Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Ekonomika 4395 0 pikir 7 Jeltoqsan, 2016 saghat 00:00

OTANDYQ FERMERLERDING ÓNIMIN DELDALSYZ ALATYN BOLAMYZ

Otandyq fermerler men eldimekenderdi qoldau maqsatynda elimizde «Agrobiz.kz» atty kópfusionaldy eng iri internet portal iske qosylmaq. Ol – 190 000 sharua qojalyqtary men 2500 auyldyq okrugting birtútas derekqory.

            Búl ne ýshin qajet?

Portal fermerlerding memlekettik organdarmen, mekeme-úiymdarmen, qarjylyq instituttarmen, ghylymy ortamen, naryqpen (biznes sektor, tútynushylar) baylanysyn jenildetetin jana qúral. Endi qojalyqtardy qystyng suyghy men jazdyng ystyghynda tauly-tasty, joldy-jolsyz, alys-jaqynnan izdemey, kensede otyryp-aq onay tabatyn bolacyz.

           

Portal qalay júmys isteydi?

Anyqtamalyqta barlyq fermerlik sharuashylyqtyng atauy, qojalyq iyesining aty-jóni, sharuashylyqtyng baghyty, ónimi, jer uchaskesining kólemi, meken-jayy men ornalasqan jeri, faks/telefon, e-mail jәne eng bastysy mobilidik telefon nómiri jazylady.

            Mobilidik nómiri ne ýshin qajet?

Sharua qojalyqtarynyng deni internet baylanysy joq, eldimekennen alys jerlerde ornalasqan. Alayda olardyng bәrinde úyaly baylanys bar. Endi fermer de aqparat izdemeydi, aqparat fermerdi ózi izdep tabady. Sebebi portalda SMS-habarlama taratatyn servistik qyzmet bar. Ol kólik shyghynyn joyady, uaqyt pen enbek shyghynyn qysqartady, telekommunikasiyalyq shyghyndy 90%-gha ýnemdeydi.Mysaly:

            Ákimshilikterjinalys turaly, subsidiyagha, gerbisidke ótinish qabyldau merzimi t.b. kez kelgen shúghyl sharalar jayly óz qaramaghyndaghy barlyq fermerlerge sanauly minutta, jappay SMS-habarlama tarata alady.

            Basqa da tiyisti organdar tosyn su tasqyny, órt, ziyankester shabuyly men qaterli karantindik aurulardyng taralu qaupi, salyq tóleu merzimderi siyaqty týrli habarlardy taratuyna bolady.   Búl qyzmetti sayttan «veb-kabiynet» ashqan kez kelgen túlgha paydalanady. Osy servis arqyly fermerlerding óz ónimderin naryqqa jarnamalaugha mýmkindigi bolady.Mobilidik telefon nómirleri jylyna 1-2 ret tekserilip, janartylyp otyrady. Saytqa engiziletin әr qojalyq turaly aqparatty fermerlerge aldyn ala habarlap, rúqsatyn alamyz. Jәneәrkim tikeleyózi turaly telefon nómiri jәne basqa da aqparatty tolyghymen sayttan ózgere nemese óshire alady.

            Portalda «Izdeu» funksiyasy fermerlerdi atauy boyynsha, georgrafiyalyq ornalasqan jeri nemese jerining kólemi (masshtab) boyynsha, sharuashylyq baghyty boyynsha súryptaydy:

            «Sharuashylyq baghyty» – mysaly, sizge tek qana «qoy sharuashylyghy» nemese «jemis ósirushiler» nemese «mal azyghyn dayyndaushylar» kerek bolsa, sol baghytpen ainalysatyn fermerlerding tizimin tabasyz.

            «Jer kólemi»– mysaly, bir kompaniyalar ýlken tehnikalar satady, bir firmalar shaghyn ghana tamshylatyp suaru tehnologiyasyn ornatady, basqa bir firmalar ósimdik, jemis, daqyl túqymdaryn ne agrohimikattar satady. Áldebir investorgha myndaghan bas mal jayatyn keng alqap kerek. Sol kezde fermerlerdi «jer kólemine qaray» izdeysiz.

