Júma, 19 Sәuir 2024
Últtyq kenes qorytyndysy 5645 13 pikir 20 Jeltoqsan, 2019 saghat 13:57

Til reformasy. Parlamenttik oppozisiya. Mitingter. Salyq pen Jer mәseleleri...

Býgin Núr-Súltan qalasynda QR Preziydenti janynan qúrylghan Últtyq qoghamdyq senim kenesining ekinshi otyrysy ótti. Búl jiyn - qoghamdyq manyzgha ie ózekti mәseleler men osyghan deyin aitylghan pikirler, úsynystar men ýkimettik dengeyde talqylanghan mәselelerding qortyndy jiyny boldy

Jiynda sóz alghan Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qoghamdyq senim kenesining manyzyna toqtaldy.

- Biz atap ótui kerek, birqatar týitkildi mәsele boyynsha ortaq ústanymgha keldik. Búl demokratiyany nyghaytugha jәne qoghamnyng biylikke degen senimin arttyrugha ýlken serpin beretin júmys dep sanaymyn.

Bizding tәjiriybemiz halyqaralyq úiymdar tarapynan joghary baghalanyp otyr. Kópshilik ony jauapty әri syndarly dialogtyng ýlgisi retinde qabyldady. Eng bastysy últtyq kenes qoghamnyng senimin aqtay alatynyn dәleldi.

Múnyng taghy bir manyzdy qyry bar. Biz syndarly dialog arqyly jana sayasy mәdeniyetting negizin qalyptastyryp jatyrmyz. Sonyng arqasynda sanaluan pikirler men balama kózqarastar, syndarly ústanym, jauapkershilik siyaqty qúndylyqtar aldynghy qatargha shyghady, - dedi Qazaqstan Preziydenti.

Bos jatqan jerlerge salynatyn salyq 20 ese ósui mýmkin

Bos jatqan jerlerge, yaghny paydalanylmay jatqan jerlerge salynatyn salyq 20 ese ósui mýmkin.

Preziydent senim kenesining otyrysynda Jer mәselesin talqylap, paydalanylmay jatqan jerlerge qatysty salyq mólsherin úlghaytudy úsynghan.

Sonymen qatar ol paydalanylmay jatqan jerlerge sot tәrkileu tetikterin qarastyru kerektigin tapsyrdy.

Últtyq valutanyng túraqsyzdyghy turaly...

Sonymen qatar Preziydent syrtqy qaryzdyng birynghay tizimin jasaugha tapsyrma berdi.

- Biz elimizding syrtqy kreditorlar aldyndaghy artyq qaryzy turaly aldyn-ala boljam jasaudy toqtatuymyz kerek. 2020 jylghy 1 sәuirge deyin últtyq ekonomika, qarjy ministrlikteri men Últtyq bank sandyq mәlimetter bazasy negizinde  syrtqy qaryzdyng birynghay tizimin jasauy kerek, - dedi Memleket basshysy.

Sonday aq, Q.Toqaev Últtyq bank ókilderine valuta aiyrbasyna qatysty mәlimetterdi qoljetimdi etudi tapsyrdy.

- Últtyq valutanyng túraqsyz, qúbylmaly boluy - bizding azamattardy, kәsipkerlerimizdi alandatatyn mәsele. Osyghan baylanysty mening tapsyrmam boyynsha Últtyq bank osy mәseleni baqylaugha alyp, mehanizmin әzirleydi.

Últtyq bank 2020 jyldyng 1 qantarynan bastap ay sayyn jәne toqsan sayyn valuta aiyrbasyna qatysty esep berip otyrady. Sonday-aq, valuta baghamynyng kestesi jariyalanady. Aqsha-nesie sayasatynyng strategiyasy qabyldanady,- dedi Preziydent.

Mitingilerdi úiymdastyru prinsipterin engizu qajet 

Otyrys barysynda Preziydent "Beybit jiyndar" turaly zang jobasy jóninde aitty. Preziydentting sózinshe, memleketke óz pozisiyasyn kópshilik aldynda aitatyn azamattargha ong qaraytyn kez keldi.

- Mitingilerdi úiymdastyru prinsipterin engizuge kirisu kerek. Qoghamnyng sana-sezimine miting mәdeniyetin qalyptastyratyn uaqyt keldi. Qoghamgha da, memleketke de óz pozisiyasyn kópshilik aldynda aitatyn azamattargha dúrys qaraytyn kez keldi. Búl sharasyzdyq, múnyng barlyghyn mәjbýrli emes, sanaly týrde isteu kerek. Biraq mitingilerding qúqyq qana emes, jauapkershilik ekenin de týsinu qajet, - dedi Toqaev.

Memlekettik tildi reformalau qajet

Memleket basshysy latyngha kóshude asyghystyqqa jol berilmeytinin aitty. Al, osy uaqytqa deyin úsynylghan núsqalar jetilmegen deydi Preziydent. Sondyqtan, osy saladaghy mamandardyn, lingvist ghalymdar men filologtardyng pikirin kýtip otyrghanyn aitty.

- Men latyngha kóshu turaly da aitqym keledi. Onyng ýstine búl mәsele últtyq kenesting otyrysynda kóterildi. Búl mәselede asyghystyqqa jol berilmeydi. Jana әlipbiydi engizuding barlyq aspektilerin múqiyat tekseru, jan-jaqty taldau jәne pysyqtau qajet.

Úsynylghan núsqalar jetilmegen bolyp shyqty. Sondyqtan búl mәselege ghylymy túrghydan qarau qajet. Ony jenildetuge bolmaydy. Biz tek kirillisa alfaviytin latyn әlipbiyine kóshiru turaly aityp otyrghan joqpyz. Eger tilimizdi janghyrtqylarynyz kelse, bizge qazaq tilin reformalau qajet, - dedi Q.Toqaev.

Bizge parlamenttik oppozisiya instituty qajet

Kenes otyrysynda Qazaqstan preziydenti elde parlamenttik oppozisiya instituty qajet ekenin aitty. Ol ýshin, ýkimetke tiyisti úsynystar men zang jobasyn әzirlep, parlamentke engizudi tapsyrdy.

- Bizge parlamenttik oppozisiya instituty qajet. Biz jana qoghamdyq paradigmanyng basty sharty balamaly kózqarastar men pikirler ekenin týsinuimiz kerek.

Songhy jyldary óz ústanymdaryn ashyq bildirip jýrgen belsendi azamattar birqatar әleumettik-ekonomikalyq mәseleni sheshuge atsalysty.

Biz balama pikirler men qoghamdyq talqylau toqyraudyng basy emes, damudyng basty talaptarynyng biri ekenine kóz jetkizdik. Sondyqtan parlamenttegi sayasy azshylyqtyng negizin zang jýzinde bekitu qajet, - dedi Toqaev.

Preziydent ol ýshin basqa partiya ókilderi parlamenttegi keybir komiytetterding tóraghasy lauazymyn iyelene alatynday jaghday jasau kerek ekenin aitty.

Preziydentting aituynsha, búl biylikting zang shygharu tarmaghyndaghy balamaly qyzmetting jýieli júmysyn qamtamasyz etuge mýmkindik beredi.

Abai.kz

13 pikir