Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3865 0 pikir 31 Mamyr, 2013 saghat 11:39

Alayaq Áblyazov eshteneden tayynar emes

Janaózendegi qasiretti oqighanyng eng basty úiymdastyrushylarynyng biri, әri kýnәhary alayaq Áblyazov әli de eshteneden tayynar emes. Ol ózining osynau qasiretti qaqtyghysty qozdyrugha qatysty bolghanyn býkil әlemge jariya etuge barynsha qúshyrlana әreketke basqan. Janaózen ol ýshin ózining atyn shygharatyn, eng birinshi asa iri halyqaralyq qylmysty oqigha boldy. Áblyazovtyng «Algha» úiymyn múhittyng arqy jaghynan qarjylandyrghany (onyng belsendileri әleumettik qaqtyghysty qozdyrumen shúghyldanghany búghan deyin sotta dәleldengen) – búl aqsha Qazaqstannan shygharylyp offshor arqyly týrli qylmystyq joldardyng kómegimen jetkizilgenin sirә, biraz adamdar ghana úghynghan sekildi. Naqty aitqanda búl aqsha Qazaqstannan úrlanghan. Keybir esepteulerge qaraghanda onyng mólsheri әrbir qazaqstandyqtargha, sonyng ishinde balalardy qosa eseptegende adam basy myng dollardan ainalady deuge bolady.

Al Áblyazov bolsa, ózining sybaylastary arqyly adamdardy tәrtip qorghau organdaryna qarsy ashyq qaqtyghysqa qalay ýgittegenin, aqsha taratyp ereuilshilerding ashuyn qozdyrghanyn, aqparatty qalay búrmalaghanyn jәne aldanghan múnayshylardy jalghan uaghdamen jarylqaghanyn úyalmay-qyzarmay daurygha әngimeleydi.

Janaózendegi qasiretti oqighanyng eng basty úiymdastyrushylarynyng biri, әri kýnәhary alayaq Áblyazov әli de eshteneden tayynar emes. Ol ózining osynau qasiretti qaqtyghysty qozdyrugha qatysty bolghanyn býkil әlemge jariya etuge barynsha qúshyrlana әreketke basqan. Janaózen ol ýshin ózining atyn shygharatyn, eng birinshi asa iri halyqaralyq qylmysty oqigha boldy. Áblyazovtyng «Algha» úiymyn múhittyng arqy jaghynan qarjylandyrghany (onyng belsendileri әleumettik qaqtyghysty qozdyrumen shúghyldanghany búghan deyin sotta dәleldengen) – búl aqsha Qazaqstannan shygharylyp offshor arqyly týrli qylmystyq joldardyng kómegimen jetkizilgenin sirә, biraz adamdar ghana úghynghan sekildi. Naqty aitqanda búl aqsha Qazaqstannan úrlanghan. Keybir esepteulerge qaraghanda onyng mólsheri әrbir qazaqstandyqtargha, sonyng ishinde balalardy qosa eseptegende adam basy myng dollardan ainalady deuge bolady.

Al Áblyazov bolsa, ózining sybaylastary arqyly adamdardy tәrtip qorghau organdaryna qarsy ashyq qaqtyghysqa qalay ýgittegenin, aqsha taratyp ereuilshilerding ashuyn qozdyrghanyn, aqparatty qalay búrmalaghanyn jәne aldanghan múnayshylardy jalghan uaghdamen jarylqaghanyn úyalmay-qyzarmay daurygha әngimeleydi.

Al qazaqstandyqtar onyng múnday suayt ótirigin, múnyng ózi qoy terisin jamylghan qasqyr sekildi bolghanyn bayaghyda-aq týsingen. Solay bolsa da Áblyazov Qazaqstannyng túraqtylyghyna selkeu týsiru ýshin týrli amal-aylalardy jasaudan tyiylar emes. Búl ýshin ol qarjysyn da, adamdaryn da ayamaydy. Múnyng naqty dәleli – sottalghan V.Kozlovtyng qylmysty әreketi jәne tyiym salynghan «Algha» partiyasy. Múnyng nәtiyjesi qanday boldy? Nәtiyjesi – eki jyl búryn Janaózendegi jappay tәrtipsizdik. Ózine qúldyq úryp berilgen adamdardy jәne «Alghanyn» barlyq mýmkinshiligin sarqyp, onyng bayyrghy basshysyn taghdyrdyng tәlkegine tastap olargha eshqanday qoldau jasamay teris ainalyp olardan jaybaraqat búrylyp kete bardy.

