Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Tarihtyng bir kýni 5065 0 pikir 28 Sәuir, 2016 saghat 09:53

DEMOKRATIYaLYQ JANARU: SERPILGEN ÚLTTYQ SANA

Ekonomikada әigili ghalym Adam Smit engizgen «rynoktyng kórinbeytin qoly» degen úghym bar. Dәliregi, rynoktyq ekonomikada. Búl sayasatqa da jat emes sekildi. Endeshe, múny «kórinbeytin sayasy qol» dep atay qoyayyn (birden basyn ashyp alayyn, «kórinbeytin sayasy qoldyn» bәri jaman emes).

Osy «qol» songhy aptalary qoghamgha sheteldikterge jer satu, jalgha beru degen sekildi taqyryptardy tastap kep jiberdi. Taghy da. Osydan birneshe jyl búryn da tastaghan bolatyn. Álsin­әlsin, jyldar salyp qaytalay beruine qaraghanda, «kórinbeytin sayasy qol» degenine jete almay jýrgendey...

 Al, jer degenimiz – sayasat! Túnyp túrghan sayasat! Jerdi sheteldikterge satu degen bolmaghannyng ózinde, jalgha beru mәselesining shyghuy, oghan qoghamnyng reaksiyasy – elding sayasy sanasynyn, halyq kýsh­quatynyng bir kórsetkishi... Patriotizmning qanday ekendigin bayqatady. Memleketqúraushy últ – qazaqtan basqa, elimizde ómir sýrip jatqan diasporalardyng qanshalyqty patriot ekendigin de kórsetedi.

 Irgeli elder arasyndaghy geosayasy tartystardyng jana tolqynynda osynday ýlken sayasy taqyrypty qoghamgha tastaghan «sayasy kórinbeytin qol» tipten qatelik jasady! Otpen oinap otyr!   

 Ol «brilliantty qol» ma, әlde «qara qol» ma? Álde, sheteldik «qol» ma, әzirge belgisiz. Belgilisi, jerding ýlken sayasat ekendigi!

 «Qúlannyng qasuyna – myltyqtyng basuy». Atyraulyq bauyrlar mitingke shyqqan kýn, kәsipqoy bokstan әlem chempiony G.Golovkinning jekpe­jekke shyqqan kýnimen túspa-tús kele qalmasy bar ma?.. Búl da bizding qoghamdaghy patriottyq sezimnin, týsiniktin, tәrbiyening birynghaylanbaghanyn bayqatyp qoydy. Mysaly, Gennadiyding jenisine quanghan key júrt, memleketqúraushy últ – qazaqtardyng el mýddesi, jer taqyryby talasqa týskende, yaghni, syn sәtte birigip beybit sheru ótkizgen, óz talaptaryn biylikke ashyq qoyghan, tyndatqan oqighagha onsha mәn bere almady. «Mәn bergizbesi» kedergi boldy ma, әlde basqa ma, mәsele onda emes. Mәsele eki standartty patriottyq baghyttyng qalyptasqany. Qoghamgha eki standartty tәrbiyening berilip otyrghany. Ásheyinde «patriottyq» dep týrli jiyn, is­shara ótkizip jatatyn eng ýlken jastar úiymy – «Jas Otan» JQ, t.b. jastar úiymdarynyn, qoghamdyq birlestikterding naghyz kerek sәtte kórinbeui onan sayyn oilantady.      

 El, jer tútastyghy, memlekettik til, Tәuelsizdik t.b. qasiyetti taqyryptarda bir bolayyq! Az­maz ózara ókpe bolsa da. «Bas­­basyna by bolsan, manar taugha syimassyn, bas alqanyz bar bolsa, janghan otqa kýimessin» degen babalar sózin de úmytpayyq! Endeshe, berekeni birlikten izdesek, útylmaymyz! «Sayasy kórinbeytin qoldardyn» jamandyghyna qarsy júmylyp júdyryq bolmasaq, imani, aqyldy, sauatty t.b. jaqsy qyrlarmen birikpesek, útylamyz...

“Naghyz patriot – óz elin maqtaytyn adam emes, qayta kemshilikterdi kórip, únamsyz tústardy jóndeuge yqpal etetin adam” degen bolatyn, Memleket basshysy N.Nazarbaev. Endeshe, naghyz patriottar kemshilikterdi kórdi. «Únamsyz tústardy jóndeuge» shaqyrdy. Shaqyruda. Aqyry ne bolatyny, memleket basshysyna da baylanysty... 

 Demokratiyalyq janaru kýni...

24-sәuirdi «Qazaq últtyq demokratiyalyq janaru kýni» nemese «Qazaq demokrattary kýni» dep atasaq, qalay qaraysyzdar? Bolmasa, basqasha. Áyteuir, atau ishinde demokratiya sózi bolsa, azamattyq qoghamdy anghartyp túrsa jarar edi...

Shýkir, biz jauapty sәtte jauynger últ ekenimizdi de kórsete aldyq. Ýlken konstruktivti minez, tegeurindi qasiyet, diplomatiyalyq daghdy bayqaldy. El, jer taqyrybynda jedel birigip, memleket qúraushy últ retinde jauapkershilik jýgin kótere alatynymyzdy aiqyndadyq. Qalyng qazaq bolyp. Týrkiler turaly shyghystyq tarihshy Baybarys ad­Dauadardyn: «Týrkiler, ALLAH­tyng iliminde aitylghanday, dýniyedegi eng aqyldy, eng batyr halyq» degenin, yaghny sonday qasiyetter әli boyymyzda kele jatqandyghy kórindi. ALLA-gha shýkir!

Áriyne, әli is bite qoyghan joq... Biraq, dәl osynday sәtti ótken miting, qazaq últyn oyatyp ketken okigha tarihta tym az... Sonymen, 2016-jyldyng 24-sәuiri endi tarihta. Birneshe kýn ghana ótse de...

Qúrmanghaly Núrghaliyev,

jurnalist, ekonomika magistri

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3522