp túr. Ghylymy maqala jazu – copy+paste+basyp shygharumen shektelude. Onymen ainalysu ýshin ghylymgha jaqyn taqyryp, qajetti shrift pen kegli, qajetti tengesi tólengen bolsa jetkilikti. Mysaly, ghylymy basylymdar týsinu/týsinbeuge qaramastan «innovasiya» degen sózi bar maqalalargha toly. Onyng ýstine jariyalanghandardyng barlyghy derlik reseylik kózderden kóshirilgender. Qoldanyldy degen keybir әdebiyetti Astana ne Almaty týgili, Reseyding ózinen tabu qiyn. Osylaysha «batyrlyqpen» jasalatyn ghylymgha әzirshe shek bolmay túr... Men qazaqstandyq «ghalymdardyn» batyrlyghyna taghy da qayran qalamyn...

Qorytyndy ornyna... qúqyqtyq normalardy bylay qoyghanda, adamy normalardy ysyryp, qoryqpastan ghylymy maqala, әdebiyet tizimin qúratyndar «ghylymy ar ne etika» degen qasiyetti qashan boyyna sinirer eken?

Osylay ghylymy júmys jasap jatqan «ghalymdar» memlekettik shen-shekpenderden de qúr alaqan emes. Beyresmi, osynday jaghdaydy memleket te qoldaydy degenge keluge bolady. Sonda ghalymdar kimdi aldap jýr? Búl salagha jauapty memlekettik organ men memleket atauyn iyelengen qoghamdyq úiymnyng da ýnsiz qala beretini ókinishti. Olar qoghamgha kerek pe? Birin-biri marapattap, ýlde men býldege orap, biri birine dýniyeni dýr silkindiretin epiytetter taghyp jatqan ghalymdardyng birde-bireui Qazaqstan Respublikasy Últtyq Ghylym Akademiyasynyng songhy ótken saylauynyng qorytyndysyna arnalghan «Plastikovyy Tarlan», desyat za try ily dannye ob uchenyh kak obekt nauchnogo analiza» degen maqalama jauap bere almady! Búl osynday qoghamdyq úiym basshylyghynyng da, onyng mýshelerining de óz pikirlerining joqtyghynyng aighaghy dep oilaymyn.

Maqalamdy GhYLYM men AR úghymdarynyng sabaqtas ekenin esten shygharugha bolmaydy, ony bizden basqalary әldeqashan dәleldep qoyghan dep qorytyndylaymyn. Osyghan oray, biz olargha qashan jetemiz degen súraq pen olarsyz qoghamnyng da, memleketting de damuy mýmkin emes degen tújyrym naghyz ghalymdar arasynda qosymsha oy tughyzar dep ýmittenemin.

Qoldanylynghan әdebiyet:

1 Pravovaya reforma v Kazahstane. 2013. № 3 (63).

2 QazÚU habarshysy. Ekonomika seriyasy. 2013. № 5 (99).

3 QazÚU habarshysy. Zang seriyasy. 2013. № 1 (65).

4 QazÚU habarshysy. Zang seriyasy. 2013. № 2 (66).

5 QazÚU habarshysy. Filologiya seriyasy. 2012. № 5-6 (139-140).

6 Ali-Pari. 2013. № 1, 2.

7 Qazaqstannyng ghylymy men ómiri. 2013. № 1-2 (19).

8 Qazaqstannyng ghylymy men ómiri. 2013. № 5-6 (21).

 

P.S. Búl maqala ótken jyldyng mamyr aiynda dayyndalghan bolatyn. Sodan beri, maghan qatysty emes sebepterge baylanysty, jariyalaugha mýmkindik bolmady. Jariyalaugha kómektesemiz degen qúrylymnan da jauap bolmady.

Ókinishke oray, bizde ghylymy maqalany ornalastyrugha jol joq bolyp túr. Múny Qazaqstan «ghylymy» men sheneunikterining qyrsyqtyghy dep te úghynugha bolady. Ghylym sapasy turaly shyndyq eshkimge kerek emes siyaqty. Keng kólemdi maqalany da jariyalaugha eshkim almaydy...

Shyndyghynda «ghylym» ýshin Qazaqstanda kemi bes-alty bettik bir nәrse terilse, qúrastyrylsa boldy. Oghan qosa, jariyalaugha kemi 2 (eki) myng tenge bolsa da jetip jatyr... Osynday sayasattyng arqasynda bizde ghylymy bos kenistik qalyptasty...

Maqalada kórsetilgendey qateler qazir de jalghasyp jatyr. Mysaly, «Sredy nih mojno nazvati takiye strategii, inisiruemye Rektorom KazNU iym. Ali-Faraby akademikom G.M. Mutanovym kak «Aynaly Núrlandyr», «100 kitab», «Andatpa: osy maqala ózgeshelikterge qúqyqtyqtyng rette- jyljymaytyn mýlik onyng bol- barlyq kezenderinde arnauly. Búlaqty sózder: jyljymaytyn mýlik, mәmile, menshikting qúqyghynyn», «Andatpa: elding ekonomikalyq yntamaqtastyghy, dýniyejýzilik ekonomikanyng qatay- jahandanuy, memlekettik shekaranyng óshir-, qanbaqtay damy- halyqaralyq sauda aumaqtau jәne sauda qatynastyng kýrdelendir- song soboy povlekly syrtqy saudanyng ósui k, neshinshi halyqaralyq mәmile alyp san degen keltirgen, k ókinish, emes ylghy tiyisti beyne kel-, ana eng shataq manyzdy san shaqyrta jәne sauda әlemdik qoghamdastyq izde-tu- aitys-talas rúqsat ýilesimdi jol qinay» siyaqty «ghylymiy» sóilemder men úghymdar Qazaqstan ghylymyn odan әri «bayytyp» jatyr. Múnday «baylyq» kimge kerek?

 

Núrzada Primashev,

zang ghylymdarynyng kandidaty.

Astana qalasy.

 

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2253
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3505