Áblyazovtyng jospary men ol qarjylandyrghan «qaltadaghy oppozisiya» byt-shyty shyghyp kýirese de elde renishterdi órshitu, adamdardyng narazdylyghyn kýsheytu ýshin әleumettik mәselelerdi әkkilikpen paydalanyp azamattardyng sanasyna ýmitsizdikti sebuge taghy da tyrysyp jýr.

Áblyazovtyng jymysqy әrekti arqyly oryndaushylary bolugha býiregi búrghandar da joq emes eken. Olar kimder? Olar adamdardyng kózine topyraq shashushylar halyqtyng mәselesin kóterip jýrmiz dep danghaza aighaygha basqan KPK-nyng «qaltadaghy» basshylary Ghaziz Aldamjarov jәne az ghana adamdardan qúralghan «Alghanyn» jolbasshysy bolyp alghan Marat Janúzaqov.

Referendum men jalpy respublikalyq jinalys ótkizu mәselesin kóterip jýrgen B.Ábilovtyng iydeyasy da M.Áblyazovtiki.

Qashqyn qylmyskerding arandatushylyq ailasy ózgerer emes. Faktige jýgineyik. Biylghy jyldyng 16 nauryzynda kóptegen oppozisiyalyq qúrylymdardyng ókilderi Almatygha keldi. Múnda olargha jol jýruine jәne túruyna materialdyq ótem jasau jóninde uaghda bolghan edi. Sóitip jiyn ótkizildi. Al uәde boyynsha beriletin aqsha tólenbey qaldy. Sóitip, múnday jalghan uәdege sengender qaltasynda qonaq ýige tóleytin aqshasy bolmaghandyqtan kóshege quylyp tastady.

Mine, saghan kerek bolsa, qasqyrdyng terisin jamylgha Áblyazov. Ol ýshin adamdar ózining aram maqsatyna jetu ýshin qoldanylatyn qúral ghana.

Múny naqty tarqatyp aitsaq, búghan mysal retinde túrghyn ýy kommunaldyq sharushylyghynyng tarifterining qymbattaghany, әielderding zeynetkerlik jasynyng úlghayghany jәne ózge osy sekildi mәselelerdi 27 sәuir kýni narazylyq retinde úiymdastyrushylar KPK basshysy Gh.Aldamjarov, «Alghanyn» qaldyghynyng jetekshisi M.Janúzaqov, «Azat» KDP basshysy B.Ábilov. Ózge qalalardan jiyngha jinalghandardy taghy da Áblyazov ózining maqsatyna paydalanyp, sonynan laqtyrylyp tastaldy.

Múnday spektakliderdi ózgeshe maqsatqa búrmalanghan jaytter de alandatady. Qazaqstannan shyqqan arandatushynyng qarmaghyna Resey últshyldary men neofashistik qúrylymdardyng ókilderi A.Belov-Notkiyn, P.Miloserdov ilindi. Olar Qazaqstandaghy oppozisionerlerding osy jobasynyng tikeley avtorlary men ruhany dem berushileri bolghany anyqtalyp otyr. Resey sayasy tehnologtarynyng tapsyrysyna Áblyazov aqsha tóleuden sarandyq jasaghan joq.

Al oligarh bolsa, qarjysynyng moldyghyna mastanyp ózin Napaleon sekildi sezinip әspensip jýrgende onyng da qúiryghy birtútam bolugha ainaldy. Barshagha mәlim Londondaghy Joghary sot BTA bankting eks-basshysy Múhtar Áblyazovtyng Úlybritaniyadaghy menshigin satugha rúqsat berdi.

Sottyng sheshimi boyynsha Londonnyng soltýstik bóligine ornalasqan Bishops Avenue-degi  Carlton House túrghyn ýy ghimaratyn satugha rúqsat berildi. Búl ghimarattyng kólemi: 15 metrdey zaly, qonaqtar qabyldaytyn bólmeleleri, kitaphanasy, úiyqtaugha arnalghan 9 bólmesi bar. Ghimarattyng janynda basseyn, 12 adamgha arnalghan týrik monshasy ornalasqan. Sonday-aq kompaniya basqarushysy Úlybritaniyanyng Vindzor qalasynda ornalasqan jalpy kólemi 40 gektardan astam Oaklands Park jer uchaskesin sata alatyn boldy. Búl uchaskede segiz túrghyn ýi, pitomniyk, tennis korty, kól, ormandy alqap jәne tikúshaq qonatyn alang bar.

Eks-bankir Múhtar Áblyazov ýnemi ekijýzdi bolyp búltaqtap, jaltarumen әlek. Alayda, onyng sarandyghy men qarjyny qayda qalay júmsaryn bilmeytini ony sot oryndyghyna bastaytyny sózsiz.

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1576
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2272
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3589