Beysenbi, 25 Sәuir 2024
46 - sóz 6532 0 pikir 5 Qyrkýiek, 2014 saghat 16:29

BIR MILLION ORALMAN – BIR MILLION ÁSKER

Mәrtebeli Preziydent!

Men Núrghali, Sizdi halyq bar yqylasymen referendum ótkizip, túnghysh ret Preziydent etip saylaytyn 1991 jyldyng kókteminde,  Ilening Qytaygha qarap jatqan arghy betinde tuyppyn. Esimdi bilgennen auyl ýlkenderining «qazaqtyng patshasy Nazarbay Qazaqstandy Sәbetten bólip alypty»,  «Alys-jaqyn memleketterding bәrine qoldaryndaghy qazaqty jiberinder dep hat joldapty», «Tútas qazaqqa elge oralyndar dep jar salypty» dep auyzdarynan ylghy da suy qúryp otyratynyn estip óstim. Onday aqjarma sóz Sizding 1992 jyly ótken Dýniyejýzi qazaqtary qúryltayynda jasaghan «Qúshaghymyz bauyrlargha ashyq!» atty bayandamanyzdan dýniyening tórtbúryshyna taraghan sharapaty boluy kerek. IYә, siz bayandamanyzda: «Ótken jyly Týrkiyagha sapar kezinde Stambul әuejayynda jinalghan aghayyndardyng «Aqsarbas!», «Aqsarbas!» – dep qol jayyp, birden ýsh aqsarbas shalghany bizdi qatty tebirentti», – depsiz.

Sizge baghyttalghan rizalyq, qolpash sózderdi, aq jarma tilek pen riyasyz alghystardy men siyaqty shetelde tuyp-ósken qazaq balasynyng kez kelgeni estigeni anyq. Sebebi Qazaqstan tәuelsiz el bolyp, kók tuy kókte jelbiregen sәtte qay qazaq bolsa da bir-bir aqsarbas aitty, a qúdaylap, aq patshasyn Siz dep tanydy. Sibirding saghasyndaghy, Ólkening tórindegi, Tәnir taudyng arghy-bergi bókterindegi, tipti sýiegi Altaydan Gimalay asqansha aq jonqa bolyp shashylsa da, Anadolygha jetken, sóitip jasyl qúrlyqqa shashyray taralghan Europa qazaghy da әr dúghasyna sizding esiminizdi qosyp, Alladan tileuinizdi tiledi. Ol qolpash pen tileudin, ol alghys pen ardaqtaudyng astarynda Sizding moynynyzgha artylghan ýlken amanat bar edi. Qazaqtyng birligi men bekemdigine, últ bolyp úiysuyna, memleket bolyp damuyna Siz bastaghan qadamdar adastyrmay jetkizedi degen senim bar edi.

IYә, Siz qazaqtyng senimin aqtaugha kýsh-jigerinizdi ayamadynyz.

 Birinshi: San ghasyrdan beri qanshama qan tógilip, Siz ben bizge jәne ertengi úrpaqqa júmaq meken bolsyn dep babalar janyn pida etken, úshqan qústyng qanaty talatyn Altay men Atyrau arasyndaghy ata qonysymyzdyng shekarasyn azuy alty qarys kórshi memleketterding basshylaryn moyyndatyp bekittiniz;

Ekinshi: Alty alashqa at ozdyryp, óziniz basshysy bolyp otyrghan Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghy arqyly qandastarymyzdy elge shaqyrdynyz, bes ghasyrdan beri bytyrap ketken qazaqtyng basyn qostynyz; Búl – Sizding qazaqtyng tasqa basqan tarihyna altyn әrippen jazylatyn eng úly enbeginiz dep bilemin.

Ýshinshi: El men jerdi ulaghan yadrolyq qarudan bas tarttynyz, tútas әlemdi, alpauyt memleketterdi beybitshilikke shaqyrdynyz;

Tórtinshi:  Siz Arqa tósine aru qala Astanany saldyrdynyz. Áriyne, Astananyng abyroyy arulyghynda emes, qazaqtyng ortalyqtan boy kótergen ordasy bolghandyghynda;

 

Besinshy: Ózinizding jol ashuynyzben, siz taghayyndaghan «Bolashaq» stependiyasy arqyly jastarymyz shetelderdegi manday aldy oqu oryndarynda bilim alyp, el iygiligine júmys isteude. Sonday-aq, Nazarbaev atyndaghy mektepter jelisi, uniyversiytet jәne bilim ortalyqtary ozyq bilim iyeleri men sapaly mamandar dayarlaugha bar kýshin salyp jatyr.  

