QR Preziydenti Qasym-Jomart Toqaevtyng әlipbiydi jetildiruge baylanysty tapsyrmasyna oray býgin 20 aqpanda Qazaqstan Respublikasy Mәdeniyet jәne sport ministrligining úiymdastyruymen Almaty qalasynda «Latynnegizdi qazaq әlipbiyi: úsynystar, talqy jәne nәtiyje» atty kenes ótti. Búl ghylymy jiyngha Mәdeniyet jәne sport viyse- ministri N.Dәueshov, Bilim jәne ghylym, Aqparat jәne qoghamdyq damu, Sifrlyq damu, innovasiyalar jәne aerogharysh ónerkәsibi  ministrilikteri jәne Til sayasaty komiyteti ókilderi men Últtyq komissiya janyndaghy Orfografiyalyq, Ádistemelik, Terminologiyalyq, Saraptama jәne tehnikalyq júmys toptarynyng mýsheleri bolyp tabylatyn ghalymdar qatysty.

Júmys toptarynyng birlesken kenesinde ýsh әlipby jobasyn talqylandy. Atap aitqanda, búghan deyin bekitilgen alayda  jetildirilu qajettigi tuyndaghan akut núsqasy, balamaly negizdegi umlautty әlipby jobasy jәne A.Baytúrsynúly atyndaghy Til bilimi instituty ghalymdar tobynyng әlipby jobasy. Alghashqy eki әlipby jobasy 14 aqpanda Til komiytetining úiymdastyrumen aimaqtaghy til basqarmalarynyng ýilestiruimen respublikalyq kólemde filolog ghalymdar men әdiskerler, jogharghy jәne orta bilim beretin oqu oryndarynyng til mamandary arasynda ashyq talqylaudan ótti. Ýshinshi joba әleumettik jelilerdi talqylandy. Atalghan әlipby jobalarynyng qayysy qoldanugha tiyimdi ekenin anyqtau maqstynda  QR Bilim jәne ghylym ministrliginde oqushylar men studenter arasynda  әlipby jobalary boyynsha synama-saualnama júmystary jýrgizildi. Sonday-aq, QR Sifrlyq damu, innovasiya jәne aerogharysh ónerkәsibi ministriligi UNICODE-qa sәikestigin, Bankter bank jýiesinde qoldanysqa ynghaylylyghy, «Núr Otan» jastar qanatynda әlipby jobalary boyynsha synama-seminarlar, saraptau júmystary jasalyp, BAQ-ta әlipbiydi jetildiruge baylanysty 90-gha juyq maqala jaryq kórdi.

Keneytilgen keneste osy taldaular men talqylaulardyng qorytyndylary, úsynystar jәne synama júmystarynyn, nәtejeleri saraptamalary jinaqtalyp bayandaldy. Ghalymdar әlipbiyge  qoyylatyn mynaday talaptar negizinde  qazaq tilining barlyq dybystarynyng qamtyluy; «bir dybys - bir tanba» qaghidatynyng saqtaluy;   qosymsha diakritikalyq belgilerding sabaqtastyghy men jýieliligi; latyn tanbalarynyng jәne diakritikalardyng qazaq tilining dybystary sipatyna say boluy; әlipbiyde ghylymy negizdilikting saqtaluy; әlipby tanbalarynyng Halyqaralyq fonetikalyq әlipby jýiesine sәikestigi; әlipby tanbalarynyng UNICODE jýiesine say boluy; qazaq tilining tól tabighatyna say әlipbiylik rettilikting saqtaluy.

Birlesken keneste әlipbiyding ýsh jobasy boyynsha arnayy bayandamalar jasalyp, ghylymy talqylau ótkizildi. Kenes әlipby júmysyn qortyndylay kele talqylanghan   jobalar arasynan layyqty dep tanylghan әlipby jobasyn Últtyq komissiyagha úsynylatyn bolady.

Abai.kz