Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3720 0 pikir 1 Qyrkýiek, 2012 saghat 12:16

Quandyq Shamahayúly. «24KZ» ýshin Si-En-En turaly birer sóz

Conymen, Qazaqstanda tәulik boyy habar taratatyn «24KZ» janalyqtar telearnasy júmysyn bastady. Búl bizding mәdeny ómirimizdegi asa eleuli janalyq. Mәdeniyet jәne aqparat ministri ózi qatysqan brifingting kuәsi boldyq. Janadan jasaqtalghan jurnalister újymyn da kórdik. Ministr Darhan Mynbay túsauy kesilgen jana arnany Biy-Biy-Si, Si-En-En syndy әlemdik aqparat alpauyttaryna tenedi, Orta Aziyadaghy túnghysh telearna әri әlemdik standartqa say halyqqa qyzmet kórsetetindigin de qadap aitty.

Osy orayda, sala ministrining erekshe atap aitqan Biy-Biy-Siymen etene tanystyghymyz bolmasa da, Si-En-En telekompaniyasyn kózben kórip, is qyzmetimen tanysqan qatardaghy jurnalist retinde jәne jana shygharmashylyq újymnyng júmysyn útymdy úiymdastyrugha qajeti bola ma, tym qúryghynda әriptesterge oy salar ma degen niyetpen onyng ishki qúrylymynyng keybir jay-japsaryn tilge tiyek etudi jón kórdim.

Si-En-En ózderine taghylymdamagha kelgen kez-kelgen elding jurnaliysin aldymen en   ýstingi   qabattaghy basqaru punkti zalynyng júmysymen tanystyrady. Aqparat alpauytynyng júmys kabiynetterining deni osy jogharghy qabattarda oryn tepken. Al, birinshi qabatynda telekompaniyanyng kórme zaldary, suvenirlik zattar satatyn dýkenderi, restoran, ashanalar ózge de qyzmet kórsetu oryndary jayghasqan.

Conymen, Qazaqstanda tәulik boyy habar taratatyn «24KZ» janalyqtar telearnasy júmysyn bastady. Búl bizding mәdeny ómirimizdegi asa eleuli janalyq. Mәdeniyet jәne aqparat ministri ózi qatysqan brifingting kuәsi boldyq. Janadan jasaqtalghan jurnalister újymyn da kórdik. Ministr Darhan Mynbay túsauy kesilgen jana arnany Biy-Biy-Si, Si-En-En syndy әlemdik aqparat alpauyttaryna tenedi, Orta Aziyadaghy túnghysh telearna әri әlemdik standartqa say halyqqa qyzmet kórsetetindigin de qadap aitty.

Osy orayda, sala ministrining erekshe atap aitqan Biy-Biy-Siymen etene tanystyghymyz bolmasa da, Si-En-En telekompaniyasyn kózben kórip, is qyzmetimen tanysqan qatardaghy jurnalist retinde jәne jana shygharmashylyq újymnyng júmysyn útymdy úiymdastyrugha qajeti bola ma, tym qúryghynda әriptesterge oy salar ma degen niyetpen onyng ishki qúrylymynyng keybir jay-japsaryn tilge tiyek etudi jón kórdim.

Si-En-En ózderine taghylymdamagha kelgen kez-kelgen elding jurnaliysin aldymen en   ýstingi   qabattaghy basqaru punkti zalynyng júmysymen tanystyrady. Aqparat alpauytynyng júmys kabiynetterining deni osy jogharghy qabattarda oryn tepken. Al, birinshi qabatynda telekompaniyanyng kórme zaldary, suvenirlik zattar satatyn dýkenderi, restoran, ashanalar ózge de qyzmet kórsetu oryndary jayghasqan.

Basqaru punkt zaly degenimiz - Si-En-Enning negizgi bóligi. Sebebi, búl habar taratatyn eng songhy nýkte. Yaghny osy zal arqyly songhy janalyqtar men beynesujetter әrbir shanyraqqa sol sәtinde jetip jatady. Onda barlyghy 99 beyneekran ornalastyrylghan. Solardyng ortasyndaghy eng irisinde sol sәttegi tikeley efirdegi baghdarlama kórsetilip túrady. Al, onyng 20 rauteri boyynsha sol sәtge júmys jýriledi. Aytalyq, onyng biri Aq Ýidi tikeley studiyamen baylanystyrsa, endi biri kýndelikti reportajdardy jer serigi arqyly býkil әlemge taratady. Si-En-En bir ghana arnadan túrmaydy, onyng jarnamasyz tek kana aqparattyq habar beretin arnayy arnalary da bar. Múnda әdette 6 adam túraqty baghdarlamany qadaghalap, onyng talapqa say әri tehnikalyq aqausyz jiberiluine jauaptanady. Al, manyzdy oqighalar jóninde jedel habarlar taratylatyn kezde 15 adam tynymsyz júmys isteuge tura keledi. Onyng tómengi qabatynda aua rayyn habarlaytyn arnayy studiya júmys isteydi.

Kelesi qabatynda - Janalyqtar men sholular bólimi bar. Keybl Niuz Netuork yaghny Si-En-Enning shtab-pәterindegi eng negizgi bólim osy. Onyng alghashqy habary 1980 jyly shildening 1-inde alghash efirge shyghyp, AQSh-tyng 1,7 million otbasymen jýzdesken. Al, býgingi tanda Si-En-En-di AQSh pen Kanadada 80 millionnan astam otbasy kóredi.

