Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3783 0 pikir 1 Aqpan, 2013 saghat 07:46

Didar Amantay. Qaraghaylydaghy tango

Kýzgi baqty mún-sher mendep, uayym-qayghy iyektep alypty. Sәkiler bos, sýiisip otyratyn jas almatylyqtardyng ornyn sary boyau, qyzyl týsti japyraqtar basqan. Qara suyq býristirip tastaghan qalalyqtar ýilerinde keshki asty kýtip, әredik qana terezeni japqan perdeni týrip, aqsham jamyraghan tysqa kónilsiz qadalady. Sol kezde, baq ishindegi sýrleudi quraghan shóp-shalamnan bәtenkesimen tepkilep arshyp kele jatqan bozbalany bayqap qalatyn shyghar.

Kýzgi baqty mún-sher mendep, uayym-qayghy iyektep alypty. Sәkiler bos, sýiisip otyratyn jas almatylyqtardyng ornyn sary boyau, qyzyl týsti japyraqtar basqan. Qara suyq býristirip tastaghan qalalyqtar ýilerinde keshki asty kýtip, әredik qana terezeni japqan perdeni týrip, aqsham jamyraghan tysqa kónilsiz qadalady. Sol kezde, baq ishindegi sýrleudi quraghan shóp-shalamnan bәtenkesimen tepkilep arshyp kele jatqan bozbalany bayqap qalatyn shyghar.

Maghan nazar audarmay-aq qoyynyzdar. Keshigip oralghan tansyq sezim meni sýrensiz kóshege alyp shyqqan. Búlynghyr aspan, shalshyq iyirgen jadaghay sorap ziyn týkpirine jasyrghan keshegi sýiikti tanys beyneni, jýrekti auyrtqan jyly jýzdi qayyra kóz aldyma dedektete sýiretip әkeledi. Qartayyp qalyppyz biz, arman jolynda sәule shashqan izgilikke senip, jan úshyrghan jyldardy eske alyp túryp, solay tújyrghym kelip, qinalamyn. Qaytip anghal kez, aqymaq shaqtar tilsiz gharyshtyng qoynauynda adasyp qaldy. Úmytyldy barlyq kelbettegi sen únatqan, ózindi jaqsy kórgen toqtausyz kýlki, keleshekten opa izdegen túnghiyq janaryndaghy múndy kózqaras, týgel ótip ketken, qanday qasiyetimiz saqtaldy, qay ýmitimiz keudemizde әli tiri jýr, aq shala bastaghan samaydaghy shashymyz ba, әlde shang juytpaghan kókiregine údayy jolyng bolmaghandyqtan qayau týsti me, eshtenege senbey qoyypsyn, aqyndardyng әn qylyp jyryna qosatyn ómir degeni osy ma, kirpik aiqasqansha sýrilip tastalatyn, sondaghy úsynatyn qyzyghy qayda, men pende adamdar atynan suyq, qatygez Ghalamgha laghynet aitamyn, eshqashan kósegeng kógermesin!

Mәngilikti әpershi maghan, bәiit oqyghan jalghyzilikti shayyr. Eshkim keship tauysa almaytyn ghúmyrdy talap etemin, konstitusiyanyng shekteuleri erte solghan boz jigitti baylyqqa keneltpek týgili, ishki alasapyran múhit әleminde bas kótergen býlikshil niyetine bóget jasaugha da qauqary jetpeytini anyq.

Qús joly sekildi kәrilik dertine úshyramaytyn taghdyrdy nege sýienish etpedin, qúitaqanday adam retinde ózimning jazmyshyma keliskim kelmeydi, baqytty bolugha tiyispin, neghyp ýnemi menireu qúsap jauap qatpay jatasyn, atana nәlet, tamaghyna tas keptelgir, abyroysyz, biraq sony úgharlyq jetesi joq, jalpaq dýniya.

Uaqyt kese-kóldeneng kezdesken tosqauyldardy búzyp, oidy shashyratyp, tәnine tanba salady eken de, saghan joldas qylyp tek qana oryndalmay qalghan balalyq tilegindi iyqtastyryp ketedi eken. Árbir qarttyng bauyrynda jastyq shaghynyn salmaghy jatyr. Týnde týinep úiyqtatpaytyn syrqat - jaman shaldyng aldanyshyna ainalghan jalghyz serigi. Onyng qol sozghan múratynyng jalghasy ispetti. Qariya pishin jәne sәby týisik.

Múnday bolashaqtan bas tartamyn. Tap qazir qansha qatulanyp túrsang da suyq jýzine tik qarap, qaymyqpaymyn, maghan shygharar ýkimindi estirt, qoryqpaymyn, qúrdymyna taban astynda alyp ketseng de, týpsiz kosmos. Berekesiz tirshilik negizgi maghynasynan aiyrylyp, súlulyghynan janylysqanda, kórikti әiel men ýkili dәuren nesimen qyzyqtyryp әketsin. Áueli basty saualyma týbegeyli tolyq tolghamyndy úsyn, sodan keyin jerding nendey shúraylysyn, etektining kimdey ajarlysyn tandaytynymdy jayyp salmaqpyn.

Mandaygha әjim týsken sayyn bastapqy pәny soqpaghymdy alasúryp izdeymin. Keyde ony qúiylghan temir qalyptyng beynesinde, rәmizdik pishinde kórgim keledi. Sonda býldirshin bal kezdi bileginen ústap alar ma edim. Biraq, oqta-tekte әdettegidey tang sәride qalyng úiqydan oyanyp, kórpemen qymtanyp jatqanymda, Abay danghylynan avtomobilider shuyly jana taray bastaghanda, qaydan qanghyp kelgeni belgisiz, managhy tansyq sezim qayta mazalap, Qaraghaylygha shaqyryp túrghanday kýige bóleydi. Men saghynyp jýrgen әldy besik sol shaharda qalyp qoyghanday kórinedi. Qarqaraly irgesindegi qalashyqqa saghynyshymdy qanatyma baylap qústay úshyp jetsem, sartap qiyal qarsy aldymnan jolyghar ma edi, -qarqaraday, qaraghayday biyik ghasyrym! Sodan song ajal kelip, esigimdi qaqsa, ilgekti ózim aghytyp jiberermin be, ainalayyn, Taldy ózeni, Qar ólke, Baybala asuy, Qyzyltas silemi, Kent taulary. Qaraghaylynyng jenil jýristi biykeshterimen tango biylep, shyr kóbelek dóngelenip túryp alamyn, lәzzatqa mas bolghan qarqaralylyq beymaza qazaq solay ghana býlikshil niyetinen birjolata ainyp, Jer betinen baqy joghalatyn shyghar.

Kýzgi baqty mún-sher mendep, uayym-qayghy iyektep alypty. Sәkiler bos, sýiisip otyratyn jas almatylyqtardyng ornyn sary boyau, qyzyl týsti japyraqtar basqan. Qara suyq býristirip tastaghan qalalyqtar ýilerinde keshki asty kýtip, әredik qana terezeni japqan perdeni týrip, aqsham jamyraghan tysqa kónilsiz qadalady. Sol kezde, baq ishindegi sýrleudi quraghan shóp-shalamnan bәtenkesimen tepkilep arshyp kele jatqan bozbalany bayqap qalatyn shyghar.

Qyrkýiek, 1996

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1569
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2264
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3558