Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 7760 0 pikir 30 Mausym, 2014 saghat 16:36

AGhYLShYN TILINDEGI ALGhAShQY SPEKTAKL

Elimizding bas qalasy – Astana kýni merekesi qarsanynda L.N. Gumiylev atyndaghy Euraziya últtyq uniyversiytetining «Shanyraq» studenttik teatry újymy belgili dramaturg, Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri Joltay Álmashúly Júmattyng «Múnmen alysqan adam» atty spektaklin aghylshyn tilinde sahnalady. Atalghan spektakli jyl basynan beri Qostanay, Semey teatrlarynda qoyylyp, kórermenderding ystyq yqylasyna bólenip, anshlagpen ótken bolatyn. Onyng ýstine Qostanay oblystyq qazaq drama teatry sol qoyylymdy sәuir aiynda Elordamyzgha gastrolidik saparmen alyp kelip, talghampaz qauymnyng nazaryna úsynyp, qoyylym kórermenderding kónilinen shyqqan edi.

Endi, mine, sol spektakli uniyversiytetting ónerpaz jastarynyng ynta-jigerimen aghylshyn tilinde sahnagha shygharyluy ýlken mәdeny janalyq boldy. Búl avtordyng mereyi ghana emes, býkil qazaq dramaturgiyasy, qazaq óneri ýshin de ýlken jetistik dese bolady. Múny tәuelsizdikting arqasynda qol jetken elimizding ruhany tabystarynyng biri, Elbasymyzdyng «ýsh túghyrly til» iydeyasynyng iske asqan bir sәti. Biz shetel klassikterining dramalaryn ana tilimizge kóptep audaryp, jiyi-jii sahnalap kelemiz, al endi tól tuyndymyzdy shetel tilderine audaryp - kórsetu – kórkemdik kókjiyegimizdi kenitetini sózsiz. Búl rette kәsiby teatr emes, jastarymyzdyng ózi talpynyp, dramaturgting osy shygharmasyn tandap alyp, ony aghylshyn tilinde sәtti qoyyp shyghuy quana qostaudy qajet etedi. Tuyndynyng taghy bir ereksheligi, onyng taqyrybynyng ózi shetelde túryp qalghan qandastarymyzdyng taghdyrymen tyghyz baylanysty. Oqyrmangha týsinikti boluy ýshin týiindep aitar bolsaq, olardyng taghdyry, spektaklide kóterilgen mәsele bylaysha órbiydi. 

Taghdyr tәlkegimen 20 ghasyrdyng 30-jyldary shetelge әke-sheshesimen birge ketip qalghan jas Asannyng arada 70-80 jyl ótkende tughan elin saghynyp-ansauy, qazaq topyraghyna qaytudy arman etui ózek bolghan. Fransiyanyng Parij qalasynyng týbindegi bir provinsiyada úzaq jyl mekendep túryp qalghan qariya óz úldary Marat pen Eljangha «meni tughan jerge alyp baryndar» dep ótinish aitady. Mine, osy tústa shetelshe tәrbiyelenip, shetelshe bilim alghan Marat pen az da bolsa keudesinde qazaqqa degen shynayy sezimi bar Eljan arasyndaghy pikir taytalasy bastalyp jýre beredi. Aqyry Eljan óz degenin istep, Asandy Qazaqstangha jetkizedi. Alayda, qazaq jerinde alghash jolyqqan bir azamattyng óte ashy, auyr sózderi (býgingi qazaqtyng basyndaghy týrli kemshilikter turaly aitqany) Asan shaldyng keudesine iynedey qadalady... Piesanyng aitar oiy – tughan eldi sýi, ony qúrmetteu.

Keshke syrtqy ister, mәdeniyet jәne bilim ministrliginin, aqparat agenttigining ókilderi, sonday-aq sheteldik elshilikting jauapty qyzmetkerleri qatysyp, shet tildi sheber mengergen jas ónerpaz újymnyng ónerine tәnti boldy. Kórermender qongshy rejisser Jambyl Tilepov, kórkemdik jetekshi Esbol Tókeev, jaryqpen jәne dybyspen kórkemdeushi Erhan Ordabaev, sol sekildi jas akterler Dәuir Núrbolatov, Amanbek Maghzúmhan, Anar Izet, Dana Janabekqyzy, Esbol Tókeev, Aynúr Álibekqyzy, Aldiyar Japarhanovtardyng ónerlerine óz rizashylyqtaryn bildirdi.

–Biz búl qoyylymdy aldaghy uaqytta Astanadaghy barsha sheteldik elshilerding qatysuymen sahnalanghanyn qalaymyz, ony bolashaqta shetelderge úyalmay alyp barugha bolatynyn da bayqadyq,–deydi Syrtqy ister ministrligi Halyqaralyq aqparat komiytetining tóraghasy R. Vasiylenko.

Osynday jastardyng jana bastamasy óz jalghasyn tapsa, núr ýstine núr.

 

Aynúr Naymanbay,

mәdeniyettanushy   

Abay-aqparat

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1567
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2261
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3544