Altynshy: Bastysy biz Preziydenti ghana emes, Jýz toqsannan astam memleketter tarapynan moyyndalghan tәuelsizdigi, Memlekettik nyshandary – Memlekettik tuy,  Ánúrany, Eltanbasy bar,  Últtyq valutasy, Konstitusiyasy bar memleketpiz jәne beybit hәm túraqty ekonomikasy qalyptasqan elding azamaty bolyp ómir sýrudemiz.

Qadirli Elbasy!

Sizding Alty Alash ýshin istegen enbeteriniz osy alty qyzmet  deuden aulaqpyn. Degenmen, uaqyttyn, zamannyng tarazysyna týskende altynday jarqyrap, úrpaq jadynda jattalatyn eng eleuli júmystarynyzdy ataugha tyrystym. 

Mine, siz «qúshaghynyzdy bauyrlargha ashqaly» 23 jyl boldy.Ministr kórsetken mәlimetke sýiensek, sol uaqyttan beri elge kelgen qandastar sany bir milliongha juyqtapty. Auyz toltyryp aitugha bolatyn san. Degenmen búl 1992 jyly óziniz ataghan sheteldegi 4,5 million qazaqtyng ósimi ghana dep mejeleuge bolady. Yaghny Qytay, Ózbekstan, Resey siyaqty qazaghy kóp ónirlerden 100-200 myng aralyghynda ghana qazaq elge oraldy degen sóz. Búl shettegi qazaq elge әli jyljy qoymaghanyn dәleldeydi. Shyndyghynda sheteldegi qazaqtardyng pasport alyp, Qazaqstan shekarasynan attaghangha deyingi qadamyn myng bir mashaqat desek, elge kelip qújat jýzinde qatargha qosyluy da qiyamet-qayym bolyp túr. Álemdegi ýsh qazaqtyng bireui әli shetelde. Kóshting ayany búlay jiyrma jylda bir ghana million qazaq elge keletin jýrispen jalghassa, sol bes million qazaqtyng elge keluine 100 jyl kerek eken. Siz pәrmendi әmir berseniz, jýz jyldyq júmys bes-aq jylda atqarylady emes pe, qazaqtyng kóbeygeni órisinizding keneygeni ghoy. Men shettegi qazaq «ash qaldy» dep jylamaymyn. Ózderining Otany bola túrsa da, jat júrttyng qabaghyna qarap, qazaqy bolmysynan aiyrylyp bara jatqanyna jylaymyn. Ózim qyzmet etetin «Qamshy» portalynyng jalghyz  ústanymy da – osy. Beybit zamanda bauyrlarymyzdy jat qylmay, jaqyn tartyp, Qazaq kóshine qamshy basu. Sol arqyly Qazaqstannyng tәuelsizding odan әri nyghaytu.

Sizding 6 tamyzda, ýkimet otyrysynda qandastarymyzgha jaghday jasaluy kerek degen sóziniz elding ishi-syrtyndaghy qazaqty tegis quantty. Qazaqtyng babasy Alashahannyn, Qazaq handarynyng babasy Joshy hannyng sýiegi jatqan Úlytau tórinde sóilegen  últ bolashaghy jónindegi tolghanystarynyz da basqa emes qara orman qazaghynyzdy serpiltip tastady. Sizding kóregen sayasatynyzdyng arqasynda Qazaqstan kórkeydi, moyyndaldy. Gýldengen Qazaqstannyng eng basty qúndylyghy óziniz aitqanday últtyq qauipsizdik. Betin ary qylsyn, zәude ghalam qazaqtyng basyna qara búlt tóne qalsa, syrttan elge kelip, demografiyany bir milliongha kóbeytken sol qandastarynyz Alash әskerining qataryn bir milliongha tolyqtyratynyna kýmәn joq. Óitkeni olar qu janyn «Tәuelsizdik» deytin bir auyz sózge baylap kelgen «jankeshtiler». Kók kóilek pen toq qaryndy oilasa, sol toyghan jerlerinde jýre beretin edi. «Qara ormanyn» tastap, Qazaqstangha tartty. Endeshe qandastarymyzdyng «Tәuelsizdikten» basqa baylyghy joq.

Men búl maqalany sizge degen maqtau sózding kendeliginen emes, jyraqta jýrgen qazaq elge keler esik keng ashylsa dep, ózderi túryp jatqan elden bógelissiz, jónkile kóshuine diplomatiyalyq qatynas jasap berer dep sengendigimnen jazdym. Moynynyzdaghy amanatynyz aqtalsyn, amandyghynyzdy tileymin!

Núrghaly Núrtay

http://qamshy.kz

Taqyryp ózgertilip alyndy. Týpnúsqadaghy taqyryp: Bir million oralman – bir million әskeriniz, Núreke!

0 pikir