Júma, 19 Sәuir 2024
46 - sóz 9370 22 pikir 4 Jeltoqsan, 2019 saghat 11:06

Kamaliydenov qazaq jastary 70% ten asyp ketti dep qazaq halqyn aiyptady

Kamaliydenovtyng ómirlik týsinigi, kózqarasy ә degennen, birinshi kýnnen belgili boldy. Memlekettik qauipsizdik komiytetinen Ortalyq komiytetke hatshy bolyp kelgennen keyin apparatpen alghashqy kezdesuinde osy oiyn býkpey ashyq aitypty. "Memlekettik qauipsizdik komiytetin júrtshylyqtyng qadirlep, syilauy qajet emes, odan olar qorquy kerek" dep shimirikpesten, ózining prinsiypin jayyp salypty.

Sodan bastap ol bar isin, qyzmetin osy prinsipke baghyndyryp, osy talaptan shyghugha tyrysty. Biraq ókinishke oray, ol óz uaqytyn ótkizip alghan edi. Ol ansaghan 30-jyldar kelmeske ketken bolatyn.

Kamaliydenovtyng júrt aldynda qadirin ketirgen Qazaqstan Kompartiyasynyng XVI sezi boldy. Zaqash osy sezde eng alghash ret qazaq halqynyng boyynan últshyldyqtyng belgisin izdep, ózining ataqty, atyshuly teoriyasy - últtardy, halyqtardy prosentke bólu qaghidasyn býkil elge jariya etti. Búl búryn-sondy bolmaghan, adam estip kórmegen ghylymiy-teoriyalyq janalyq edi. Respublikanyng joghary oqu oryndarynda qazaq jastary jetpis prosentten asyp ketti dep qazaq halqyn aiyptady. Múny ol últshyldyqtyng belgisi dep sanady.

Ol әdebiyet pen ónerden, jalpy mәdeniyet ataulydan aulaq, alys túrghan adam edi. Tehnikalyq oqu ornyn bitirgen múnay mamany, komsomol arqyly ósip, ruhani, әleumettik ómirding eng bir kýrdeli de jauapty, nәzik salasyn basqarugha qalay kelip qalghanyn ózi de bilmey qalghan bolar. Búl tek bizding qoghamymyzgha, bizding ómirimizge ghana tәn jay edi.

...Qazaq halqynyng kóne tarihyna jany qarsy Zakash taghy da tarihpen әuestenushi jazushylardy jerlep, synap ótti. H.Ádibaevtyng "Otyrardyng kýireui" romanyna, D.Dosjanovtyng "Sekseuilding qyzyl shoghy" povesine qatty shýiildi. Búl shygharmalar Qazaqstannyng ontýstik betkeyinde mәdeniyet erte damyghan dep dәlelsiz oy aitady dep synady. Jurnaldar da sybaghasyn aldy. "Bilim jәne enbek" jurnaly shejire bergeni ýshin, "Júldyz" jurnalynda 1986 jyly orys tilinen bir-aq povesti audarylyp basylghany ýshin hatshynyng qaharyna ilikti. "Prostor" jurnaly da B.Qanapiyanovtyng ziyandy ólenderin basyp, sayasy qate jibergen eken.

Pozabytyy mnoy s detstva yazyk,
Preslovutoe dvuyazychiye,
Pry kotorom teryay svoy liyk
Y priobretaya dvulichiye, -
dep jas aqyn óz tilin úmyta jazdaghanyna jany auyryp, ókinish bildirse, Zaqash búl joldardan últshyldyqtyng nyshanyn kóripti.

...Hatshymyz tek Núrshayyqovpen ghana óshikken joq, belgili jazushylarymyz I.Esenberliyn, O.Sýleymenov, S.Shaymerdenov, S.Múratbekov, M.Maghauindermen de ústasyp, sondaryna týsti.

(Bekejan Tilegenov, "Túiyq ómirding qúpiyasy" romany)

Dәuren Berikqajyúlynyng әleumettik jelidegi paraqshasynan

Abai.kz

22 pikir