Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Janalyqtar 7282 0 pikir 27 Shilde, 2015 saghat 10:37

ABAYDYNG 170 JYLDYGhYNA DÝBIRLI TOY BOLADY


Abay Qúnanbayúlynyng 170 jyldyq mereytoyyna oray, Shyghys Qazaqstanda bir emes, qatarynan birneshe merekelik sharalar ótpek. Árbir shara qazaq jazba әdebiyetining negizin qalaghan aqynnyng kelbeti men shygharmashylyghyn jana qyrynan asha týspek. Búl jayly súhbat barysynda ShQO әkimining orynbasary Jaqsylyq Omar mәlim etti.

Qazirgi zamanghy qazaqstandyq qogham ýshin halyq aghartushysynyng ruhany múrasyn zerttep, zerdeley biluding manyzy zor. Abay Qúnanbayúlynyng 170 jyldyghyna arnalghan merekelik sharalar legi  «Abay jәne әlemdik órkeniyet» atty Halyqaralyq ghylymiy-praktikalyq konferensiyasynan bastau alady. Konferensiyagha sheteldik jetekshi әdebiyettanushylar, filosof, tarihshylar, til mamandary men Abay shygharmalaryn әlem tilderine tәjimalaghan sheteldik audarmashylar qatysady.  

Biylghy mereytoydyng taghy bir janalyghy, Elbasynyng qoldauymen, Memlekettik tildi damytu qorynyng tapsyrysymen «Abay әlemi» atty túnghysh ensiklopediyalyq portalynyng ashyluy. Joba ayasynda «Abaydyng úly júmbaghy» atty derekti filimining túsauy kesiledi. IYgi bastama Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevqa beybitshilikti saqtauda jәne damytuda qosqan eleuli ýlesi ýshin tabystalghan әlemdik «Jibek Joly» syilyghynyng qarajatyna jýzege asyrylghan. Derekti filimdi týsirgen «Serper» jastar syilyghynyn, Memlekettik «Daryn» syilyghynyng laureaty Aqberen Elgezek pen «Tengri Films» kinokompaniyasy. Jana tuyndyda kórermen-qauym Abaydy jana qyrynan tany otyryp, alghan bilimi, shyghys tәrbiyesi jayly qúndy derektermen tanysa alady.

Abay atyndaghy teatrda «Adamzattyng Abayy» atty saltanatty sharasy ótedi. Artynsha dәl osy teatrda kórnekti óner maytalmandarynyng qatysuymen konserttik baghdarlama jalghasyn tabady.

         Merekelik sharagha memleket jәne qogham qayratkerleri, aqyndar, týrkitanushylar, ghalymdar, professorlar jәne Abay shygharmasyn audarghan sheteldik jazushylar keledi. 

         Hәkim Abaydyng 170 jyldyghyna arnalghan sharalar 7-shi tamyzda Abay audanynda jalghasady. Sol jerde ornalasqan  etnoauyl, múrajay-ýii, «Abay-Shәkәrim» memorialdyq kesheni, «Enlik-Kebek» eskertkishinde bolghan shara qonaqtary, Mamay batyr eskertkishining ashylu saltanatynda qatysady. Sonday-aq, búl kýni Qarauylda Qazaq kýresinen Qazaqstan chempionaty, «Jorgha jarys», «Alaman bәige», «Abay toyynyng bas paluany» syndy sayystar ótetin bolady. Josparlanghan is-sharalar «Adamzattyng bәrin sýi, bauyrym dep» atty Respublikalyq aqyndar aitysyna úlasady. Alaman aitysta elimizding әr aumaghynan kelgen  12 ýzdik aitysker qatysady. Olardyng arasynda Serikzat Dýisenghaziyn, Sara Toqtamysova, Aynúr Túrsynbaeva, Aybek Qaliyev syndy tanymal aityskerler baq synasady.

Oblys basshysy orynbasarynyng aituy boyynsha, mereytoy aghymdaghy jyly ózining auqymdylyghymen ghana emes, tanymdylyghymen de erekshelenedi. Yaghny әrbir qonaq Abaydyng ruhany jәne shygharmashylyq dýniyesine sapar shege alady.

– Abay – bizding dәuletimiz ghana emes. Abaydy tanumen ondaghan jyldar boyy әlem ghalymdary, әdebiyettanushylary men til mamandary ainalysyp keledi. Elimizding ruhany jәne mәdeny ortalyghy Semey qalasyna әr eldin, dinnin, tilding jәne ghylym salasynyng ókilderi jinalady. Olardyng әrbireui osy qalagha kele otyryp, mәdeny eskertkishimen, tarihymen tanysu mýmkindigine ie bolyp, ruhany dýniyelerin bayyta alady. Onyng ishinde Jiydebay-Bórili jerinde ótetin sharany aityp ótuge bolady, – dedi J. Omar.

 Abay - qazaqtyng últtyq jazba әdebiyetining negizin qalaghan aghartushy. Abaydyng artynda  qazaq halqynyng altyn qazynasyna ainalyp: 176 ólen,3 poema, 45 qarasóz jәne 200-ge juyq әnderi men kýileri qaldy.

 

 

Abay-aqparat

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530