Búl bólim tәulik boyy yaghny 24 saghat, apta boyy yaghny jeti kýn ýzilissiz júmys isteydi. Sondyqtan múnda әr kezde 100 adam   kezek almasyp,habardyng ýzilissiz jýriluin qamtamasyz etedi. El ómirinde bolyp jatqan әrbir eleuli  oqighany týn-kýn demey damylsyz habarlap, kórermenderge jetkizedi. Tótenshe jaghday bola qalghan kezde studiya qyzmetkerlerining sany 200-ge deyin úlghaytylady. Árbir adamnyng jeke-jeke atqaratyn manyzdy mindetteri bolady. Rasynda, teledidar aldyndaghy kórermen ýshin dayar dýniyeni op-onay aita salyp jatqan siyaqty kerinetin, bylayghy júrtqa bәri jenil sezilui mýmkin televiziya júmysynyng qanshalyqty qiyn ekenin osydan-aq bayqaugha bolar.

Janalyqtar bólimi aqparat jinau jәne ony óndeu degen eki negizgi toptan túrady eken. Zaldyng ong jaq túsynda aq týsti alty stol qoyylghan, onda qatar-qatar otyrghan qyzmetkerler faks arqyly, elektrondyq poshtalarmen kelip týsken aqparattardy óndeumen bas almay ainalysady. Olarmen júmys kezinde sóilesuge, qastaryna barugha qatang tiym salynghan. Sebebi әrbir minut, sekund altynnan qymbat.

Jalpy múndaghy jurnalister eki iri topqa bólinedi. «Jýgiretinder» yaghni, aqparatty jer-jerden jedel әkelip jetkizetin reporter tilshiler. «Otyratyndar» yaghni, kelgen aqparatty dereu óndep, jóndeytin, studiyadaghy telejýrgizushi, diktorlerge jóneltetin redaktorlar toby. Tilshiler toby kileng jastardan, al, redaktorlaytyndar jasamys tәjiriybeli jurnalisterden jasaqtalghan.

Si-En-Enning 35 burosy bar. Onyng 10-y AQSh-ta, 25-i shet elderde júmys isteydi. Onyng syrtynda telekompaniyanyng taghy 700 ókili bar, olardyng 500-i Qúrama Shtatta bolsa, 200-i halyqaralyq arenadan aqparat joldap túrady. Endi oghan Royters, AP, YuPY sekildi alyp aqparattyq agenttikterdi kosynyz. Efirden tek qana býgin, erteng nemese tayau bolashaqta degen sózder estiletindigine zer salsaq, olardyng uaqytpen jarysyp júmys isteytindikterin sezinu qiyngha soqpaydy.

Efirge shyghatyn janalyqtargha produserler sapalyq súryptau jasap otyrady. Reportajdardyng derektik jәne grammatikalyq qatelerin redaktor qadaghalap, óndep, jóndeydi.

Odan tómende Hedlayn Niuz degen arna bar. Búl arna óz baghdarlamasyn alghash 1982 jyly Si-En-En-2 degen atpen bastap keyin atauyn Hedlayn Niuz dep ózgertipti. Múny qazir AQSh-ta 70 million otbasy kýn janalyqtaryn jarty saghattyq uaqytpen jedel habarlap túratyndyghy ýshin túraqty kóredi eken. Hedlayn Niuzding basty maqsaty habardy kórermenge jedel әri kysqa da núsqa jetkizu. Sondyqtan әrbir sóilemde jana maghlúmat boluy qajet.

Sonday-aq, osy alyp telekompaniyada Si-En-En Interneshnl, Si-En-En Aeroport, Si-En-En Interaktiyv, Si-En-En Sport, Si-En-En  Espaniol degen derbes arnalarmen qatar klassikalyq filimder, mulitfilimder, shou baghdarlamalardyng jeke studiyalary taghy bar. Olardyng bәri turaly aityp shyghu tipti mýmkin emes.

Si-En-En Interneshnl arnasy óz baghdarlamalaryn aghylshyn tildi turisterge arnap Europanyng meymanhanalarynda kórsetu maqsatymen 1985 jyldan bastaghan. Qazir ony Aziya, Latyn Amerika jәne Europanyng 212 elinde 150 million kórermen kóredi degen resmy derek bar. Osy sekildi Si-En-En Espaniol - ispan tildi latyn amerikandyqtargha arnalsa, Si-En-En Aeroport - AQSh-tyng eng iri 33 әuejayynda apta boyy tәulik sayyn 21 saghattyq habar berip, jolaushylar men sayahatshylardyng kónilinen shyghady.

Qysqasy, bir Si-En-Enning jalpy qúrylymynyng ózi osynday. Júmys kýshi de aitarlyqtay alyp, janalyqtaryn dayyndap efirge shygharyp taratuda da ózge arnany qaytalamaytyn, tek óz aqparattary arqyly men múndalap túratyn shynymen әlem aqparatynyng alpauyt kýshi. Al, onyng bir ghana studiyasymen salystyrghanda bizding «24KZ» arnanyng jurnalister toby tym shaghyn әri kileng jastar kórindi. Bәlkim, keyin úlghayyp qatarlary óse jatar. Si-En-Enning qúrylymdyq úiymdastyryluynan da, shygharmashylyq is tәsilderinen de ýlgi alar dep ýmittenemiz. Alayda, eng bastysy ózgening emes, ózining ana tilinde berer janalyqtary mol bolghay!

Jana arnanyng isi ilgeri bolsyn!

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1584
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2284
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3622