Júma, 29 Nauryz 2024
Áne, kórding be? 4110 37 pikir 21 Qarasha, 2019 saghat 12:03

Ukrain halqynyng 82 payyzy «Golodomordy» genosid dep tanidy

«Reyting» jýrgizgen saualnamagha qatysqan ukraindardyng tek 11%-y «Golodomor» - búl 1932-1933 jyldardaghy ukrain halqynyng genosiydi» degen tezisti qoldamaydy. Al jalpy respondentterding 82%-y «Golodomordy» ukrain halqynyng genosiydi dep sanaytynyn bildirgen.  

«Jogharydaghy tezisti qoldamaytyndar 11%. Al taghy 7%-gha juyq respondent óz sheshimderin naqtylay almaghan. Ótken jylmen salystyrghanda búl tújyrymmen kelispeytinder sany az ghana artty», delingen habarlamada.

Ukrainanyng batysyndaghy respondentterding 95%-y, ortalyqtaghy respondentterding 87%-y, ontýstiktegilerding 72%-y jәne shyghystyqtardyng 61%-y «Golodomordy» genosid dep sanaydy.

«Selo túrghyndary búl tezisti qala túrghyndaryna qaraghanda birshama maqúldaydy. Al, jas jәne bilim túrghysynan búl mәselege qatysty aitarlyqtay aiyrmashylyq joq. Sonymen birge KSRO-nyng qúlauyna ókinetinder búl tújyrymdy onsha qoldamaydy. Soghan qaramastan, búl sanatta da «Golodomordy» genosid dep sanaytyndar barshylyq», depti reyting týzushiler.

Sonday-aq, respondentterding 73%-y biyl «Golodomor» qúrbandaryn eske alu kýni sham jaghugha niyetti. 20% múny jasamaytyndyqtaryn aitqan.

Saualnama 29 qazan men 4 qarasha aralyghynda betpe-bet pikirlesi әdisin qoldanu arqyly jýrgizilgen. Oghan 18 jastan asqan 3 myng respondent qatysqan. Zertteu júmysynyng qatelikteri 1,8%-dan aspaydy.

Ukrainada 1932-1933 jyldarda KSRO ýkimeti jappay jasandy asharshylyq úiymdastyryp, Ukrain Kenes Sosialistik Respublikasynyng territoriyasyndaghy selolyq jerlerde milliondaghan adamdardyng ómirin qighan ukrain halqynyng genosidtik әreketi retinde qarastyrylady.

Ukrainada «Golodomor» qúrbandaryn eske alu kýni qarashanyng tórtinshi senbisinde atap ótiledi.

2016 jyly Ukrainanyng Joghary Radasy demokratiyalyq elderge ýndeu tastady. 1932-1933 jyldardaghy «Golodomordy» ukrain halqynyng genosiydi dep tanudy súrady. Ukrainanyng SIM saytynda habarlanghanday, býgingi kýnge deyin әlemning 24 memleketi «Golodomordy» ukrain halqynyng genosiydi dep tanydy.

Kerimsal Júbatqanov,

Qazaq-Orys halyqaralyq uniyversiytetining dosenti, tarih ghylymdarynyng kandidaty.

Taqyrypqa túzdyq: 1932-33 jyldardaghy Sovettik biylik qasaqana úiymdastyrghan asharshylyqty 2006 jyly Ukraina parlamenti, Radasy «ukrain halqyna jasalghan genosiyd» dep baghalady. Odan keyin, «Golodomordy» 2008 jyly Europarlament «adamzatqa qarsy jasalghan qylmys» dep tanydy.

Dәl sol jyldary asharshylyq qazaqta da boldy. Qazaq dalasynda ashtyqtan qyrylghandardyng sany tarihshylar arasynda әrtýrli aitylady. Key tarihshylar 2 millionnan kóp dese, endi bireuleri 1 million men 2 millionnyng arasynda deydi. Taghy 1,5 milliongha juyq qazaq jer audy. Bosyp ketti. Alayda, әli kýnge deyin sol qasiret turaly elishilik dengeyde aitylyp jýrse de, Halyqaralyq masshtabta oghan sayasy bagha berilgen joq. Nege?

Abai.kz

37 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1578
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2279
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3596