            «Ornalasqan jerin kartada kórsetu» –birinshiden,ózinizge qajet, aimaqtyng ghana (audan, auyldyq okrug) fermerlerimen júmys jýrgizuge qajet. Ekinshiden, portalda «Qashyqtyqty esepteu» degen funksiya bar. Eger siz fermerlik taza ónim (sýt, júmyrtqa, qoy, siyr t.b) satyp alghynyz kelse, portaldy ashyp ózinizge eng jaqyn jerde ornalasqan fermerlerdi kóre alasyz. Jәne ol funksiya siz túrghan jer men qojalyqtyng arasyndaghy jol shaqyrymyn, kólikpen qansha uaqytta jetuge bolatynyn, qansha janarmay ketetinin aldyn ala jobamen eseptep beredi.

            Kәsiporyndar katalogy - Katalogta otandyq jәne sheteldik kommersiyalyq kәsiporyndar, memlekettik mekeme-úiymdar, kompaniyalar men jeke kәsipkerler turaly tolyq aqparat bar. Fermerler ózine qajetti kәsiporyndy osy portaldan tabady. Tasymaldaushy («postavshiyk» firmalar, kompaniyalar) fermerlerge qajetti tauar týrleri men kórsetetin qyzmetteri turaly tikeley mәlimet berip, iskerlik baylanys ornata alady. Satyp alushy («zakupshiyk» mekemeler, sauda ortalyqtary, meyramhanalar t.b.) fermerlerge tapsyrys berip, ónimderin tikeley satyp alady. Nәtiyjesinde fermer óz ónimin qymbatqa satady, al tútynushy arzangha alady. Óitkeni alypsatar, deldaldardyng joly kesiledi.

            «Agrarlyq ghalymdar anyqtamalyghy» – auyl sharuashylyghy salasyna tikeley nemese janama qatysy bar 600-den asa otandyq ghalymdar, ghylymy qyzmetkerler turaly eng tolyq baza. Múnda olardyng aty-jóni, baylanys koordinattary, ghylymy júmysynyng taqyryby men baghyty, júmys oryny, kórsetetin qyzmetteri bar. Búl – bilim men ghylym jәne óndiristing integrasiyasy ýshin qajet. Fermerler ózining sharuashylyq baghytyna qajetti ghalymdar men ghylymy kenesterdi osy jerden tabady

            «Auyldyq okrugter anyqtamalyghy» –elimizdegi auyldyq okrugter turaly naqty mәlimetter anyqtamalyghy. Portalda әr auyldyng «veb-kabiyneti» bolady. Múnda oblys/audan/auyldyq okrug, onyng territoriyasy, әkimshilik koordinattary, әkimning aty-jóni beriledi. Sonymen qatar túrghylyqty halyq sany men auyl sharuashylyghy januarlarynyng (mal, qús) sany kórsetiledi. Búl mәlimetter kóptegen investorlardy qyzyqtyrady. Mysaly, keybir auyldarda mal kóp bolsa sol jerden mal ónimderin óndeytin, mal azyghyn dayyndaytyn zauyt ashugha әlde ósimdik ónimderin óndeytin kәsiporyn ashugha, investisiya salugha  septigin tiygizedi.

            «Tegin jarnama habarlamalar» - Saytta kez kelgen adam óz tauarlary men qyzmetterin tegin jarnamalaugha bolady. Sonymen qatar kez kelgen fermer portaldyng betinen jeke sayt-paraqshalaryn ashugha mýmkindik bar (tekst, foto, viydeo, audio, rekvizitter engizu).            Sonymen qatar, saytta jýzdegen dayyn agrarlyq dayyn biznes josparlar, biznes iydeyalar, agrarlyq rezumeler men vakansiyalar, kýndelikti auyl sharuashylyghy janalyqtary, ótetin sharalar, paydaly kenester, elektrondyq kitaptar jariyalanyp túrady. Odan bólek auyl sharuashylyghyna qatysty zannamalar, baghdarlamalar, salyq rejimderi, memlekettik qarjylyq qoldaudyng (subsidiya, dotasiya, grant, nesiye) ereje-talaptary beriledi.

            Seminarlar men kenester - qazirgi kezde fermerlerding internetpen júmys isteu sauattylyghy oidaghyday emes, desek te mәselege býgingi kózqaraspen qaraugha bolmaydy. Bolashaqta internet te, úyaly baylanys qyzmeti de damy beredi. Portal jasaushylar keybir auyl-audandarda arnayy seminar sabaqtar ótkizudi josparlauda. Oghan qosymsha portalda «saytpen qalay júmys isteu kerek?» degen rolikter, instruksiyalar, barlyq súraqtardyng jauaptary bar.

Búl portal YuSAID qory jәne memleketting qoldauymen jýzege asyp otyr.

           

Aydos Amanbay, Jobanyng jetekshisi

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530